داروپردازی: تفاوت میان نسخه‌ها
توضیح بیشتر در قسمت ساختاربنیان، افزودن منابع |
افزودن بخش هدف دارو، اصلاح بخش منابع، افزودن عنوان پانویس |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''داروپردازی''' یا '''طراحی دارو''' {{انگلیسی|Drug design}} فرایند طراحی یک [[دارو]] برمبنای یک هدف زیستیِ مشخص است. دارو معمولاً یک [[مولکول]] [[شیمی آلی|آلی]] است که کارکرد یک [[زیست‌مولکول]] را دستخوش تغییر می‌کند. |
'''داروپردازی''' یا '''طراحی دارو''' {{انگلیسی|Drug design}} فرایند طراحی یک [[دارو]] برمبنای یک هدف زیستیِ مشخص است. دارو معمولاً یک [[مولکول]] [[شیمی آلی|آلی]] است که کارکرد یک [[زیست‌مولکول]] را دستخوش تغییر می‌کند. |
||
==هدف دارو== |
|||
هدف دارو [[زیست‌مولکول]]ی است که در [[مسیر سوخت‌وساز|مسیر‌های سوخت‌وساز]] و [[پیام‌رسانی سلولی|پیام‌رسانی]] مختص به فرآیند یک بیماری خاص نقش دارد. زیست‌مولکول‌ها با ارتباط با یکدیگر به واسطه‌ی [[تعامل پروتئین-پروتئین]] و یا پروتئین-[[اسید نوکلئیک]] که به انتقال پیام‌ها یا تغییرات [[سوخت‌وساز|متابولیکی]] منجر می‌شود، نقش مهمی در پیشرفت بیماری ایفا می‌کنند، بنابراین تنظیم عملکرد این زیست‌مولکول‌ها می‌تواند برای جلوگیری از پیشرفت بیماری سودمند باشد. |
|||
برای تنظیم عملکرد زیست‌مولکول‌ها سه راه وجود دارد: ۱. مهارعملکرد آن‌ها با استفاده از [[مولکول کوچک|مولکول‌های کوچک]] که با اتصال به آن‌ها مانع از اتصال [[لیگاند]]ها به آن‌ها می‌شوند ۲. محدود کردن تعامل میان زیست‌مولکول‌ها با استفاده از مولکول‌های کوچک ۳. فعال کردن زیست‌مولکول‌هایی که عملکرد آن‌ها در برخی بیماری‌ها از قبیل [[سرطان]] مختل شده است. |
|||
<ref dir=ltr>{{{پک|Mandal|2009|ف=Rational Drug Design|ک=European Journal of Pharmacology|زبان=en}}</ref> |
|||
== گونگان == |
== گونگان == |
||
| خط ۱۶: | خط ۲۲: | ||
{{-}} |
{{-}} |
||
==پانویس== |
|||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
||
==منابع== |
==منابع== |
||
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Drug_design&oldid=601430075 ویکی‌پدیا انگلیسی] |
* [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Drug_design&oldid=601430075 ویکی‌پدیا انگلیسی] |
||
{{چپ‌چین}} |
|||
*{{یادکرد ژورنال |
|||
| vauthors = Mandal |
|||
| date = 2009 |
|||
| title = Rational Drug Design |
|||
| url = |
|||
| journal = European Journal of Pharmacology |
|||
| دوره = 625 |
|||
| شماره = |
|||
| صفحات = 90-100 |
|||
| doi = 10.1016/j.ejphar.2009.06.065 |
|||
| pmc = |
|||
| pmid = 19835861 |
|||
| تاریخ بازبینی = |
|||
}} |
|||
{{چپ‌چین}} |
{{چپ‌چین}} |
||
*{{یادکرد ژورنال |
*{{یادکرد ژورنال |
||
| خط ۴۴: | خط ۶۶: | ||
| شماره = |
| شماره = |
||
| صفحات = |
| صفحات = |
||
| doi = 10. |
| doi = 10.1007/3-540-29623-9_0980 |
||
| pmc = |
| pmc = |
||
| pmid = |
| pmid = |
||
| تاریخ بازبینی = |
| تاریخ بازبینی = |
||
}} |
}} |
||
نسخهٔ ۵ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۲۳
داروپردازی یا طراحی دارو (به انگلیسی: Drug design) فرایند طراحی یک دارو برمبنای یک هدف زیستیِ مشخص است. دارو معمولاً یک مولکول آلی است که کارکرد یک زیست‌مولکول را دستخوش تغییر می‌کند.
هدف دارو
هدف دارو زیست‌مولکولی است که در مسیر‌های سوخت‌وساز و پیام‌رسانی مختص به فرآیند یک بیماری خاص نقش دارد. زیست‌مولکول‌ها با ارتباط با یکدیگر به واسطه‌ی تعامل پروتئین-پروتئین و یا پروتئین-اسید نوکلئیک که به انتقال پیام‌ها یا تغییرات متابولیکی منجر می‌شود، نقش مهمی در پیشرفت بیماری ایفا می‌کنند، بنابراین تنظیم عملکرد این زیست‌مولکول‌ها می‌تواند برای جلوگیری از پیشرفت بیماری سودمند باشد.
برای تنظیم عملکرد زیست‌مولکول‌ها سه راه وجود دارد: ۱. مهارعملکرد آن‌ها با استفاده از مولکول‌های کوچک که با اتصال به آن‌ها مانع از اتصال لیگاند‌ها به آن‌ها می‌شوند ۲. محدود کردن تعامل میان زیست‌مولکول‌ها با استفاده از مولکول‌های کوچک ۳. فعال کردن زیست‌مولکول‌هایی که عملکرد آن‌ها در برخی بیماری‌ها از قبیل سرطان مختل شده است. [۱]
گونگان
طراحی دارو به دو صورت امکان‌پذیر است:
ساختاربنیان
روش ساختاربنیان یا داروپردازی مستقیم، روشی است که طی آن با درنظرگرفتن ساختار سه‌بعدی هدف زیستی، که معمولاً با کمک طیف‌بینی رزونانس مغناطیسی هسته‌ای یا بلورشناسی پرتو ایکس تعیین می‌گردد، به طراحی دارو پرداخته می‌شود.
فرآیند داروپردازی ساختاربنیان شامل چندین چرخه‌ی مکرر پیش از رسیدن به مرحله‌ی کارآزمایی بالینی است. اولین چرخه شامل شبیه‌سازی، خالص‌سازی و تعیین ساختار هدف زیستی به کمک بلورشناسی پرتو ایکس، طیف‌بینی رزونانس مغناطیسی هسته‌ای و یا مدل‌سازی هومولوژیک می‌باشد. اغلب پس از آن با استفاده از الگوریتم‌های کامپیوتری، ترکیباتی از یک پایگاه داده در یک محیط شبیه‌سازی شده در یک ناحیه‌ی مشخص از ساختار هدف قرار گرفته و بر اساس فعل و انفعالات الکترواستاتیک و موقعیت فضایی نسبت به هدف، امتیازدهی شده و بهترین آن‌ها انتخاب می‌شوند. در چرخه‌ی دوم موقعیت‌هایی از این ترکیبات که قابلیت بهینه شدن برای ارتقای توانایی دارو را دارند مشخص می‌شوند. درچرخه‌های بعدی فرآیند بهینه‌سازی ترکیبات و پیدا کردن هدف‌های جدید به طور مکرر انجام می‌شود تا سرانجام ترکیبات بهینه و موثر روی هدف دارو پیدا شوند. [۲] [۳]
لیگاندبنیان
روش لیگاندبنیان یا داروپردازی غیرمستقیم، روشی است که طی آن با درنظرگرفتن مولکول‌هایی که تمایل به برقراری پیوند با هدف زیستی دارند، به طراحی دارو پرداخته می‌شود.
پانویس
منابع
- Mandal (۲۰۰۹). «Rational Drug Design». European Journal of Pharmacology. ۶۲۵: ۹۰–۱۰۰. doi:10.1016/j.ejphar.2009.06.065. PMID 19835861.
- Anderson (۲۰۰۳). «The Process of Structure-Based Drug Design». Chemistry and Biology. ۱۰: ۷۸۷–۷۹۷. doi:10.1016/j.chembiol.2003.09.002. PMID 14522049.
- Klebe (۲۰۰۶). «Structure-based Drug Design». Encyclopedic Reference of Genomics and Proteomics in Molecular Medicine. doi:10.1007/3-540-29623-9_0980.
 | این یک مقالهٔ خرد پیرامون دارو یا داروشناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |