رزانه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از جوهر)
ساختار شیمیایی رزانه نیلی، رنگ آبی شلوار جین، که زمانی از گیاهان استخراج می شد، رزانه نیلی امروزه تقریبا بصورت منحصر بفرد بصورت صنعتی ترکیب می شود.[۱]
خشک شدن نخ پس از رنگ آمیزی در سنتهای اولیه آمریکایی

رزانه یا جوهر (حاجب) یک ماده رنگی است که با سوبسترایی (که به آن زده می‌شود) واکنش شیمیایی برقرار می کند و این فرق رزانه با رنگدانه است که از نظر شیمیایی با موادی که آنرا رنگ می کند ترکیب نمی شود. رزانه معمولاً به صورت محلول آبی استفاده می‌شود و ممکن است برای بهبود ثبات رنگ بر روی الیاف نیازمند ثابت کننده باشد.[۲]

جوهر و رنگدانه هر دو رنگی هستند چون فقط برخی از طول موجهای نور رنگی را جذب می کنند. رزانه ها اغلب در آب قابل حل اند در حالیکه رنگدانه ها غیر قابل حل می باشند. برخی رزانه ها را می توان با افزودن نمک برای تولید رنگدانه دریاچه نامحلول کرد. یکی از انواع کاربرد آن در حوزه پزشکی جهت تشخیص عروق و آنژیوگرافی است.

انواع[ویرایش]

ویژگی‌ها[ویرایش]

رزانه‌ها در رنگهای مختلف تولید می‌شوند، و عموماً باتوجه به حل شدن درآب و ضدآب بودنشان در دونوع ساخته می‌شوند. بیشتر رزانه‌ها از نوع سمی و شیمیایی تهیه شده‌اند، مگر اینکه بر روی محصول عبارت غیر سمی درج شده باشد. در رزانه‌دان‌های چاپگرهای رنگی از نوع فتو یا به عبارتی نوعی که قابلیت چاپ عکس را دارا می‌باشد شش رنگ وجود دارد که قسمت رنگی آن دارای سه رنگ اصلی آبی - قرمز -زرد- مشکی می‌باشد و در قسمت رنگهای فرعی با توجه به مدل چاپگر از انواع کم رنگ رنگهای گروه اول استفاده می‌شود و پرینتر با ترکیب کردن این چند رنگ رزانه میلیون‌ها رنگ را بازسازی می‌نماید.

منابع[ویرایش]

  1. Steingruber, Elmar (2004). "Indigo and Indigo Colorants". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a14_149.pub2. ISBN 3527306730.
  2. Booth, Gerald (2000). "Dyes, General Survey". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a09_073. ISBN 3527306730.