پرش به محتوا

انبساط شتاب‌دار جهان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مشاهدات نشان می‌دهند انبساط جهان با روندی شتاب‌دار در حال انبساط است. انبساط شتاب‌دار جهان در بیان رسمی فاکتور مقیاس () در (کیهان‌شناسی) یک مقدار مثبت برای مشتقّ دوم آن نسبت به زمان دارد.[۱] که نتیجه آن این است که جهان کنونی منبسط می‌شود و روند انبساط آن نیز دارد سرعت می‌گیرد[۲] این افزایش سرعت وابسته به زمان و نه مکان است و به همین دلیل نباید با افزایش سرعتی که در نتیجهٔ دور شدن است (بر اساس قانون هابل) اشتباه گرفته شود. انبساط شتاب‌دار جهان در سال ۱۹۹۸ توسط دو پروژهٔ مستقل کشف شد. مشاهدات ابرنواخترهای نوع Ia نشان داد که سرعت افزایش جهان بر حسب زمان زیاد می‌شود[۳][۴] به همین دلیل جایزه شاو در سال ۲۰۰۶ و جایزه نوبل در فیزیک در سال ۲۰۱۱ به کاشفان آن یعنی آدم ریس، سل پرلموتر، برایان اشمیت تعلق گرفت. برای درک ریاضیات پیچیده این پدیده مبحثی بنام نظریه میدان اسکالر ارائه شده‌است.[۵][۶]

گمان می‌رود که انبساط شتاب‌دار جهان از زمانی آغاز شده که جهان تقریباً ۴ میلیارد سال پیش وارد دوران تحت سلطه انرژی تاریک خود شده‌است. یک مقدار مثبت از ثابت کیهانی Λ، معادل حضور انرژی خلاء مثبت، که «انرژی تاریک» نامیده می‌شود. در حالی که توضیحات احتمالی جایگزین وجود دارد، توصیف با فرض انرژی تاریک (Λ مثبت) در کیهان‌شناسی مدل استاندارد فعلی استفاده می‌شود، که همچنین شامل ماده تاریک سرد (CDM) است و به عنوان مدل لامبدا-سی دی ام شناخته می‌شود.

پس‌زمینه

[ویرایش]

در دهه‌های پس از کشف پس‌زمینه تابش زمینه کیهانی (CMB) در سال ۱۹۶۵،[۷] مدل مه بانگ به پذیرفته‌شده‌ترین مدلی تبدیل شده‌است که روند تکامل جهان ما را توضیح می‌دهد. معادله فریدمان توضیح می‌دهد که چگونه انرژی در جهان انبساط آن را هدایت می‌کند.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Jones, Mark H. (2004). An Introduction to Galaxies and Cosmology. Cambridge University Press. p. 244. ISBN 978-0-521-83738-5. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  2. Is the universe expanding faster than the speed of light? (see final paragraph)
  3. Riess, A. et al. 1998, Astronomical Journal, 116, 1009
  4. Perlmutter, S. et al. 1999, Astrophysical Journal, 517, 565
  5. "Nobel physics prize honours accelerating Universe find". بی‌بی‌سی نیوز. October 4, 2011.
  6. The Nobel Prize in Physics 2011
  7. Penzias, A. A.; Wilson, R. W. (1965). "A Measurement of Excess Antenna Temperature at 4080 Mc/s". The Astrophysical Journal. 142 (1): 419–421. Bibcode:1965ApJ...142..419P. doi:10.1086/148307.
  • Wikipedia contributors, "Accelerating universe," Wikipedia, The Free Encyclopedia, //en.wikipedia.org/w/index.php?title=Accelerating_universe&oldid=۴۵۴۲۷۹۶۹۰ (accessed October ۶، ۲۰۱۱).