جده

City of Jeddah جدّة Jidda
شهر
Jeddah Skyline
پرچم مهر
لقب(ها):  The Bride of the دریای سرخ
City of Jeddah موقعیت شهر جده در عربستان سعودی
مختصات: ۲۱°۳۲′۳۶″ شمالی ۳۹°۱۰′۲۲″ شرقی
کشور	عربستان سعودی
استان	مکه
تأسیس	از سده ۶ (پیش از میلاد)
الحاق به عربستان سعودی	۱۹۲۵
مدیریت
• نوع	شهر
• شهردار	هانی ابوراس
• City Governor	مشعل بن ماجد بن عبد العزيز آل سعود
• Provincial Governor	خالد الفیصل
مساحت
• شهر	۱۵۷۰ کیلومتر مربع (۶۱۰ مایل مربع)
• کلان‌شهری	۳۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۰۰۰ مایل مربع)
بلندی	۱۲ متر (۳۹ پا)
جمعیت  (۲۰۱۲)
• شهر	۵٬۱۱۲٬۰۱۸
• تراکم	۲۹۲۱/کیلومتر مربع (۱۸۲۶/مایل مربع)
• کلان‌شهری	۵٬۳۱۸٬۶۳۶
منطقه زمانی	یوتی‌سی ۳+ (EAT)
• تابستانی (DST)	یوتی‌سی ۳+ (EAT)
پیش‌شماره تلفن	۲ ۹۶۶+
وبگاه	Jeddah Municipality

جده (به عربی: مدینة جَدّة)، شهری است در غرب کشور پادشاهی عربستان سعودی واقع در شبه جزیره عربستان.

این شهر بر کرانهٔ دریای سرخ قرار دارد، و به عروس (البحر الأحمر) «عروس دریای سرخ» ملقب است. شهر جده در منتصف ساحل دریای سرخ واقع شده‌است. این شهر پایتخت اقتصادی وگردشگری عربستان سعودی است و در آن قرار است مسابقات فرمول یک برگزار شود.

جمعیت

جمعیت جده طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۲۰۰۴ میلادی، برابر با ۲٫۸ میلیون نفر بوده‌است؛ که ۵۲٪ آن از تابعیت سعودی بوده‌اند. شهر جده بزرگترین شهر عربستان بعد از پایتخت شهر ریاض است.

پیشینهٔ تاریخی

تاریخ منشأ شهر جده به ۳۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد که توسط مجموعه أی از ماهی گیران که بعد از توقف صید در این مکان استقرار می‌گرفته‌اند نامگذاری شده‌است. بعد از آن قبیله قضاعه قبل از ۲۵۰۰ سال به آنجا کوچیده‌اند و بنیاد ساختمان نهاده أند. اما تحول تاریخی این شهر در عهد خلیفه سوم عثمان بن عفان بوده، که در سال ۶۴۷ میلادی هنگامی که بدستور وی اولین بندرگاه برای استقبال حجاج که از راه دریا می‌آمدند و به زیارت مکه برای ادای عمره و حج می‌رفتند ساخته شد.

تسمیت

در اصل تسمیت شهر جده سه قول معروف وجود دارد:

• بکسر الجیم: گویند جده نام شیخ قبیلهٔ قضاعه:(جدة بن جرم بن ریان بن حلوان بن علی بن إسحاق بن قضاعة) بوده بنا براین نام شهر جده گذارده أند.
• بضم الجیم : جُده بمعنای ساحل دریا به عربی (شاطیء البحر). این مقوله یاقوت حموی در معجم البلدان و ابن بطوطه در سفرنامه خود ذکر کرده‌است.
• بفتح الجیم: جَده گویند: بمعنای جَدَه یعنی مادر پدر ویا مادر مادر (مادر بزرگ)، همچنین گویند جَده مادر بنی البشر یعنی حوا زوجه آدم، گویند حوا در جده مدفون است، و آدم در نجف مدفون است. همچنین قبرستانی در شهر جده وجود دارد که به نام (مقبره أمنا حوا) معروف است.

شهرهای خواهر

آلماآتی، قزاقستان عمان, اردن باکو، جمهوری آذربایجان اسکندریه، مصر قاهره، مصر اشتوتگارت، آلمان دبی، امارات متحده عربی جاکارتا، اندونزی استانبول، ترکیه آدانا، ترکیه جوهور باهرو، مالزی

قازان، تاتارستان، روسیه کراچی، پاکستان ماری، ترکمنستان اودیسا، اوکراین شهر اوش، قرقیزستان پلوودیف، بلغارستان کازابلانکا, مراکش ریودوژانیرو، برزیل شیمونوسکی، ژاپن سن پترزبورگ، روسیه استراسبورگ، فرانسه شیان، جمهوری خلق چین

نگارخانه

• 
• 
• 

جُستارهای وابسته

• جایزه بزرگ عربستان سعودی

منابع

• دکتر: شامی، یحیی، (موسوعة المدن العربیة والاسلامیة) ، دارالفکر العربی، بیروت، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی به (عربی).
• دکتر: زاهیة، قدوره، (تاریخ العرب الحدیث) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۸۰ میلادی به (عربی).
• المستشار: مانع، محمد، مانع، الموسوعة الخلیجیة(العواصم والمدن الخلیجیة)، ناشر، وکالة باناجة للاعلام، چاپ سال، ۱۹۸۷ میلادی به (عربی).
• دکتر: السید عبدالعزیز، بن سالم، (تاریخ العرب فی العصر الجاهلیة) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۷۸ میلادی به (عربی).
• دکتر: زاهیة، قدوره، (شبه الجزیرة العربیة) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۸۵ میلادی به (عربی).
• الحموی، یاقوت، ابوعبدالله، (مُعجَم اَلبُلدان) ، دارالکتب العلمیة، بیروت، لبنان، جلد یکم، چاپ سال ۱۹۹۰ مبلادی به (عربی).