حنا (گیاه)
حنا | |
---|---|
![]() | |
Lawsonia inermis | |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | گیاهان |
(طبقهبندینشده): | گیاهان گلدار |
(طبقهبندینشده): | دولپهایهای نو |
(طبقهبندینشده): | رزیدها |
راسته: | موردسانان |
تیره: | حناییان |
سرده: | حنا |
گونه: | L. inermis |
نام دوبخشی | |
Lawsonia inermis |
حَنا (نام علمی: Lawsonia inermis) یکی از گیاهان باارزش سرده حنا (Lawsonia) است که از نظر صنعت رنگآمیزی اهمیت زیادی دارد.[۱] این گیاه به صورت درختچهای است که بومی آفریقای شمالی، آسیای جنوبی و غربی، و شمال استرالیا[۲] است.
نام حنا همچنین برای رزانه تهیه شده از گیاه به کار میرود که برای حنا گذاشتن، نقش انداختن بر بدن و خالکوبی موقت، و مراسم حنابندان استفاده میشود.
حنا به عنوان مادهای آرایشی در مصر باستان، بخشهایی از آفریقای شمالی، آفریقای غربی، شاخ آفریقا، شبه جزیره عربستان، خاور نزدیک، شبهقاره هند و آسیای جنوبی استفاده میشده است. همچنین بین زنان شبهجزیره ایبری و اروپای قرن ۱۹ رایج بود.
رنگ حنا که برای رنگ آمیزی پوست ، مو و ناخن ها و همچنین پارچه هایی از جمله ابریشم ، پشم و چرم استفاده می شود. خواص دارویی برای درمان سنگهای کلیوی ، زردی ، ترمیم زخم ؛ جلوگیری از التهاب پوست. پوست به طور سنتی در درمان زردی و بزرگ شدن طحال ، حساب کلیه ، جذام و بیماری های پوستی لجباز استفاده می شود. نام این گونه به نام پزشک اسکاتلندی ایزاک لاوسون ، دوست خوب لینه است.[۳] همانطور که اشاره شد، رنگ حنا که برای رنگ آمیزی پوست، مو و ناخنها استفاده میشود. نقش حنا یا همان طراحی با حنا روی بدن، امروزه با نقوش جدید و شکل و شمایل جدید نیز در حال رواج است. طرحهایی فانتزی که در قالب طرح حنا روی بدن اجرا و حدود دو تا سه هفته ماندگاری دارند. نمونهای از این طرحهای زیبا را میتوانید در «لوندر حنا» ببینید. نام دیگر حنانگاری همان طراحی با حنا روی بدن، تتو موقت، یا نقش حناست. علاوه بر این در "لوندر حنا" میتوانید آموزش نقش حنا، طرح حنا را نیز مشاهده نمایید. ( Lavender Henna )
ایرانیان ویژگیهای جادویی حنا را در پزشکی و درمان بیماریهای پوستی از دیرباز میشناختهاند. به همین شوند حنا جایگاهی بسیار ویژه در گسترش کشاورزی، بازرگانی، صادرات و تولید کار در ایران داشته است. برای آسیاب کردن برگهای حنا آسیابهای بسیاری ساخته میشد که با آب کار میکردند ولی رفتهرفته که کشتزارها و باغهای حنا با فراوردههای دیگر جایگزین شد همه آسیابها، صنایع رنگرزی و بازرگانی در پیوند با صنعت حنا نیز رفتهرفته ناپدید شد. مادهای در برگ حنا است که نهتنها ویژگی رنگی بلکه اثر ضدباکتریایی و ضدقارچی نیز دارد. حنا در بسیاری از جاهای ایران بهویژه در جنوب و جنوب خاوری کشور در بلوچستان و کرمان کشت میشود و از کیفیت بالایی برخوردارند. در این میان حنای شهداد کرمان از دیگر فراوردههای موجود دیگرگون است و به حنای آتشین نامور است.[۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
نگارخانه[ویرایش]
-
-
کودکان بلوچ با آرایش حنا بر روی دستان
-
منابع[ویرایش]
- ↑ مظفریان، ولیاله (۱۳۸۴). ردهبندی گیاهی (کتاب دوم: دولپهایها). تهران: امیرکبیر. ص. ۲۶۷. شابک ۹۶۴-۰۰-۰۶۶۴-۵.
- ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/261271/henna
- ↑ Assessment of Potential Antiurolithiatic activities of Methanolic Extracts of Lawsonia inermis Linn. Bark. Timir B Patel, Dharmesh K. Golwala and Santosh Kumar Vaidya. Aegaeum Journal (ISSN: 0776-3808) 2020: Volume 8, Issue 4, page 95-99.[۱] بایگانیشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine
- ↑ بهاره ترابی سفیدآبی (۲۲ مهر ۱۳۹۶). «حنای آتشین، فراورده ای ضدباکتری». ماهنامه خبری و فرهنگی امرداد (۳۷۴): ۸.
- Wikipedia contributors, "Henna," Wikipedia, The Free Encyclopedia, Lawsonia_inermis (accessed March 25, 2020).