نوید افکاری

نوید افکاری
نام هنگام تولد	نوید افکاری سنگری
زادهٔ	۱۳۷۲ خورشیدی شیراز، ایران
درگذشت	۲۲ شهریور ۱۳۹۹ (۲۷ سال) زندان عادل‌آباد شیراز
علت مرگ	اعدام با طناب دار
مدفن	روستای سنگر (سپیدان)
ملیت	ایرانی
دیگر نام‌ها	فرشید افکاری سنگری
پیشه	ورزشکار کشتی‌گیر، گچ‌کار
اتهام(های) جزایی	شرکت در اعتراضات ۱۳۹۷ ایران، محاربه و به ادعای قوه قضائیه قتل یک مأمور امنیتی در جریان اعتراضات ۱۳۹۷ شیراز
مجازات(های) جزایی	دو بار اعدام، ۶ سال و ۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق
وضعیت جزایی	اجرا شده
والدین	حسین افکاری بهیه نامجو
خویشاوندان	وحید و حبیب افکاری (برادر)

نوید افکاری سنگری (۱۳۷۲ – ۲۲ شهریور ۱۳۹۹) کشتی‌گیر ایرانی و از معترضان اعتراضات مرداد ۱۳۹۷ ایران بود. او به ادعای نظام جمهوری اسلامی ایران بخاطر شرکت در این اعتراضات در شیراز، دستگیر و به اتهام محاربه و همچنین قتل یک مأمور امنیتی در جریان این اعتراضات و فهرستی از اتهامات دیگر به دو بار اعدام، ۶ سال و ۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد. در صبح روز شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ (برابر با ۲۳ محرم ۱۴۴۲ ه‍. ق) نوید افکاری به‌طور ناگهانی و بدون اینکه آخرین دیدار را با خانواده خود داشته باشد، در زندان عادل‌آباد شیراز اعدام شد. او که در هنگام اعدام ۲۷ سال داشت، در گذشته دارای چند عنوان قهرمانی کشتی کشوری بوده‌است.

دو برادر نوید به نام‌های وحید افکاری سنگری (زادهٔ ۱۳۶۴) و حبیب افکاری سنگری (زادهٔ ۱۳۷۰) نیز از سوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران محکوم شناخته شده‌اند. وحید به تحمل ۵۴ سال و ۶ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و حبیب نیز به تحمل ۲۷ سال و ۳ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده‌است. پروندهٔ این سه برادر به ترتیب در دادگاه کیفری استان فارس و دادگاه انقلاب شیراز به دلیل اتهامات متعدد مورد بررسی جداگانه قرار گرفت. در جریان دادگاه این سه، وحید و نوید دارای یک وکیل تسخیری بودند، اما حبیب هیچ وکیلی نداشت. به گفتهٔ خبرگزاری هرانا، سعید دشتکی ۲۲ ساله، اهل شیراز به عنوان متهم ردیف چهارم پرونده، همراه با این سه برادر از سوی قوهٔ قضاییه محکوم شناخته شده‌است. او در مجموع به تحمل ۱۷ سال و ۹ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق و پرداخت دیه بالمناصفه به دلیل «اخلال در نظم عمومی»، «توهین به مأمورین در حین انجام وظیفه»، «تمرد نسبت به مأمورین در حین انجام وظیفه»، «جرح عمدی با شی برنده» و «تبانی و اجتماع جهت ارتکاب جرم» محکوم شده‌است. شغل نوید و وحید گچ‌کاری بوده و حبیب نیز به جوشکاری مشغول بود. نوید افکاری در نامه‌ای که منتشر کرد، نوشته بود که همهٔ اعترافات وی تحت شکنجهٔ روحی و جسمی بوده، از جمله اینکه «روی صورتش پلاستیک کشیده بودند» و او «تا مرز خفگی و مرگ پیش رفته» و در این شرایط «مجبور به اقرار به مطالب ساختگی» شده‌است. وکیل برادران افکاری گفت که نه تنها «اقرار تحت فشار روانی و جسمی بوده و آن‌ها در دادگاه، ارتکاب قتل را انکار کردند» بلکه «فیلم مورد ادعای خبرگزاری قوه قضائیه که متهمین را در حال قتل نشان می‌دهد هم وجود ندارد».

بهیه نامجو، مادر نوید افکاری نیز در مصاحبه‌ای گفت: «آن‌ها پسرانم را شکنجه کردند تا علیه همدیگر شهادت دهند» و «وحید تحت همین شکنجه‌ها، تا دو بار اقدام به خودکشی کرده‌است». او تأیید کرد که همسر و دامادش نیز بازداشت شده‌اند و پسران‌اش در یک «دادگاه ناعادلانه» و بدون «هیچ مدرکی» قرار گرفتند.

اتهامات و حکم اعدام

۲۰ اتهام توسط شعبهٔ ۱۱۶ دادگاه کیفری ۲ جمهوری اسلامی در استان فارس صادر شده‌است. در میان آن‌ها اتهاماتی نظیر تشکیل «دسته‌ای معاند نظام با مقاصد برهم زدن امنیت کشور»، «سرقت مقرون به آزار»، «نگهداری اموال مسروقه» و «توهین به رهبری» به چشم می‌خورد، اما مهم‌ترین اتهام قتل یک بسیجی در شرکت آب و فاضلاب کازرون می‌باشد که منجر به صدور حکم اعدام وی از سوی دادگاه انقلاب و دادگاه کیفری شیراز شده‌است. نام فرد کشته‌شده «حسن ترکمان» عنوان شده و تاریخ کشته شدن‌اش نیز به هفتهٔ دوم مرداد ۱۳۹۷ بازمی‌گردد. برخی خبرگزاری‌های نزدیک به نهادهای امنیتی گفتند او یکی از نیروهای امنیتی حاضر در تجمعات شیراز بوده‌است.

جزئیات پرونده

قوه قضائیه مدعی است که نوید افکاری در دادگاه علنی و بدون هیچ‌گونه شکنجه و آزاری محاکمه شده‌است و به اتهام مباشرت به قتل عمد حسن ترکمان بر اساس اسناد و مدارک محرز محکوم به قصاص شده و این حکم از سوی دیوان عالی کشور نیز عیناً تأیید شده‌است.

این در حالی است که صدایی ضبط شده از وحید افکاری دربارهٔ روز دادگاه منتشر شد که در آن می‌گوید:

خانواده مقتول از همان اول هر گونه آشنایی با ما را منکر شدند. به قاضی گفتم اگر کسی شاهد بوده، برای شهادت احضارش کنید. اگر خطوط موبایل من در منطقه وقوع قتل آنتن‌دهی داشته، یا دوربینی من را ثبت کرده، نشان دهید. اگر آلت جرمی از من یا خانه ما کشف شده، نشان دهید؛ ولی بدون شک همچین ادله‌ای وجود خارجی نداشته؛ چون ما بی‌گناه بودیم. قاضی به نام مهرداد تهمتن فقط ما را نگاه می‌کرد. من گفتم شهودی دارم که نشان می‌دهد من در زمان قتل جای دیگر بودم و من را دو سال بی‌گناه در زندان نگه داشتید. وقتی این‌ها را می‌گفتم قاضی فقط خندید و تمسخر کرد و پرسید اتهامت را قبول داری یا نه. من می‌خواستم خبرنگاران و رسانه‌ها در دادگاه باشند اما قاضی مخالفت می‌کرد.

نوید افکاری به قاضی گفت که فیلم دوربین مداربسته‌ای که به عنوان مدرک در کیفرخواست آورده شده، یک بار دیگر در دادگاه نشان داده شود تا مشخص شود که افراد سوار بر موتور سیکلت، او و برادرانش نیستند ولی قاضی مخالفت کرد و گفت «نیازی به نمایش این فیلم‌ها نیست». نوید افکاری در رابطه با موتور سیکلت موجود در صحنه جرم، گفت:

آقای بهروزی در بازسازی صحنه می‌نویسد این همان موتوری است که با آن قتل انجام شده‌است. آیا کارشناسی شده که این همان موتور است؟ موتور آمده در حیاط آگاهی و از آن فیلم گرفته شده‌است. پلاک موتور برادر من وحید افکاری با پلاک موتوری که در صحنه قتل مشاهده شده متفاوت است. آقای بهروزی که می‌داند خانواده شکات و کارشناسان و همسر مقتول همگی می‌گویند از فلان موتور شکایت دارند. پس چرا از این موتور فیلم گرفته‌اند؟

خبرگزاری میزان، وابسته به قوهٔ قضائیه، اعلام کرده‌است که شاهدی که متهمان دقایقی بعد از قتل اقدام به تشریح ماجرا نزد وی کرده‌اند به صراحت علیه برادران افکاری شهادت داده‌است؛ این در حالی است که فرد شاهد، در دو شهادت‌نامهٔ محضری که در زمان آزادی موقت تنظیم کرده‌است، تأکید کرده که اقرار و شهادت او علیه برادران افکاری، که آن هم فقط در آگاهی بوده‌است نه در محضر دادگاه، «زیر شکنجه از او گرفته شده» و «دروغ است». او در شهادت‌نامهٔ خود این‌گونه اظهار کرده‌است:

در صحت و سلامت کامل عقلی و با تکیه بر وجدان و شرف و امنیت قضایی و با سوگند به اسماء جلاله خداوند والله بالله تالله سوگند یاد می‌کنم که اینجانب از هیچ عمل مجرمانه‌ای توسط آقای نوید افکاری فرزند حسین مطلع نمی‌باشم و در بدو بازداشتم توسط ضابطین دادگستری به کرات این بی‌اطلاعی را بیان نمودم، اما با اکراه و فشار و ترس مرا به تقریر کذبیاتی وادار نمودند که به هیچ عنوان مورد تأیید بنده نیست و صحت ندارد.

وکالت پرونده

خبرگزاری میزان، وابسته به قوهٔ قضائیه، اعلام کرده‌است که نوید افکاری، در دادسرا دارای «وکیل تعیینی» بوده و در دادگاه نیز وکیل داشته‌است؛ اما بر اساس محتویات پرونده‌ها و تأیید خانواده، برادران افکاری تنها در پروندهٔ دادگاه انقلاب که حکم بدوی آن صادر شده‌است وکیل تعیینی داشته‌اند و در دو دادگاه دیگر و در مرحلهٔ تحقیقات مقدماتی و دادسرا وکیل تعیینی نداشته‌اند.

در همین رابطه، افکاری بیان کرد که وکیل آن‌ها زیر فشارهای امنیتی قرار گرفته و به همین سبب مجبور به استعفاء شده و هیچ وکیلی «از روی ترس»، پرونده را قبول نمی‌کند. او در مدت بازداشت تا دومین بار اعتصاب غذا به مدت ۲۰ روز کرد و یک بار «با پاره کردن گردنش توسط شیشه» اقدام به خودکشی کرد.

حسن یونسی وکیل پروندهٔ نوید افکاری نیز ضمن رد اتهامات وارده به افکاری نوشت: «هیچ تصویری از لحظهٔ ارتکاب جرم (قتل مرحوم حسن ترکمان کارمند حراست اداره آبفا) وجود ندارد. فیلم مورد ادعا مربوط به یک ساعت قبل از زمان قتل است. توضیحات به زودی منتشر خواهد شد.»

همچنین وی در ۱۲ شهریور ۱۳۹۹ به خبرگزاری ایلنا گفت: «ادعا شده که فیلمی موجود است و صحنه ارتکاب قتل را توسط متهمان نشان می‌دهد در حالی که چنین فیلمی اصلاً موجود نیست و در ادله و مدارکی نیز که در دادگاه رسیدگی شده چنین فیلمی وجود ندارد.

تنها فیلمی که موجود است از دوربین مدار بسته‌ای است که مربوط به یک ساعت قبل از وقوع قتل است که نشان می‌دهد که یکی از متهمان در آن محل حضور داشته، البته متهمان این را انکار نمی‌کنند و از ابتدا اظهار کردند که برای تعمیر موبایل در محل حاضر بودند؛ این ادعا که فیلم، لحظه و صحنه ارتکاب قتل را نشان می‌دهد، چنین چیزی به هیچ عنوان صحت ندارد و درست نیست.»

مهدی محمودیان، عضو انجمن دفاع از حقوق زندانیان نیز در توییتر خود افکاری را «بی‌گناه» دانسته و نوشت: «به عنوان کسی که بیش از ۱۰۰۰ صفحه از این پرونده را خوانده‌ام اعلام می‌کنم این ادعای خبرگزاری میزان دروغ محض است و هیچ، تأکید می‌کنم هیچ فیلمی که نشان بدهد #نوید_افکاری یا برادرانش در این قتل دست داشته‌اند وجود ندارد، حتی اندازه یک فریم.»

اظهارات قوه قضائیه

خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضائیه در نخستین واکنش خود به درخواست لغو حکم اعدام افکاری، وی را «قاتل یک شهروند بی‌گناه» نامید و بی‌بی‌سی فارسی و ایران اینترنشنال را به استفاده از واژهٔ کشتی‌گیر «برای تحت تأثیر قرار دادن مخاطب» متهم کرد و افزود «آن‌ها یک پروژهٔ مجدد شروع کرده‌اند» و «همگی خط مشی دارند». در ادامهٔ گزارش نوشت که نوید افکاری «قصد ترور» داشته که بخاطر نامنظم بودن تردد، فرد «موفق به ترور وی نمی‌شود». سپس نقل قولی از نوید افکاری را می‌آورد که می‌گوید: «مقتول را با برادرم تعقیب کردم و در حالی که من ترک موتور نشسته بودم با چاقو اقدام به قتل مقتول کردم» در نتیجه متهمان «اقرار به جرم انتسابی کرده‌اند.» (این ادعا در حالی است که نوید افکاری در صدای منتشر شده از خود، گفته بود که موتور حاضر در صحنه، به خودش تعلق نداشته و او در زمان قتل در مکان دیگری حضور داشته و آنتن گوشی نیز همین را نشان می‌دهد).

در ادامه آورده شده که یک شاهد دقایقی بعد از قتل، «ادای شهادت کرده» در حالی که نوید افکاری گفته بود که هیچ شاهد و مدرکی برای اتهام قتل وجود ندارد. در ادامه گزارش نوید افکاری را سابقه دار معرفی می‌کند که دارای «ضرب و جرح عمدی و سرقت اموال» است و در تأکید بسیاری بر حضور وکیل تعیینی می‌کند (در حالی که وحید و نوید دارای یک وکیل تسخیری بودند، اما حبیب هیچ وکیلی نداشت و به گفتهٔ نوید «هیچ وکیلی از روی ترس حاضر به وکالت پرونده نیست» و اگر هم باشد آن‌ها «بضاعت مالی برای وکیل ندارند» و همان وکیل تعیینی نوید افکاری «زیر فشارهای امنیتی مجبور شد استعفاء دهد».)

در نهایت خبرگزاری میزان وابسته به قوه قضاییه، ادعا کرده که نوید افکاری در حضور وکیل تعیینی گفته «شکنجه نشده‌ام و به پزشکی قانونی نمی‌روم.» همچنین قوهٔ قضائیه صورت جلسه‌ای با امضاء و اثر انگشت افکاری را ارائه داده که در متن آن گفته شده که «او شکنجه نشده و مورد توهین نبوده و درخواست پزشکی قانونی هم ندارد.» حسین رئیسی، حقوقدان، با بی‌اعتبار دانستن این سند بیان کرد که این به معنی «تحت شکنجه بودن شدید نوید افکاری» است، به طوری که او «شکنجه شده‌است تا اعتراف کند که شکنجه نشده‌است.» همچنین به گفتهٔ نوید افکاری علاوه بر وضع وخیم جسمانی، پزشک قانونی شکسته شدن دست و شکنجه شدن‌اش را تأیید کرده و حتی تاییدیه را گرفته اما قاضی در جلسهٔ دادگاه «از توجه به برگه پزشکی قانونی خودداری کرده» و اعلام کرده «این مسئله به دادگاه ربطی ندارد و باید بروند جای دیگری شکایت کنند.» در این رابطه شاهد علوی، خبرنگار، در رابطه با امتناع نوید افکاری از حضور در پزشکی قانونی و امضای صورت جلسه‌ای مبنی بر این‌که شکنجه نشده‌است، می‌گوید:

«خانوادهٔ آقای افکاری در گفتگو با من عنوان کردند که ستوان ابوالقاسم عباسی، بازجوی پرونده و سرگرد اسماعیل نیکبختی، مسئول بالادستی عباسی، نوید افکاری را تهدید می‌کنند که اگر برگه امتناع از رفتن به پزشک قانونی را امضا نکند، پس از بازگشت و با عنوان تکرار تحقیقات، «بلایی هزار بار بدتر سر او می‌آورند و خانواده‌اش را هم یکی پس از دیگری بازداشت می‌کنند.» در این شرایط، نوید افکاری در همان بازداشت‌گاه آگاهی می‌نویسد شکنجه نشده‌است و پزشک قانونی نمی‌رود.»

پخش اعترافات

شامگاه شنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۹، تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی برنامه‌ای پخش کرد که گفته شده مضمون «اعترافات» نوید افکاری است؛ اعتراف‌هایی که نوید افکاری گفت «زیر فشار مداوم شکنجه» از او گرفته شد. در برنامهٔ پخش شده از صدا و سیما او می‌گوید که «دوبار به آن فرد ضربه زده بود.» در حالی که حسن یونسی، وکیل افکاری، می‌گوید که هیچ مدرک «روشنی» برای اثبات گناهکار بودن موکل او در دست نیست.

اتهام شکنجه

در ۱۰ شهریور ۱۳۹۹، فایل صوتی از نوید افکاری منتشر شد که او با رد اتهامات خود، تأیید کرد که زیر شکنجه مجبور به اعتراف شده‌است و قاضی پرونده این اعترافات زیر شکنجه را نمی‌پذیرد و شاهد را احضار نمی‌کند. به گفتهٔ نوید افکاری گزارش پزشک قانونی تأیید کرده که او شکنجه شده و یک شاهد به نام شاهین ناصری او را هنگام شکنجه شدن در ادارهٔ آگاهی شیراز دیده‌است. شاهین ناصری دربارهٔ شکنجهٔ افکاری چنین می‌گوید:

یک روز در آگاهی در راهرو صدای داد و بیداد و التماس شنیدم. سروان همراهم از من خواست که در راهرو بایستم تا او برگردد. رفت در یک اتاق را باز کرد. من هم از روی کنجکاوی رفتم ببینم چه خبر است. دیدم دو نفر لباس شخصی در یک اتاقی با فحاشی و باتوم و لوله نوید را با بی‌رحمی تمام کتک می‌زنند. بهش می‌گفتند هر چی ما می‌گیم درسته. چیزهایی که می‌گیم می‌نویسی یا نه؟ نوید هم التماس می‌کرد نزنید، من کاری نکردم. دست‌هاش هم می‌آورد روی سرش. یکی از مامورهایی که بعداً فهمیدم اسمش عباسی است همچین کوبید روی دستش که نوید ضجهٔ بلندی زد و از حال رفت.

— 

شاهین ناصری در ادامه اضافه کرد:

من در سه دادسرا در این رابطه شهادت دادم. در دادسرای جرایم امنیتی که رفتم برای شهادت بازپرس شعبه گفت: در آگاهی چه دیدی؟ من دیده‌هایم را توضیح دادم. بازپرس با لحن بدی گفت: تو داری در پروندهٔ امنیتی دخالت می‌کنی. پدرت را درمی‌آورم. همین مأمورها را وادار می‌کنم که به خاطر تهمت و افترا ازت شکایت کنند. ذوبت می‌کنم.

— 

در یک فایل صوتی دیگر، نوید افکاری گفت که «دست راستش از چند نقطه شکسته» و علاوه بر تأیید پزشک قانونی، نتوانسته برای معالجه با پزشک ملاقات کند. او همچنین تأیید کرد که فرد کشته شده (حسن ترکمان) را نمی‌شناسد «ولی زیر شکنجه به خاطر نجات خانواده‌اش و به خاطر وحید «تن به خواسته‌های آنان» داده‌است.»

نوید افکاری در نامه‌ای که منتشر کرده نوشته‌است که همهٔ اعترافات وی تحت شکنجهٔ روحی و جسمی بوده، از جمله اینکه «روی صورتش پلاستیک کشیده بودند» و او «تا مرز خفگی و مرگ پیش رفته» و در این شرایط «مجبور به اقرار به مطالب ساختگی» شده‌است.

بهیه نامجو، مادر نوید افکاری نیز در مصاحبه‌ای گفت «آن‌ها پسران‌اش را شکنجه کردند تا علیه همدیگر شهادت دهند» و «وحید تحت همین شکنجه‌ها، تا دو بار اقدام به خودکشی کرده‌است». او تأیید کرد که همسر و دامادش نیز بازداشت شده‌اند و پسران‌اش در یک «دادگاه ناعادلانه» و بدون «هیچ مدرکی» قرار گرفتند. حبیب ۳ ماه بعد از عروسی‌اش بازداشت شد (۲۲ آذر ۱۳۹۷) ولی نوید و وحید «چند روز» بعد از اعتراضات بازداشت شدند (۲۶ شهریور ۱۳۹۷).

نامهٔ خانواده

پدر، مادر و برادران افکاری با نامه‌ای به ابراهیم رئیسی، از رئیس قوه قضائیه درخواست کردند تا هنگامی که آثار ضرب و شتم وجود دارد آن‌ها را به پزشک قانونی بفرستد. حسین افکاری و بهیه نامجو از انتقال فرزندان‌شان به بخش انفرادی و مورد ضرب و شتم قرار گرفتن آن‌ها «به شدت ابراز نگرانی کردند» و در ادامهٔ نامه تکرار کردند که فرزندان‌شان برای اخذ اعتراف چندین بار زیر «ضرب و شتم و شکنجه» قرار گرفتند. در ادامهٔ نامه آمده: «ما از اینکه در قوه قضاییه رسیدگی مجددی به پروندهٔ فرزندان‌مان بشود و اظهارات آن‌ها در مورد بدرفتاری و نحوهٔ گرفتن اقرار مورد توجه و بررسی قرار بگیرد و عدالت رعایت شود، هنوز مأیوس نیستیم و تا زمان تعیین تکلیف امیدواریم که رعایت حقوق اولیه و انسانی آن‌ها بشود.»

مکان بازداشت

پنجشنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۹، نوید افکاری از زندان خارج و به مکانی نامعلوم منتقل شد. مهدی محمودیان در توییتر خبر داد: «درحالی‌که برادران افکاری در بندهایی جداگانه در زندان عادل آباد شیراز نگهداری می‌شوند، پنجشنبه ساعت نزدیک ۹ شب، نوید افکاری از بند خود خارج و به مکانی نامعلومی منتقل شده‌است.» او همچنین خبر داد که نیروهای امنیتی، پنجشنبه شب، حبیب و وحید افکاری را کتک زده و به «بند ارشاد» زندان عادل‌آباد شیراز که از آن به عنوان مکانی برای «تنبیه زندانیان» یاد می‌شود، منتقل کرده‌اند. همچنین حسن یونسی، وکیل پرونده برادران افکاری به نقل از خانواده آن‌ها همین موضوع را اعلام کرد و گفت «تاکنون هیچ اطلاعی از محل نگهداری آن‌ها وجود ندارد.».

ماهرخ غلامحسین پور، نویسنده و روزنامه‌نگار، در توییتر گفت: «نوید افکاری را به بند عبرت عادل آباد منتقل کردند. بندی که دسترسی به بیرون و تلفن ندارد و جای نگهداری اعدامی هاست. وحید و حبیب را هم به بند ارشاد یا بند تنبیه مجرمان عادل آباد منتقل کرده‌اند. تلفن زندان قطع شده و تماس‌های تلفنی ضروری از زندان فقط در حد ۲۰ ثانیه ممکن است.»

مهدی محمودیان در ۱۶ شهریور ۱۳۹۹، خبر داد که نوید افکاری توانسته با خانواده تماس بگیرد و از وضعیت خود خبر دهد و در این تماس کوتاه گفته که به همراه دو برادرش در یک مکان نگهداری می‌شوند. همچنین نوید افکاری توضیح داد که در زندان «کتک خورده» و باید به پزشک قانونی رجوع کند ولی مسئولان زندان از تحویل برگه شکایت خودداری می‌کنند.

مرگ

بر پایه گزارش وکیل خانواده افکاری، حکم اعدام نوید افکاری، صبح روز شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ (برابر با ۲۳ محرم ۱۴۴۲ه‍.ق) انجام شد. برخی از فعالان سیاسی تلاش کردند تا با کسب رضایت اولیای دم از اجرای حکم اعدام نوید جلوگیری کنند. مهدی محمودیان در توییتر اعلام کرد که علاوه بر قبول کردن خانواده مقتول برای رضایت و صحبت، «یک دقیقه قبل از حرکت هواپیما» به سمت شیراز، اطلاع دادند که نوید اعدام شده‌است.

حسن یونسی، وکیل خانواده افکاری، در توییتر گفت: قوه قضائیه جهت اجرای حکم اعدام «آنقدر عجله» داشت که نوید را از «آخرین دیدار محروم» کرد و «بر اساس آیین‌نامه اجرای احکام قصاص محکوم علیه حق دارد قبل از اجرای حکم با خانواده خود دیدار داشته باشد». مهدی محمودیان، در واکنش گفت: وکلا داشتند لایحه درخواست بررسی دوباره پرونده را می‌نوشتند و انتظار اجرای اعدام را نداشتند و این حکم اعدام «به‌طور ناگهانی و بدون رعایت قوانین در ماه محرم» به اجرا درآمد.

مهدی محمودیان، شامگاه شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹، در توییتر نوشت که پیکر نوید افکاری در حوالی ساعت ۱۰ شب (کمتر از یک روز بعد از اعدام) «در روستای سنگر از توابع همایجان شهرستان سپیدان استان فارس تحت تدابیر امنیتی و شبانه به خاک سپرده شد».

ابهامات پرونده و بازگشت شاهدان

بابک پاک‌نیا، وکیل دادگستری، روز ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ در گفت‌وگو با کانال تلگرامی «امتداد» با اشاره به اینکه به خواست خانواده نوید افکاری پرونده او را مطالعه کرده بود، از ابهام‌های عجیب در این پرونده گفت و اعلام کرد یکی از شهود (شاهد) از شهادت خود بازگشت و یکی دیگر از شهود هم گفت متهم را برای اولین بار در دادگاه دیده‌است. او گفت از شنیدن خبر اعدام تعجب کرده «به این دلیل که شرایط اعدام شرایط خاصی است، که هیچ‌کدام از آنها مهیا نبود.».

به گفته این وکیل، نوید افکاری سه پرونده داشت که حکم یکی از آنها «قصاص»، دیگری «اتهامی امنیتی مبنی بر محاربه» و سومی درگیری با مأموران بود. این وکیل دادگستری تأکید کرد در پرونده دوم فرجام‌خواهی صورت گرفته بود و پرونده‌های دوم و سوم هنوز مفتوح بودند. پاک‌نیا در ارتباط با استیذان برای انجام حکم ضمن ابراز بی‌اطلاعی از کیفیت انجام آن گفت: «من با برادر ایشان صحبت کردم و از او خواستم که مدام سامانه عدل ایران را چک کند تا اگر بحث استیذان در حال انجام است، متوجه شویم. تا آنجا که در سامانه پیگیری کردیم، بحث استیذان مطرح نشده بود.». بر اساس قوانین ایران، «حکم قصاص نفس پس از احراز قطعیت آن توسط دادگاه بدوی صادر کننده رای و نیز طی مرحله استیذان از ولی امر مسلمین و تنفیذ آن از سوی رئیس قوه قضاییه، با اذن ولی‌دم یا اولیاء دم به موقع اجراء گذاشته خواهد شد.».

پاک‌نیا در همین زمینه افزود: «ما تصور می‌کردیم با توجه به دو پرونده مفتوح او و استیذانی که هنوز انجام نشده، وقت این را داریم که برای پرونده نوید درخواست اعاده دادرسی مجدد دهیم و پرونده را دوباره به جریان بیندازیم.» او اشاره کرد علاوه بر ابهامات شکلی، این پرونده دارای ابهامات زیاد ماهیتی نیز بوده‌است و در زمینه نظر پزشکی قانونی نیز «مسائل دیگری» وجود داشت. پاک‌نیا اشاره کرد حق محکوم برای انجام دیدار آخر و همچنین رویه مربوط به اطلاع به وکیل در زمینه اعدام نیز رعایت نشد. به گفته پاک‌نیا، افکاری شب پیش از اعدام ساعت ۱۱:۳۰ با خانواده‌اش تماس گرفت و با آن‌ها صحبت کرد که «نشان می‌دهد شرایط تا آن زمان عادی بوده‌است.» او در ادامه ضمن انتقاد به اجرای حکم در ماه محرم به امتداد گفت: «این که از آن ساعت تا بامداد چه اتفاقی افتاده و چگونه شرایط اعدام او مهیا شده نمی‌دانیم.».

ادعای کشته شدن زیر شکنجه

به گفتهٔ مجتبی واحدی عده‌ای با توجه به عجلهٔ حکومت در اعدام نوید افکاری در حالی که واکنش‌های وسیع بین‌المللی در رابطه با حکم اعدام او در جریان بود و منع کردن نوید افکاری از آخرین دیدار با خانواده و همچنین دفن شبانهٔ او تحت تدابیر شدید امنیتی فرضیه‌ای را مطرح کرده‌اند که بر مبنای آن نوید افکاری بر اثر شکنجه در زندان و نه اعدام کشته شده‌است و دلیل این شکنجه را نبود مدارک کافی و اصرار نوید افکاری بر پخش فیلم ادعایی در مورد قتل از صدا و سیما را دلیل تحت فشار گذاشتن نوید و مرگ او در زمان شکنجه دانسته‌است.

واکنش‌ها

مقالهٔ اصلی: واکنش‌ها به اعدام نوید افکاری

به حکم اعدام

درخواست وکیل مدافع نوید افکاری، مبنی بر پذیرش درخواست اعاده دادرسی موکل خود از سوی دیوان عالی جمهوری اسلامی، با همراهی گسترده در فضای مجازی فارسی‌زبان مواجه شد. حسن یونسی، وکیل مدافع وی، به خبرگزاری ایلنا گفت: «امیدواریم این امکان فراهم شود که هم درخواست اعاده دادرسی متهمان مورد پذیرش قرار بگیرد و هم تحقیقات مجدداً انجام شود و هم ادله دادگاه که مخدوش است، مجدداً رسیدگی شود.».

هشتگ نجات نوید افکاری به فارسی و انگلیسی در روزهای اول انتشار این اخبار، ترند اول توییتر فارسی‌زبان و جزء ده ترند برتر توییتر جهانی بوده‌است. علاوه بر این، هشتگ‌های مختلفی در تلاش برای جلوگیری از اعدام نوید افکاری در توییتر استفاده شده که «اعدام نکنید»، «نوید افکاری را اعدام نکنید»، «نوید افکاری» و «نویدمان را نکشید» از آن جمله هستند.

	دونالد ترامپ	توییتر
	@realDonaldTrump

شنیده‌ام که ایران می‌خواهد یک کشتی‌گیر بزرگ و محبوب، نوید افکاری ۲۷ ساله، را که تنها اقدام او شرکت در تظاهرات ضدحکومتی در خیابان بود را اعدام کند. مردم به بدتر شدن وضعیت اقتصادی و تورم اعتراض داشتند…
خطاب به رهبران ایران، خیلی ممنون خواهم شد اگر از جان این مرد جوان بگذرید، و او را اعدام نکنید. سپاسگزارم!

۴ سپتامبر ۲۰۲۰

• دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از رهبران ایران خواست که نوید افکاری را اعدام نکنند.
• شاهزاده رضا پهلوی در چند توئیت از ایرانیان خواست که برای نجات جان نوید افکاری تلاش کنند.
• نازنین بنیادی، بازیگر و فعال حقوق بشر ایرانی-بریتانیایی، که سفیر سازمان عفو بین‌الملل بریتانیا نیز است، در حساب توییتر خود اعلام کرد که خواهان توقف حکم اعدام است و نوشت که بستگان آقای افکاری می‌گویند که او تحت شکنجه اعتراف کرده‌است.
• انجمن جهانی پاسداشت حقوق بشر، در طی یک بیانیه «خواستار توقف فوری اعدام نوید افکاری شد».
• پوریا نوری، برادر کسری نوری، از دراویش گنابادی زندانی در توییتر نوشت که «نوید افکاری از اینکه مردم صدای دادخواهی اش را شنیدند و به حکم اعدامش اعتراض کردند، روزنه امیدی در دلش روشن شده» است.
• روز ۱۳ شهریور ۱۳۹۹، مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، حکومت ایران را به شکنجه آقای افکاری و برادران او متهم ساخت و از حکم دادگاه علیه او ابراز انزجار کرد. او در توئیتی نوشت که واشینگتن نیز همانند همه جهان از حکم اعدام نوید افکاری خشمگین شده، کسی که تحت شکنجه مجبور شده‌است علیه خود اعتراف نادرست بکند و: «رژیم دو برادر او را نیز شکنجه و به چندین دهه زندان محکوم کرده‌است. آن‌ها را آزاد کنید».
• نسرین ستوده، حکم اعدام برای نوید افکاری را محکوم کرد «خواستار تشکیل دادگاهی عادلانه و رسیدگی بی‌طرفانه به پرونده او و کلیه بازداشت‌شدگان اعتراضات» شد و از مردم ایران و جهان درخواست کرد به افزایش صدور اعدام در ایران «واکنش جدی نشان دهند.».

واکنش ورزشکاران

	فیفا	توییتر
	@fifamedia

فیفا تحولات روزهای اخیر در مورد پرونده قهرمان کشتی ایران نوید افکاری را دنبال کرده‌است
فیفا در نگرانی کمیته بین‌المللی المپیک و بسیاری دیگر در این زمینه شریک است و امیدوار است که زندگی نوید افکاری نجات پیدا کند.

۱۰ سپتامبر ۲۰۲۰

فدراسیون جهانی فوتبال، فیفا، در روز ۲۱ شهریور ۱۳۹۹ خواستار عدم اجرای حکم اعدام برای نوید افکاری شد.

براندون اسلی، فرانک اشتبلر، سالی رابرتز، باجرانگ پونیا و همسرش سانگیتا فوگات به کمپین حمایت از نوید افکاری پیوستند. دیوی کربی (رئیس کمیته علمی اتحادیه جهانی کشتی) و پیتر تائوبه (قهرمان جوجیتسوی جهان) نیز خواستار لغو حکم اعدام افکاری شده‌اند.

فرانک اشتبلر ضمن انتشار عکس افکاری در شبکه‌های اجتماعی و درخواست آزادی او، خواستار توقف اعدام در ایران شد. سالی رابرتز، قهرمان پیشین کشتی زنان نیز فعالیت‌هایی را برای اطلاع‌رسانی جهانی دربارهٔ حکم اعدام نوید افکاری آغاز کرد. او در صفحه فیس‌بوک خود از کارزاری خبر داد که در سایت change.org خطاب به کمیته بین‌المللی المپیک، اتحادیه جهانی کشتی، اتحادیه جهانی ورزشکاران، سازمان ملل و عفو بین‌الملل منتشر کرده‌است. او در این کارزار، پرونده نوید افکاری را به‌طور کامل شرح داد و خواستار فشار به ایران برای لغو این حکم شد.

دانا وایت رئیس UFC نیز در پیامی از مقامات ایران درخواست کرد که از اعدام کردن نوید افکاری دست نگه دارند.

مجید فلاح قهرمان موی تای جهان در صفحه اینستاگرامش نوشت: «من هم یک نوید افکاری هستم. جوانان آزادیخواه ایران‌زمین را نکشید».

از کشتی‌گیران ایرانی نیز محمدعلی گرایی، محمدرضا گرایی، مهدی علیاری، علی‌اکبر دودانگه، سردار پاشایی، امین طاهری، ایوب آزموده، محمد طلایی، حسین نوری، محمد فقیری، عزت‌الله اکبری، حسین شهبازی، محمدرضا آذرشکیب، فرشاد علیزاده، محمد نصرتی، خیرالله قهرمانی، حمیدرضا جمشیدی، امیررضا ده‌بزرگی، کیوان رضایی و حامد تاب به کمپین لغو اعدام نوید افکاری پیوسته و خواستار لغو این حکم شده‌اند.

وحید بنا، کاپیتان پیشین تیم ملی جودو و همچنین سام احسان رجبی قهرمان جوجیتسو برزیلی جهان نیز اعتراض خود را به حکم اعدام نوید افکاری ابراز کرده‌اند.

روز ۱۲ شهریور ۱۳۹۹، حسن نایب‌آقا، ملی‌پوش پیشین فوتبال ایران، از تهیه نامه‌ای خطاب به مجامع جهانی خبر داد که تاکنون ۶۲ ورزشکار و قهرمان ایرانی آن را امضا کرده‌اند و از این مجامع می‌خواهند برای توقف حکم اعدام نوید افکاری تلاش کنند. به گفته او، حدود بیست نفر از ملی‌پوشان رشته‌های فوتبال، کشتی آزاد و کشتی فرنگی، دو و میدانی، وزنه‌برداری، شمشیربازی، تنیس و تکواندو، تاکنون این نامه را امضا کرده‌اند از جمله سولماز ابوعلی (قهرمان کاراته آمریکا)، گلپر پرورده (نایب قهرمان ژیمناستیک اروپا)، اسکندر فیلابی، محمد قربانی (قهرمان کشتی جهان)، و ده نفر از اعضای سابق تیم ملی فوتبال.

بن اسکرن، قهرمان هنرهای رزمی و کشتی‌گیر المپیکی آمریکایی، در توئیتی نوشت: نوید افکاری به خاطر حضور در اعتراضات مسالمت‌آمیز با حکم اعدام مواجه است. او از همه کسانی که برای تحقق عدالت اجتماعی تلاش می‌کنند خواست که در این باره دست به اعتراض بزنند تا این حکم لغو شود.

یوهانس هربر، مدیر جامعه ورزشکاران دو و میدانی آلمان، روز ۱۹ شهریور ۱۳۹۹، گفت: «به عنوان اعضای جامعه ورزشکاران باید از خود و یکدیگر محافظت کنیم. نباید در برابر شکنجه و حکم اعدام یک ورزشکار به خاطر شرکت در تظاهرات مسالمت‌آمیز ساکت بنشینیم». آلفونس هوئرمن، رئیس کنفدراسیون ورزش‌های المپیک آلمان، نیز گفت که آن‌ها به شدت در مورد سرنوشت نوید افکاری نگران هستند. او افزود: «ما نیز به موج اعتراض‌های بین‌المللی می‌پیوندیم و از حکومت ایران می‌خواهیم ضمن لغو حکم اعدام امکان برگزاری یک محاکمه عادلانه به عنوان حق اساسی متهم را برای او فراهم کنند».

توماس باخ، رئیس کمیته بین‌المللی المپیک، از حکومت ایران خواست که این حکم را لغو کند و گفت: «با وجود احترام به استقلال کشورهای دیگر و قوه قضائیه آن‌ها در مورد سرنوشت نوید افکاری به شدت نگران هستیم و در این مورد با کمیته المپیک و فدراسیون کشتی ایران تماس گرفته‌ایم».

الکساندر مدوید، کشتی‌گیر سابق شوروی، برنده ده مدال طلای جهان و المپیک و «یکی از بهترین آزادکاران تاریخ» در واکنش به صدور حکم اعدام نوید افکاری گفت: «در عالم هستی هیچ‌کس حق ستاندن زندگی کسی را ندارد. باید به زندگی ارزش گذاشت، زندگی مهم‌ترین پدیده است. من از مقامات ایرانی می‌خواهم مجازات اعدام علیه نوید افکاری را لغو کنند.» او در ادامه اضافه کرد در صورتی که این جوان زنده بماند، می‌تواند در آینده مدال‌های بیشتری برای کشورش به ارمغان بیاورد.

فرانک اشتابلر، دارنده سه مدال طلای کشتی فرنگی جهان؛ براندون اسلی، قهرمان کشتی آزاد المپیک؛ سالی رابرتز، دارنده دو نشان جهانی کشتی زنان و آلینه فوتر- فوکن، زن کشتی‌گیر آلمانی و برنده مدال قهرمانی جهان، به این حکم اعدام واکنش نشان دادند.

پس از اجرای اعدام

همچنین ببینید: واکنش‌ها به اعدام نوید افکاری

	رضا پهلوی	توییتر
	@PahlaviReza

سران حکومت اسلامی بدانند که با قتل و دفن شبانهٔ جوانی بی‌گناه و محروم کردن مادر دردمندش از آخرین ملاقات، صدای اعتراض ملتی به تنگ آمده را خاموش نخواهند کرد. از هر نوید بر خاک افتاده، هزاران نوید در هر کوی و برزن این سرزمین مقدس خواهد رویید.

۱۳ سپتامبر ۲۰۲۰

بیانیه کمیته بین‌المللی المپیک بعد از اعدام نوید افکاری:

از شنیدن خبر اعدام همکار ورزشکارمان نوید افکاری آشفته هستیم. در روزهای گذشته، کمیته بین‌المللی المپیک تمام حمایت خود را برای نجات جان نوید به کار بست. بسیار ناراحتیم که تلاش ما و جامعه ورزش هدف دلخواه خود را به همراه نداشت.
در این لحظات بسیار سخت، با خانواده و دوستان نوید همدردی می‌کنیم.

خبر اعدام نوید افکاری با واکنش‌های گسترده بین‌المللی مواجه شد و رسانه‌های خبری بین‌المللی مانند سازمان عفو بین‌الملل شبکه خبری سی‌ان‌ان فاکس نیوز روزنامه گاردین یاهو نیوز وبسایت المپیک سی‌بی‌اس نیوز شبکه خبری الجزیره روزنامه نیویورک تایمز بخش بریتانیا بی‌بی‌سیایندیپندنت بریتانیا یورونیوز دیلی میل و جروزالم پست خبر اعدام او را پوشش دادند.

• سازمان حقوق بشر ایران، در طی یک بیانیه اعدام نوید افکاری را «اقدام جنایتکارانه» توصیف کرد و از جامعه جهانی خواستار واکنش شدید برای محکومیت این اقدام شد. محمود امیری مقدم، مدیر سازمان، در ادامه گفت این اعدام «یک جنایت محسوب می‌شود و مسئولیت این جنایت بیش از هرکس بر عهده رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، و رئیس قوه قضائیه، ابراهیم رئیسی، است.» و همه افرادی که در اعدام نوید افکاری نقش داشتند «در کنار صداوسیمای جمهوری اسلامی برای پخش سناریوی دروغین، باید در قبال این جنایت پاسخگو باشند».
• مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در توییتی با هشتگ «نویدمان را کشتند» اعلام کرد «اعدام نوید افکاری توسط رژیم ایران عملی شرورانه و بی‌رحمانه است. ما آن را به شدیدترین شکل محکوم می‌کنیم. حتی با استانداردهای حقیرانهٔ این رژیم، این عمل ضربه‌ای سخت به کرامت انسانی است، صدای مردم ایران خاموش نخواهد شد. امروز ما در کنار خانوادهٔ نوید افکاری و ایرانیان سوگوار از دست این رژیم وحشی و بی‌رحم ایستاده‌ایم. زندگی و مرگ او فراموش نخواهد شد.»
• دیانا الطحاوی مدیر خاورمیانه و شمال آفریقای سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای گفت: «اعدام مخفیانه امروز صبح نوید افکاری قهرمان کشتی، بدون آنکه خود او، خانواده یا وکیلش پیشتر از این برنامه با خبر شده باشند، آن هم بعد از محاکمه ای غیرعادلانه، تمسخر هولناک عدالت است که باید فوراً با اقدام بین‌المللی مواجه شود.»
• ۱۲ سپتامبر ۱۳۹۹ سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای گفت: ما بخاطر اعدام مخفیانه نوید افکاری، کاملاً در شوک، بهت و وحشت فرورفتیم. اعدام جوانی که آینده ای روشن در انتظارش بود. اجرای حکم اعدام وی با بی‌توجهی به اصول اساسی عدالت صورت گرفت. عفو بین‌الملل خواهان واکنش فوری جامعه بین‌المللی شد.
• جو بایدن، معاون پیشین رئیس‌جمهور ایالات متحده، در توییتی اعلام کرد «اعدام ظالمانهٔ نوید افکاری یک مضحکه است، هیچ کشوری نباید معترضان مسالمت آمیز را دستگیر، شکنجه یا اعدام کند.»
• اتحادیه جهانی کشتی با صدور بیانیه‌ای اعدام غیرمنتظره نوید افکاری را ویرانگر خواند و با همدردی با خانواده‌اش، در بیانیه آورده‌است که باعث تاسف است، تلاش‌های کشتی‌گیران سراسر جهان و اتحادیه جهانی کشتی برای جلوگیری از اعدام به نتیجه نرسیده‌است.

جستارهای وابسته

• اعدام نکنید
• اعدام در ایران
• اعتراف اجباری در جمهوری اسلامی ایران‎
• اعتراضات ۱۳۹۷ ایران
• نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
• فهرست هشتگ‌های داغ‌شده در توییتر فارسی