آرتمیا سالینا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

آرتمیا سالینا
آرتمیا سالینا
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: بندپایان
زیرشاخه: سخت‌پوستان
رده: آبشش‌پایان
راسته: پری‌میگوها
تیره: آرتمیا
سرده: آرتمیا
نام دوبخشی
Artemia salina

آرتمیا سالینا یا میگوی آب شور[۲] (نام علمی: Artemia salina) یک گونه از آرتمیا و از سخت‌پوستان آبزی است. سالینا بومی دریاچه‌های آب شور، برکه‌ها و آب‌های موقت (نه دریاها) در منطقه مدیترانه در جنوب اروپا، آناتولی و شمال آفریقا است.[۳][۴]

ویژگی‌های زیستی[ویرایش]

آرتمیا سالینا دارای سه چشم و ۱۱ جفت پا است و می‌تواند تا حدود ۱۵ میلیمتر (۰٫۶ اینچ) رشد کند. خون آن حاوی مادهٔ هموگلوبین است که در مهره‌داران نیز یافت می‌شود. نرها دارای شاخک‌های دوم هستند که به‌طور قابل‌توجهی بزرگ شده و به‌عنوان اندام‌های گیره‌ای در جفت‌گیری استفاده می‌شود.[۵]

چرخه زندگی[ویرایش]

کیست (تخم)
ناپلیوس (لارو)

نرها دو اندام تناسلی دارند. قبل از جفت‌گیری، نر، ماده را با اندام گیره خود می‌بندد، و در موقعیت پشتی قرار می‌گیرد. نر و ماده ممکن است چند روز در همین وضعیت، در کنار هم شنا کنند. در این حالت، حرکات ضمائم شنای جفت به صورت هماهنگ انجام می‌شود.[۵] ماده‌ها می‌توانند با جفت‌گیری یا از طریق بکرزایی تخم تولید کنند. در این گونه، دو نوع تخم وجود دارد: تخم‌های با پوسته نازک که نوزادان فوراً از تخم بیرون می‌آیند و تخم‌های با پوسته ضخیم که می‌توانند در حالت خفتگی باقی بمانند. این کیست‌ها می‌توانند چندین سال باقی بمانند و زمانی که در آب شور قرار گرفتند، از تخم بیرون آیند. تخم‌های پوسته‌ضخیم، زمانی تولید می‌شوند که آب بدن جانور در حال خشک شدن است، غذا کمیاب است و غلظت نمک در حال افزایش است. اگر ماده بمیرد، تخم‌ها بیشتر رشد می‌کنند. تخم‌ها به‌شکل لاروهایی موسوم به ناپلیوس که حدود ۰٫۵ میلی‌متر هستند، از تخم خارج می‌شوند. آن‌ها یک چشم ساده دارند که فقط حضور و جهت نور را حس می‌کند. ناپلیوس‌ها به سمت نور شنا می‌کنند اما بالغ‌ها از آن دور می‌شوند. بعداً دو چشم توانمندتر رشد می‌کنند اما چشم اولیه نیز باقی می‌ماند و در نتیجه، موجودات سه‌چشمی به وجود می‌آیند.[۶]

بوم‌شناسی[ویرایش]

در طبیعت، آن‌ها در دریاچه‌های نمک زندگی می‌کنند. آن‌ها تقریباً هرگز در دریای آزاد یافت نمی‌شوند، به احتمال زیاد به دلیل کمبود غذا و عدم توانایی دفاع از خود. با این حال، آرتمیاها در آب‌های داخلی کالیفرنیا، که به دریا متصل است، مشاهده شده‌است.[۷][۳] برخلاف اکثر آبزیان، آرتمیا وارونه شنا می‌کند.[۶]

آرتمیا می‌تواند در آبی زندگی کند که محتوای نمک آن بسیار بیشتر یا بسیار کمتر از آب دریا است و مقادیر نمکی تا ۵۰٪ را تحمل می‌کنند[۶] که تقریباً یک محلول اشباع است و می‌تواند چندین روز در محلول‌های بسیار متفاوت از آب دریا مانند پتاسیم پرمنگنات یا نقره نیترات زنده بماند،[۷] در حالی که ید برای آن‌ها مضر است. رنگ این حیوان به غلظت نمک بستگی دارد و غلظت‌های بالاتر، به آن‌ها ظاهر کمی قرمز می‌دهد. در آب شیرین، آرتمیا سالینا پس از حدود یک ساعت می‌میرد. این جانور عمدتاً از جلبک‌های سبز تغذیه می‌کند.[۸]

کاربردها[ویرایش]

انعطاف‌پذیری این موجودات، آن‌ها را به نمونه‌های آزمایشی ایدئال در آزمایش‌ها تبدیل کرده و آرتمیا یکی از موجودات استاندارد برای آزمایش سمیت مواد شیمیایی[۹] از جمله غربالگری برای فعالیت آفت‌کش‌ها است.[۱۰] از این جانور، در تغذیهٔ ماهیان آکواریومی نیز استفاده می‌شود.

شناسایی[ویرایش]

آرتمیا سالینا نخستین بار توسط کارل لینه در سال ۱۷۵۸ و بر اساس گزارش یک آلمانی به نام شلوسر در لیمینگتون انگلستان ثبت شد.[۱۱] آن جمعیت، اکنون منقرض شده‌است، اما نمونه‌های جمع‌آوری شده در آن‌جا، همچنان در موزه‌های جانورشناسی نگهداری می‌شوند.[۱۲]

منابع[ویرایش]

  1. WoRMS (2012). "Artemia salina (Linnaeus, 1758)". World Register of Marine Species. Retrieved December 7, 2012.
  2. https://ewikifa.top/wiki/Brine_shrimp
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Alireza Asem; Nasrullah Rastegar-Pouyani; Patricio De Los Rios (2010). "The genus Artemia Leach, 1819 (Crustacea: Branchiopoda): true and false taxonomical descriptions" (PDF). Latin American Journal of Aquatic Research. 38: 501–506. Archived from the original (PDF) on 2016-12-01. Retrieved 2018-01-30.
  4. Alas, A.; Kaya, M.; Öktener, A. (2017). "Distribution and abundance of Artemia salina in the Salt Lake Basin (Central Anatolia, Turkey)". Transylv. Rev. Syst. Ecol. Res. 19 (2): 37–44. doi:10.1515/trser-2017-0011.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Greta E. Tyson; Michael L. Sullivan (1980). "Scanning electron microscopy of the frontal knobs of the male brine shrimp". Transactions of the American Microscopical Society. 99 (2): 167–172. JSTOR 3225702.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ Sara Emslie. "Artemia salina". Animal Diversity Web. University of Michigan.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Eleanor Boone; L. G. M. Baas-Becking (1931). "Salt effects on eggs and nauplii of Artemia salina L" (PDF). Journal of General Physiology. 14 (6): 753–763. doi:10.1085/jgp.14.6.753.
  8. Science & Technology : brine shrimp on Encyclopædia Britannica
  9. Ruebhart, D. R.; Cock, I. E.; Shaw, G. R. (August 2008). "Brine shrimp bioassay: importance of correct taxonomic identification of Artemia (Anostraca) species". Environmental Toxicology. 23 (4): 555–560. doi:10.1002/tox.20358. PMID 18214884.
  10. Tanaka, Yoshitake; Omura, Satoshi (1993). "Agroactive Compounds of Microbial Origin". Annual Review of Microbiology. Annual Reviews. 47 (1): 57–87. doi:10.1146/annurev.mi.47.100193.000421. ISSN 0066-4227.
  11. L. G. M. Baas-Becking (1931). "Historical notes on salt and salt-manufacture". The Scientific Monthly. 32 (5): 434–446. Archived from the original on 14 December 2013. Retrieved 26 December 2021.
  12. Graziella Mura (1990). "Artemia salina (Linnaeus, 1758) from Lymington, England: frontal knob morphology by scanning electron microscopy". Journal of Crustacean Biology. 10 (2): 364–368. doi:10.2307/1548493. JSTOR 1548493.