پرش به محتوا

شیر ایرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
| range_map_caption = پرکندگی شیر آسیایی در حیات وحش
| range_map_caption = پرکندگی شیر آسیایی در حیات وحش
}}
}}
'''شیر ایرانی''' (نام علمی: ''Panthera leo persica'') یا '''شیر پارسی''' یا '''شیر آسیایی'''، زیر گونه‌ای از شیرها می‌باشد که هم اکنون تنها در [[هند]] یافت می‌شود جاییکه '''شیر هندی''' نامیده می‌شود. این زیرگونه از شیر زمانی از ایتالیا و یونان در ساحل [[دریای مدیترانه]] تا شمال شرقی [[هندوستان]] شامل ایران و شبه‌جزیره عربستان پراگندگی داشت اما شکار بیش از حد، آلودگی آب‌ها و کاهش شدید طعمه‌های این جانور به نابودی آن‌ها منجر شده تا جائی‌که امروزه تنها جمعیت باقیمانده اینگونه شیر در [[جنگل گیر]] واقع در [[گجرات]] هند یافت می‌شود، جائی که بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ حکومت ایالتی گجرات ۴۱۱ قلاده شیر مشاهده شده‌اند که ۵۲ قلاده نسبت به پنج سال قبل افزایش داشته‌است.<ref>[http://www.deccanherald.com/content/67192/411-lions-gir-forests-population.html 411 lions in Gir forests, population up by 52]</ref>
'''شیر ایرانی''' (نام علمی: ''Panthera leo persica'') یا '''شیر پارسی''' یا '''شیر آسیایی''' یا '''شیر هندی''' یا '''شیر اورآسیایی''' <ref>Websters Dictionary - http://www.websters-online-dictionary.org/definitions/lion?cx=partner-pub-0939450753529744%3Av0qd01-tdlq&cof=FORID%3A9&ie=UTF-8&q=lion&sa=Search#906</ref><ref>Alexander the Great and the Persian Lion - G. F. Hill, The Journal of Hellenic Studies, Vol. 43, Part 2 (1923), pp. 156-161</ref><ref>The Asiatic or Persian Lion (Panthera leo persica, Meyer 1826) in Palestine and the Arabian and Islamic Region - The Book : Carnivora Arabica. A Zoological Journey in Palestine, Arabia and Europe between 2005-2008, by Dr. Sc. Norman Ali Bassam Ali Taher Khalaf-Sakerfalke von Jaffa</ref>، زیر گونه‌ای از شیرها می‌باشد که هم اکنون تنها در جنگل گیر در [[گجرات]] [[هند]] یافت می‌شود جاییکه '''شیر هندی''' نامیده می‌شود.<ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=szBm5kPeC-cC&pg=PA61&dq=%22indian+lion%22+asiatic+lion&lr=&as_brr=3&ei=NKfGSYDVK4XGzASCjtnBCQ&client=firefox-a |title=Big cats - By Tom Brakefield, Alan Shoemaker |publisher=|date= |accessdate=2010-12-14}}</ref><ref>{{cite book|url=http://books.google.com/books?id=PjfVFGM4p6wC&pg=PA173&dq=%22indian+lion%22+asiatic+lion&lr=&as_brr=3&ei=NKfGSYDVK4XGzASCjtnBCQ&client=firefox-a |title=Biodiversity and its conservation in India - By Sharad Singh Negi |publisher=|date= |accessdate=2010-12-14}}</ref> این زیرگونه از شیر زمانی از ایتالیا و یونان در ساحل [[دریای مدیترانه]] تا شمال شرقی [[هندوستان]] شامل ایران و شبه‌جزیره عربستان پراگندگی داشت اما شکار بیش از حد، آلودگی آب‌ها و کاهش شدید طعمه‌های این جانور به نابودی آن‌ها منجر شده تا جائی‌که امروزه تنها جمعیت باقیمانده اینگونه شیر در [[جنگل گیر]] واقع در [[گجرات]] هند یافت می‌شود، جائی که بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ حکومت ایالتی گجرات ۴۱۱ قلاده شیر مشاهده شده‌اند که ۵۲ قلاده نسبت به پنج سال قبل افزایش داشته‌است.<ref>[http://www.deccanherald.com/content/67192/411-lions-gir-forests-population.html 411 lions in Gir forests, population up by 52]</ref>


شیر آسیایی کوچکتر و سبک‌تر از همتای [[شیر آفریقایی|آفریقایی]] خود است. این حیوان در کنار [[ببر بنگال|ببر]]، [[پلنگ هندی|پلنگ]]، [[پلنگ برفی]]، و [[پلنگ ابری]] یکی از پنج گربه‌سان بزرگ هندوستان است.
شیر آسیایی کوچکتر و سبک‌تر از همتای [[شیر آفریقایی|آفریقایی]] خود است. این حیوان در کنار [[ببر بنگال|ببر]]، [[پلنگ هندی|پلنگ]]، [[پلنگ برفی]]، و [[پلنگ ابری]] یکی از پنج گربه‌سان بزرگ هندوستان است.

نسخهٔ ‏۴ مارس ۲۰۱۲، ساعت ۲۱:۳۷

شیر ایرانی
جنس نر شیر ایرانی
جنس ماده شیر ایرانی
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: گوشت‌خواران
تیره: گربه‌سانان
سرده: پلنگ‌شکلان
گونه: شیر (گربه‌سان)
زیرگونه: P. l. persica
نام سه‌بخشی
Panthera leo persica
پرکندگی شیر آسیایی در حیات وحش
مترادف

Leo leo goojratensis (هندی)
Leo leo persicus (ایرانی)

شیر ایرانی (نام علمی: Panthera leo persica) یا شیر پارسی یا شیر آسیایی یا شیر هندی یا شیر اورآسیایی [۲][۳][۴]، زیر گونه‌ای از شیرها می‌باشد که هم اکنون تنها در جنگل گیر در گجرات هند یافت می‌شود جاییکه شیر هندی نامیده می‌شود.[۵][۶] این زیرگونه از شیر زمانی از ایتالیا و یونان در ساحل دریای مدیترانه تا شمال شرقی هندوستان شامل ایران و شبه‌جزیره عربستان پراگندگی داشت اما شکار بیش از حد، آلودگی آب‌ها و کاهش شدید طعمه‌های این جانور به نابودی آن‌ها منجر شده تا جائی‌که امروزه تنها جمعیت باقیمانده اینگونه شیر در جنگل گیر واقع در گجرات هند یافت می‌شود، جائی که بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ حکومت ایالتی گجرات ۴۱۱ قلاده شیر مشاهده شده‌اند که ۵۲ قلاده نسبت به پنج سال قبل افزایش داشته‌است.[۷]

شیر آسیایی کوچکتر و سبک‌تر از همتای آفریقایی خود است. این حیوان در کنار ببر، پلنگ، پلنگ برفی، و پلنگ ابری یکی از پنج گربه‌سان بزرگ هندوستان است.

انقراض در ایران

گفته می‌شود که آخرین شیرهای ایرانی در اوایل دههٔ ۴۰ میلادی رویت شده است. برای آخرین بار شیر ایرانی در اطراف دزفول توسط مهندسان امریکایی که مشغول ساخت راه آهن در خوزستان بودند مشاهده شده است. احتمالا تا چند سال بعد نیز چنین شیری در ایران وجود داشته است.[۸] [۹]

شیر ایرانی در هنر

در نقش برجسته‌های تخت جمشید، تصاویری از شیر ایرانی، در حال شکار گاوی نر و یا پادشاه هخامنشی در حال شکار شیر ایرانی، روی سنگ‌ها حجاری شده‌است. در اردبیل ورودی مقبره شیخ جبرائیل پدر شیخ صفی‌الدین اردبیلی نقوشی از شیر ایرانی دیده می‌شود.[۱۰]

شهرستان ایذه در شمال خوزستان میزبان شیرهای سنگی است. در روستای کوهباد قبرهای قدیمی با سنگ قبرهایی به شکل شیر ایرانی با آیاتی ازقرآن و شمشیر علی ذوالفقار روی تنه شیرها تزیین شده‌است.[۱۰]

در نقوش شکارگاه‌ها و فرش‌های دستباف ایرانی شیرهای ایرانی دیده می‌شوند. در مینیاتورهای خمسه نظامی بهرام گور در حال شکار شیر ایرانی به تصویر کشیده شده‌است.[۱۰]

توله شیر ایرانی، اواخر دوره قاجار

پانویس

  1. "Panthera leo persica". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2007. International Union for Conservation of Nature. 2008. Retrieved 10 May 2010.
  2. Websters Dictionary - http://www.websters-online-dictionary.org/definitions/lion?cx=partner-pub-0939450753529744%3Av0qd01-tdlq&cof=FORID%3A9&ie=UTF-8&q=lion&sa=Search#906
  3. Alexander the Great and the Persian Lion - G. F. Hill, The Journal of Hellenic Studies, Vol. 43, Part 2 (1923), pp. 156-161
  4. The Asiatic or Persian Lion (Panthera leo persica, Meyer 1826) in Palestine and the Arabian and Islamic Region - The Book : Carnivora Arabica. A Zoological Journey in Palestine, Arabia and Europe between 2005-2008, by Dr. Sc. Norman Ali Bassam Ali Taher Khalaf-Sakerfalke von Jaffa
  5. Big cats - By Tom Brakefield, Alan Shoemaker. Retrieved 2010-12-14.
  6. Biodiversity and its conservation in India - By Sharad Singh Negi. Retrieved 2010-12-14.
  7. 411 lions in Gir forests, population up by 52
  8. Lion and Gazelle: The Mammals and Birds of Iran By Patrick Humphreys, Esmail Kahrom, Page 77
  9. [http://www.asiatic-lion.org/distrib.html Past and present distribution of the lion in North Africa and Southwest Asia, Asiatic Lion Information]
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ بهرنگ امین تفرشی. «شیر ایرانی». وبگاه بیابان‌های ایران. دریافت‌شده در ۱۱ دسامبر ۲۰۰۸.

منبع

پیوند به بیرون

الگو:Link FA