تحقیقات دیوان کیفری بین‌المللی در فلسطین
فاتو بنسودا، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی (ICC)، در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹ شروع تحقیقاتی را دربارهٔ جنایات جنگی که گفته می‌شود از ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴ توسط اعضای ارتش اسرائیل یا حماس و سایر گروه‌های مسلح فلسطینی در فلسطین انجام شده است[۱] اعلام کرد.[۲]
این اتهامات شامل ایجاد شهرک‌های غیرقانونی اسرائیل در کرانهٔ باختری اشغالی و نقض قانون جنگ توسط اعضای ارتش اسرائیل در طول جنگ ۲۰۱۴ غزه، از جمله ادعای هدف قرار دادن تأسیسات صلیب سرخ است. اعضای سازمان‌های مسلح فلسطینی از جمله حماس به حملهٔ عمدی به غیرنظامیان اسرائیلی و استفاده از فلسطینی‌ها به‌عنوان سپر انسانی متهم شدند.[۳][۴][۵]
اسرائیل از اعضای دیوان کیفری بین‌المللی نیست و بر این اساس صلاحیت آن را زیر سؤال می‌برد که فلسطین کشور مستقلی نیست که بتواند عضو اساسنامهٔ رم باشد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به کرات این اتهامات و تحقیقات را تحت عنوان «یهودستیزی» محکوم کرده است.[۶] به گفتهٔ کریم احمد خان، دادستان ارشد دیوان بین‌المللی کیفری، جنایات جنگی مشکوک به ارتکاب توسط اسرائیلی‌ها در سرزمین‌های فلسطینی و توسط فلسطینی‌ها در اراضی اسرائیلی در طول جنگ ۲۰۲۳ اسرائیل و حماس در صلاحیت تحقیقات فلسطین است.[۷]
در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴، دیوان کیفری بین‌المللی حکم بازداشت نتانیاهو، یوآف گالانت و محمد ضیف (به گفتهٔ اسرائیل قبلاً در حملهٔ هوایی ارتش اسرائیل کشته شده) را به اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت صادر کرد.[۸]
تحقیقات
[ویرایش]۲۰۲۲–۲۰۲۳
[ویرایش]دفتر دادستان دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) در ۱۸ مارس ۲۰۲۱ اعلام کرد که به اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین اطلاعیه‌های رسمی ارسال کرده و به آنها یک ماه فرصت داده است تا «با اثبات اینکه تحقیقات خود را انجام می‌دهند، درخواست تعویق کنند.» همچنین، در ۹ مارس ۲۰۲۱ نامه‌هایی به کشورهای عضو دیوان کیفری بین‌المللی ارسال شده است.[۹] در همان روز، روزنامه تایمز آو اسرائیل با استناد به گزارش کانال ۱۳ اسرائیل اعلام کرد که اسرائیل نامه‌ای از ICC دریافت کرده که به‌طور خلاصه سه حوزه اصلی تحقیقات را مشخص کرده است: جنگ غزه در سال ۲۰۱۴، سیاست شهرک‌سازی اسرائیل، و اعتراضات مرزی غزه در سال‌های ۲۰۱۸–۲۰۱۹. اسرائیل برای پاسخگویی به این اتهامات ۳۰ روز فرصت داشت.[۱۰] در ۸ آوریل ۲۰۲۱، اسرائیل اعلام کرد که در تحقیقات این دیوان همکاری نخواهد کرد؛ زیرا معتقد است که دیوان صلاحیت رسیدگی ندارد و دستگاه قضایی اسرائیل قادر به محاکمه سربازانی است که به ارتکاب جنایات جنگی متهم هستند.[۱۱]
۲۰۲۳–اکنون
[ویرایش]در سال ۲۰۲۳، اداره ثبت ICC به ارائه گزارش‌های سه‌ماهه در مورد اطلاعات و درخواست‌های کمک رسانی خود به قربانیان و جوامع آسیب دیده ادامه داد، همان‌طور که از دسامبر ۲۰۱۸ الزامی بود و نوزدهمین گزارش خود را در می ۲۰۲۳ منتشر کرد. واحدهایی از ICC که در گزارش ماه مه ۲۰۲۳ در فعالیت‌ها شرکت داشتند، شامل واحدهایی مانند بخش مشارکت و جبران خسارت قربانیان و صندوق امانی برای قربانیان بودند. کار بر روی تهیه یک «ماژول اطلاعات آنلاین» از ویدئوها و اطلاعات مکتوب به زبان عربی دربارهٔ دادگاه بین‌المللی کیفری در رابطه با تحقیقات در فلسطین گزارش شد.[۱۲]
در ماه مه، سازمان‌های حقوق بشری فلسطینی شامل الحق، المیزان و مرکز حقوق بشری فلسطین (PCHR)، پرونده‌ای دربارهٔ جنایات ادعایی در غزه طی بحران ۲۰۲۱ اسرائیل و فلسطین به ICC ارائه کردند.[۱۳] همچنین، پرونده‌هایی دربارهٔ قتل شیرین ابوعاقله به شکایت ماه آوریل در خصوص چهار روزنامه‌نگار دیگر اضافه شد که در آن ادعا شده بود نیروهای امنیتی اسرائیل به‌صورت سیستماتیک روزنامه‌نگاران فلسطینی را در نقض قوانین بشردوستانه بین‌المللی هدف قرار می‌دهند.[۱۴]
درخواست حکم بازداشت
[ویرایش]در ۲۰ مه ۲۰۲۴، خان اعلام کرد که درخواست‌هایی را برای صدور حکم بازداشت علیه رهبران حماس، یحیی سنوار، محمد دیف و اسماعیل هنیه و رهبران اسرائیل، نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو و وزیر دفاع یوآو گالانت ارائه خواهد کرد.[۱۵][۱۶][۱۷]
در ژانویه ۲۰۲۴، خان قبل از بیانیه ۲۰ مه خود یک هیئت هشت نفره از کارشناسان حقوقی و دانشگاهی، از جمله وکیل دادگستری بریتانیایی امل کلونی، را برای بررسی تحقیقات خود دربارهٔ فلسطین گرد آورد. خان از هیئت درخواست کرد تا بررسی کنند که آیا درخواست‌های او برای صدور حکم بازداشت با معیارهای دیوان کیفری بین‌المللی مطابق است یا نه. برای بیانیه ماه مه، او از این هیئت سؤال کرد که آیا «دلایل معقولی وجود دارد که بتوان باور داشت افرادی که در درخواست‌های حکم از آنان نام برده شده در محدوده صلاحیت دیوان مرتکب جنایت شده‌اند».[۱۸] این هیئت گزارشی را منتشر کرد[۱۹] و اظهار داشت که شواهد و تحلیل‌های حقوقی را به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار داده است. هیئت به اتفاق آرا تصمیم خان را موجه دانست.[۱۸] شش کارشناس حقوقی این هیئت بیانیه‌ای را در فایننشال تایمز منتشر کردند که در آن حمایت خود را از درخواست حکم قضایی توضیح دادند و اظهار داشتند که درخواست برای این پنج حکم «گامی تاریخی برای تضمین عدالت برای قربانیان در اسرائیل و فلسطین» است.[۲۰]
صدور حکم بازداشت
[ویرایش]در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴، دیوان کیفری بین‌المللی احکام بازداشتی را برای بنیامین نتانیاهو، یوآو گالانت، و محمد ضیف-که ممکن است در یک حمله هوایی اسرائیل در ژوئیه ۲۰۲۴ کشته شده باشد-صادر کرد.[۲۱] از آنجا که هیچ منبع مستقل یا حماس مرگ او را تأیید نکرده، دیوان ذکر کرد که در جایگاهی نیست که وضعیت ضیف را تعیین کند و تصمیم گرفت نتیجتاً حکم بازداشت او را صادر کند. حکم بازداشت ضیف برای حفاظت از شاهدان و صیانت از انجام تحقیقات «سری» طبقه‌بندی شد.[۲۲][۲۳]
۱۲۴ کشور عضو دیوان کیفری بین‌المللی-از جمله فرانسه، آلمان، و بریتانیا- اکنون موظفند در صورت ورود نتانیاهو و گالانت به قلمرویشان آنها را بازداشت کنند. از سوی دیگر نتانیاهو همچنان قادر به ورود به آمریکاست چرا که آمریکا عضو دیوان کیفری بین‌المللی نیست.[۲۴]
- نتانیاهو و گالانت
نشست پیشا محاکمه اول اظهار داشت که دلایل کافی از «۸ اکتبر ۲۰۲۳ تا اقلاً ۲۰ مه ۲۰۲۴» یافته که نتانیاهو و گالانت به عنوان «همدست در ارتکاب اقداماتی که مشترکاً با دیگران انجام شده: جنایت جنگی گرسنگی دادن به عنوان یک شیوه جنگ؛ و جنایات علیه بشریت قتل، آزار، و دیگر کنش‌های غیربشری» و به عنوان «مافوق‌های غیرنظامی برای جنایت جنگی هدف قراردادن تعمدی یک حمله علیه جمعیت غیرنظامی» مسئولند.[۲۵]
- ضیف
نشست پیشامحاکمه اول اظهار داشت که دلایل کافی برای این که ضیف «برای جرایم علیه بشریت قتل، نابودی، شکنجه، و تجاوز و دیگر اشکال خشونت جنسی، و نیز جنایات جنگی قتل، رفتار سبعانه، شکنجه، گروگانگیری، خشونت علیه کرامت شخصی، و تجاوز و دیگر گونه خشونت جنسی» مسئولیت مستقیم و فرماندهی دارد. این نشست دلیل کافی یافت که «جرایم علیه بشریت بخشی از حمله گسترده و سیستماتیک بوده که از سوی حماس و دیگر گروه‌های مسلح متوجه جمعیت غیرنظامی اسرائیل شده.».[۲۶]
واکنش‌ها
[ویرایش]در ۱۶ آوریل ۲۰۲۴، نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، و سه وزیر دولت اسرائیل یک جلسه اضطراری با مشاوران حقوقی دولتی برگزار کردند تا در مورد امکان صدور حکم بازداشت دیوان بین‌المللی کیفری علیه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، سایر مقامات ارشد یا افسران نیروهای دفاعی اسرائیل گفتگو کنند. به گزارش شبکه ۱۲، در این نشست تصمیم گرفته شد که «اسرائیل با هدف جلوگیری از صدور حکم بازداشت به دادگاه و شخصیت‌های دیپلماتیک با نفوذ» مراجعه کند.[۲۷] تا اواخر آوریل، مقامات اسرائیلی احتمال صدور حکم برای مقامات اسرائیلی و حماس را بالاتر دانستند.[۲۸][۲۹] تایمز آو ایزرائل نوشت مقامات اسرائیل در حال «تلاشی هماهنگ» هستند تا از صدور حکم دادگاه بین‌المللی کیفری جلوگیری کند. تایمز اعلام کرد که شورای امنیت ملی اسرائیل و وزارت امور خارجه در اقدام علیه صدور حکم دادگاه بین‌المللی کیفری دست داشته‌اند و نتانیاهو در حال آوردن «فشار بی وقفه از طریق تلفن» با دولت رئیس‌جمهور آمریکا بایدن برای جلوگیری از صدور حکم است.[۳۰] دیپلمات‌های کشورهای گروه ۷ از دادگاه خواستند که حکم جنایات جنگی علیه مقامات اسرائیل و حماس را اعلام نکند، زیرا این حکم می‌تواند مذاکرات آتش‌بس را «مختل» کند. دیوان کیفری بین‌المللی به‌طور غیررسمی به دیپلمات‌ها اعلام کرد که «از هیچ حرکت چشمگیری در تحقیقاتش بی‌اطلاع است». دیوان کیفری بین‌المللی از اظهار نظر خودداری کرد و گفت که به «گمان‌زنی‌های گزارش‌های رسانه‌ای» پاسخ نخواهد داد.[۳۱][۳۲][۳۳]
بیانیه‌هایی در حمایت از این تصمیم در ایالات متحده و جاهای دیگر صورت گرفت. ایلهان عمر، عضو کنگره آمریکا گفت که دیوان بین‌المللی کیفری «باید اجازه داشته باشد که کار خود را مستقل و بدون مداخله انجام دهد.»[۳۴] نمایندگان دولت استرالیا،[۳۵] فرانسه، اسپانیا، ایرلند، بلژیک، سوئیس، اتریش، اسلوونی، دانمارک، نروژ، شیلی، کانادا، آفریقای جنوبی، مالدیو، عمان و اردن از استقلال دیوان بین‌المللی کیفری حمایت کردند.[۳۶] به گفته کنت رات، وکیل دادگستری ایالات متحده، که به مدت ۲۹ سال رهبری دیده‌بان حقوق بشر را بر عهده داشت، «این اتهامات مربوط به حق اسرائیل برای دفاع از خود نیست، حقی که هیچ‌کس آن را زیر سؤال نمی‌برد. این اتهامات در مورد این است که اسرائیل چه طور انتخاب می‌کند از خود دفاع کند، و هیچ دلیلی فارغ از این که چقدر هم که عادلانه باشد، نمی‌تواند بهانه ای برای ارتکاب جنایات جنگی باشد.»[۳۷] گروه حقوق بشر اسرائیلی B'Tselem گفت: «دوران معافیت تصمیم گیرندگان اسرائیلی از مجازات به پایان رسیده است.»[۳۸]
در میان متحدان غربی اسرائیل، رهبران اروپایی به جز آلمان و مجارستان، پایبندی خود را به این حکم بازداشت اعلام کرده‌اند و به این ترتیب امکان بازداشت نتانیاهو و دیگر متهمان این پرونده در صورت سفر به این کشورها وجود دارد. در این میان بسیاری از سیاستمداران اروپایی و غیراروپایی از جمله نخست‌وزیر بریتانیا، وزارت خارجه چین، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و سیاستمدارانی از کشورهای هلند، کانادا، سوئیس، ایتالیا، ایرلند و اسپانیا به پایبندی به این حکم و امکان بازداشت نتانیاهو در صورت سفر به این کشورها، تصریح کردند.[۳۹]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- پرونده دیوان بین‌المللی دادگستری درباره اشغال سرزمین‌های فلسطینی به‌دست اسرائیل
- پرونده نسل‌کشی آفریقای جنوبی علیه اسرائیل
- محاکمه بنیامین نتانیاهو
منابع
[ویرایش]- ↑ "Statement of ICC Prosecutor, Fatou Bensouda, respecting an investigation of the Situation in Palestine". International Criminal Court. 3 March 2021. Archived from the original on 2023-07-22.
- ↑ Ahren, Raphael (23 December 2019). "The Hague vs. Israel: Everything you need to know about the ICC Palestine probe". Times of Israel. Retrieved 25 December 2019.
- ↑ Ahren, Raphael (23 December 2019). "The Hague vs. Israel: Everything you need to know about the ICC Palestine probe". Times of Israel. Retrieved 25 December 2019.
- ↑ "ICC to probe alleged war crimes in Palestinian areas, pending jurisdiction". Reuters (به انگلیسی). 21 December 2019. Retrieved 25 December 2019.
- ↑ Beaumont, Peter (20 December 2019). "ICC to investigate alleged Israeli and Palestinian war crimes". The Guardian.
- ↑ staff, T. O. I. "Israel livid over 'anti-Semitic' ICC war crimes probe; PA and Hamas cheer". www.timesofisrael.com.
- ↑ Anthony Deutsch; Stephanie van den Berg (۱۳ اکتبر ۲۰۲۳). "Exclusive: Hamas attack, Israeli response fall under ICC jurisdiction, prosecutor says". رویترز (به انگلیسی). Wikidata Q123120848. Archived from the original on 18 October 2023.
{{cite journal}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ "World reacts to ICC arrest warrants for Israel's Netanyahu, Gallant". Al Jazeera (به انگلیسی). Archived from the original on 2024-11-22. Retrieved 2024-11-23.
- ↑ "ICC gives Israel month to seek deferral of war crimes probe". The Independent. 18 March 2021. Retrieved 18 March 2021.
- ↑ "Israel said to receive formal letter from ICC informing of war crimes probe". Times of Israel. 18 March 2021. Retrieved 18 March 2021.
- ↑ Harkov, Lahav (8 April 2021). "Israel responds to ICC: You have no jurisdiction over us". The Jerusalem Post | JPost.com.
- ↑ دیوان بین‌المللی کیفری (۱۲ مه ۲۰۲۳), Nineteenth registry report on information and outreach activities concerning victims and affected communities in the situation (PDF) (به انگلیسی), دیوان کیفری بین‌المللی, Wikidata Q120807593, archived from the original (PDF) on 7 June 2023
{{citation}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ "Palestinian human rights organizations urge ICC Prosecutor to open cases from Israeli attack on Gaza in 2021". 24 May 2022.
- ↑ "Shireen Abu Aqleh: killing of reporter referred to international criminal court". The Guardian. 27 May 2022.
- ↑ Kottasová, Ivana (20 May 2024). "EXCLUSIVE: ICC seeks arrest warrants against Sinwar and Netanyahu for war crimes over October 7 attack and Gaza war". CNN.
- ↑ "Statement of ICC Prosecutor Karim A.A. Khan KC: Applications for arrest warrants in the situation in the State of Palestine | International Criminal Court".
- ↑ "Israel Gaza war: ICC prosecutor seeks arrest warrants for Netanyahu and Hamas leaders". BBC News. 20 May 2024.
- ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ Amanda Holpuch (۲۰ مه ۲۰۲۴). "Amal Clooney Was Among the Experts Consulted on I.C.C. Warrants". نیویورک تایمز (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Wikidata Q126003261. Archived from the original on 20 May 2024.
{{cite journal}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ Adrian Fulford; تئودور مرون; امل علم‌الدین; Danny Friedman; Helena Kennedy, Baroness Kennedy of The Shaws; Elizabeth Wilmshurst; Marko Milanović; Sandesh Sivakumaran (۲۰ مه ۲۰۲۴), Report of the Panel of Experts in International Law (PDF) (به انگلیسی), Wikidata Q126003364, archived from the original (PDF) on 20 May 2024
{{citation}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ Adrian Fulford; تئودور مرون; امل علم‌الدین; Danny Friedman; Helena Kennedy, Baroness Kennedy of The Shaws; Elizabeth Wilmshurst (۲۰ مه ۲۰۲۴). "Why we support ICC prosecutions for crimes in Israel and Gaza". فایننشال تایمز (به انگلیسی). ISSN 0307-1766. Wikidata Q126009892. Archived from the original on 21 May 2024.
{{cite journal}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ "ICC issues arrest warrants for Netanyahu, Gallant and Hamas commander". بی‌بی‌سی (به انگلیسی). 21 November 2024. Archived from the original on 21 November 2024. Retrieved 21 November 2024.
- ↑ Jabakhanji, Sara (21 November 2024). "International Criminal Court issues arrest warrants for Netanyahu, former Israeli defence minister". CBC News. Retrieved 21 November 2024.
- ↑ "ICC issues arrest warrants for Netanyahu, Gallant and Hamas' Deif". euronews. 21 November 2024.
- ↑ Gross, Aeyal (2024-11-21). "Analysis | Is Netanyahu Now a Fugitive? ICC Arrest Warrants Over Gaza Are Turning point for Israel". هاآرتس. Archived from the original on 2024-11-21. Retrieved 2024-11-21.
- ↑ Situation in the State of Palestine: ICC Pre-Trial Chamber I rejects the State of Israel's challenges to jurisdiction and issues warrants of arrest for Benjamin Netanyahu and Yoav Gallant (به انگلیسی), دیوان کیفری بین‌المللی, ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴, Wikidata Q131299834, archived from the original on 21 November 2024
{{citation}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ Situation in the State of Palestine: ICC Pre-Trial Chamber I issues warrant of arrest for Mohammed Diab Ibrahim Al-Masri (Deif) (به انگلیسی), دیوان کیفری بین‌المللی, ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴, Wikidata Q131299862, archived from the original on 21 November 2024
{{citation}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ Lazar Berman (۱۹ آوریل ۲۰۲۴). "Netanyahu's office hosts emergency talks on feared ICC warrants for PM, ministers". تایمز اسرائیل (به انگلیسی). Wikidata Q125585705. Archived from the original on 24 April 2024.
{{cite journal}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ Bergman, Ronen; Kingsley, Patrick (28 April 2024). "Israeli Officials Believe I.C.C. Is Preparing Arrest Warrants Over War". The New York Times. Archived from the original on 29 April 2024.
- ↑ Maanit, Chen; Lis, Jonathan (28 April 2024). "Israel scrambles as Netanyahu, Gallant and IDF chief face ICC arrest warrants for war crimes in Gaza". Haaretz.
- ↑ "Israel working to block feared ICC arrest warrants against PM, others over Gaza war". The Times of Israel. Archived from the original on 2024-04-29.
- ↑ Wintour, Patrick; Borger, Julian (29 April 2024). "ICC urged to delay possible war crimes charges against Israel and Hamas". The Guardian. Archived from the original on 2024-04-30.
- ↑ "Exclusive: Gaza hospital staff questioned by ICC war crimes prosecutors | Reuters". Reuters.
- ↑ "Why are Israel's leaders worried about international courts?". www.ft.com.
- ↑ "ICC faces reprisal threats from Congress over potential Netanyahu arrest warrant". Axios. 20 May 2024.
- ↑ Sarah Basford Canales; Paul Karp (۲۱ مه ۲۰۲۴). "Australia respects ICC's independence after Netanyahu arrest warrant request, government says". گاردین (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Wikidata Q126039035. Archived from the original on 21 May 2024.
{{cite journal}}: Check date values in:|publication-date=(help)نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link) - ↑ "West divided over ICC arrest warrants for Netanyahu, Gallant". Anadolu Agency. 22 May 2024. Archived from the original on 2024-05-22.
- ↑ "Biden at odds with allies as U.S. and Israel attack ICC over arrest warrants". NBC News. 21 May 2024.
- ↑ "World reacts to ICC prosecutor seeking Israel, Hamas arrest warrants". Al Jazeera. 20 May 2024.
- ↑ «واکنش رهبران جهان به حکم جلب نخست‌وزیر اسرائیل؛ چه کشورهایی ممکن است نتانیاهو را بازداشت کنند؟». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۱۱-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۲۶.