سقوط (فیلم ۲۰۰۴): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: پیوند بیش از حد به ویکی‌های دیگر ویرایشگر دیداری
خط ۱۶: خط ۱۶:
| زبان= [[زبان آلمانی|آلمانی]]{{سخ}}[[زبان روسی|روسی]]
| زبان= [[زبان آلمانی|آلمانی]]{{سخ}}[[زبان روسی|روسی]]
| کشور=[[آلمان]]{{سخ}}[[ایتالیا]]{{سخ}}[[اتریش]]
| کشور=[[آلمان]]{{سخ}}[[ایتالیا]]{{سخ}}[[اتریش]]
| بودجه= €۱۳٫۵ میلیون
| بودجه= ۱۳٫۵ میلیون یورو
| فروش= $۹۳٫۰ میلیون
| فروش= ۹۳٫۰ میلیون دلار
| وب‌گاه= [http://www.downfallthefilm.com/]
| وب‌گاه= [http://www.downfallthefilm.com/]
| پانویس=
| پانویس=
}}
}}

'''''سقوط''''' با نام کامل '''''سقوط آخرین روزهای رایش سوم''''' {{به آلمانی|Der Untergang}} و {{به انگلیسی|Downfall}} فیلمی در [[ژانر فیلم|ژانر]] [[فیلم درام|درام]] [[جنگی]]، ساخته [[الیور هرشبیگل]] محصول سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]] است. سقوط بر اساس کتاب پناهگاه هیتلر [[تراودل یونگه]]، کتاب تا آخرین ساعت [[ملیسا مولر]]، کتاب هیتلر [[یوآخیم فست]]، خاطرات [[آلبرت اشپر]] و [[ارنست-گونتر باده]] روایت شده است. سقوط دوازده روز آخر زندگی [[آدولف هیتلر]] یعنی از ۱۷ تا اواخر آوریل سال [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]] میلادی را در سنگر زیرزمینی فرماندهی او به تصویر کشیده است. در این مرحله، فیلم از فروریختن ماشین نظامی و دستگاه سیاسی عظیم [[رژیم نازی آلمان]] آن پرده برمی‌دارد. ''سقوط'' پر هزینه ترین فیلم تاریخ [[سینمای آلمان]] به شمار می‌رود. سقوط در [[اسکار]] [[۲۰۰۴]] نامزد [[جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان|جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان]] شد. ''[[امپایر (مجله)|امپایر]]'' این فیلم را در لیست صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان قرار داد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2005/04/050419_aa_downfall.shtml خودکامگی و سقوط]</ref>
'''سقوط''' با نام کامل '''سقوط آخرین روزهای رایش سوم''' {{به آلمانی|Der Untergang}} و {{به انگلیسی|Downfall}}، فیلمی در [[ژانر فیلم|ژانر]] [[فیلم درام|درام]] [[جنگی]]، ساخته [[الیور هرشبیگل]] محصول سال ۲۰۰۴ است. سقوط بر اساس کتاب پناهگاه هیتلر [[تراودل یونگه]]، کتاب تا آخرین ساعت [[ملیسا مولر]]، کتاب هیتلر [[یوآخیم فست]]، خاطرات [[آلبرت اشپر]] و [[ارنست-گونتر باده]] روایت شده است. سقوط دوازده روز آخر زندگی [[آدولف هیتلر]] یعنی از ۱۷ تا اواخر آوریل سال [[۱۹۴۵ (میلادی)|۱۹۴۵]] میلادی را در سنگر زیرزمینی فرماندهی او به تصویر کشیده است. در این مرحله، فیلم از فروریختن ماشین نظامی و دستگاه سیاسی عظیم [[رژیم نازی آلمان]] آن پرده برمی‌دارد. سقوط پر هزینه ترین فیلم تاریخ [[سینمای آلمان]] به شمار می‌رود. سقوط در [[اسکار]] [[۲۰۰۴]] نامزد [[جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان|جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان]] شد. ''[[امپایر (مجله)|امپایر]]'' این فیلم را در لیست صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان قرار داد.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2005/04/050419_aa_downfall.shtml خودکامگی و سقوط]</ref>


== داستان ==
== داستان ==
داستان این فیلم تاریخ [[آلمان نازی]] را از نوامبر سال 1942 تا 8 مه 1945 روایت می کند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.dw.com/en/controversial-hitler-film-opens-across-germany/a-1331328-1| ناشر = Film's Story |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> که در آن [[تراودل یونگه]]، آخرین منشی و ماشین‌نویس آدولف هیتلر، داستان روزهای آخر زندگی پیشوای آلمان را تعریف می‌کند که در پناهگاهی در [[برلین]] می‌گذرد.
داستان این فیلم تاریخ [[آلمان نازی]] را از نوامبر سال ۱۹۴۲ تا ۸ مه ۱۹۴۵ روایت می کند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.dw.com/en/controversial-hitler-film-opens-across-germany/a-1331328-1| ناشر = Film's Story |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> که در آن [[تراودل یونگه]]، آخرین منشی و ماشین‌نویس آدولف هیتلر، داستان روزهای آخر زندگی پیشوای آلمان را تعریف می‌کند که در پناهگاهی در [[برلین]] می‌گذرد.


== بازیگران ==
== بازیگران ==
خط ۶۶: خط ۶۷:


== نقش ها ==
== نقش ها ==
[[برونو گانتس]] برای آمادگی در نقش [[آدولف هیتلر]] ، رفتار بیماران مبتلا به بیماری [[پارکینسون]] را در یک بیمارستان در [[سوئیس]] مطالعه کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary| ناشر = Bruno Ganz |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز با کمک یک بازیگر جوان از منطقه ای که هیتلر در آنجا متولد شده بود ، لهجه متمایز [[آدولف هیتلر]] را تمرین کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://inglouriousbasterds.fandom.com/wiki/Downfall| ناشر = Dialect |تاریخ بازبینی=October 10, 2017 |کد زبان=en}}</ref>
[[برونو گانتس]] برای آمادگی در نقش [[آدولف هیتلر]] ، رفتار بیماران مبتلا به بیماری [[پارکینسون]] را در یک بیمارستان در [[سوئیس]] مطالعه کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary| ناشر = Bruno Ganz |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز با کمک یک بازیگر جوان از منطقه ای که هیتلر در آنجا متولد شده بود ، لهجه متمایز [[آدولف هیتلر]] را تمرین کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://inglouriousbasterds.fandom.com/wiki/Downfall| ناشر = Dialect |تاریخ بازبینی=October 10, 2017 |کد زبان=en}}</ref> همچنین بعد از انتشار فیلم ، [[برونو گانتس]] اظهار داشت که در ابتدا او نقش [[آدولف هیتلر]] را نمی خواست. با این وجود ، گانتس پس از دیدن فیلم [[ده روز آخر]] محصول سال ۱۹۵۵ و تصویرگری آلبین اسکودا از هیتلر ، متوجه شد که می توان این نقش را با عمق بازی کرد و درنهایت این نقش را پذیرفت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary| ناشر = Bruno Ganz |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
همچنین بعد از انتشار فیلم ، [[برونو گانتس]] اظهار داشت که در ابتدا او نقش [[آدولف هیتلر]] را نمی خواست. با این وجود ، گانتس پس از دیدن فیلم [[ده روز آخر]] محصول سال 1955 و تصویرگری [[آلبین اسکودا]] از هیتلر ، متوجه شد که می توان این نقش را با عمق بازی کرد و درنهایت این نقش را پذیرفت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary| ناشر = Bruno Ganz |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== واقعیت تاریخی ==
== واقعیت تاریخی ==
در صحنه ابتدایی فیلم ، جایی که تراودل در اواخر سال 1942 برای سمت منشی [[هیتلر]] مصاحبه می شود ، وی خود را با عنوان "تارلودل هامپس" معرفی می کند. با این حال ، در تمام صحنه های فیلم در پناهگاه هیتلر، از وی به عنوان "فرائو یونگه" یاد می شود. در ژوئن سال 1943 ، تراودل با تأیید هیتلر ، با [[هانس هرمان یونگه]] ، "افسر اس اس [[نازی]]" ازدواج کرد که هانس در اوت 1944 در فرانسه کشته شد. از آنجا که فیلم مستقیم از سال 1942 به سال 1945 می پرد ، این وقایع را به تصویر نمی‌کشند. با این حال ، تغییر نام او صحیح است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge| ناشر = Traudl Junge |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز می بینیم که [[آدولف هیتلر]] نشانی از لباس خود بر می دارد و به [[ماگدا گوبلس]] می دهد؛ این نشان، [[نشان طلایی حزب نازی]] است ، که به اعضای حزب بلندپایه که از سال 1925 در حکومت نازی عضویت دائمی داشتند اعطا می شد. اگرچه [[هیتلر]] از ابتدا در عضویت حزب نازی نبود، اما او در سال 1933 به خود این نشان را اعطا کرد. [[اتحاد جماهیر شوروی]] این نشان را در صندوقچه ای پیدا کرد و آن را در یک طاق در لوبیانکا ، مقر "KGB" نگهداری کرد. در سال 1996 ، "FSB" ، جانشین [[فدراسیون روسیه]] در "KGB" اتحاد جماهیر شوروی ، فاش کرد که این نشان را دارد و در سال 2005 آن را به معرض نمایش گذاشت.این نشان در نوامبر همان سال ، در پی حمله ی گروهی شورشی به سرقت رفت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Golden_Party_Badge| ناشر = Goldenes Parteiabzeichen |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> همچنین تلگرافی که در 23 آوریل 1945 [[آدولف هیتلر]] از "گوئه رینگ" دریافت کرد و نشان می داد که وی قصد دارد خود را به عنوان رئیس دولت اعلام کند با این فرض که هیتلر ناتوان بوده ، زندانی شده و یا مرده است، در ژوئیه سال 2015 با قیمت 55،000 دلار در حراج فروخته شد. این سند ابتدا در سال 1945 به دست کاپیتان ارتش آمریکا یعنی "بنیامین برادین" منتقل شد، پس از آنکه برادین هنگام جمع آوری غنایم جنگی از بانک هیتلر به آنجا رفت، آن را از روی میزکار هیتلر جدا کرد. بعداً این تلگراف به دست پسر برادین رسید ، که سپس وی آن را به عنوان هدیه ای به استاد دانشگاه کالج نظامی در [[کارولینای جنوبی]] اهدا کرد. آن استاد به نوبه خود آن را به دانشجوی دیگری داد که نهایتاً آن دانشجو آن را در سال 2015 در یک حراجی به فروش گذاشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/11726956/Nazi-telegram-that-sent-Hitler-into-a-rage-sells-for-over-35600-at-auction.html| ناشر = Hitler's Telegram |تاریخ بازبینی=October 10, 2015 |کد زبان=en}}</ref> و در خصوص وضعیت سلامتی [[هیتلر]]، در بسیاری از صحنه های فیلم در طول سال 1945 و اواخر حکومت وی، حرکات دست و بدن هیتلر لرزان بود، طوری که به نظر می رسد انگار او عصبی است، به خصوص که در صحنه های "اتاق جنگ" این اتفاق نمود بیشتری پیدا می کرد؛ که این در واقع به این دلیل بود که هیتلر اعتقاد داشت که دارای بیماری [[پارکینسون]] است. <ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Health_of_Adolf_Hitler| ناشر = Health of Hitler |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
در صحنه ابتدایی فیلم ، جایی که تراودل در اواخر سال ۱۹۴۲ برای سمت منشی [[هیتلر]] مصاحبه می شود ، وی خود را با عنوان "تارلودل هامپس" معرفی می کند. با این حال ، در تمام صحنه های فیلم در پناهگاه هیتلر، از وی به عنوان "فرائو یونگه" یاد می شود. در ژوئن سال ۱۹۴۳، تراودل با تأیید هیتلر ، با [[هانس هرمان یونگه]] ، "افسر اس اس [[نازی]]" ازدواج کرد که هانس در اوت ۱۹۴۴ در فرانسه کشته شد. از آنجا که فیلم مستقیم از سال ۱۹۴۲ به سال ۱۹۴۵ می پرد ، این وقایع را به تصویر نمی‌کشند. با این حال ، تغییر نام او صحیح است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge| ناشر = Traudl Junge |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز می بینیم که [[آدولف هیتلر]] نشانی از لباس خود بر می دارد و به [[ماگدا گوبلس]] می دهد؛ این نشان، [[نشان طلایی حزب نازی]] است ، که به اعضای حزب بلندپایه که از سال ۱۹۲۵ در حکومت نازی عضویت دائمی داشتند اعطا می شد. اگرچه [[هیتلر]] از ابتدا در عضویت حزب نازی نبود، اما او در سال ۱۹۳۳ به خود این نشان را اعطا کرد. [[اتحاد جماهیر شوروی|اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی]]، این نشان را در صندوقچه ای پیدا کرد و آن را در یک طاق در لوبیانکا ، مقر "کی‌جی‌بی" نگهداری کرد. در سال ۱۹۹۶، "اف‌اس‌بی" ، جانشین [[فدراسیون روسیه]] در "کی‌جی‌بی" اتحاد جماهیر شوروی ، فاش کرد که این نشان را دارد و در سال ۲۰۰۵، آن را به معرض نمایش گذاشت.این نشان در نوامبر همان سال ، در پی حمله ی گروهی شورشی به سرقت رفت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Golden_Party_Badge| ناشر = Goldenes Parteiabzeichen |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> همچنین تلگرافی که در 23 آوریل 1945 [[آدولف هیتلر]] از "گوئه رینگ" دریافت کرد و نشان می داد که وی قصد دارد خود را به عنوان رئیس دولت اعلام کند با این فرض که هیتلر ناتوان بوده ، زندانی شده و یا مرده است، در ژوئیه سال ۲۰۱۵ با قیمت ۵۵،۰۰۰ دلار در حراج فروخته شد. این سند ابتدا در سال ۱۹۴۵ به دست کاپیتان ارتش آمریکا یعنی "بنیامین برادین" منتقل شد، پس از آنکه برادین هنگام جمع آوری غنایم جنگی از بانک هیتلر به آنجا رفت، آن را از روی میزکار هیتلر جدا کرد. بعداً این تلگراف به دست پسر برادین رسید ، که سپس وی آن را به عنوان هدیه ای به استاد دانشگاه کالج نظامی در [[کارولینای جنوبی]] اهدا کرد. آن استاد به نوبه خود آن را به دانشجوی دیگری داد که نهایتاً آن دانشجو آن را در سال ۲۰۱۵ در یک حراجی به فروش گذاشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/11726956/Nazi-telegram-that-sent-Hitler-into-a-rage-sells-for-over-35600-at-auction.html| ناشر = Hitler's Telegram |تاریخ بازبینی=October 10, 2015 |کد زبان=en}}</ref> و در خصوص وضعیت سلامتی [[هیتلر]]، در بسیاری از صحنه های فیلم در طول سال ۱۹۴۵ و اواخر حکومت وی، حرکات دست و بدن هیتلر لرزان بود، طوری که به نظر می رسد انگار او عصبی است، به خصوص که در صحنه های "اتاق جنگ" این اتفاق نمود بیشتری پیدا می کرد؛ که این در واقع به این دلیل بود که هیتلر اعتقاد داشت که دارای بیماری [[پارکینسون]] است. <ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Health_of_Adolf_Hitler| ناشر = Health of Hitler |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== روایات ==
== روایات ==
بسیاری از نقطه نظرهایی که درباره [[آدولف هیتلر]] در فیلم روایت شد، براساس روایات مربوط به [[آلبرت اشپر]] و [[تراودل یونگه]] هستند که از نظر تاریخی دقیق می باشند. با این حال ، بسیاری از آنها از تاریخ های قبل از سال 1942 تا 1945 که داستان فیلم در این تاریخ اتفاق می افتد، رخ داده اند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge| ناشر = Traudl Junge |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
بسیاری از نقطه نظرهایی که درباره [[آدولف هیتلر]] در فیلم روایت شد، براساس روایات مربوط به [[آلبرت اشپر]] و [[تراودل یونگه]] هستند که از نظر تاریخی دقیق می باشند. با این حال ، بسیاری از آنها از تاریخ های قبل از سال ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ که داستان فیلم در این تاریخ اتفاق می افتد، رخ داده اند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge| ناشر = Traudl Junge |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== شخصیت ها ==
== شخصیت ها ==
از سی و هفت نفر شخصیت های واقعی این فیلم، [[روخوس میش]] تنها کسی بود که در زمان اکران این فیلم زنده بود. وی در 5 سپتامبر 2013 در سن 96 سالگی درگذشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Rochus_Misch| ناشر = Rochus Misch |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
از سی و هفت نفر شخصیت های واقعی این فیلم، [[روخوس میش]] تنها کسی بود که در زمان اکران این فیلم زنده بود. وی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۳ در سن ۹۶ سالگی درگذشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Rochus_Misch| ناشر = Rochus Misch |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== اساس فیلم ==
== اساس فیلم ==
این فیلم براساس کتاب "[[سقوط]]" (به آلمانی "Der Untergang") اثر مورخ [[یوآخیم فست]] و کتاب "[[تا ساعت آخر]]"(به آلمانی"Bis zur letzten Stunde") اثر [[تراودل یونگه]] ، آخرین منشی خصوصی [[آدولف هیتلر]] از سال 1942 تا 1945 ساخته شده است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.nytimes.com/2004/09/15/world/europe/the-alltoohuman-hitler-on-your-big-screen.html| ناشر = Joachim Fest |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> <ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.theguardian.com/film/2005/mar/20/features.review1| ناشر = Germany's History |تاریخ بازبینی=October 10, ا2020 |کد زبان=en}}</ref>
این فیلم براساس کتاب "[[سقوط]]" (به آلمانی "Der Untergang") اثر مورخ [[یوآخیم فست]] و کتاب "تا ساعت آخر"(به آلمانی"Bis zur letzten Stunde") اثر [[تراودل یونگه]] ، آخرین منشی خصوصی [[آدولف هیتلر]] از سال ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ ساخته شده است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.nytimes.com/2004/09/15/world/europe/the-alltoohuman-hitler-on-your-big-screen.html| ناشر = Joachim Fest |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> <ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.theguardian.com/film/2005/mar/20/features.review1| ناشر = Germany's History |تاریخ بازبینی=October 10, ا2020 |کد زبان=en}}</ref>


== دستاورد ها ==
== دستاورد ها ==
این فیلم در میان "1001 فیلم شما باید قبل از مرگ" ببینید ، تدوین شده توسط استیون اشنایدر.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/1001_Movies_You_Must_See_Before_You_Die| ناشر = The 1001 Movies |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
این فیلم در میان "۱۰۱۱ فیلمی که شما باید قبل از مرگ ببینید، تدوین شده توسط استیون اشنایدر" قرار گرفت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/1001_Movies_You_Must_See_Before_You_Die| ناشر = The 1001 Movies |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== فیلمبرداری ==
== فیلمبرداری ==
فیلم سقوط در طی 12 هفته فیلمبرداری شد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.nytimes.com/2003/10/07/movies/a-war-torn-berlin-reborn-in-russia.html| ناشر = Twelve Weeks |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و به دو دلیل بیشتر صحنه های شهری فیلم در فضای باز و در شهر [[سن پترزبورگ]] [[روسیه]] فیلمبرداری شد. اول اینکه ، معماری این شهر جنبه های [[آلمانی]] زیادی دارد و مورد بعدی اینکه ، خیابان های این شهر از تبلیغات مدرنیک و جنبه های تجاری کمتری برخوردار می باشد و با حال و هوای آن روزهای [[جنگ جهانی]] در [[آلمان]] سازگاری بیشتری دارد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/11573042/The-dangers-of-portraying-Hitler.html| ناشر = Filming location |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و در خصوص صحنه های فیلمبرداری، بازیگران و خدمه فیلم اظهار داشتند که سخت ترین صحنه فیلمبرداری این فیلم، صحنه ای است که [[ماگدا گوبلس]] فرزندان خود را مسموم می کند. کودکان گوبلز و سن آنها در زمانی است که توسط مادرشان مسموم شدند به این ترتیب بود: هلگا 12 ساله؛ هیلد 11 ساله؛ هلمت 10 ساله؛ هولده 8 ساله ؛ هده 6 ساله؛ هایدی 4 ساله.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Downfall_(2004_film)#CITEREFEngelenVande_Winkel2007| ناشر = Magda Goebbels |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
فیلم سقوط در طی ۱۲ هفته فیلمبرداری شد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.nytimes.com/2003/10/07/movies/a-war-torn-berlin-reborn-in-russia.html| ناشر = Twelve Weeks |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و به دو دلیل بیشتر صحنه های شهری فیلم در فضای باز و در شهر [[سنت پترزبورگ|سن پترزبورگ]]، [[روسیه]] فیلمبرداری شد. اول اینکه ، معماری این شهر جنبه های [[آلمانی]] زیادی دارد و مورد بعدی اینکه ، خیابان های این شهر از تبلیغات مدرنیک و جنبه های تجاری کمتری برخوردار می باشد و با حال و هوای آن روزهای [[جنگ جهانی]] در [[آلمان]] سازگاری بیشتری دارد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/11573042/The-dangers-of-portraying-Hitler.html| ناشر = Filming location |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و در خصوص صحنه های فیلمبرداری، بازیگران و خدمه فیلم اظهار داشتند که سخت ترین صحنه فیلمبرداری این فیلم، صحنه ای است که [[ماگدا گوبلس]]، فرزندان خود را مسموم می کند. کودکان گوبلز و سن آنها در زمانی است که توسط مادرشان مسموم شدند به این ترتیب بود: هلگا، ۱۲ ساله؛ هیلد، ۱۱ ساله؛ هلمت، ۱۰ ساله؛ هولده، ۸ ساله ؛ هده، ۶ ساله؛ هایدی، ۴ ساله.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Downfall_(2004_film)#CITEREFEngelenVande_Winkel2007| ناشر = Magda Goebbels |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== پخش ==
== پخش ==
نمونه مصاحبه ای که در ابتدای فیلم نمایش داده می شود، از [[فیلم مستند]] "[[نقطه کور]]" از [[تراودل یونگه]] می باشد که در ماه آوریل و ژوئیه 2001 ضبط شده است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://topdocumentaryfilms.com/blind-spot/| ناشر = Blind Spot |تاریخ بازبینی=October 10, 2018 |کد زبان=en}}</ref> و در فیلم میبینیم که پرتره‌ای که [[آدولف هیتلر]] در یک صحنه به آن خیره شده است ، از فردریک پروس دوم است که به [[فردریک کبیر]] نیز معروف است. وی از سال 1740 تا 1786 بر کشور [[آلمان]] سلطنت کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Frederick_the_Great| ناشر = Frederick The Great |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز میبینیم که [[ماگدا گوبلس]] نامه ای را به پسرش ، [[هارالد کوانت]] ارسال می کند و تصویری از پسرش در جلوی او وجود دارد. هارالد تنها عضو خانواده بود که از جنگ جان سالم به در برد. او در سال 1944 ، به عنوان یک ستوان در [[لوفت‌وافه]] یا همان [[نیروی هوایی آلمان نازی]] مجروح شد و توسط [[متفقین]] در [[ایتالیا]] اسیر شد. وی در سال 1947 آزاد شد و بعداً در سال 1967 در اثر سانحه هوایی درگذشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Harald_Quandt| ناشر = Harald Quandt |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> همچنین کودکان گوبلز هنگام ورود [[ماگدا گوبلس]] با "دکتر استامفگر" ، ترجمه [[آلمانی]] را از داستانهای "Sam Pig" توسط نویسنده محبوب کودکان [[مردم انگلستان|انگلیسی]] "[[آلیسون اوتلی]]" را می خوانند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Alison_Uttley| ناشر = Alison Uttley |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>
نمونه مصاحبه ای که در ابتدای فیلم نمایش داده می شود، از [[فیلم مستند]] "[[نقطه کور]]" از [[تراودل یونگه]] می باشد که در ماه آوریل و ژوئیه ۲۰۰۱ ضبط شده است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://topdocumentaryfilms.com/blind-spot/| ناشر = Blind Spot |تاریخ بازبینی=October 10, 2018 |کد زبان=en}}</ref> و در فیلم میبینیم که پرتره‌ای که [[آدولف هیتلر]] در یک صحنه به آن خیره شده است ، از فریدریک دوم پروس است که به [[فریدریش دوم، پادشاه پروس|فریدریک کبیر]] نیز معروف است. وی از سال ۱۷۴۰ تا ۱۷۸۶ بر کشور [[آلمان]] سلطنت کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Frederick_the_Great| ناشر = Frederick The Great |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> و نیز میبینیم که [[ماگدا گوبلس]] نامه ای را به پسرش ، هارالد کوانت ارسال می کند و تصویری از پسرش در جلوی او وجود دارد. هارالد تنها عضو خانواده بود که از جنگ جان سالم به در برد. او در سال ۱۹۴۴، به عنوان یک ستوان در [[لوفت‌وافه]] یا همان [[نیروی هوایی آلمان نازی]] مجروح شد و توسط [[متفقین]] در [[ایتالیا]] اسیر شد. وی در سال ۱۹۴۷ آزاد شد و بعداً در سال ۱۹۶۷ در اثر سانحه هوایی درگذشت.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Harald_Quandt| ناشر = Harald Quandt |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref> همچنین کودکان گوبلز هنگام ورود [[ماگدا گوبلس]] با "دکتر استامفگر" ، ترجمه [[آلمانی]] را از داستان‌های "Sam Pig" توسط نویسنده محبوب کودکان [[مردم انگلستان|انگلیسی]]، "آلیسون اوتلی" را می خوانند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= https://en.m.wikipedia.org/wiki/Alison_Uttley| ناشر = Alison Uttley |تاریخ بازبینی=October 10, 2020 |کد زبان=en}}</ref>


== جوایز ==
== جوایز ==
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان سال [[انجمن منتقدان فیلم لندن]] ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان سال [[حلقه منتقدان فیلم لندن]]، ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی [[جوایز بودیل]] ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی [[جوایز بودیل]]، ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جشنواره رابرت ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جشنواره رابرت، ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان انجمن آنلاین فیلم و تلویزیون ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان انجمن آنلاین فیلم و تلویزیون، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین دستاورد فنی و هنری [[جشنواره فیلم فجر]] ۲۰۰۶
* برنده جایزه بهترین فیلم جوایز منتقدان فیلم کانزاس سیتی، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم جوایز منتقدان فیلم کانزاس سیتی ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلمنامه [[جشنواره بین‌المللی فیلم مار دل پلاتا]]، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلمنامه [[جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا]] ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جوایز بامبی، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جوایز بامبی ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان منتقدان فیلم نیویورک آنلاین، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان منتقدان فیلم نیویورک آنلاین ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین [[فیلم مستقل]] خارجی جوایز فیلم مستقل بریتانیا، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین [[فیلم مستقل]] خارجی جوایز فیلم مستقل بریتانیا ۲۰۰۵
* برنده جایزه آماندا بهترین فیلم خارجی‌زبان، ۲۰۰۵
* برنده جایزه آماندا بهترین فیلم خارجی‌زبان ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم هیئت ملی منتقدین آمریکا، ۲۰۰۵
* برنده جایزه بهترین فیلم هیئت ملی منتقدین آمریکا ۲۰۰۵
* نامزد [[جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی]]، ۲۰۰۴
* نامزد [[جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان]] ۲۰۰۴


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۰۰

سقوط
پوستر فیلم
کارگردانالیور هیرشبیگل
تهیه‌کنندهبرند آیشینگر
نویسندهبرند آیشینگر
بازیگرانبرونو گانتس
الکساندرا ماریا لارا
یولیانه کولر
کورینا هارفوش
کریستیان برکل
توماس کرتشمن
موسیقیاشتفان زاخاریاس
فیلم‌بردارراینر کلاوسمان
تدوین‌گرهانس فونک
توزیع‌کنندهکنستانتین فیلم
مدت زمان
۱۵۵ دقیقه
کشورآلمان
ایتالیا
اتریش
زبانآلمانی
روسی
هزینهٔ فیلم۱۳٫۵ میلیون یورو
فروش گیشه۹۳٫۰ میلیون دلار

سقوط با نام کامل سقوط آخرین روزهای رایش سوم (به آلمانی: Der Untergang) و (به انگلیسی: Downfall)، فیلمی در ژانر درام جنگی، ساخته الیور هرشبیگل محصول سال ۲۰۰۴ است. سقوط بر اساس کتاب پناهگاه هیتلر تراودل یونگه، کتاب تا آخرین ساعت ملیسا مولر، کتاب هیتلر یوآخیم فست، خاطرات آلبرت اشپر و ارنست-گونتر باده روایت شده است. سقوط دوازده روز آخر زندگی آدولف هیتلر یعنی از ۱۷ تا اواخر آوریل سال ۱۹۴۵ میلادی را در سنگر زیرزمینی فرماندهی او به تصویر کشیده است. در این مرحله، فیلم از فروریختن ماشین نظامی و دستگاه سیاسی عظیم رژیم نازی آلمان آن پرده برمی‌دارد. سقوط پر هزینه ترین فیلم تاریخ سینمای آلمان به شمار می‌رود. سقوط در اسکار ۲۰۰۴ نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان شد. امپایر این فیلم را در لیست صد فیلم برتر تاریخ سینمای جهان قرار داد.[۱]

داستان

داستان این فیلم تاریخ آلمان نازی را از نوامبر سال ۱۹۴۲ تا ۸ مه ۱۹۴۵ روایت می کند.[۲] که در آن تراودل یونگه، آخرین منشی و ماشین‌نویس آدولف هیتلر، داستان روزهای آخر زندگی پیشوای آلمان را تعریف می‌کند که در پناهگاهی در برلین می‌گذرد.

بازیگران

لوگو فیلم

نقش ها

برونو گانتس برای آمادگی در نقش آدولف هیتلر ، رفتار بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون را در یک بیمارستان در سوئیس مطالعه کرد.[۳] و نیز با کمک یک بازیگر جوان از منطقه ای که هیتلر در آنجا متولد شده بود ، لهجه متمایز آدولف هیتلر را تمرین کرد.[۴] همچنین بعد از انتشار فیلم ، برونو گانتس اظهار داشت که در ابتدا او نقش آدولف هیتلر را نمی خواست. با این وجود ، گانتس پس از دیدن فیلم ده روز آخر محصول سال ۱۹۵۵ و تصویرگری آلبین اسکودا از هیتلر ، متوجه شد که می توان این نقش را با عمق بازی کرد و درنهایت این نقش را پذیرفت.[۵]

واقعیت تاریخی

در صحنه ابتدایی فیلم ، جایی که تراودل در اواخر سال ۱۹۴۲ برای سمت منشی هیتلر مصاحبه می شود ، وی خود را با عنوان "تارلودل هامپس" معرفی می کند. با این حال ، در تمام صحنه های فیلم در پناهگاه هیتلر، از وی به عنوان "فرائو یونگه" یاد می شود. در ژوئن سال ۱۹۴۳، تراودل با تأیید هیتلر ، با هانس هرمان یونگه ، "افسر اس اس نازی" ازدواج کرد که هانس در اوت ۱۹۴۴ در فرانسه کشته شد. از آنجا که فیلم مستقیم از سال ۱۹۴۲ به سال ۱۹۴۵ می پرد ، این وقایع را به تصویر نمی‌کشند. با این حال ، تغییر نام او صحیح است.[۶] و نیز می بینیم که آدولف هیتلر نشانی از لباس خود بر می دارد و به ماگدا گوبلس می دهد؛ این نشان، نشان طلایی حزب نازی است ، که به اعضای حزب بلندپایه که از سال ۱۹۲۵ در حکومت نازی عضویت دائمی داشتند اعطا می شد. اگرچه هیتلر از ابتدا در عضویت حزب نازی نبود، اما او در سال ۱۹۳۳ به خود این نشان را اعطا کرد. اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، این نشان را در صندوقچه ای پیدا کرد و آن را در یک طاق در لوبیانکا ، مقر "کی‌جی‌بی" نگهداری کرد. در سال ۱۹۹۶، "اف‌اس‌بی" ، جانشین فدراسیون روسیه در "کی‌جی‌بی" اتحاد جماهیر شوروی ، فاش کرد که این نشان را دارد و در سال ۲۰۰۵، آن را به معرض نمایش گذاشت.این نشان در نوامبر همان سال ، در پی حمله ی گروهی شورشی به سرقت رفت.[۷] همچنین تلگرافی که در 23 آوریل 1945 آدولف هیتلر از "گوئه رینگ" دریافت کرد و نشان می داد که وی قصد دارد خود را به عنوان رئیس دولت اعلام کند با این فرض که هیتلر ناتوان بوده ، زندانی شده و یا مرده است، در ژوئیه سال ۲۰۱۵ با قیمت ۵۵،۰۰۰ دلار در حراج فروخته شد. این سند ابتدا در سال ۱۹۴۵ به دست کاپیتان ارتش آمریکا یعنی "بنیامین برادین" منتقل شد، پس از آنکه برادین هنگام جمع آوری غنایم جنگی از بانک هیتلر به آنجا رفت، آن را از روی میزکار هیتلر جدا کرد. بعداً این تلگراف به دست پسر برادین رسید ، که سپس وی آن را به عنوان هدیه ای به استاد دانشگاه کالج نظامی در کارولینای جنوبی اهدا کرد. آن استاد به نوبه خود آن را به دانشجوی دیگری داد که نهایتاً آن دانشجو آن را در سال ۲۰۱۵ در یک حراجی به فروش گذاشت.[۸] و در خصوص وضعیت سلامتی هیتلر، در بسیاری از صحنه های فیلم در طول سال ۱۹۴۵ و اواخر حکومت وی، حرکات دست و بدن هیتلر لرزان بود، طوری که به نظر می رسد انگار او عصبی است، به خصوص که در صحنه های "اتاق جنگ" این اتفاق نمود بیشتری پیدا می کرد؛ که این در واقع به این دلیل بود که هیتلر اعتقاد داشت که دارای بیماری پارکینسون است. [۹]

روایات

بسیاری از نقطه نظرهایی که درباره آدولف هیتلر در فیلم روایت شد، براساس روایات مربوط به آلبرت اشپر و تراودل یونگه هستند که از نظر تاریخی دقیق می باشند. با این حال ، بسیاری از آنها از تاریخ های قبل از سال ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ که داستان فیلم در این تاریخ اتفاق می افتد، رخ داده اند.[۱۰]

شخصیت ها

از سی و هفت نفر شخصیت های واقعی این فیلم، روخوس میش تنها کسی بود که در زمان اکران این فیلم زنده بود. وی در ۵ سپتامبر ۲۰۱۳ در سن ۹۶ سالگی درگذشت.[۱۱]

اساس فیلم

این فیلم براساس کتاب "سقوط" (به آلمانی "Der Untergang") اثر مورخ یوآخیم فست و کتاب "تا ساعت آخر"(به آلمانی"Bis zur letzten Stunde") اثر تراودل یونگه ، آخرین منشی خصوصی آدولف هیتلر از سال ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵ ساخته شده است.[۱۲] [۱۳]

دستاورد ها

این فیلم در میان "۱۰۱۱ فیلمی که شما باید قبل از مرگ ببینید، تدوین شده توسط استیون اشنایدر" قرار گرفت.[۱۴]

فیلمبرداری

فیلم سقوط در طی ۱۲ هفته فیلمبرداری شد.[۱۵] و به دو دلیل بیشتر صحنه های شهری فیلم در فضای باز و در شهر سن پترزبورگ، روسیه فیلمبرداری شد. اول اینکه ، معماری این شهر جنبه های آلمانی زیادی دارد و مورد بعدی اینکه ، خیابان های این شهر از تبلیغات مدرنیک و جنبه های تجاری کمتری برخوردار می باشد و با حال و هوای آن روزهای جنگ جهانی در آلمان سازگاری بیشتری دارد.[۱۶] و در خصوص صحنه های فیلمبرداری، بازیگران و خدمه فیلم اظهار داشتند که سخت ترین صحنه فیلمبرداری این فیلم، صحنه ای است که ماگدا گوبلس، فرزندان خود را مسموم می کند. کودکان گوبلز و سن آنها در زمانی است که توسط مادرشان مسموم شدند به این ترتیب بود: هلگا، ۱۲ ساله؛ هیلد، ۱۱ ساله؛ هلمت، ۱۰ ساله؛ هولده، ۸ ساله ؛ هده، ۶ ساله؛ هایدی، ۴ ساله.[۱۷]

پخش

نمونه مصاحبه ای که در ابتدای فیلم نمایش داده می شود، از فیلم مستند "نقطه کور" از تراودل یونگه می باشد که در ماه آوریل و ژوئیه ۲۰۰۱ ضبط شده است.[۱۸] و در فیلم میبینیم که پرتره‌ای که آدولف هیتلر در یک صحنه به آن خیره شده است ، از فریدریک دوم پروس است که به فریدریک کبیر نیز معروف است. وی از سال ۱۷۴۰ تا ۱۷۸۶ بر کشور آلمان سلطنت کرد.[۱۹] و نیز میبینیم که ماگدا گوبلس نامه ای را به پسرش ، هارالد کوانت ارسال می کند و تصویری از پسرش در جلوی او وجود دارد. هارالد تنها عضو خانواده بود که از جنگ جان سالم به در برد. او در سال ۱۹۴۴، به عنوان یک ستوان در لوفت‌وافه یا همان نیروی هوایی آلمان نازی مجروح شد و توسط متفقین در ایتالیا اسیر شد. وی در سال ۱۹۴۷ آزاد شد و بعداً در سال ۱۹۶۷ در اثر سانحه هوایی درگذشت.[۲۰] همچنین کودکان گوبلز هنگام ورود ماگدا گوبلس با "دکتر استامفگر" ، ترجمه آلمانی را از داستان‌های "Sam Pig" توسط نویسنده محبوب کودکان انگلیسی، "آلیسون اوتلی" را می خوانند.[۲۱]

جوایز

  • برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان سال حلقه منتقدان فیلم لندن، ۲۰۰۶
  • برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جوایز بودیل، ۲۰۰۶
  • برنده جایزه بهترین فیلم غیر آمریکایی جشنواره رابرت، ۲۰۰۶
  • برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان انجمن آنلاین فیلم و تلویزیون، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلم جوایز منتقدان فیلم کانزاس سیتی، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره بین‌المللی فیلم مار دل پلاتا، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی جوایز بامبی، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلم خارجی‌زبان منتقدان فیلم نیویورک آنلاین، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلم مستقل خارجی جوایز فیلم مستقل بریتانیا، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه آماندا بهترین فیلم خارجی‌زبان، ۲۰۰۵
  • برنده جایزه بهترین فیلم هیئت ملی منتقدین آمریکا، ۲۰۰۵
  • نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی، ۲۰۰۴

پانویس

  1. ↑ خودکامگی و سقوط
  2. ↑ (به انگلیسی). Film's Story https://www.dw.com/en/controversial-hitler-film-opens-across-germany/a-1331328-1. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  3. ↑ (به انگلیسی). Bruno Ganz https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  4. ↑ (به انگلیسی). Dialect https://inglouriousbasterds.fandom.com/wiki/Downfall. Retrieved October 10, 2017. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  5. ↑ (به انگلیسی). Bruno Ganz https://amp.theguardian.com/film/2019/feb/18/bruno-ganz-obituary. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  6. ↑ (به انگلیسی). Traudl Junge https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  7. ↑ (به انگلیسی). Goldenes Parteiabzeichen https://en.m.wikipedia.org/wiki/Golden_Party_Badge. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  8. ↑ (به انگلیسی). Hitler's Telegram https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/11726956/Nazi-telegram-that-sent-Hitler-into-a-rage-sells-for-over-35600-at-auction.html. Retrieved October 10, 2015. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  9. ↑ (به انگلیسی). Health of Hitler https://en.m.wikipedia.org/wiki/Health_of_Adolf_Hitler. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  10. ↑ (به انگلیسی). Traudl Junge https://en.m.wikipedia.org/wiki/Traudl_Junge. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  11. ↑ (به انگلیسی). Rochus Misch https://en.m.wikipedia.org/wiki/Rochus_Misch. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  12. ↑ (به انگلیسی). Joachim Fest https://www.nytimes.com/2004/09/15/world/europe/the-alltoohuman-hitler-on-your-big-screen.html. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  13. ↑ (به انگلیسی). Germany's History https://www.theguardian.com/film/2005/mar/20/features.review1. Retrieved October 10, ا2020. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازبینی= (help); Missing or empty |title= (help)
  14. ↑ (به انگلیسی). The 1001 Movies https://en.m.wikipedia.org/wiki/1001_Movies_You_Must_See_Before_You_Die. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  15. ↑ (به انگلیسی). Twelve Weeks https://www.nytimes.com/2003/10/07/movies/a-war-torn-berlin-reborn-in-russia.html. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  16. ↑ (به انگلیسی). Filming location https://www.telegraph.co.uk/culture/film/film-news/11573042/The-dangers-of-portraying-Hitler.html. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  17. ↑ (به انگلیسی). Magda Goebbels https://en.m.wikipedia.org/wiki/Downfall_(2004_film)#CITEREFEngelenVande_Winkel2007. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  18. ↑ (به انگلیسی). Blind Spot https://topdocumentaryfilms.com/blind-spot/. Retrieved October 10, 2018. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  19. ↑ (به انگلیسی). Frederick The Great https://en.m.wikipedia.org/wiki/Frederick_the_Great. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  20. ↑ (به انگلیسی). Harald Quandt https://en.m.wikipedia.org/wiki/Harald_Quandt. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
  21. ↑ (به انگلیسی). Alison Uttley https://en.m.wikipedia.org/wiki/Alison_Uttley. Retrieved October 10, 2020. {{cite web}}: Missing or empty |title= (help)
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سقوط_(فیلم_۲۰۰۴)&oldid=38326249»