سیاره کوتوله: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
MerlIwBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: افزودن gn:Mbyjajere michĩ
Gshahali (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
'''سیاره کوتوله''' تعبیری است که [[اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی]] که مرجع رسمی برای نوآوردن زبان‌زدها و واژه‌های مربوط به [[اخترشناسی]] است به [[جرم آسمانی|جرمی آسمانی]] داده که در [[سامانه خورشیدی]] دارای ۴ ویژگی زیر است:
'''سیاره کوتوله''' تعبیری است که [[اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی]] که مرجع رسمی برای نوآوردن زبان‌زدها و واژه‌های مربوط به [[اخترشناسی]] است به [[جرم آسمانی|جرمی آسمانی]] داده که در [[سامانه خورشیدی]] دارای ۴ ویژگی زیر است:
# در مداری به دور [[خورشید]] می‌گردد.
# در مداری به دور [[خورشید]] می‌گردد.
# آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک (تقریباً گِرد)به وجود آید.
# دارای جرمی است که به آن توان گرانشی می‌دهد که باعث می‌شود شکل نسبتاً گرد و همسان داشته‌باشد.
# تمام مسیر (مدار) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است (آنها جذب یا دفع نکرده)
# تمام مسیر (مدار) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است (آنها جذب یا دفع نکرده)
# [[قمر (نجوم)|قمر]] یک [[سیاره]] نیست.
# [[قمر (نجوم)|قمر]] یک [[سیاره]] نیست.

حد بالا و پایین برای اندازه و جرم سیاره‌های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده است. البته حد پایین را [[تعادل هیدرواستاتیک]] تعیین می‌کند، اما اندازه‌ای که در آن، این اتفاق رخ می‌دهد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچه جسم تغییر کند. برآورد می‌شود که در سال‌های پیشِ رو، 40 تا 50 سیاره کوتوله کشف شود.
در حال حاضر سه سیاره کوتوله در منظومه شمسی وجود دارد، به نام‌های [[سرس]]، [[پلوتون]] و [[اریس]] . قبلاً سِرس را یک سیارک به حساب می‌آوردند، پلوتون یک سیاره بود، و اریس که با نام [[زینا]] (Xena) نیز شناخته می‌شود، نخستین جسم فرانپتونی بود که دریافتند از پلوتون بزرگ‌تر است.<ref>کتاب مبانی ستاره‌شناسی، صفحه 197</ref>

==منبع==
{{پانویس}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=کارتونن|نام=هانو|ترجمه=غلامرضا شاه‌علی|عنوان=مبانی ستاره‌شناسی|ناشر=انتشارات شاهچراغ|مکان=شیراز|شابک=978-964-2632-74-9}}


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۷ نوامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۹:۰۳

سیاره کوتوله اریس.

سیاره کوتوله تعبیری است که اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی که مرجع رسمی برای نوآوردن زبان‌زدها و واژه‌های مربوط به اخترشناسی است به جرمی آسمانی داده که در سامانه خورشیدی دارای ۴ ویژگی زیر است:

  1. در مداری به دور خورشید می‌گردد.
  2. آنقدر جرم دارد تا خودگرانی آن بر نیروهای جسم صلب غلبه کرده، جسمی با تعادل هیدرواستاتیک (تقریباً گِرد)به وجود آید.
  3. تمام مسیر (مدار) خود را از اجرام ریز و درشت جارو نکرده است (آنها جذب یا دفع نکرده)
  4. قمر یک سیاره نیست.

حد بالا و پایین برای اندازه و جرم سیاره‌های کوتوله، دقیقاً مشخص نشده است. البته حد پایین را تعادل هیدرواستاتیک تعیین می‌کند، اما اندازه‌ای که در آن، این اتفاق رخ می‌دهد، ممکن است با توجه به ترکیب و تاریخچه جسم تغییر کند. برآورد می‌شود که در سال‌های پیشِ رو، 40 تا 50 سیاره کوتوله کشف شود. در حال حاضر سه سیاره کوتوله در منظومه شمسی وجود دارد، به نام‌های سرس، پلوتون و اریس . قبلاً سِرس را یک سیارک به حساب می‌آوردند، پلوتون یک سیاره بود، و اریس که با نام زینا (Xena) نیز شناخته می‌شود، نخستین جسم فرانپتونی بود که دریافتند از پلوتون بزرگ‌تر است.[۱]

منبع

  1. کتاب مبانی ستاره‌شناسی، صفحه 197
  • کارتونن، هانو. مبانی ستاره‌شناسی. ترجمهٔ غلامرضا شاه‌علی. شیراز: انتشارات شاهچراغ. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۲-۷۴-۹.

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

اتحادیه جهانی اخترشناسی

الگو:Link FA الگو:Link FA الگو:Link GA