اورهان گنجه‌بای

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
اورهان گنجه‌بای
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولداورهان گنجه‌بای
نام(های) دیگراورهان بابا
زاده۴ اوت ۱۹۴۴ ‏(۷۹ سال)
صامسون، ترکیه
ژانرآرابسک
سنتی ترکیه
فولکلور ترکیه
سایکودلیک فولک
پاپ فولک
ساز(ها)باغلاما
ویلن
ساکسوفون
ماندولین
سی‌تار
گیتار
نی
پیانو
عود
بوزوکی
پرکاشن
«جومبوش»
«تنبور ترکیه»
سال‌های فعالیت۱۹۶۳ تا کنون
نوع صوتباریتون
وبگاه

اورهان گنجه‌بای (ترکی استانبولی: Orhan Gencebay‎) (زادهٔ ۴ اوت ۱۹۴۴ در صامسون، ترکیه)، ملقب به «اورهان بابا»[۲] موسیقی‌دان، تک‌نواز برجستهٔ باغلاما، آهنگساز، خواننده، تنظیم‌کنندهٔ موسیقی، تهیه‌کننده موسیقی، سرپرست گروه موسیقی و بازیگر سینما و تلویزیون است. او یکی از پدیدآوران و پیشروان موسیقی ترکیه است.[۲]

پیشینه[ویرایش]

«اورهان گنجه‌بای» در ۴ اوت ۱۹۴۴، در شهر ساحلی صامسون و در خانواده‌ای از تاتارهای کریمه[۱] متولد شد. آموختن موسیقی را از سن ۶ سالگی آغاز نمود و زیر نظر «امین تارکچی» (یکی از موسیقیدانان کلاسیک در هنرستان عالی موسیقی در اوکراین)، نواختن ویلن و ماندولین را فرا گرفت. در سن ۷ سالگی، آموختن باغلاما را آغاز نمود و به تدریج موسیقی فولکلور ترکیه را نیز یادگرفت. در سن ۱۰ سالگی اولین آهنگ خود را ساخت و سپس در سن ۱۳ سالگی، آموختن «تبور ترکیه‌ای» را شروع کرد تا هرچه بیشتر، مفاهیم نظری و عملی موسیقی ترکیه را بشناسد.

او در دوران دبیرستان، یک گروه موسیقی سنتی و فولکلور ترکی تشکیل داده و به کار آموزش موسیقی مشغول شد و تعدادی کنسرت محلی نیز در استانبول و صامسون برگزار کرد.

پس از آن و از سن ۱۶ سالگی، به موسیقی راک و جاز علاقه‌مند شد و یادگیری و نواختن «ساکسوفون تنور» را در ارکسترهای بادی آغاز کرد. در این هنگام، به هنرستان عالی موسیقی ترکی در استانبول رفت و ۴ سال در آنجا به تحصیل پرداخت. در دوران خدمت سربازی هم، او نوازنده ساکسوفون در گروه موسیقی سازهای بادی برنجی در ارتش بود.

زندگی حرفه‌ای[ویرایش]

«اورهان گنجه‌بای» ۲۰ سال داشت که در آزمون ورودی سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه پذیرفته شد و به مدت ۱۰ سال،[۲] نوازندهٔ ثابت باغلاما در رادیو و تلویزیون ترکیه بود.

در اواخر دههٔ ۶۰ میلادی، همکاری گسترده‌ای با برخی آهنگسازان در اجراهایشان و نیز در زمینهٔ ساخت موسیقی فیلم داشت. او مابین سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۶۸، به‌همراه «عارف ساگ» برای خوانندگانی چون «مظفر آق‌گوون»، «یلدیز تزکن»، «احمد سزگین»، «شوکران آی»، «صباحت آکیراز» و «نوری سسی‌گوزل» باغلاما نواخت. «اورهان گنجه‌بای» همچنین در فیلم‌های متعددی، سرپرست گروه موسیقی بوده‌است.

او با آهنگسازان فراوانی از سبک‌های دیگر موسیقی، نظیر «ارکین کورای»،[۳] «عمر فاروق تکبیلک»،[۴] «عصمت سیرال»، «برهان تونگوچ»، «اوزل سنای»، «ودات یلدیریم‌بورا»، «نشاط ارشات» و «عبدالله نائیل بایسو» همکاری داشته‌است و چندین آهنگ و ترانه در سبک‌های سنتی، فولکلور، کلاسیک غربی، جاز، کانتری، پراگرسیو، سایکودلیک، هندی، عربی، اسپانیولی و یونانی ساخته‌است. با آنکه عده‌ای سبک موسیقی او را آرابسک نامیده و وی را «سلطان موسیقی آرابسک» لقب داده‌اند، اما خودش، از پذیرفتن این عنوان و این سبک، سرباز زده و می‌گوید بکاربردن واژهٔ آرابسک برای توصیف موسیقی او، دقیق و کافی نیست.[۵][۶][۷] «اورهان گنجه‌بای» در سال ۱۹۷۲، شرکت موسیقی «کاروان رکورد» را بنیاد نهاد و در زمینه جذب و تهیه موسیقی برای برخی خوانندگان و هنرمندان آتی، نظیر «ارکین کورای»، «آژدا پکان»، «معزز آباجی»، «سیبل جان»، «مصطفی ساگ‌یاشار»، «احمد اوزهان» ، «کاموران آکور»، «سمیها یانکی»، «صمیمه سانای»، «نشه کارابوجاک»، «بدیعه آکارتورک»، «نیل بوراک»، «ضیا تاسکنت»، «سمیرامیس پکان» و «فردی اوزبگن» موفق بود و در واقع، یکی از موفق‌ترین و پول‌سازترین شرکت‌های موسیقی به‌شمار می‌رفت.[۲]

اورهان گنجه‌بای در طول دوران حرفه‌ای خود، در ۳۶ فیلم سینمایی و ۴ سریال تلویزیونی[۲] بازی کرده و برای ۹۰ فیلم نیز موسیقی ساخته‌است. او همچنین نزدیک به یکهزار قطعه موسیقی،[۸] ۳۵ تک‌آهنگ و ۳۰ آلبوم استودیویی و تعداد فراوانی مینی‌کلیپ ساخته‌است و آلبوم‌هایش بیش از ۶۵ میلیون نسخه فروش داشته‌است.[۹][۱۰]

زندگی شخصی[ویرایش]

اورهان گنجه‌بای دو مرتبه ازدواج نموده‌است. همسر اول او «عزیزه گنجه‌بای» نام داشت که خود، خوانندهٔ مشهوری بود. اورهان پس از جدایی از او، با «سویم امره» ازدواج نموده و پیوند آنان، ۳۰ سال است که ادامه دارد.[۲]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ "Kirim Tatar". Archived from the original on 15 January 2015. Retrieved 2012-11-27. Orhan Gencebay Kırım Tatarı olduğunu açıkladı
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ «دنیای ستارگان ۳ - «اورهان گنجه بای» خواننده، آهنگساز، ترانه‌سرا، نوازنده و بازیگر معروف ترک». بخش فارسی رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه. ۴ خرداد ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۵ دی ۱۳۹۳.
  3. "Erkin Koray". Retrieved 2008-05-13. Erkin Koray met Gencebay in the early seventies.
  4. "Omar Faruk Tekbilek Biography". Retrieved 2008-05-13. Omar Faruk’s skills blossomed in Istanbul playing with some of the leading Turkish musicians including Orhan Gencebay
  5. Dinççan, M.Vehbi (July 29, 2001). "O Bir Efsane (He is a Legend)". Akşam (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 8 June 2008. Retrieved 2008-05-13. Yaptığım müziğe Arabesk ismini ben koymadım (I am not the one who named my music arabesque).
  6. Akpınar, Hakan (July 16, 2004). "Orhan Baba Efsanesi (The Legend of "Father" Orhan)". Tercüman (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 12 March 2009. Retrieved 2008-05-13. Müziğime arabesk denmesi çok saçma. Bu kavram hem yeterli değil, hem de yanlıştır.(It's foolish calling my music as arabesque. That term is not only inadequate, but also it's completely incorrect).
  7. Balıkçıoğlu, Tuğba (April 18, 2004). "Mafya babası gibiyim (I am like Godfather)". Sabah (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 2008-05-13. Arabesk deyimi beni tanımlamaya yetmez (Arabesque is not enough to define me).
  8. Berköz, Elif (December 12, 2005). "Ne Sazımın Yaşlanmaya Niyeti Var Ne de Benim (Neither my baglama nor me have in mind getting old)". Milliyet (به ترکی استانبولی). Retrieved 2007-03-27. 1000'in üzerinde beste yapmış (He did over a thousand compositions).
  9. "Orhan Baba Efsanesi (Legendary Father Orhan)". Tercüman Gazetesi (به ترکی استانبولی). April 27, 2005. Archived from the original on 18 July 2011. Retrieved 2009-09-17. Yasal olarak 60 milyonun üstünde sattı albümlerim, 65-70 milyon arası galiba. (My albums have sold over 60 million legal copies, probably 65–70 million.)
  10. "65 milyon albüm sattı (He has sold 65 million legal copies)". Akşam Gazetesi. April 14, 2006. Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 2009-09-17. Çıkardığım albümlerin resmi satış rakamı 65 milyon. (My albums have sold 65 million legal copies).

پیوند به بیرون[ویرایش]