مغلطه توسل به فقر
فقرگرایی یا توسل به (برتری) فقر (به لاتین: Argumentum ad lazarum) نقطه مقابل ثروت‌گرایی، به معنی آن است که کسی به صرف این که شخصی فقیر است، حق را به جانب او بدهد؛ یعنی گمان کند چون کسی فقیر است، پس نسبت به کس دیگری که ثروتمند است از حقانیت بیشتری برخوردار است. فقر و تنگدستی گوینده هیچ نقشی در اعتبار یا عدم اعتبار گفتار او ندارد. این مغالطه مبتنی بر این فرایند خطاست که در آن به جای اصل سخن و ادعای فرد به شخصیت آن فرد و مسئله فقر او توجه می‌شود. شاید این‌گونه استدلال ناشی از این پیش‌فرض پنهان باشد که کسی که از جمع‌آوری پول و ثروت خودداری می‌کند، به دنبال اهداف مادی نیست و این امر نشانه حقانیت اوست؛ اما ممکن است همین فرد دنبال جاه و مقام باشد یا سعی در اعمال نفوذ و کسب قدرت و تأثیر بر اشخاص پیرامون خود داشته باشد. مثالی برای این مغالطه:
- چه کسی می‌تواند او را دروغ‌گو بنامد یا از پیروی‌اش سربپیچد، در حالی‌که او در خانه‌ای ساده و محقر زندگی می‌کند، سر و وضعش ساده است، و یک خودروی ارزان‌قیمت سوار می‌شود.
- همه شما باید در مورد جنگ داخلی در آن کشور بدانید که شورشیان در کلبه‌های گلی زندگی می‌کنند، در حالی که ژنرالی که نیروهایش را در برابر آنها می‌فرستد، در یک دفتر لوکس و با تهویه مطبوع نشسته است.
منابع
- منطق کاربردی، سید علی اصغر خندان، قم، مهر، مؤسسه فرهنگی طه، ۱۳۷۹
