پرش به محتوا

ایل شوهان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز واگردانی خودکار خرابکاری بر پایه امتیاز خرابکاری. واگردانی اشتباه ربات را همراه با پیوند تفاوت در کاربر:Dexbot/گزارش اشتباه اعلام کنید. همچنین توصیه میشود حساب کاربری بسازید.
برچسب: واگردانی
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۷: خط ۷:


== گویش ==
== گویش ==
زبان اصلی مردم شوهان کردی شوهانی است.<ref name=":0">{{یادکرد|نویسنده=Ismaïl Kamandâr, Fattah|عنوان=Les dialectes Kurdes méridionaux|ناشر=Acta Iranica|شهر=|تاریخ=2000|شابک=9042909188|صفحه=۲۲-۴۰}}</ref><ref>افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶</ref><ref>نگاهی به ایلام، ایرج افشار سیستانی، تهران:نشرهنر، بهار۱۳۶۶</ref><ref>اطلس مردم شوهان کرم زاده ص۲۶۲</ref><ref>تاریخ و فرهنگ کهن سرزمین: بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام، کرم علیرضایی، مهرانشهر، سال ۱۳۸۰، ص۲۳۴</ref>همچنین برخی این گویش را از زبان لری می‌دانند <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۹}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Aliakbari|first=Mohammad|last2=Gheitasi|first2=Mojtaba|last3=Anonby|first3=Erik|date=2015-11-02|title=On Language Distribution in Ilam Province, Iran|url=https://doi.org/10.1080/00210862.2014.913423|journal=Iranian Studies|volume=48|issue=6|pages=835–850|doi=10.1080/00210862.2014.913423|issn=0021-0862}}</ref>طوایفی از شوهان که در [[خراسان شمالی]] و تکاب و اسلام‌آباد غرب و در [[کردستان عراق]] و [[ترکیه]] ساکنند به [[زبان کردی کرمانجی]] تکلم می‌کنند.<ref name="افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶">افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶</ref>
زبان اصلی مردم شوهان شوهانی است.<ref name=":0">{{یادکرد|نویسنده=Ismaïl Kamandâr, Fattah|عنوان=Les dialectes Kurdes méridionaux|ناشر=Acta Iranica|شهر=|تاریخ=2000|شابک=9042909188|صفحه=۲۲-۴۰}}</ref><ref>افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶</ref><ref>نگاهی به ایلام، ایرج افشار سیستانی، تهران:نشرهنر، بهار۱۳۶۶</ref><ref>اطلس مردم شوهان کرم زاده ص۲۶۲</ref><ref>تاریخ و فرهنگ کهن سرزمین: بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام، کرم علیرضایی، مهرانشهر، سال ۱۳۸۰، ص۲۳۴</ref>همچنین برخی این گویش را از زبان لری می‌دانند <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۹}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Aliakbari|first=Mohammad|last2=Gheitasi|first2=Mojtaba|last3=Anonby|first3=Erik|date=2015-11-02|title=On Language Distribution in Ilam Province, Iran|url=https://doi.org/10.1080/00210862.2014.913423|journal=Iranian Studies|volume=48|issue=6|pages=835–850|doi=10.1080/00210862.2014.913423|issn=0021-0862}}</ref>طوایفی از شوهان که در [[خراسان شمالی]] و تکاب و اسلام‌آباد غرب و در [[کردستان عراق]] و [[ترکیه]] ساکنند به [[زبان کردی کرمانجی]] تکلم می‌کنند.<ref name="افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶">افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶</ref>


== تبار ==
== تبار ==

نسخهٔ ‏۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۵

ایل شوهان از ایلات بزرگ ساکن استان ایلام است.[۱][۲]برخی منابع ایل شوهان را را لر تبار از طایفه چهارلنگ بختیاری دانسته که با ایل کاید خورده برادر هستند [۳]در لغت نامه دهخدا در مورد ایل شوهان گفته شده که این ایل یکی از ایلات کرد[۴] در پشتکوه ایلام است که ییلاق ایل مزبور در تهته و خوشول و قشلاقش در بلوطستان است.[۵] دانشنامه ایرانیکا شوهان را از طوایف کرد کرکوک عراق می‌داند.[۶] لایارد از ایل شوهان به عنوان لرهای پشتکوه یاد کرده است [۷] محل اصلی این ایل دهستان شوهان در جنوب بخش مرکزی شهرستان ملکشاهی است و مسیر حرکت عشایر آن از مسیرهای میدان زیتون، چالاب، و چنگوله تا نزدیکی‌ها مرزهای عراق حرکت می‌کنند و در موسم پنجه به ارتفاعات کبیرکوه بازمی‌گردند. بر این اساس نواحی مرزی مهران و دهلران گرمسیر، و آبادی‌های شوهان مناطق سردسیر ایل شوهان محسوب می‌شوند.[۸]

گویش

زبان اصلی مردم شوهان شوهانی است.[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]همچنین برخی این گویش را از زبان لری می‌دانند [۱۴][۱۵] [۱۶]طوایفی از شوهان که در خراسان شمالی و تکاب و اسلام‌آباد غرب و در کردستان عراق و ترکیه ساکنند به زبان کردی کرمانجی تکلم می‌کنند.[۱۷]

تبار

در برخی منابع نژاد ایل شوهان را از طایفه چهارلنگ بختیاری دانسته که با ایل کاید خورده برادر هستند[۱۸]دایرة المعارف اسلامی ایل شوهان را مجموعه ای از ایلات کرد و مهکی معرفی نموده‌است.[۱۹] اگر چه لایارد ایل شوهان را مستقل از کرد و مهکی و همگی انان را لرهای پشتکوه طبقه بندی کرده است .[۲۰] در لغت نامه دهخدا نیز ایل شوهان یک ایل کرد تبار معرفی شده است.[۲۱] فلک در ایل شوهان بزرگترین قوم عشیره‌ای در میان این ایل بزرگ می‌باشد. فلک در ایل شوهان یکی از ایلات با سابقه استان ایلام در میان جمعیت مردمی می‌باشد. فلک دارای دو تیره حسنه و کزار و هم نژاد با طایفه قیطول که خانواده قیطاسی توشمالان ایل شوهان هستند. [۲۲] در حال حاضر حشمت قیطاسی نوه حاج یعقوب قیطاسی رئیس سابق ایل شوهان بزرگ ایل شوهان است که مدتی عضو شورای شهر ایلام نیز بود.[۲۳]

منابع

  1. رفعتی، رستم (۱۳۸۶). انساب شهری و عشایری ایلام. ایلام: انتشارات برگ آذین. ص. صفحه ۵۶-۸۰، ۳۷۵-۳۸۰. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  2. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لربزرگ و لرکوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱
  3. تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶.
  4. «شوهان». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۹.
  5. «شوهان». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۹.
  6. «مقاله قبایل کرد در دانشنامه ایرانیکا».
  7. خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۵.
  8. طلایی، حسن (۱۳۹۳). قوم باستانشناسی کوچنشینی و ایل راه‌های زاگرس مرکزی (PDF). جامعه‌شناسی تاریخی. ص. ۱۷۷. دریافت‌شده در ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹.
  9. Ismaïl Kamandâr, Fattah (۲۰۰۰Les dialectes Kurdes méridionaux، Acta Iranica، ص. ۲۲-۴۰، شابک ۹۰۴۲۹۰۹۱۸۸
  10. افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
  11. نگاهی به ایلام، ایرج افشار سیستانی، تهران:نشرهنر، بهار۱۳۶۶
  12. اطلس مردم شوهان کرم زاده ص۲۶۲
  13. تاریخ و فرهنگ کهن سرزمین: بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام، کرم علیرضایی، مهرانشهر، سال ۱۳۸۰، ص۲۳۴
  14. تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶.
  15. خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص. ۱۹.
  16. Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2015-11-02). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies. 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423. ISSN 0021-0862.
  17. افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
  18. تحولات تاریخی منطقه ایلام و پشتکوه ( قوم شناسی ) نویسنده : جعفر خیتال. . ص. ۱۰۶.
  19. https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8860
  20. خاطرات شرقی سفرنامه پشتکوهلرستان، نویسنده: فردریش روزن. ترجمه: اصغر حاتم وند،محمد سلیمان پور . ص.۱۵.
  21. «شوهان». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۱۹.
  22. صفی‌نژاد، جواد. لرهای ایران: لر بزرگ و لر کوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱
  23. www.irna.ir https://www.irna.ir/news/5744501/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۳. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)