پرش به محتوا

پس‌ددان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پس‌ددان
محدودهٔ زمانی: کرتاسه پیشین تا دوران اخیر
یک وامبت در برف
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
زیرشاخه: مهره‌داران
رده: پستانداران
(لینه، ۱۷۵۸)
زیرگروه‌ها

پَس‌دَدان گروهی از جانوران درون رده پستانداران هستند. این گروه که برای نخستین بار در سال ۱۸۸۰ توسط توماس هنری هاکسلی پیشنهاد شد، اندکی بزرگتر از واحد پیش از خود، کیسه‌داران (ایلیگر، ۱۸۱۱)، است. پس‌ددان نه تنها شامل پستاندارانی می‌شود که دارای کیسه‌های شکمی هستند، که همه جانورانی را که به کیسه‌داران نزدیکتر باشند تا جفت‌داران را در بر می‌گیرد. بعضی ماده‌های پس‌دد مانند بعضی از انواع صاریغ فاقد کیسه‌اند.

در پس‌ددان، نوزاد، نارس متولد می‌شود و در کیسه مادر به نوک پستان می‌چسبد و رشد خود را کامل می‌کند. کمربند سینه‌ای شامل کتف، ترقوه و غرابی است. استخوان کیسه به استخوان لگن متصل است مانند راسته منحصر به فرد کیسه‌داران. اکثر گونه‌های این راسته در استرالیا و جزایر اطراف یافت می‌شود نظیر باندیکوت، نام بت، کوآلا، کوسکوس، والابی و کانگورو. صاریغ کیسه‌داری است که در آمریکا زیست می‌کند.

تاریخ فرگشتی

[ویرایش]

پس‌ددان نخستین بار در دوره کرتاسه به شکل‌های سه‌گوشه‌دد و آسیادد (Asiatherium) پدیدار شدند. بعضی از پس‌ددان آغازین حتی تا پیش از انقراض در دوره نئوژن، به زندگی ادامه دادند. کیسه‌داران که اصلی‌ترین زیرگروه پس‌ددان به‌شمار می‌روند، در زمانی نزدیک به انقراض بزرگ پایان کرتاسه آغاز به گسترده شدن کردند.[۱] نخستین و کهن‌ترین نمونه از پس‌ددان مربوط به کرتاسه پیشین است با نام سینودلفیس، که در چین پیدا شده‌است.[۲]

پستاندارسانان

مورگان‌دندان‌سانان

پستانداران

پیش‌ددانتک‌سوراخیان

پستانداران

دگرددان→†چندتکمیزه‌ایان

هام‌ددان

Kuehneotheria

شاخه‌ددان

ژانگئودد †("قرینه‌دندانان")

دسته‌ددان

بلوط‌دزدواران

زاسریا

Peramura

Tribosphenida

کرانه‌دندان

ددان

Metatheria→کیسه‌داران

هوددانجفت‌داران

منابع

[ویرایش]
  1. Horovitz, Inés; Martin, Thomas; Bloch, Jonathan; Ladevèze, Sandrine; Kurz, Cornelia; Sánchez-Villagra, Marcelo R.; Sánchez-Villagra, Marcelo R. (2009). "Cranial Anatomy of the Earliest Marsupials and the Origin of Opossums". PLoS ONE (به انگلیسی). ۴ (۱۲): e8278. doi:10.1371/journal.pone.0008278. PMC 2789412. PMID 20016823.
  2. Luo, Zhe-Xi; Ji, Qiang; Luo, John R.; Yuan, Chong-Xi (۲۰۰۳-۱۲-۱۲). "An early Cretaceous tribosphenic mammal and metatherian evolution". Science (به انگلیسی). ۳۰۲ (۵۶۵۲): ۱۹۳۴–۱۹۴۰. doi:10.1126/science.1090718. PMID 14671295.