فیلم سفارشی
مثالها و چشماندازهای موجود در این نوشتار ممکن است بازتابدهندهٔ دیدگاهی جهانشمول از موضوع نباشند. (آوریل ۲۰۲۰) |
فیلم سفارشی یا فیلم حکومتی در ادبیات سینمایی ایران به آن دسته از فیلمهایی اطلاق میشود که توسط نهادها و اشخاص وابسته به حکومت جمهوری اسلامی ایران ساخته یا تأمین مالی میشوند. فیلمهای سفارشی عمدتاً توسط برخی منتقدان به برخورداری از منابع کلان مالی دولتی، اشاعه ایدئولوژی و پروپاگاندای حکومتی متهم میشوند.[۱] منتقدان فیلمهای سفارشی به سازندگان اینگونه فیلمها لقب فیلمسازان حکومتی دادهاند.[۲][۳] ابراهیم حاتمی کیا از جمله کارگردانهایی است که این لقب به اون نسبت داده شدهاست.[۴] همچنین فیلم سینمایی قلادههای طلا از جمله فیلمهایی است که برخی منتقدان به آن لقب فیلم حکومتی دادهاند.[۵] لازم است ذکر شود، هر فیلم سفارشی لزوماً اثر خوب یا بدی نیست.[۶][۷]
سینمای حکومتی
صادق زیبا کلام، استاد ایرانی علوم سیاسی از جمله اشخاصی است که سینمای فیلمسازانی همچون ابراهیم حاتمی کیا، مسعود ده نمکی و فرجالله سلحشور را سینمای حکومتی خواند. همچنین او در مراسم رونمایی از کتاب «زیر پوست قصهها» اثر سعید عقیقی عبارت «سیاهنمایی» را اختراع یک ژانر ساختگی نامید که بر اساس تعابیر اصولگرایان برای حمله به فیلمهای فیلمسازان مستقلی همچون رخشان بنی اعتماد ساخته شدهاست. به اعتقاد او این ژانر مصداق حقیقی در سینمای ایران ندارد.[۸] زیباکلام در این رابطه گفت:
من سینمای ایران را به سه دسته تقسیم میکنم؛ دسته اول سینما و هنر حکومتی است که سمبل آن افرادی همچون حاتمی کیا، مسعود ده نمکی و زنده یاد فرجالله سلحشور هستند. دسته دوم گروه گیشه است که برایش فروش اهمیت دارد. اقلیت سومی هم هستند که سینمای آنها هنر برای هنر است و من سینمای رخشان بنی اعتماد را در این گروه قرار میدهم.
— صادق زیباکلام، مراسم رونمایی از کتاب «زیرپوست قصهها» -۲[۸]
فیلم سینمایی تنگه ابوقریب از دیگر فیلمهایی است که برخی منتقدان از آن به عنوان فیلم سفارشی یاد کردند. کارگردان این فیلم بهرام توکلی است. همجنین سعید ملکان تهیه کنندگی اثر را بر عهده دارد.[۹] این فیلم جزء آثاری است که در جشنواره فیلم فجر سیمرغهای بسیاری گرفت، اما در فروش گیشه نتوانست موفق عمل کند.[۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ «سینمای دولتی چیست؟ فیلم سفارشی کجاست؟!». خبرآنلاین. ۱۰ تیر ۱۳۹۲–۱۹:۱۸. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «کسی در ایران فیلم ایدئولوژیک بسازد، به او انگ فیلمساز حکومتی میزنند ولی در آمریکا برعکس است». سینماپرس. جمعه ۹ مهر ۱۳۹۵–۱۶:۴۷. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «دست رد جامعه مدنی به سینه کارگردانان حکومتی». گویا. ۱۸ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸.
- ↑ «حاتمی کیا :بله من حکومتیترین فیلمساز این مملکتم». پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما. ۱۳۹۶/۰۱/۳۱–۱۳:۳۱. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «طالبی: اگر فیلم حکومتی به معنای اعتقاد به نظام است، ما حکومتی هستیم». پارسینه. ۲۷ خرداد ۱۳۹۱–۲۲:۲۴. دریافتشده در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «فیلمساز اجتماعی و فیلم سفارشی/ آیا فیلم سفارشی خوب، ممکن است؟ | پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما». cinemacinema.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۹.
- ↑ «نقد فیلم خروج - این فیلم سفارشی نیست». ویجیاتو. ۲۰۲۰-۰۴-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۹.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «زیباکلام سینمای حاتمیکیا را حکومتی خواند/ اختراع ژانر سیاهنما». خبرگزاری مهر. ۸ خرداد ۱۳۹۵–۲۳:۲۸. دریافتشده در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ««تنگه ابوقریب» فیلم سفارشی نیست». مشرق نیوز. ۴ شهریور ۱۳۹۷–۰۹:۲۹. دریافتشده در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «فروش فیلم». www.yjc.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۹.