کمپ پناه‌جویان جنین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اردوگاه پناهندگان جنین (عربی: مخیم جنین للاجئین که به اردوگاه جنین نیز معروف است (عربی: مخیم جنین) یک اردوگاه آوارگان فلسطینی است که در شهر جنین در شمال کرانه باختری واقع شده. در سال ۱۹۵۳ برای اسکان فلسطینیانی که در جریان و پس از جنگ ۱۹۴۸ فلسطین از خانه‌های خود فرار کرده یا رانده شدند، تأسیس شد. این اردوگاه از آن زمان به پایگاه ستیزه‌جویان فلسطینی بدل گشت چنان‌که فلسطینی‌ها آن را «پایتخت شهدا» و اسرائیل آن را «لانه زنبور» نامیدند.

این اردوگاه محل وقوع چندین حادثه مربوط به کشمکش‌های اسرائیل و فلسطین بود که مهم‌ترین آنها نبرد جنین در سال ۲۰۰۲ بین اسرائیل و شبه نظامیان فلسطینی محسوب می‌شود، شیرین ابوعاقله روزنامه‌نگار الجزیره در سال ۲۰۲۲ در همین منطقه کشته شد، جنین همچنان محل درگیری‌های مکرر بین نیروهای اسرائیلی و فلسطینی است.

این کمپ دارای تراکم جمعیت بالایی است چنان‌که اونروا تراکم آن را ۳۳۰۰۰/ km2 برآورد کرده. پناهندگان در این اردوگاه با شرایط سخت زندگی روبرو هستند که تا حدودی ناشی از محدودیت‌های اسرائیل است. این کمپ در مقایسه با سایر مناطق کرانه باختری از نرخ بیکاری بالایی برخوردار بوده و بسیاری از پناهجویان در پناهگاه‌های نامناسب، با شبکه فاضلاب ضعیف و کمبود آب و برق مواجه اند.

تاریخ[ویرایش]

استقرار[ویرایش]

اردوگاه پناهندگان جنین به‌طور رسمی در سال ۱۹۵۳ پس از طوفان برفی که اردوگاه پناهندگان قبلی در منطقه را ویران کرد، تأسیس شد.[۱] این اردوگاه در ابعاد ۳۷۲ دونم «یکای اندازه‌گیری زمین» ایجاد و برای مدت طولانی به آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک (UNRWA) اجاره داده شد،[۲] بعداً ابعاد آن به ۴۷۳ دونم (۰٫۴۲) افزایش یافت.[۳]

این کمپ در شهر جنین واقع شده‌است. در شمال آن دره جزریل یا مرج بن عامر قرار دارد (عربی: مرج ابن عامر) و در شرق آن دره اردن به چشم می‌خورد. این اردوگاه و کل کرانه باختری، در زمان تأسیس تحت کنترل اردن بود.[۴]

اشغال اسرائیل و افزایش ستیزه‌جویی[ویرایش]

پس از شکست ارتش‌های عربی در جنگ شش روزه به سال ۱۹۶۷، کرانه باختری، از جمله اردوگاه جنین، تحت اشغال اسرائیل قرار گرفت.[۵]

پس از تهاجم اسرائیل به جنوب لبنان در سال ۱۹۸۲، سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) ناچار به ترک این منطقه گردید و در تونس مستقر شد.[۶] با این حال، بسیاری از شبه نظامیان ساف بازگشت به سرزمین‌های اشغالی فلسطین را انتخاب کردند که منجر به ظهور تعدادی از گروه‌های شبه نظامی گردید که تعدادی از آنها در منطقه جنین متمرکز بودند. این گروه‌ها شامل «پلنگ‌های سیاه» فتح و «عقاب‌های سرخ» از جبهه مردمی برای آزادی فلسطین (PFLP) بودند.[۲]

سال اول انتفاضه[ویرایش]

ساکنان اردوگاه جنین در انتفاضه اول، در قیام بزرگ فلسطینیان علیه اسرائیل که در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ رخ داد، شرکت کردند.[۷] در طول آن انتفاضه، این اردوگاه هدف حملات متعدد اسرائیلی‌ها بود که در جستجوی شبه نظامیان انجام می‌شد.[۲] توافقنامه اسلو که در پایان انتفاضه اول امضا شد، کنترل و اداره اردوگاه را به تشکیلات خودگردان ملی فلسطین (PA) که در آن زمان تازه تأسیس شده بود، واگذار کرد.[۸]

مبارزات فلسطینی[ویرایش]

گرافیت‌های طرفداران شبه نظامیان در کمپ جنین. ۲۰۱۱

اردوگاه جنین به مرکز مبارزات فلسطینی تبدیل شده‌است. گردان‌های قدس جهاد اسلامی فلسطین (PIJ) و گردان‌های شهدای الاقصی فتح دو گروه برجسته مسلح در این اردوگاه هستند، در حالی که گردان‌های عزالدین قسام حماس نیز اخیراً اقداماتی ترتیب داده‌اند تا حضور ماندگارتری داشته باشند.[۹]

ستیزه‌جویان مسلح از حمایت بالایی در میان ساکنان این اردوگاه برخوردارند چنان‌که تشکیلات خودگردان فلسطین را "همدست با اشغالگر " می‌دانند.[۱۰][۱۱] این اردوگاه گاهی توسط فلسطینی‌ها به عنوان «پایتخت شهدا»[۱۲] و توسط ارتش اسرائیل به عنوان «لانه زنبورها» معرفی می‌شود.[۹] در ژانویه ۲۰۲۳، سی و پنج فلسطینی در کرانه باختری در چارچوب درگیری اسرائیل و فلسطین کشته شدند که بیست نفر از آنها از اردوگاه جنین بودند.[۱۳]

در مقابل، کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین بر این اردوگاه به دلیل قرار گرفتن آن در فاصله بسیار دور از رام‌الله، پایتخت واقعی تشکیلات خودگردان، نسبتاً ضعیف بوده‌است.[۱۴] در واقع، نیروهای خودگردان به ندرت وارد اردوگاه می‌شوند. اسرائیل تشکیلات خودگردان را به دلیل «بی کفایتی» منجر به «وخامت شرایط امنیتی»، مقصر دانسته‌است. با این حال، تشکیلات خودگردان این ادعاها را رد کرده و از اسرائیل به دلیل «اقدام عمدی برای تضعیف آن»[۱۵] انتقاد می‌کند و گفته‌است که اقدامات اسرائیل عامل خشونت در فلسطین است.[۱۶]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "Jenin Camp". UNRWA (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-05.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Bank, Qassam Muaddi ــ West (2022-04-20). "Jenin refugee camp: The battle that never ended". The New Arab (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-05.
  3. "مخیم جنین یواصل استنزاف الاحتلال.. "لا یعرف الرایة البیضاء"". عربی21 (به عربی). 2023-01-30. Retrieved 2023-02-07. The first tent was erected in the Jenin camp … on an area of 372 dunams, before it was expanded to 473 dunams. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)[پیوند مرده]
  4. "جنین.. مدینة لم تستسلم لأی محتل منذ القدم ورأس الحربة فی مثلث الرعب لإسرائیل". 1-a1072.azureedge.net (به عربی). Retrieved 2023-02-06. In 1949, the city came under Jordanian rule … and remained so until its occupation in the 1967 war … The Jordan Valley borders the camp from the East,and the Jezreel valley from the North … The Jenin camp is in the West of the city. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)
  5. "تاریخ جنین الثوری کما یرویه شیوخها". نون بوست (به عربی). 2021-10-05. Retrieved 2023-02-06. Jenin fell under Israeli occupation after the 1967 war. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)
  6. Khalidi, Rashid – The Iron Cage: The Story of the Palestinian Struggle for Statehood, Oneworld, 2006
  7. Turabi, Muhammad Ahmed. "مخیم جنین… حکایة مخیَّم عاش انتفاضة الحجارة". لاجئ نت (به عربی). Retrieved 2023-02-07. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (help)
  8. The demise of the Oslo process. Joel Beinin, MERIP, 26 March 1999.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ "Israel's hornets' nest – World – Al-Ahram Weekly". Ahram Online. Retrieved 2023-02-06.
  10. "In Jenin refugee camp, anger is directed at both Israel and Palestinian Authority". The National (به انگلیسی). 2022-04-16. Retrieved 2023-02-11.
  11. "Palestinian PM Makes Extremely Rare Visit to Jenin Refugee Camp, Visits Militants' Mourning Families". Haaretz (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-11.
  12. "i24NEWS". www.i24news.tv. 10 April 2022. Retrieved 2023-02-05.
  13. "Israel has killed 35 Palestinians, including 8 children, in January 2023, says MoH". WAFA News Agency.
  14. Bank, Qassam Muaddi ــ West (2021-10-12). "Jenin: The centre of a nascent Palestinian armed resistance?". The New Arab (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-17.
  15. Iraqi, Amjad (2022-09-26). "'We built the Palestinian Authority with blood. We won't give up on it'". +972 Magazine (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-17.
  16. "Lions' Den and Other Palestinian Groups Are Endless Headache for Israel and PA". The Media Line (به انگلیسی). 2022-10-13. Retrieved 2023-02-18.