داغستانجمهوری داغِستان(به معنی کوهستان) (به روسی: Респу́блика Дагеста́н, Respublika Dagestan) یکی از ۸۵ واحد فدرال کشور روسیه است. این واحد فدرال به صورت یک جمهوری اداره می‌شود. این واحد فدرال، در سواحل غربی دریای خزر و در قسمت شرقی ناحیه قفقاز واقع شده‌است. مرکز و بزرگترین شهر آن مَخاچ‌قلعه نام دارد که در سواحل دریای خزر بنا شده‌است. پس از شهر مخاچ‌قلعه، شهر دربند مهم‌ترین شهر این جمهوری به حساب می‌آید. داغستان حدود ۲٫۹ میلیون نفر جمعیت دارد. نیاکان مردم داغستان از اقوام مختلف اهل قفقاز هستند، به واسطه حضور گروه‌های قومی بسیار گوناگون در این سرزمین به‌جز زبان روسی، به بیش از ۳۰ زبان محلی همانند ترکی آذربایجانی و تاتی و آواری نیز گفتگو می‌شود.
نام داغستان از کلمه ترکی «داغ» به معنای «کوه» و پسوند پارسی «ستان» که به معنای «کوهستان» است.
در بخش جنوبی داغستان، رشته‌کوه قفقاز و در بخش شمالی، جلگه خزر قرار دارد. از بخش مرکزی این جمهوری، رود ترک و رود سولاک عبور می‌کنند. دو رود اصلی آن که در کوه جریان دارند، سولاک در شمال و سامور در جنوب است. رشته‌کوه‌های سنگاووی و آندییسکی، مرزهای طبیعی داغستان را تشکیل می‌دهند.
از نظر زبانی، داغستان منطقه‌ای بی‌نظیر در دنیاست که در آن، سه گروه زبانی یعنی قفقازی، آلتایی و هندواروپایی موجود است. زبان معیار داغستان، زبان روسی است که به طور رسمی استفاده می‌شود. شایان ذکر است که هر کدام از این قومیت‌ها معمولاً چند روزنامه به زبان بومی و حتی برنامهٔ تلویزیونی به زبان خویش را دارا هستند. الفبای تمامی این زبان‌ها که در حدود ۵۰ زبان است، به سیریلیک است.
شهر دربند داغستان قرن‌ها شمالی‌ترین نقطه ایران و دژ مرزی شاهنشاهی ایران به‌شمار می‌آمد. شاهنشاهان ایران برای استوارتر ساختن این مرز، ایرانیان زیادی را از داخل کشور به منطقه دربند کوچاندند.
جمهوری داغستان، جنوبی‌ترین بخش فدراسیون روسیه را تشکیل می‌دهد. مساحت داغستان حدود ۵۰٬۳۰۰ کیلومتر مربع است. داغستان در امتداد دریای خزر، حدود ۴۰۵ کیلومتر خط ساحلی دارد.
لاک‌ها یا لک‌ها گروه قومی در داغستان در قفقاز شمالیروسیه می‌باشند. آن‌ها به زبان لاکی صحبت می‌کنند. لک‌ها به‌طور تاریخی در دو بخش لاکسکی و کولنیسکی داغستان زندگی می‌کنند. این منطقهٔ قومی فرهنگی به عنوان لکیه شناخته می‌شود که جمعیتی حدود ۱۸۰٬۰۰۰ نفر دارد.
سرزمین تاریخی لک‌ها در میان کوه‌های داغستان است و خود آن را لکیه می‌نامند. منطقهٔ زندگی لک‌ها از نظر تاریخی بخش مرکزی داغستان کوهستانی (منطقهٔ لاک و کول) است و یکی از قوم‌های بومی داغستان به‌شمار می‌آیند. مرکزیت اداری لک‌ها دهستان قمق است. تاریخچه اولیهٔ لاک‌ها نامشخص است. آنطور که مشخص شده‌است لاک‌ها از پیش از عصر برنز در داغستان حضور داشته‌اند. با اینکه مسیحیت توسط ارامنه و گرجی‌ها به لاک‌ها معرفی شده بود اما با فتح سرزمین‌شان توسط مسلم بن عبدالملک از سرداران خلیفهٔ عباسی اسلام به آنجا راه یافته‌است. نام لگ در منابع باستانی به دست آمده دربارهٔ قوم‌های جنوب داغستان دیده می‌شود که در این منابع نام لگ در پیوند با قوم آلبان‌ها آمده‌است.
آلبانی (با رنگ سبز مشخص شده)، ارمنستان، ایبریا، کلخیس در آغاز پس از میلاد. ه.
تاریخ داغستان این تاریخ جمهوری داغستان و همچنین سایر نهادهای دولتی و اداری-سرزمینی و سایر جوامع انسانی است که قبلاً در این قلمرو وجود داشته است. قدیمی ترین دوره در تاریخ داغستان مدرن مربوط به داغستان کوهستانی است. از نظر تاریخی، داغستان فدراسیونی از شاهزادگان کوهستانی بود. داغستان با قرار گرفتن در چهارراه تمدن های جهانی، صحنه تضاد منافع بسیاری از دولت ها بود. داغستان همیشه به مناطق تاریخی و جغرافیایی تقسیم شده است: آواریا، لاکیا، دیدوتیا، لکیا، کیتاگ، کومیکیا، طبساران و غیره.
حبیب عبدالمنافویچ نورمحمدوف (به روسی: Хабиб Абдулманапович Нурмагомедов) (زادهٔ ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۸) مبارز پیشین و ترویج‌گر هنرهای رزمی ترکیبی اهل روسیه است که یکی از بهترین مبارزان ترکیبی در تمام ادوار به شمار می‌رود. او از آوارهایداغستان روسیه و نخستین مسلمانِ قهرمان مسابقات یواف‌سی است که از وی به عنوان «مبارز شکست‌ناپذیر» یاد می‌شود. نورمحمدوف با ۲۹ پیروزی و بدون شکست در دستهٔ سبک وزن، طولانی‌ترین رکورد پیروزی پیاپی و بدون شکست را در میان مبارزان ترکیبی دارد. او علاوه بر قهرمانی در یواف‌سی و سه دفاع پیاپی از کمربند قهرمانی آن، در مسابقات قهرمانی سامبو جهان نیز دو‌بار به قهرمانی رسیده‌است. نورمحمدوف سال ۲۰۲۰ در رده‌بندی‌های میان مبارزان جهان رتبه اول قرار گرفت.
حبیب از قومیت آوار است که در ۲۰ سپتامبر ۱۹۸۸ در شهر سیلدی داغستان متولد شد. همسر حبیب از اقوام دور او و دوست دوران کودکی‌اش است. آن‌ها در ژوئن ۲۰۱۳ ازدواج کردند و حاصل ازدواج آن‌ها یک فرزند دختر زادهٔ ۲۰۱۵ و یک فرزند پسر زادهٔ ۲۰۱۷ است. در ۳۱ اوت ۲۰۱۹، پدر حبیب (عبدالمناف نورمحمدوف) به رسانه‌های روسی اعلام کرد که او و همسرش منتظر فرزند سوم خود هستند. حبیب مسلمانی سُنی مذهب است.
کَنیون سولاک (به روسی: Сулакский каньон) یک ژرف‌دره است که میان آن رودخانه سولاک قرار دارد و در داغستان، روسیه قرار دارد. عمیق ترین دره اروپا در نظر گرفته می شود. درازای گرند کنیون ۵۳ مایل (۸۵ کیلومتر) و پهنای آن تا ۱۸ مایل (۲۹ کیلومتر) می‌رسد و عمق آن یک مایل (۱٬۹۲۰ فوت (۵۹۰ متر)) است. 63 متر عمیق تر از گرند کانیون در ایالات متحده آمریکا و 620 متر عمیق تر از دره رودخانه تارا است. دره سولاک در بخش مرکزی داغستان و در دره رود سولاک واقع شده است. در همین نزدیکی شهرک شهرسازی دوبکی قرار دارد. نزدیک‌ترین و تنها شهر مهم با خطوط هوایی، ماخاچکالا، در 55 کیلومتری شرق در یک خط مستقیم قرار دارد و فاصله آن در طول جاده حدود 100 کیلومتر خواهد بود.
.jpg)
