سازمان دولت‌های ترک: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
تصحیح مقاله و افزودن منبع معتبر
برچسب‌ها: واگردانی دستی حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۹: خط ۳۹:
|official_website={{URL|turkkon.org/en-US/HomePage|turkkon.org}}
|official_website={{URL|turkkon.org/en-US/HomePage|turkkon.org}}
}}
}}
'''سازمان دولت‌های ترک''' یا '''سازمان کشورهای ترک''' که '''شورای تُرک''' هم نامیده می‌شود و پیش‌تر '''شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان''' نام داشت<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ خرداد ۱۳۹۸|عنوان= «شورای تُرک» و اهداف سیاسی ترکیه|ناشر=[[خبرگزاری تسنیم]]|doi=|تاریخ بازدید=31 ژانویه 2020|پیوند=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/03/04/2019090|پیوند مرده=no}}</ref> یک [[سازمان بین‌المللی]] متشکل از ۵ کشور [[زبان‌های ترکی|ترک‌زبان]] و کشورهای [[مجارستان]] و [[ترکمنستان]] به عنوان ناظر است. این شورا در ۳ اکتبر ۲۰۰۹ بنیان‌گذاری شد.
'''سازمان دولت‌های ترک''' یا '''سازمان کشورهای ترک''' که '''شورای تُرک''' هم نامیده می‌شود و پیش‌تر '''شورای همکاری کشورهای ترک''' نام داشت<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ خرداد ۱۳۹۸|عنوان= «شورای تُرک» و اهداف سیاسی ترکیه|ناشر=[[خبرگزاری تسنیم]]|doi=|تاریخ بازدید=31 ژانویه 2020|پیوند=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/03/04/2019090|پیوند مرده=no}}</ref> یک [[سازمان بین‌المللی]] متشکل از ۵ کشور [[زبان‌های ترکی|ترک‌زبان]] و کشورهای [[مجارستان]] و [[ترکمنستان]] به عنوان ناظر است. این شورا در ۳ اکتبر ۲۰۰۹ بنیان‌گذاری شد.


به نقل از معاون وزیر امور خارجه [[اوکراین]]، اِمین تزپار، [[اوکراین]] در سال ۲۰۲۰ خواستار به دست آوردن عضویت ناظر در شورا شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=7 August 2020|وبگاه=ukrinform.net|نشانی=https://www.ukrinform.net/rubric-polytics/3077509-ukraine-seeks-to-obtain-observer-status-in-turkic-council.html|عنوان=Ukraine seeks to obtain observer status in Turkic Council}}</ref>
به نقل از معاون وزیر امور خارجه [[اوکراین]]، اِمین تزپار، [[اوکراین]] در سال ۲۰۲۰ خواستار به دست آوردن عضویت ناظر در شورا شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=7 August 2020|وبگاه=ukrinform.net|نشانی=https://www.ukrinform.net/rubric-polytics/3077509-ukraine-seeks-to-obtain-observer-status-in-turkic-council.html|عنوان=Ukraine seeks to obtain observer status in Turkic Council}}</ref>


== تغییر نام ==
== تغییر نام ==
سازمان دولت‌های ترک پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک‌زبان نام داشت. در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ [[رجب طیب اردوغان]] ضمن منصوب کردن بن‌علی یلدریم به سمت «ریش‌سفید ترکیه» در این شورا، نام آن را به سازمان دولت‌های ترک تغییر داد.<ref name="دیکن ۱">[https://www.diken.com.tr/erdogan-binali-yildirimi-turkiyenin-aksakali-olarak-atadik/ دیکَن: ''اردوغان: ما بن‌علی یلدریم را به سمت «ریش‌سفید» ترکیه منصوب کردیم''، نوشته‌شده در ۲۰ آبان ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۱ آبان ۱۴۰۰.</ref>
سازمان دولت‌های ترک پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک نام داشت. در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ [[رجب طیب اردوغان]] ضمن منصوب کردن بن‌علی یلدریم به سمت «ریش‌سفید ترکیه» در این شورا، نام آن را به سازمان دولت‌های ترک تغییر داد.<ref name="دیکن ۱">[https://www.diken.com.tr/erdogan-binali-yildirimi-turkiyenin-aksakali-olarak-atadik/ دیکَن: ''اردوغان: ما بن‌علی یلدریم را به سمت «ریش‌سفید» ترکیه منصوب کردیم''، نوشته‌شده در ۲۰ آبان ۱۴۰۰؛] بازدید در ۲۱ آبان ۱۴۰۰.</ref>


== اعضا ==
== اعضا ==
خط ۶۹: خط ۶۹:


== دعوت از ایران برای عضویت در سازمان دولت‌های ترک ==
== دعوت از ایران برای عضویت در سازمان دولت‌های ترک ==
با توجه به مسئله ی اینکه حدود ۴۰% جمعیت ایران را ترک ها تشکیل میدهند «دوغو پرینچک» رهبر «حزب وطن» ترکیه با برپایی یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در مقر حزب وطن در شهر آنکارا از تصمیم شورای مرکزی این حزب در مورد دعوت از دولت ایران برای پیوستن به روند الحاق به سازمان کشورهای ترک زبان خبر داد. <ref>سایت خبری عصر ایران
«دوغو پرینچک» رهبر «حزب وطن» ترکیه با برپایی یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در مقر حزب وطن در شهر آنکارا از تصمیم شورای مرکزی این حزب در مورد دعوت از دولت ایران برای پیوستن به روند الحاق به سازمان کشورهای ترک زبان خبر داد.<ref>سایت خبری عصر ایران


https://www.asriran.com/fa/news/887240</ref>
https://www.asriran.com/fa/news/887240</ref>
==تاثیرات==

شورای همکاری کشورهای ترک زبان در رسیدن به هدف حفظ صلح و تقویت امنیت در منطقه به موفقیت قابل توجهی دست یافته است.<ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref> <ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref>
==اختلافات==
شورای همکاری کشورهای ترک زبان در رسیدن به هدف حفظ صلح و تقویت امنیت در منطقه و جهان به هیچ موفقیت قابل توجهی دست نیافته است و بیشتر جنبه نمایشی دارد<ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref> <ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref>
<ref>https://www-shahrekhabar-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.shahrekhabar.com/amp/163750056070623?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM%3D#amp_tf=%D8%A7%D8%B2%20%251%24s&aoh=16982728856680&referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com&ampshare=https%3A%2F%2Fwww.shahrekhabar.com%2Fnews%2F163750056070623</ref>
زبان رسمی تُرکیه، تُرکی استانبولی است اما رابطه این زبان با زبان های [[قزاقی]]، [[ازبکی]]، تُرکمنی، آذربایجانی و [[قرقیزی]] کاملا نامانوس است. در میان کشور های تُرک زبان در آسیای مرکزی و قفقاز، زبان روسی دارای جایگاهی بالاتر از زبان تُرکی است و در اجلاس های سران کشورهای تُرک، سخنرانی به زبان روسی بر دیگر زبانها، غلبه دارد. <ref>http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2008084/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%8F%D8%B1%DA%A9-%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-</ref>
کشورهای عضو، در راستای تحکیم روابط ملت های خود، تبادلات فرهنگی و هنری قابل توجهی با یکدیگر دارند.<ref>http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2008084/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%8F%D8%B1%DA%A9-%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-</ref>
اعضای سازمان کشورهای تُرک با دقت اختلافات تُرکیه با آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه را رصد کرده و به دلیل روابط خوب با این کشورها، از گره زدن منافع خود با تُرکیه پرهیز دارند<ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref>

اختلافات دوجانبه برخی از کشورهای سازمان تُرک با یکدیگر نیز یکی از موانع اتحاد این کشورهاست. به عنوان مثال، روابط تنش آلود [[ازبکستان]] با [[قرقیزستان]]، قزاقستان با قرقیزستان، ازبکستان با [[تُرکمنستان]]، نوعی واگرایی نسبت به یکدیگر برای این کشورها، ایجاد کرده است<ref>https://www.iess.ir/fa/translate/2205/</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۶

سازمان دولت‌های ترک

پرچم the Turkic Council
پرچم
  اعضای رسمی
  اعضای دیده‌بان
اداره مرکزی
زبان‌های رسمی
[۱]
Membership[۲]
حاکمان
• دبیرکل
کوبانیچبِک اُمورعلیِف
• رئیس افتخاری
نورسلطان نظربایف
بنیان‌گذاری۳ اکتبر ۲۰۰۹
مساحت
• کل
۴٬۲۴۲٬۳۶۲ کیلومتر مربع (۱٬۶۳۷٬۹۸۵ مایل مربع)
وبگاه رسمی
  1. دبیرخانه عمومی
  2. مجلس پارلمانی
  3. آکادمی ترک
  4. دفتر اروپا

سازمان دولت‌های ترک یا سازمان کشورهای ترک که شورای تُرک هم نامیده می‌شود و پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک نام داشت[۳] یک سازمان بین‌المللی متشکل از ۵ کشور ترک‌زبان و کشورهای مجارستان و ترکمنستان به عنوان ناظر است. این شورا در ۳ اکتبر ۲۰۰۹ بنیان‌گذاری شد.

به نقل از معاون وزیر امور خارجه اوکراین، اِمین تزپار، اوکراین در سال ۲۰۲۰ خواستار به دست آوردن عضویت ناظر در شورا شده‌است.[۴]

تغییر نام

سازمان دولت‌های ترک پیش‌تر شورای همکاری کشورهای ترک نام داشت. در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۱ رجب طیب اردوغان ضمن منصوب کردن بن‌علی یلدریم به سمت «ریش‌سفید ترکیه» در این شورا، نام آن را به سازمان دولت‌های ترک تغییر داد.[۵]

اعضا

کشور جمعیت[۶] (۲۰۱۶) مساحت(km2) تولید ناخالص داخلی اسمی (میلیارد دلار) (۲۰۱۹)[۷] سرانه تولید ناخالص داخلی اسمی (۲۰۱۹)[۸]
 ازبکستان ۳۱٬۴۴۶٬۷۹۵ ۴۴۷٬۴۰۰ ۵۸ $۱٬۷۲۵
 ترکیه ۷۹٬۵۱۲٬۴۲۶ ۷۸۳٬۵۶۲ ۷۵۴/۵ $۹٬۰۴۲
 جمهوری آذربایجان ۹٬۷۲۵٬۳۷۶ ۸۶٬۶۰۰ ۴۸ $۴٬۷۹۴
 قزاقستان ۱۷٬۹۸۷٬۷۳۶ ۲٬۷۲۴٬۹۰۰ ۱۸۰ $۹٬۷۳۱
 قرقیزستان ۵٬۹۵۵٬۷۳۴ ۱۹۹٬۹۰۰ ۸/۵ $۱٬۳۰۹
 سازمان دولت‌های ترک ۱۴۴٬۶۲۸٬۰۶۷ ۴٬۲۴۲٬۳۶۲ ۱۰۴۹ $۸٬۹۶۶

دعوت از ایران برای عضویت در سازمان دولت‌های ترک

«دوغو پرینچک» رهبر «حزب وطن» ترکیه با برپایی یک کنفرانس مطبوعاتی ویژه در مقر حزب وطن در شهر آنکارا از تصمیم شورای مرکزی این حزب در مورد دعوت از دولت ایران برای پیوستن به روند الحاق به سازمان کشورهای ترک زبان خبر داد.[۹]

تاثیرات

شورای همکاری کشورهای ترک زبان در رسیدن به هدف حفظ صلح و تقویت امنیت در منطقه به موفقیت قابل توجهی دست یافته است.[۱۰] [۱۱]

کشورهای عضو، در راستای تحکیم روابط ملت های خود، تبادلات فرهنگی و هنری قابل توجهی با یکدیگر دارند.[۱۲]

جستارهای وابسته

منابع

  1. "Turk Dili Konusan Ulkeler Isbirligi Konseyi'nin Kurulmasina Dair Nahcivan Anlasmasi" (PDF). Turkkon.org. Archived from the original (PDF) on 24 October 2012. Retrieved 2014-03-05.
  2. "TURKSOY Official Web Site". Turkkon.org. Retrieved 2013-07-07.
  3. ««شورای تُرک» و اهداف سیاسی ترکیه». خبرگزاری تسنیم. ۴ خرداد ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰.
  4. "Ukraine seeks to obtain observer status in Turkic Council". ukrinform.net (به انگلیسی). 7 August 2020.
  5. دیکَن: اردوغان: ما بن‌علی یلدریم را به سمت «ریش‌سفید» ترکیه منصوب کردیم، نوشته‌شده در ۲۰ آبان ۱۴۰۰؛ بازدید در ۲۱ آبان ۱۴۰۰.
  6. "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 10 September 2017.
  7. "GDP (current US$) - Data". Data.worldbank.org. Retrieved 25 August 2017.
  8. "Report for Selected Countries and Subjects". Imf.org. Retrieved 25 August 2017.{{cite web}}: نگهداری CS1: url-status (link)
  9. سایت خبری عصر ایران https://www.asriran.com/fa/news/887240
  10. https://www.iess.ir/fa/translate/2205/
  11. https://www.iess.ir/fa/translate/2205/
  12. http://www.irdiplomacy.ir/fa/news/2008084/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%8F%D8%B1%DA%A9-%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-