اسب بزرگ

{{{نام}}}
صورت فلکی
	فهرست ستاره‌های
نام لاتین	Pegasus
نام‌های دیگر	اسب بزرگ
بُعد	۲۳
میل	۲۰
درخشان‌ترین ستاره	انف (اپسیلون پگاسوس) (m)
	رویت‌پذیر از عرض‌های جغرافیایی +۹۰° و −۶۰°.; بهترین مشاهده در ۲۱:۰۰ (۹ شب) در ماه اکتبر ; برای ساعت ۲۱:۰۰.

اسب بزرگ (یا به عربی: فَرَس اعظم و فرس ثانی) نام یکی از صورت‌های فلکی است. به آن اسب بالدار هم گفته شده‌است.

این صورت فلکی را معمولاً از روی چهارگوش بزرگ آن می‌شناسند البته تنها سه ستاره در سه گوش از این چهارگوش به اسب بزرگ تعلق دارند و ستاره گوشه شمال شرقی یعنی سُرَّةالفَرَس متعلق به صورت فلکی زن برزنجیر است.

هفتمین صورت فلکی بزرگ آسمان اسب بزرگ است. این صورت فلکی به علت داشتن بخش مربعی شکل که ستاره آلفای آن متعلق به آندرومداست، یافتنش در آسمان کار مشکلی نیست و می‌توان آن را در قسمت پائینی آندرومدا با دنبال کردن راس المسلسه که در قسمت شرقی مربع است پیدا کرد. ستاره منکب الفرس یک غول سرخ است که دارای قدر متغیر بین ۳/۲ تا ۷/۲ است. جنب الفرس هم با قدر ۸/۲ در قسمت جنوبی ستاره آلفا قرار گرفته‌است. در فاصله ۳۰٫۰۰۰ سال نوری از ما و کمی بالاتر از ستاره فم الفرس که همان اپسیلون اسب بزرگ است، M15 که یک خوشه کروی است به چشم می‌خورد که باید با چشم مسلح آن را رصد کرد. به علت گسیل پرتو ایکس از این مجموعه احتمال حضور یک حفره سیاه در آن می‌رود.

ریشه تاریخی

در مورد این صورت فلکی افسانه‌ای کهن وجود دارد که بر طبق آن اسب بالدار (پگاسوس) آسمان همان اسبی بود که پرسیوس یا برساوش سوار بر آن معشوقه خود یعنی آندرومدا را از دست هیولای دریا نجات داده‌است.

ستاره‌ها

ستاره‌های دارای نام سنتی در این صورت فلکی عبارت‌اند از:

مرکب‌الفرس (زین اسب): (آلفا-اسب بزرگ) α Peg
ساعدالفرس (بازوی اسب): (بتا-اسب بزرگ) β Peg
جنب (پهلوی اسب): (گاما-اسب بزرگ) γ Peg
سرةالفرس (ناف اسب): (دلتا-اسب بزرگ) δ Peg که امروزه به صورت زن برزنجیر منتقل شده و آلفا-زن برزنجیر نام گرفته.
انف (بینی): (اپسیلون-اسب بزرگ) (ε Peg
سعدالهمام (مرد خوش‌اندیش): (زتا-اسب بزرگ) ζ Peg
سعدالمطر (شگون باران): (اتا-اسب بزرگ) η Peg
سعدالبهایم (شگون دام‌ها): (تتا-اسب بزرگ) θ Peg
سعدالبری (شگون بیگناه): (مو-اسب بزرگ) μ Peg
سلم (تاو-اسب بزرگ) τ Peg

مربع پاییزی

مربع پاییزی یک صورتواره است که از چهار ستاره شاخص در صورت فلکی اسب بزرگ به‌شکل یک مربع بزرگ جلوه‌گر است. ستارگان مرکب‌الفرس (زین اسب)، ساعدالفرس (بازوی اسب)، جنب (پهلوی اسب) و سُرَّةالفَرَس (آلفا صورت فلکی زن برزنجیر) این مربع را تداعی می‌کنند.

منابع

دگانی، مایر، نجوم به زبان ساده، جلد ۱ و ۲، ترجمه محمدرضا خواجه‌پور، تهران: گیتاشناسی، چاپ ششم، ۱۳۷۴خ، صص۴۲–۴۱.
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخه ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۶.

این یک مقالهٔ خرد صورت فلکی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

ن ب و جانوران بر نشان‌های خانوادگی
پستانداران	ببر پلنگ خرس زرافه سگ شیر کانگورو گاو گراز گرگ گوزن
پرندگان	پرستوی اروپایی خروس عقاب کبوتر کلاغ سیاه مرغ سقا
موجودات افسانه‌ای	اژدها اژدهای افسانه‌ای بالدار دوپا اسب آبی اسب بالدار اسب شاخدار انفیلد بیسکیون پری دریایی پگاسوس تک‌شاخ تورول سمندر سوسمار آمریکایی شیردال شیر دریایی ققنوس کرم پیازی کلیما گارودا مار افسانه‌ای هارپی وایورن
آبزیان	اردک ماهی اسب دریایی دلفین گد گوش‌ماهی
دیگران	خفاش زنبور عسل مار مورچه وزغ

ن ب و ستارگان دارای نام خاص
خانواده خرس بزرگ	خرس بزرگ: دُبه • مَراق • فَخذ • مَغرِز • جَون • عَناق • قائد • حوض • ثالثه شمالی • ثالثه جنوبی • ثانیه شمالی • ثانیه جنوبی • اولی شمالی • اولی جنوبی • پوز خرس • سُها • مئزر خرس کوچک: اخفی‌الفرقدین جدی (ستاره) ستاره قطبی فرقد کوکب شمالی (انور فرقدان) ییلدون (دلتا خرس کوچک). اژدها: بطن‌الثُعبان شمالی بطن‌الثُعبان جنوبی تیل تیس ثعبان ذیخ جوزا رأس‌التنین ذبه رأس‌الثعبان راقص صافی عواد.
خانواده منطقةالبروج	جبهه ابدم (ذنب‌الاسد، قنب‌الاسد، بتا شیر) خراتان رأس شمالی اسد رأس جنوبی اسد زُبرةالاسد سوبرا ضفیره طرف (لاندا شیر) ظهرالاسد (میان، تتا شیر) منقارالاسد قلب‌الاسد (نخو، آلفا شیر) عوا (ماشاهه، دلتا دوشیزه) انگورچین سماک اعزل (اسپور، آلفا دوشیزه) پوریما رجل‌العوا زاویةالعوا زاویه (اتا دوشیزه) سرما (تطریز) زبانی جنوبی زبن جنوبی (کفه جنوبی) زبن شمالی (کفه شمالی) زبن‌العقرب زبن‌العقربی
خانواده زانوزده	-
خانواده شکارچی	اِبط‌الجوزا •
آب‌های آسمانی	آخرالنهر اسپکتروم آشیانه بیض تیمین رانا زورق صادره ظلیم عوجةالنهر قید ذنب دلفین روتانو سوالوسین قطعةالفرس فم‌الحوت آویور توریس سهیل آب آرام ، سهیل حضار، سهیل حضیر، تسین کی، سهیل‌المحلف، فخذ (آلفا کبوتر)، وزن
خانواده بایر	-
خانواده لاکل	-