کاغذ

یک دسته کاغذ

اندازه‌های استاندارد کاغذ

کاغَذ مادّه‌ای است پهن و نازک که از فشردن الیاف موادی مانند خمیر چوب، برنج یا کتان درست می‌شود و بیش‌تر برای نوشتن و نقاشی به کار می‌رود. با این همه، از کاغذ برای بسته‌بندی (مانند کاغذ کادو)، آرایش درونی ساختمان، صافی‌های صنعتی و پژوهشی و کارهای دیگر نیز بهره می‌گیرند.

پیشینه

مقالهٔ اصلی: تاریخچهٔ کاغذ

چینی‌ها نخستین مردمانی بودند که بیش از ۲ هزار سال پیش، کاغذهایی مانند کاغذهای امروزی ساختند. ایرانیان مسلمان شیوه ساختن کاغذ را در سده نخست پس از اسلام از چینی‌ها آموختند و آن را بهبود بخشیدند. شهر سمرقند برای سال‌ها بزرگ‌ترین مرکز ساختن و خرید و فروش کاغذ بود. سپس، در شهرهای دیگر، از جمله بغداد، دمشق، قاهره، مراکش، جزیره سیسیل و شهرهای مسلمان نشین اسپانیا، کارخانه‌های کاغذسازی به راه افتاد.یافته‌های باستان شناسی نشان می دهند که از قرن اول میلادی، در چین کاغذ وجود داشته‌است.در سال ۱۰۵ میلادی، یکی از درباریان، ماده جدیدی را برای امپراطور توصیف کرد که از پارچه‌های کهنه، پوست درختان، کنف و علف تهیه می‌شد وروی آن می‌نوشتند.به مرور زمان، شیوه تهیه کاغذ بهتر شد و ان را با الیاف گیاهانی مانند خیزران می‌ساختند. عرب‌ها این محصول را به اروپا بردند و در سال ۱۱۵۰ میلادی، غربیان نخستین کاغذ سازی را در اسپانیا بنا کردند.ماشین تولید انبوه کاغذ را چینی‌ها اختراع کردند. نخستین اسکناس نیز در سال ۱۰۲۴ میلادی در چین تهیه و مبادله شد.

ساخت کاغذ

الیافی که در ساخت کاغذ بکار می‌رود معمولاً طبیعی و شامل سلولوز است. و به دو روش شیمیایی و فیزیکی است .

پیرامون واژه

کاغد یا کاغذ کلمه‌ای است پارسی و ذکر این لغت یا «ورق» در کتب قدیمیه عربی بسیار فراوان دیده می‌شود. خمیر کاغذ بیشتر از چوب سوزنی برگان ساخته می‌شود (به دلیل داشتن الیاف طولانی تر)

کاغذ یکی از فراورده‌های مهم چوب است. برای ساختن کاغذ ابتدا تنه درخت را به وسیله دستگاه خردکن به خورده چوب تبدیل می‌کنند.سپس خرده چوب‌ها را به وسیله مواد شیمیایی و روشهای مختلف در برج پخت خمیر تجزیه می‌کنند و از آنها الیاف سلولوزی به دست می‌آید که خمیر کاغذ نامیده می‌شود. از درهم رفتن الیاف سلولوزی و بعد از پرس آنها ورقه کاغذ ساخته می‌شود.

انواع برش کاغذ

کاغذ از نظر برش طبق استاندارد های مختلف طبقه بندی می شود. یکی از مهمترین طبقه بندی های بین المللی استاندارد A می باشد. در این استاندارد از A0 که بزرگترین سایز است هرچه عدد بزرگتر می شود ابعاد کاغذ نصف می گردد بطوریکه:

A0:84.1*118.9cm

A1:59.4*84.1 cm

A2:42*59.4 cm

A3:29.7*42 cm

A4:21*29.7 cm

A5:14.8*21 cm

A6:10.5*14.8 cm

سه شکل تامین کاغذ استاندارد در کشور ایران وجود دارد: 1- تولید کنندگان داخلی 2- وارد کنندگان غیر قانونی 3- نمایندگی های اصلی

مشخصات کاغذ

• گرماژ
• تعداد در بسته
• راه یا الیاف کاغذ(LG یا SG)

جستارهای وابسته

• مقوا
• کاغذ گلاسه
• اریگامی

منابع

• بخش انواع کاغذ از: «از طراحی تا صحافی»، فریدون آذریون، آذریون، ۱۳۸۰
• قب‍ادیان، حی‍در، تک‍نولوژی تولی‍د کاغذ، ته‍ران: حافظ‌پژوه، ۱۳۸۵. شابک: ۹۶۴۹۵۲۷۱۰۹
• لانگ‍لی، اندرو، کاغذ، ترجمهٔ من‍یره مح‍قق من‍تظری، ته‍ران: امی‍رکب‍یر، کت‍ابه‍ای شک‍وفه، ۱۳۸۵. شابک: ‎۹۶۴-۳۰۰-۴۰۰-۷
• احمدی، مسعود، «تاریخچه کاغذ: انواع کاغذهای خوشنویسی و نقاشی مینیاتور»، سنندج، نشر: مسعود، ۱۷. شابک:۹۷۸-۹۶۴-۷۴۵۱-۱۳-۰
• کتاب چرا و چگونه اثر والتر فلمر، ترجمهٔ فرزانه کریمی، نشر بنفشه(نیلوفر فقیراللهی)
• کتاب کاغذ و چاپ (راهنمای انتخاب کاغذ مناسب سفارش چاپی)،بهرام عفراوی، نشر دایره چهار رنگ، شابک: 8-5-92952-600-978

پیوند به بیرون

• خط تولید کاغذسازی