کاناک‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Kanak
One of the flags of New Caledonia and the cultural flag of the Kanak community, showing a flèche faîtière (a spear-like wooden totem monument placed atop traditional dwellings)
Kanak women talking in New Caledonia
مناطق با جمعیت چشمگیر
 کالدونیای جدید104,958[۱]
 فرانسه(خاک اروپا)A few thousand
زبان‌ها
French • New Caledonian languages

مردم کاناک (نیز کانک و کنک) (انگلیسی: Kanak، املای فرانسه تا سال 1984: Canaque) گروهی از بومیانی مالانزی ساکن در کالدونیای جدید هستند، یک جمع در خارج از کشور از فرانسه در جنوب غربی اقیانوس آرام محسوب می‌شوند. با توجه به سرشماری سال ۲۰۱۴، آنها ۳۹٫۱ درصد کل جمعیت کالیدونیای جدید را با حدود ۱۰۴٬۰۰۰ نفر تشکیل می‌دهند.

اگرچه سابقه سکونت مردم مالانزی در نیو کالیدونیابه فرهنگ لاپیتا Lapita بر می‌گردد ولی منشأ مردم کاناک نامشخص است. تحقیقات مردمشناسی نشان داده‌است که دریانوردان پلینزی در طول قرن‌ها با کاناک‌ها ازدواج کرده‌اند.[۲][۳] مردمان کاناک به ساکنان اروپایی کالدونیای جدید با عنوان کالدوش Caldoches نام می‌برند.

کالدونیای جدید در سال ۱۸۵۳ به فرانسه پیوست و در سال ۱۹۵۶ به قلمرو خارج از فرانسه تبدیل شد. جنبش استقلال طلبانه در سال ۱۹۶۷ به یک شورش شکست خورده منجر شد ولی در سال ۱۹۸۴ دوباره با هدف استقلال کامل نیوکالیدونیا از فرانسه آغاز شد. ژان ماری جیبائو، رهبر جنبش کانک‌ها، پیشنهادی برای تأسیس مرکز فرهنگی کاناک‌ها (ADCK) ارائه داد ولی در سال ۱۹۸۹ ترور شد. . فرانسوا میتران، رئیس‌جمهور فرانسه پس از ترور جیبائو در سال ۱۹۸۹، دستور داد که یک مرکز فرهنگی بر اساس پیشنهادها جیبائو در نومئا، پایتخت کالدونیای جدید تأسیس شود؛ این آخرین اقدام از پروژه‌های بزرگ میتران بود.[۴] مرکز فرهنگی Jean-Marie Tjibaou به‌طور رسمی در ماه مه ۱۹۹۸ تأسیس شد.[۵]

اگر چه قدمت سفالینه‌های باستانی Lapita به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد، و مردم این جزیره به مدت طولانی در حوزه هنر فعالیت می‌کرده‌اند؛ از زمان تأسیس ADCK، هنر و صنایع دستی مردمان کاناک در کالدونیای جدید محبوب تر شده‌است. موسیقی، رقص و آواز بخشی از بسیاری از نمایش‌های کاناکهاست که با هدف ایجاد روابط درون قبیله و اجداد انجام می‌شود.

علم اشتقاق لغات[ویرایش]

کلمه "Kanak" از [./https://en.wikipedia.org/wiki/Kanaka_maoli kanaka maoli] کاناکا مائولی گرفته شده که یک عبارت به زبان هاوایی و به معنی "فرد معمولی" است که در یک زمان به‌طور تبعیض آمیز توسط کاشفان، معامله گران و مبلغان اروپایی در اقیانوسیه در هر جزیره اقیانوس آرام غیر اروپایی مورد استفاده قرار گرفت.[۶] پیش از تماس اروپا، در کالدونیای جدید هیچ ایالت متحدی وجود نداشت و هیچ نام تبعیضی برای اشاره به ساکنان آن استفاده نمی‌شد.

تاریخ[ویرایش]

لیتوگرافی عتیقه کاناک‌ها.

اصل و نسب[ویرایش]

تاریخ شکونت در گراند ترر حداقل تا زمان فرهنگ لاپیتا قدمت دارد.[۷] با این حال، منشأ مردم Kanak مشخص نیست. برخی از محققان ادعا کرده‌اند که شواهدی از زندگی انسان جدید کالدونیایی که از ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد (قبل از فرهنگ لاپیتا تا ۱۵۰۰ سال پیش) وجود دارد، در حالی که دیگران ادعا می‌کنند سفال قبل از لاپیتا را پیدا کرده‌اند.[۸] در چهارمین کنفرانس Lapita که در ماه ژوئن سال ۲۰۰۰ در کانبرا استرالیا برگزار شد، این سؤال مطرح شد: آیا لاپیتا کاناک یا لاپاتا قدیمیترین و اولین اجداد فرهنگ بعدی است که Kanak نامگذاری شده‌است؟[۹] هنوز مسئله دیگری در تعیین مبدأ و تاریخ اولیه مردم کانک وجود دارد این است که تفسیر باستان‌شناسی با دیدگاه‌های مردم کانک که پس از حکومت استعماری شکل گرفته‌اند سیاسی شده‌است.[۱۰]

حکومت استعماری اولیه[ویرایش]

اولین تاریخی که اروپائیان به جزایر کالیدونیای جدید وارد شدند، زمانی بود که کاپیتان کوک از پادشاهی بریتانیا در این جزایر در ۱۷۷۵ در زمانی که ۷۰٬۰۰۰ کاناک زندگی می‌کردند لنگر انداخت. کوک به این جزایر نام «کالدونیای جدید» داد که به دنبال نام جزایر کالدونیایی، سرزمین اسکاتلندی خود، به این جزایر اعزام کرد.[۲][۳]

در طول دوره استعماری، در قرن نوزدهم، کانک‌ها استخدام یا به بردگی گرفته شدند تا بیگاری کنند در مکان‌هایی مانند استرالیا، کالیفرنیا، کانادا، شیلی و فیجی (با تجارت برده بین آسیایی به هند، ژاپن، آفریقای جنوبی و اکنون مالزی) در طول ۳۰۰۰ سال که Kanaks در جزایر دورافتاده زندگی می‌کردند، آنها برای ورود ویروس‌ها و باکتری‌های اروپایی آمادگی نداشتند.[۱۱] کاناک‌ها از سرزمین مادری شان منقطع شدند و برای کار اجباری در مزارع، کارخانه‌ها و کارهای عمومی کار می‌کردند.[۱۲]

شورش[ویرایش]

جنگجویان کاناک، ح. ۱۸۸۰.

هنگامی که کانک‌ها مجبور شدند به مناطق رزرو جزیره، نزدیک به کوه‌ها کوچ کنند، آنها تنها ۱۰ درصد از قلمرو قلمرو اجداد خود را اشغال کردند، به طوری که جمعیت آنها به علت بیماری به طرز چشمگیری کاهش یافت و شرایط زندگی آنها بسیار سخت بود.[۱۳] این وضعیت ناشی از تحریک ۲۰٬۰۰۰ مجرم توسط دولت فرانسه بین سالهای ۱۸۶۴ و ۱۸۹۷ بود، که اکثر آنها به‌طور دائم در کشور مستقر شدند و از سال ۱۸۷۵ تاکنون در استخراج نیکل (آغاز سال ۱۸۶۴) و مس استخدام شده‌اند. این باعث خشم شدیدی در میان کانک‌ها شد که در سال ۱۸۷۸ علیه حکومت استعماری فرانسوی که توسط فرانسوی‌ها که مسلح تر بودند، سرکوب شد.[۱۴] رهبر کاناک سرنگون شد و سرش در موزه تاریخ طبیعی نمایش داده شد. [۱۵]

پس از جنگ جهانی دوم[ویرایش]

پس از جنگ جهانی دوم، جنبش استقلال کاناک پس از آنکه سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۶ کالدونیای جدید را در فهرست کشورهای رهاشده از استعمار قرار داد، دوباره جان گرفت. پیشرفت عمده ای که رخ داد این بود که کاناک‌ها و مهاجران فرانسوی در کشور در سال ۱۹۵۱ حق رأی را کسب کرداند، درست قبل از اینکه در سال ۱۹۵۶ به قلمرو خارج از کشور تبدیل شود. سپس کاناک‌ها نیز مجاز به حرکت از مناطق ذخیره خود شدند. این به دنبال ایجاد مجمع عمومی در سال ۱۹۵۷ بود، اما این موضوع مدت کوتاه بود؛ شارل دوگل پس از آنکه در سال ۱۹۵۸ رئیس‌جمهور فرانسه شد این امتیازات را لغو کرد.[۱۴][۱۶]

اتحادیه کالدونیایی، یکی از احزاب سیاسی گروه استقلال طلب FLNKS در سال ۲۰۱۰، فراخوانی برای تشکیل کمیته ملی برای ارزیابی پیشرفت و آماده‌سازی کالدونیای جدید برای تغییر رهبری قبل از برنامه رفراندم در سال ۲۰۱۴، داد.[۱۷]

جمعیت[ویرایش]

جمعیت‌شناسی[ویرایش]

کالدونیای جدید یا Territoire des Nouvelle Caledonie et Dependances، در فاصله حدود ۱۲۰۰ کیلومتری (۷۵۰ مایل) در ساحل شمال شرقی استرالیا قرار دارد.[۲][۳] از بین ۵۰۰ جزیره این کشور، پنج جزیره اصلی مسکونی هستند. در سال ۲۰۰۹، مردم کاناک ملانزیایی با داشتن ۴۰ درصد (۹۹٬۰۷۸ نفر) جمعیت از ۲۴۵٬۵۸۰ نفر جمعیت در کالدونیای جدید،[۱۸] گروهی اقلیت در سرزمین اجدادی خود بودند. گروه‌های دیگر شامل اینها بودند: اروپایی‌ها (عمدتا فرانسوی‌ها) با ۲۹ درصد، والسین ۹ درصد، مردم عادی مخلوط (۸ درصد) و گروه‌های دیگر از جمله مردمان پلی نزیایی، اندونزیایی، ویتنامی و کسانی که (به نظر می‌رسد که عمدتاً نژاد اروپایی هستند) به عنوان "Caledonian" شناخته می‌شدند.[۱۸]

زبان‌ها[ویرایش]

زبان مردم کاناک بسیار متنوع است، اما فرانسوی به عنوان زبان رسمی کالدونیای جدید عمل می‌کند. ۲۸ زبان مختلف کاناک، و همچنین گویش‌های مختلف، از ۱۲۰۰ زبان ملانزی در سراسر اقیانوس آرام وجود دارد. آنها متقابلاً غیرقابل درک هستند.[۱۹] [۲۰] این زبانها همه بخشی از زبانهای خانواده آسترونزیایی هستند. همه آنها متعلق به زیر گروه گروه کالیدونیای جدید هستند به غیر از زبان Fagauvea، که در جزیره اوویا صحبت می‌شود که ریشه لهستانی دارد.

زبان کالدونی جدید به چندین گروه تقسیم می‌شود. گروه زبان شمالی مربوطه به آهنگ صدا است و شامل ۱۲ زبان: CAAC , Cemuhî، Fwâi , Jawe , Kumak , Nemi را، Paicî، Pije , Pwaamei , Pwapwa , Yalayu و Yuaga.[۲۱] تقریباً ۶۰٬۰۰۰ ساکنان کالدونیای جدید حداقل یکی از زبانهای کاناک را صحبت می‌کنند. اکثر این زبان‌ها تنها در قالب گفتاری هستند. هیچ‌یک زبان مشترک در میان کانکاها وجود ندارد؛ با این حال، بزرگترین گروه Kanaks صحبت Drehu.

فرهنگ[ویرایش]

باورهای سنتی و دین[ویرایش]

کاناکس، ۱۸۸۰ م.

کاناک‌ها نیاکان خود را پرستش می‌کردند. عبادت در آرامگاه، سنگ‌های مقدس، و قبر‌های اختصاصی که در آن قربانی‌ها ارائه می‌شد، تجسم می‌یافت. [۲۲] امروزه اکثر کانک‌ها مسیحی هستند. دین جنبهٔ مهمی از زندگی کاناک‌هاست. کانکس در کلیسای کاتولیک در Nouméa حضور دارد؛ و آن‌ها تقریباً ۵۰٪ از جمعیت کاتولیک‌ها در کالدونیای نو را تشکیل می‌دهند که بعد فقط به اروپایی‌ها می‌رسد.

با توجه به باورهای سنتی مردم Kanak، دریا مقدس است زیرا «ماهی برای غذا» به مردم می‌دهد.[۲۳]

غذا[ویرایش]

گوشات Kلی توسط بسیناری اتز Kبزیجات ریشه‌های بریده شده ساخته شده‌است که ممکن است شامل تارو، مانویکم ،یو یام و شیر نارگیل باشد.[۲۴] گوشت خوک، مرغ یا غذاهای دریایی ممکن است در پر شدن استفاده شود که پس از پخته شدن بر روی سنگ‌های داغ در یک اجاق گاز زمینی، در برگ‌های موز قرار می‌گیرد.[۲۵] دیگر مواد محلی که در آشپزی Kanak استفاده می‌شود شامل Rousettus (روباه پرواز) و گوزن محلی است؛ گونه‌های دریایی مانند ماهی‌های دریایی و مرجان (از جمله داوا)، و همچنین خرچنگ و خرچنگ. لوبیا Paita به‌طور محلی رشد می‌کند haricots، در حالی که custard سیب، آهک و زعفران دیگر مواد محلی است.[۲۴]

هنرهای زیبا[ویرایش]

هنر کانال ا جسم س، رقص، موسیقی و تئاتر از دهه ۱۹۹۰ بش تل اش آژانس توسعه فرهنگ Kanak ADCK محبوب تر [۲۶] اشکاله ه‌هانری در فرهنگ کانک عبارتند از:

سفال لاپاتا

گیاهان باستانی Lapita باستان به سال ۱۵۰۰ قبل از میلاد می‌رسند. عمدتاً صنایع دستی زنان، سفال به‌طور کلی تزئین شده با الگوهای هندسی و چهره‌های سبک انسانی است، هر چند که بین سفال شمالی و جنوبی Caledonian تفاوت وجود دارد. دستگیره‌های مختلف و لعاب‌ها دارای طرح‌های ساخته شده از شانه‌های دندان ساخته شده‌اند. سفالگری از رسوبات رس در جزایر ساخته شده‌است. [۲۷]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ "Population Structure and Trends". Institute de la Statistique et des études économiques Nouvelle-Calédonie (به فرانسوی). Institute de la Statistique et des études économiques Nouvelle-Calédonie. Retrieved 3 July 2017.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "We Are Kanaks". New International Magazine. July 1981. Retrieved 30 May 2011.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ "Pacific Islands Report". Pacific Islands Development Program/East-West Center With Support From Center for Pacific Islands Studies/University of Hawai‘i. Archived from the original on 11 August 2011. Retrieved 30 May 2011.
  4. ↑ Weston, Richard (2 September 2004). Plans, sections and elevations: key buildings of the twentieth century. Laurence King Publishing. pp. 224–. ISBN 978-1-85669-382-0. Retrieved 8 June 2011.
  5. ↑ "The Tjibaou Cultural Centre and ADCK". Agency for the Development of Kanak Culture (ADCK). 4 June 2011.
  6. ↑ Bishai, Linda S (28 January 2007). Forgetting Ourselves: Secession and the (Im)Possibility of Territorial Identity. Lexington Books. p. 130. ISBN 978-0-7391-2082-8. Retrieved 5 June 2011.
  7. ↑ Sand, Christophe; Karen Coote; Jacques Bole; Andre Ouetcho (April 1998). "A Pottery Pit at Locality WKO013A, Lapita (New Caledonia)". Archaeology in Oceania. 33 (1): 37–43. JSTOR 40387091.
  8. ↑ West, Barbara A. (2009). Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania. Infobase Publishing. pp. 360–. ISBN 978-0-8160-7109-8. Retrieved 8 June 2011.
  9. ↑ Clark, Geoffrey R.; Anderson, Atholl; Vunidilo, Tarisi (2001). The archaeology of Lapita dispersal in Oceania: papers from the Fourth Lapita Conference, June 2000, Canberra, Australia. Pandanus Books. p. 89. ISBN 978-1-74076-010-2. Retrieved 11 June 2011.
  10. ↑ Meskell, Lynn (January 2009). Cosmopolitan archaeologies. Duke University Press. pp. 61–. ISBN 978-0-8223-4444-5. Retrieved 11 June 2011.
  11. ↑ Bullard, Alice (2000). Exile to paradise: savagery and civilization in Paris and the South Pacific, 1790–1900. Stanford University Press. pp. 169–. ISBN 978-0-8047-3878-1. Retrieved 5 June 2011.
  12. ↑ LeFevre, Tate (1 October 2008). "Tourism and Indigenous Curation of Culture in Lifou, New Caledonia"· In The Future of Indigenous Museums: Perspectives from the Southwest Pacific, Nick Stanley, ed·. Berghahn Books. p. 80. ISBN 978-1-84545-596-5. Retrieved 10 July 2011.
  13. ↑ IBP USA; USA (COR) International Business Publications (20 March 2009). New Caledonia Country Study Guide. Int'l Business Publications. pp. 137–. ISBN 978-1-4387-3297-8. Retrieved 20 June 2011.
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ "The Global African Community: History Notes". Kanaky (New Caledonia). cwo.com. Retrieved 30 May 2011.
  15. ↑ Bullard 2000, p. 156.
  16. ↑ "Pacific Islands Report: New Caledonia Still A Colony Despite Accord". Pacific Islands Development Program/East-West Center. With Support From Center for Pacific Islands Studies/University of Hawai‘i. archives.pireport.org. Archived from the original on 11 August 2011. Retrieved 2 June 2011.
  17. ↑ Central Intelligence Agency (1 October 2009). The CIA World Factbook 2010. Skyhorse Publishing Inc. p. 491. ISBN 978-1-60239-727-9. Retrieved 5 June 2011.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ "ISEE - Population 2009". Xt.isee.nc. Archived from the original on 11 January 2012. Retrieved 10 July 2013.
  19. ↑ Stanley, David (1985). South Pacific handbook. David Stanley. pp. 375–. ISBN 978-0-918373-05-2. Retrieved 5 June 2011.
  20. ↑ Logan & Cole 2001, p. 45–46.
  21. ↑ Simpson, Michael J.; Dhont, Hadrien (1 September 1999). South Pacific phrasebook. Lonely Planet. pp. 73, 79, 88–. ISBN 978-0-86442-595-9. Retrieved 5 June 2011.
  22. ↑ Bullard 2000, p. 55.
  23. ↑ "Kanak Traditions Guide Future Conservation". Conservation.org. Retrieved 3 June 2011.
  24. ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Haden, Roger (30 August 2009). Food Culture in the Pacific Islands. ABC-CLIO. pp. 138–. ISBN 978-0-313-34492-3. Retrieved 5 June 2011.
  25. ↑ Stanley, David (15 November 2004). Moon Handbooks South Pacific. David Stanley. pp. 824–. ISBN 978-1-56691-411-6. Retrieved 5 June 2011.
  26. ↑ Logan & Cole 2001, p. 48–55.
  27. ↑ Logan & Cole 2001, p. 50–51.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=کاناک‌ها&oldid=33672872»