اینترفرون بتا-۱بی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
اینترفرون بتا-۱بی
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریBetaseron, Actoferon
AHFS/Drugs.comMicromedex Detailed Consumer Information
مدلاین پلاسa601151
داده‌ها
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
  • (Prescription only)
شناسه‌ها
  • Human interferon beta
شمارهٔ سی‌ای‌اس
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
  • none
KEGG
ChEMBL
ECHA InfoCard100.207.515 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC908H1408N246O253S6
جرم مولی20011.0 g/mol g·mol−1
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

اینترفرون بتا-۱بی (انگلیسی: Interferon beta-1b) یک سیتوکین در خانوادهٔ اینترفرون‌هاست که برای درمان «ام‌اس عودکننده-بهبودیابنده» و «ام‌اس پیش‌روندهٔ ثانویه» به‌کار می‌رود و می‌توان آنرا پس از بروز نخستین حملهٔ ام‌اس تجویز نمود. این اینترفرون شباهت‌های زیادی به اینترفرون بتا-۱ای از لحاظ عملکرد و مشخصات دارویی دارد.

مکانیسم اثر[ویرایش]

اینترفرون بتا-۱بی، بیان ژنی عوامل التهاب‌ساز و ضدالتهاب در مغز را تنظیم می‌کند و تعداد سلول‌های التهابی عبوری از سد خونی مغزی را کاهش می‌دهد.[۱] در مجموعه، درمان با اینترفرون بتا-۱بی میزان التهاب یاخته‌های عصبی (نرون‌ها) را کاهش می‌دهد.[۱] همچنین گمان می‌رود که این دارو، ساختِ فاکتور رشد عصب را افزایش و میزان بقای یاخته‌های عصبی را ارتقا دهد.[۱]

عوارض جانبی[ویرایش]

داروهای تزریقی ممکن است در محل تزریق، ایجاد تحریک و خون‌مردگی نمایند. خون‌مردگی زیرپوستی که در تصویر مشاهده می‌شود در اثر تزریق زیرجلدی به‌وجود آمده‌است.
  • واکنش‌های پوستی در محل تزریق: تظاهر بالینی این واکنش‌ها به‌شدت متغیر و متفاوت است[۲] و حتی ممکن است به‌صورت نکروز جلدی باشد. این عوارض ظرف ماه نخست تجویز ظاهر و پس از شش ماه از مصرف، میزان بروز و اهمیت‌شان کاهش می‌یابد.[۲] واکنش‌های پوستی در زنان شایع‌تر است.[۲] انواع خفیف آن اثری بر ادامهٔ درمان ندارند، حال آنکه نکروز جلدی که در ۵٪ بیماران دیده می‌شود، منجر به قطع درمان می‌شود.[۲] به مرور زمان، ممکن است یک فرورفتگی قابل رویت در محل تزریق به‌سبب تخریب موضعی بافت چربی (موسوم به لیپوآتروفی) حاصل شود.[۳]
  • علائم شبه آنفلوانزا: بسیاری از مصرف‌کنندگان اینترفرون بتا-۱بی، چند ساعت پس از تزریق از علائم شبه آنفلوانزا (نظیر تب، درد ماهیچه، خستگی و سردرد)[۴] شکایت دارند که معمولاً ظرف ۲۳ ساعت بهبود می‌یابد و علتش افزایش موقت سطح سیتوکین‌هاست.[۲][۵] این مشکل معمولاً ظرف سه ماه از آغاز درمان برطرف می‌شود و می‌توان آنرا با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی همچون ایبوپروفن درمان کرد که کاهش‌دهندهٔ تب و درد است.[۲]
  • بدتر شدن موقت علائم قبلی ام‌اس:[۲] این عارضه شبیه به پدیده اوتهوف است که طی آن علائم بیماری در اثر گرما، تب و استرس تشدید می‌شود و چند روز به‌طول می‌انجامد.[۲] یکی از علائم مستعد برای بدتر شدن، اسپاسیته (سفتی و گرفتگی عضلات) است.[۲]
  • سایر موارد: کاهش گلبول‌های سفید (لکوپنی، لنفوپنی، نوتروپنی) و تغییر در عملکرد کبد. در بسیاری از موارد، این تغییرات غیر خطرناک و قابل بازگشت هستند.[۲] با این وجود توصیه بر آن است که تمامی بیماران توسط آزمایش خون و آزمون عملکرد کبد، تحت نظر باشند تا اطمینان حاصل شود که مصرف اینترفرون بتا-۱بی در آنها بی‌خطر است.[۲]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Kieseier BC (June 2011). "The mechanism of action of interferon-β in relapsing multiple sclerosis". CNS Drugs. 25 (6): 491–502. doi:10.2165/11591110-000000000-00000. PMID 21649449.
  2. ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ Walther EU, Hohlfeld R (November 1999). "Multiple sclerosis: side effects of interferon beta therapy and their management". Neurology. 53 (8): 1622–7. doi:10.1212/wnl.53.8.1622. PMID 10563602.
  3. Walther, EU; Hohlfeld, R (10 November 1999). "Multiple sclerosis: side effects of interferon beta therapy and their management". Neurology. 53 (8): 1622–7. doi:10.1212/wnl.53.8.1622. PMID 10563602.
  4. Eccles R (November 2005). "Understanding the symptoms of the common cold and influenza". The Lancet. Infectious Diseases. 5 (11): 718–25. doi:10.1016/S1473-3099(05)70270-X. PMID 16253889.
  5. Compston A, Coles A (October 2008). "Multiple sclerosis". Lancet. 372 (9648): 1502–17. doi:10.1016/S0140-6736(08)61620-7. PMID 18970977.