فرج‌الله سلحشور

فرج‌الله سلحشور
نام هنگام تولد	فرج‌الله سلحشورنیا
زادهٔ	۱ فروردین ۱۳۳۱ قزوین، ایران
درگذشت	۸ اسفند ۱۳۹۴ (۶۳ سال) تهران، ایران
آرامگاه	امامزاده جعفر و حمیده، باغ فیض، تهران
پیشه	بازیگر نویسنده کارگردان
سال‌های فعالیت	۱۳۶۱–۱۳۹۴

فرج‌الله سلحشورنیا (۱ فروردین ۱۳۳۱ – ۸ اسفند ۱۳۹۴) بازیگر، نویسنده و کارگردان ایرانی بود. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم توبه نصوح (۱۳۶۱) به کارگردانی محسن مخملباف آغاز کرد. سلحشور کارگردانی مجموعه‌های تلویزیونی تاریخی-مذهبی چون ایوب پیامبر، مردان آنجلس و یوسف پیامبر را برای صدا و سیما در کارنامه دارد.

زندگی و حرفه

فرج‌الله سلحشورنیا در ۱ فروردین ۱۳۳۱ در قزوین به دنیا آمد. او نخستین فرزند خانوده‌ای ۱۱ نفره بود. او فعالیت‌های خود را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در مساجد آغاز کرد و در زمینه‌های داستان، دکلمه و نمایش به فعالیت پرداخت. سلحشور از اعضای مؤسس حوزه هنر و اندیشه اسلامی در سال ۱۳۵۸ بود.

او در سال ۱۳۶۱ با بازی در توبه نصوح وارد سینما شد و دو سال بعد در گورکن علاوه بر بازیگری به چهره‌پردازی نیز پرداخت. در سال ۱۳۶۵، در فیلم پرواز در شب ساختهٔ رسول ملاقلی‌پور نیز به ایفای نقش پرداخت. سلحشور در سال ۱۳۶۷ علاوه بر بازیگری، در مقام تهیه‌کنندهٔ فیلم انسان و اسلحه ساختهٔ مجتبی راعی حضور یافت.

در سال ۱۳۷۲، فیلم ایوب پیامبر را با نقش‌آفرینی، نویسندگی و کارگردانی خود ساخت و وارد عرصهٔ فیلم‌سازی شد. او که در سال‌های بعد کوشید داستان‌های قرآنی را به مجموعه‌های تلویزیونی تبدیل کند، در سال ۱۳۷۶ مجموعهٔ تلویزیونی مردان آنجلس را ساخت و ده سال بعد، در سال ۱۳۸۶، مجموعهٔ تلویزیونی یوسف پیامبر را نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی کرد.

درگذشت

در ۲۷ دی ۱۳۹۴، ریه‌های او از کار افتاد و در بیمارستان بستری شد و چندی بعد اعلام شد پزشکان امیدی به بهبود او ندارند و حالش وخیم است.

سلحشور، پس از ماه‌ها تحمل سرطان ریه، در ۸ اسفند ۱۳۹۴ در بیمارستان بقیةالله تهران درگذشت. سید علی خامنه‌ای، حسن روحانی رئیس‌جمهور و علی لاریجانی، رئیس مجلس، در پیام‌هایی جداگانه درگذشت او را تسلیت گفتند. در تشییع پیکر سلحشور جمعی از چهره‌های سیاسی، سینمایی و تلویزیونی شرکت داشتند. وی در امامزادگان سید جعفر و سیده حمیده خاتون واقع در باغ فیض تهران به خاک سپرده شد.

جمال شورجه، کارگردان و نویسنده ایرانی، در یک گفتگوی خبری بیان کرد که اطمینان دارد مرگ سلحشور ترور بیولوژیکی بوده است.

گرایش سیاسی

سلحشور از حامیان محمود احمدی‌نژاد (رئیس‌جمهور وقت ایران) بود. او در جریان انتخابات ریاست جمهوری، احمدی‌نژاد را مالک اشتر زمان خواند. او همچنین مورد تقدیر علی خامنه‌ای، رهبر ایران، قرار گرفته است. سلحشور و دیگر عوامل تولید سریال یوسف پیامبر با خامنه‌ای دیدار کردند. در مراسمی تحت عنوان تجلی اراده ملی از سلحشور تقدیر شد و او جایزه خود را به حوزه علمیه قم تقدیم کرد.

حواشی

شکایت خانه سینما

در مرداد ۱۳۸۸ خانه سینمای ایران از فرج‌الله سلحشور شکایت کرد. به گفته بی‌بی‌سی این شکایت در پی ادعای سلحشور مبنی بر بی‌بندوباری «بخش اعظمی» از خانهٔ سینما انجام گرفته بود، در حالی که سلحشور تأکید کرد که انتقاد او «فقط شامل ۱۰ درصد» از سینما و سینماگران بوده است. «من فقط تعداد کمی از هنرمندان را قشر وابسته، آلوده و فاسد می‌دانم،» سلحشور افزود. به گفته وی، مطرح شدن این شکایت به دلیل ساخت سریال «یوسف پیامبر» و موضع سیاسی او در طرفداری از محمود احمدی‌نژاد بوده است. دادگاه عمومی جزایی تهران در نهایت سلحشور را به‌دلیل توهین به اعضای خانهٔ سینما که در آن زمان حدود ۴۵۰۰ نفر بودند، محکوم به پرداخت ۴۰۰۰ تومان پول نقد کرد. به گفته وکیل خانه سینما این مجازات جزای نقدی چهار هزار تومانی می‌تواند جنبه تنبیهی برای «محکوم‌علیه» داشته باشد.

اتهام سرقت ادبی و تبرئه

در ۱۵ فرودین ۱۳۸۹ دادگاه شعبهٔ ۱۰۸۳، شعبه ویژهٔ دادگاه رسیدگی به جرایم کارکنان دولت، فرج‌الله سلحشور را به جرم سرقت ادبی از طریق رونویسی فیلمنامهٔ سریال یوسف پیامبر از مجموعه کتاب و فیلم‌نامهٔ دوجلدی یوسف صدیق اثر شهاب‌الدین طاهری به ۳ سال حبس و پرداخت جریمهٔ ۱٫۵ میلیارد تومانی محکوم کرد. اما پس از اینکه این حکم به دلیل اعتراض سلحشور به شعبه ۱۰۷۵ ارجاع داده شد بر اساس رأی دادگاه به دلیل نبود دلایلی بر اثبات اتهام، سلحشور تبرئه شد.

سلحشور خود خبر محکومیتش را تکذیب کرده بود.

ماجرای تشبیه سینمای ایران به فاحشه‌خانه

به گفته بی‌بی‌سی، سلحشور در ۲۳ مهر ۱۳۹۰ در گفتگو با خبرگزاری کانون دانش‌آموزی ایران (پانا) با انتقاد از تلاش یک تهیه‌کننده برای دعوت از آنجلینا جولی به ایران، سینمای ایران را به «فاحشه‌خانه» تشبیه کرد. براساس گزارش بی‌بی‌سی او همچنین آنجلینا جولی را «فاحشهٔ بین‌المللی»، و بازیگران زن سینمای ایران را «یک پا آنجلینا جولی» نامید. سلحشور کمی بعد در گفتگویی با خبرگزاری فارس، این موضوع را تکذیب کرد و ادعا نمود که خبرگزاری پانا گفته‌های وی را بد منعکس کرده بوده است. خبرگزاری پانا نسبت به این سخنان سلحشور واکنش نشان نداد و برخی سایت‌های خبری ایران به نقل از این خبرگزاری مدعی شدند که خبرگزاری پانا متن صوتی سخنان او را در اختیار دارد.

۱۳ نفر از بازیگران زن سینمای ایران در رابطه با گفته‌های سلحشور از او در دادسرای فرهنگ و رسانه شکایت کردند. مریلا زارعی، مهناز افشار، ترانه علیدوستی، پگاه آهنگرانی، نگار جواهریان، هانیه توسلی، و باران کوثری نسبت به این سخنان اظهار تأسف نمودند و خواستار کناره‌گیری سلحشور از سینما شدند. رؤیا تیموریان اظهارات سلحشور را توهین به «فیلم‌های خودش و بازیگرانی که در فیلم‌هایش بازی کرده‌اند» دانست. داوود رشیدی نیز گفته‌های سلحشور را توهین به بازیگران زن سینمای ایران دانست و اعلام کرد که این گفته‌های سلحشور در انجمن بازیگران خانه سینما مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

سلحشور همچنین سینمای ایران را برخاسته از ارزش‌های اسلام و قرآن نمی‌دانست و معتقد بود بنیان‌گذاران آن شرکت‌های صهیونیستی هستند.

اقرار به آتش زدن سینما

به‌گفتهٔ فرج‌الله سلحشور در مراسم اختتامیهٔ جشنوارهٔ «شعر و سرود انقلاب» در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، او پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، جزو کسانی بوده که سینما آتش زده است. او از اینکه پس از انقلاب از همان سینماها پشتیبانی شده و برایشان موزه ساخته شده است، اظهار تأسف کرد.

اعلام بی‌علاقگی به دفن شدن در قطعه هنرمندان

سلحشور در در وصیتی شفاهی، به دفن شدن در قطعه هنرمندان، ابراز بی‌علاقگی کرده و گفت: «همین اینجا اعلام می‌کنم، من عضوی از خانواده سینما نیستم. همه، این موضوع را می‌دانند و بارها گفته‌ام که من یک نفر از خانه سینما و وزارت ارشاد نیستم. من یک مبلغ [اسلامی] هستم و-اگر خدا توفیق دهد-از زبان هنر، استفاده می‌کنم که بتوانم حرف دین و خدا را بزنم. اصلاً من سینماگر نیستم و وصیت کردم که اگر شهید شدم یا فوت کردم، من را در قطعه هنرمندان، دفن نکنید. این فیلم‌هایی را که بنده و دیگر افراد ساخته‌ایم، باید بگویم که ما از این خانواده [هنرمندان] نیستیم.». پس از او یکی دیگر از هنرمندان هوادار جمهوری اسلامی یعنی الهام چرخنده نیز چنین مطلبی را گفت که از دیدگاه برخی از هنرمندان، توهین‌آمیز بود و در پی آن، باعث اظهار نظراتی شد.

فیلم‌شناسی

فیلم‌شناسی فرج‌الله سلحشور
سال	نام اثر	سمت	کارگردان	توضیحات
۱۳۹۴	قصه‌های تبیان	تهیه‌کننده	گروه کارگردانان	شبکه پنج
۱۳۸۳–۱۳۸۷	یوسف پیامبر	کارگردان، تهیه‌کننده، نویسنده، بازیگر	فرج‌الله سلحشور	شبکه یک
۱۳۷۶	مردان آنجلس	کارگردان	فرج‌الله سلحشور	شبکه یک
۱۳۷۶	دنیای وارونه	بازیگر	شهریار بحرانی
۱۳۷۱	ایوب پیامبر	بازیگر، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس	فرج‌الله سلحشور
۱۳۶۸	نخلستان تشنه	بازیگر	محمد نوری‌زاد
۱۳۶۷	انسان و اسلحه	بازیگر، تهیه‌کننده	مجتبی راعی
۱۳۶۵	پرواز در شب	بازیگر	رسول ملاقلی‌پور	شهید مهدی نریمان
۱۳۶۳	گورکن	بازیگر، چهره پرداز	محمدرضا هنرمند
۱۳۶۱	توبه نصوح	بازیگر	محسن مخملباف

جوایز

سال	جشنواره	بخش	اثر	نتیجه	جایزه	منبع
۱۳۹۰	دوازدهمین جشن حافظ	بهترین مجموعه تلویزیونی	یوسف پیامبر	نامزدشده	تندیس حافظ
۱۳۷۲	دوازدهمین جشنواره فیلم فجر	بهترین کارگردانی اول	ایوب پیامبر	دیپلم افتخار
۱۳۶۷	سومین جشنواره فیلم دفاع مقدس	بهترین تهیه‌کنندگی	انسان و اسلحه	دیپلم افتخار

پیوند به بیرون

• وبلاگ رسمی
• فرج‌الله سلحشور در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران
• فرج‌الله سلحشور در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)