شربت‌گل

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Sharbat Gula
شربت ګله
نام بومیشربت ګله
زادهٔح. ۱۹۷۲
ولایت ننگرهار، پادشاهی افغانستان
ملیتافغانستانی
شناخته‌شده برایعکس روی جلد ژوئن ۱۹۸۵ نشنال جئوگرافیک
فرزندان۵ (1 متوفی)

شربت‌گل (به پشتو: شربت ګله) با نام اصلی شَربَت‌گُل زمانی یک زن افغان است که تصویرش به‌عنوان دختر افغان بر روی جلد مجلهٔ نشنال جئوگرافیک قرار گرفت و پس از آن به شهرتی بین‌المللی رسید. این تصویر در سال ۱۹۸۴ توسط استیو مک‌کری گرفته شد و بعداً به عنوان عکس روی جلد شمارهٔ ژوئن ۱۹۸۵ نشنال جئوگرافیک منتشر شد. شربت‌گل به عنوان یک پناهندهٔ افغان، از جنگ شوروی و افغانستان به پاکستان گریخته بود و در آنجا اقامت داشت که توسط استیو مک‌کری از او عکاسی شد. . علی‌رغم شهرت جهانی عکس، هویت شربت‌گل تا سال ۲۰۰۲ ناشناخته باقی ماند تا اینکه محل اختفای او تأیید شد و برای دومین بار در زندگی‌اش از او عکاسی شد.[۱] شربت‌گل که به مدت ۳۵ سال در پاکستان زندگی و تشکیل خانواده داده بود، در سال ۲۰۱۶ توسط مقامات پاکستانی دستگیر و متعاقباً در سال ۲۰۱۷ به اتهام داشتن مدارک هویتی جعلی به افغانستان بازگردانده شد. با این حال، در نوامبر ۲۰۲۱، سه ماه پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان، شربت‌گل از کشور ایتالیا پناهندگی گرفت و اکنون ساکن این کشور است.

اوایل زندگی[ویرایش]

شربت‌گل در حدود سال ۱۹۷۲ در یک خانوادهٔ پشتون به دنیا آمد.[۲] در اوایل دههٔ ۱۹۸۰، روستای او مورد حملهٔ هلیکوپترهای شوروی قرار گرفت و در ابتدا گزارش شد که در جریان این حملات والدینش کشته شدند.[۲] خواهران، برادران و مادربزرگ او به پاکستان به اردوگاه پناهندگان نصیر باغ در مرز با افغانستان نقل مکان کردند.[۲] با این حال، شربت‌گل گزارش‌های قبلی را تصحیح کرد و اظهار داشت که مادرش بر اثر آپاندیسیت فوت کرده و پدرش زمانی که به پاکستان نقل مکان کردند زنده بوده است.[۳]

عکس دختر افغان[ویرایش]

شربت‌گل در بروکسل، ۲۰۱۷

در سال ۱۹۸۴، استیو مک‌کری، عکاس نشنال جئوگرافیک، برای ثبت آثار جنگ به افغانستان سفر کرد و از کمپ‌های پناهجویان که بسیاری از آنها در مرز افغانستان و پاکستان بودند، بازدید کرد.[۴][۵] زمانی که مک‌کری در آنجا بود، عکسی را گرفت که قرار بود به یکی از نمادین‌ترین عکس‌های روی جلد برای نشنال جئوگرافیک تبدیل شود.[۶] در حالی که شربت‌گل در کمپ پناهندگان در پاکستان به مدرسه می‌رفت، مک‌کری از او و دختران دیگر عکس گرفت.[۷] بعداً ادعا شد که مک‌کری برای گرفتن این عکس‌ها، اجازه نداشته‌است زیرا براساس فرهنگ پشتون‌ها، زنان نباید چهرهٔ خود را به مردان خارج از خانواده نشان دهند.[۷]

در ابتدا سردبیر مجله تمایلی به استفاده از این تصویر نداشت، اما در نهایت تسلیم شد و یک تصویر روی جلد منتشر کرد که دختر افغان نام داشت.[۸][۹] این عکس که در ژوئن ۱۹۸۵ منتشر شد، دختری را با چشمانی سبز نشان می‌دهد که مستقیماً به لنز نگاه می‌کند، و این تصویر به نمادی از درگیری افغانستان و مشکلات پناهندگان در سراسر جهان تبدیل شد.[۴]

این تصویر تنها تصویری است که سه بار روی جلد نشنال جئوگرافیک استفاده شده است. اولین بار ژوئن ۱۹۸۵ بود. بار دوم پس از شناسایی او، هفده سال بعد، در شمارهٔ آوریل ۲۰۰۲. و سومین بار در سال ۲۰۱۳، در شماره‌ای با عنوان «مسئلهٔ عکس»، به مناسبت صد و بیست و پنجمین سالگرد نشنال جئوگرافیک.[۱۰][۱۱]

شربت‌گل موضوع یک مستند تلویزیونی به نام جستجوی دختر افغان بود که در مارس ۲۰۰۲ پخش شد.[۱۲]

شربت‌گل در مصاحبه‌ای با لا رپوبلیکا در سال ۲۰۲۲ احساسات خود را در مورد این عکس به اشتراک گذاشت: «آن عکس مشکلات زیادی برای من ایجاد کرد ... ترجیح می‌دادم هرگز گرفته نمی‌شد. آن روز را به خوبی به یاد دارم، آن عکاسی که آمد در مکتب کمپ نصیر باغ. من بچه بودم. عکس‌ها را دوست نداشتم. در فرهنگ افغانستان زنان در عکس‌ها حضور ندارد. اما انتخاب زیادی وجود نداشت».[۱۳]

ازدواج و زندگی خانوادگی[ویرایش]

در اواسط دههٔ ۱۹۸۰، در سن ۱۳ سالگی با رحمت‌گل که یک نانوا بود ازدواج کرد و در سال ۱۹۹۲ به افغانستان بازگشت.[۱۴][۱۵] در سال ۲۰۰۲، شربت‌گل سه دختر به نام‌های رابین، زاهد و آلیان داشت - دختر چهارم او اندکی پس از تولد درگذشت.[۱۶] بعدها صاحب یک پسر شد. شوهرش در حدود سال ۲۰۱۲ بر اثر هپاتیت سی درگذشت.[۱۷] او ابراز امیدواری کرد که فرزندانش بتوانند تحصیل کنند.

او در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال احساس امنیت کرده‌است، پاسخ داد: «نه. اما زندگی تحت طالبان بهتر بود. حداقل صلح و نظم وجود داشت». وقتی از او پرسیده شد که چگونه زنده مانده است، او پاسخ داد که این «خواست خدا» بود.[۱۸]

شناسایی شربت‌گل[ویرایش]

هویت این دختر بیش از ۱۷ سال ناشناخته بود.[۱۹] در دههٔ ۱۹۹۰، مک‌کری چندین تلاش ناموفق برای پیدا کردن نام دختر انجام داد. در ژانویه‌ٔ ۲۰۰۲، یک تیم از نشنال جئوگرافیک به رهبری استیو مک‌کری برای یافتن او به افغانستان سفر کردند. در طی این جستجو چندین زن و مرد خود را شربت‌گل یا همسر او معرفی می‌کردند.[۲۰]در نهایت، شربت‌گل از طریق یکی از ساکنان کمپ که برادرش را می‌شناخت ردیابی شد.[۲۰] هویت او توسط جان داگمن با استفاده از نرم‌افزار تشخیص عنبیه تأیید شد.[۲۱]

شربت‌گل که یک مسلمان معتقد است، معمولاً برقع می‌پوشد و در ملاقات با مک‌کری مردد بود، زیرا او مردی خارج از خانواده بود. شربت‌گل نمی‌دانست که چهره‌اش در طول سال‌های گذشته چقدر در سطح جهانی نمادین شده است.[۲۲] وقتی از او پرسیده شد که چه احساسی نسبت به عکس دارد، پاسخ داد: «خیلی متعجب شدم [چون] از کودکی به رسانه و عکس گرفتن علاقه نداشتم. ابتدا نگران تبلیغاتی شدن عکسم بودم، اما وقتی فهمیدم که من عامل حمایت و کمک برای بسیاری از مردم و پناهندگان بوده‌ام، خوشحال شدم».[۲۳]

پس از یافتن شربت‌گل، نشنال جئوگرافیک هزینه‌های درمان خانوادهٔ او و سفر حج را تأمین کرد.[۲۴]

اخراج از پاکستان و مهاجرت به ایتالیا[ویرایش]

در سال ۲۰۱۵، روزنامه‌های پاکستانی گزارش دادند که ادارهٔ ملی پایگاه داده و ثبت (NADRA) کارت شناسایی ملی رایانه‌ای شربت‌گل و دو پسرش را لغو کرده است. گزارش‌ها ادعا می‌کردند که این کارت‌ها به صورت غیرقانونی صادر شده‌اند. یک منبع گفته بود «ممکن است آنها پسران او نباشند، اما این یک رویهٔ رایج در میان پناهجویان افغان است که به موجب آن نام افراد غیر خویشاوند را به عنوان فرزندان خود برای دریافت مدارک ذکر می‌کنند». یکی از بستگانش گفت که این خانواده در پاکستان زندگی می‌کنند، اما ما بسته به وضعیت امنیتی بین پاکستان و افغانستان رفت و آمد داریم.[۲۵]

در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶، آژانس تحقیقات فدرال پاکستان شربت‌گل را به دلیل زندگی در پاکستان با مدارک جعلی دستگیر کرد.[۲۶][۲۷] او به پانزده روز بازداشت، جریمهٔ نقدی، و اخراج از پاکستان محکوم شد. وی پس از ۳۵ سال اقامت در پاکستان،[۲۸] به افغانستان برگردانده‌شد.[۲۹][۳۰] این تصمیم توسط سازمان عفو بین‌الملل به عنوان نمادی از رفتار ظالمانهٔ پاکستان با پناهجویان افغان مورد انتقاد قرار گرفت.[۳۱]

او در بازداشتگاهی در شهر پیشاور پاکستان به سر می‌برد و دادگاه برای او ۱۵ روز زندان تعیین کرد و قرار شد در پایان ۱۵ روز او از پاکستان اخراج شود. شربت گل، قبل از ختم دورهٔ ۱۵ روز، به منظور مداوا به شفاخانه‌ای منتقل شده بود.[۳۲]

شربت‌گل و فرزندانش در کابل مورد استقبال اشرف غنی رئیس جمهور وقت و حامد کرزی رئیس جمهور پیشین در ارگ ریاست جمهوری قرار گرفتند. دولت قول داد از او حمایت مالی کند.[۲۳] در دسامبر ۲۰۱۷ از طرف دولت افغانستان، خانه‌ای در کابل برای او و فرزندانش مهیا شد و ماهیانه ۷۰۰ دلار نیز کمک‌هزینهٔ ماهیانه برای هزینه‌های زندگی و پزشکی در اختیارش قرار گرفت.[۳۳]

پس از تصرف کابل توسط طالبان در سال ۲۰۲۱، طالبان زنان سرشناس مانند شربت‌گل را تهدید یا ارعاب کردند. [۳۴] به درخواست او، در پایان نوامبر ۲۰۲۲۱ به ایتالیا گریخت[۳۵][۳۶][۳۷] و در آنجا پناهنده شد.[۳۸]

فرهنگ عامه[ویرایش]

موسیقی[ویرایش]

گروه متال فنلاندی نایت‌ویش در آلبوم سال ۲۰۱۵ خود قطعه‌ای با عنوان «چشم‌های شربت‌گل» را به او تقدیم کردند.[۳۹] در آلبوم Here Be Dragons، اثر The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble آهنگی به نام «شربت‌گل» وجود دارد.[۴۰]

شعر[ویرایش]

در سال ۲۰۱۷، نیوانگلند ریویو اثر جدیدی از جرترود اشناکنبرگ را با عنوان «دختر افغان» منتشر کرد که نویسنده از سال ۲۰۱۲ شروع به سرودن آن کرده بود.[۴۱]

منابع[ویرایش]

  1. "The Story Behind Steve McCurry's Iconic 'Afghan Girl'—And How He Found Her Again 20 Years Later". Artspace (به انگلیسی). Archived from the original on 2019-12-17. Retrieved 2023-12-08.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Lucas, Dean (2013-05-13). "Afghan Eyes Girl". The Famous Pictures Collection (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-02.
  3. "You'll Never See the Iconic Photo of the 'Afghan Girl' the Same Way Again".
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "Washingtonpost.com: Live Online". The Washington Post. 2013-06-01. Archived from the original on 2013-06-01. Retrieved 2020-09-02.
  5. McCurry, Steve (2016-11-03). "After her arrest, the 'Afghan Girl' is once again a symbol of refugees' plight". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2020-09-02.
  6. Lucas, Dean (2013-05-13). "Afghan Eyes Girl". The Famous Pictures Collection (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-02.Lucas, Dean (13 May 2013). "Afghan Eyes Girl". The Famous Pictures Collection. Retrieved 2 September 2020.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ "You'll Never See the Iconic Photo of the 'Afghan Girl' the Same Way Again". The Wire. Retrieved 2020-09-02.
  8. "Washingtonpost.com: Live Online". The Washington Post. 2013-06-01. Archived from the original on 2013-06-01. Retrieved 2020-09-02."Washingtonpost.com: Live Online". The Washington Post. 1 June 2013. Archived from the original on 1 June 2013. Retrieved 2 September 2020.
  9. "Sharbat Gula: The iconic face of the refugee struggle". www.aljazeera.com. Retrieved 2020-09-02.
  10. "Thoughts on Afghan Girl's Third Cover Appearance as National Geographic Looks Back, Forward". Reading The Pictures (به انگلیسی). 2013-10-03. Retrieved 2020-09-02.
  11. "How They Found National Geographic's "Afghan Girl"". Archived from the original on 12 January 2012.
  12. "How They Found National Geographic's "Afghan Girl"". Archived from the original on 12 January 2012.
  13. "Sharbat Gula, the "Afghan girl" whose eyes captured the world, sees a new life and finds a new voice in Italy". la Repubblica (به ایتالیایی). 2022-12-29. Retrieved 2024-03-06.
  14. "'National Geographic' tracks down Afghan girl". usatoday30.usatoday.com. Retrieved 2020-09-02.
  15. "شربت گل: در کشورم صلح می‌خواهم تا دیگر کسی مجبور به مهاجرت نشود". BBC News فارسی. Retrieved 2020-09-02.
  16. "A Life Revealed". Magazine (به انگلیسی). 2002-04-01. Archived from the original on 27 May 2016. Retrieved 2020-09-02.
  17. "Pakistan to deport National Geographic's 'Afghan Girl' Sharbat Gula next week". ABC News. AP. 5 November 2016. Archived from the original on 5 November 2016. Retrieved 5 November 2016.
  18. Newman, Cathy (April 2002). "Afghan Girl: A Life Revealed". National Geographic Magazine. Archived from the original on 2012-01-13. Retrieved 2012-01-14.
  19. "'National Geographic' tracks down Afghan girl". usatoday30.usatoday.com. Retrieved 2020-09-02."'National Geographic' tracks down Afghan girl". usatoday30.usatoday.com. Retrieved 2 September 2020.
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ Just advocacy? : women's human rights, transnational feminisms, and the politics of representation. Hesford, Wendy S.; Kozol, Wendy. New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press. 2005. ISBN 0-8135-3588-3. OCLC 56517431.{{cite book}}: نگهداری CS1: سایر موارد (link)
  21. "How the Afghan Girl was Identified by Her Iris Patterns". 2012-01-12. Archived from the original on 2012-01-12. Retrieved 2020-09-02.
  22. "Thinly veiled – Book Review – Religious culture". TLS (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-02.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Azami, Dawood (16 January 2017). "'Green-eyed girl' in quest for new life". BBC News. Retrieved 7 January 2018.
  24. "'Afghan girl' cameraman tells stories behind pictures". The Bosnia Times. October 30, 2013. Archived from the original on April 23, 2014. Retrieved July 26, 2016.
  25. Ismail Khan (February 25, 2015). "Pakistan issues CNIC to Nat Geo's famed 'Afghan Girl'". DAWN. Archived from the original on 28 June 2015. Retrieved 7 September 2015.
  26. "FIA arrests NatGeo's Afghan girl in Peshawar". The Express Tribune. 26 October 2016. Archived from the original on 26 October 2016.
  27. Boone, Jon (2016-10-26). "National Geographic 'Afghan Girl' arrested in Pakistan living under false papers". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Archived from the original on 2016-10-26. Retrieved 2016-10-26.
  28. Azami, Dawood (16 January 2017). "'Green-eyed girl' in quest for new life". BBC News. Retrieved 7 January 2018.Azami, Dawood (16 January 2017). "'Green-eyed girl' in quest for new life". BBC News. Retrieved 7 January 2018.
  29. "Pakistan to deport National Geographic's 'Afghan Girl' Sharbat Gula next week". ABC News. AP. 5 November 2016. Archived from the original on 5 November 2016. Retrieved 5 November 2016."Pakistan to deport National Geographic's 'Afghan Girl' Sharbat Gula next week". ABC News. AP. 5 November 2016. Archived from the original on 5 November 2016. Retrieved 5 November 2016.
  30. Lynne O'Donnell and Riaz Khan (November 9, 2016). "Pakistan deports National Geographic's iconic 'Afghan Girl'". Toronto Sun. Retrieved 2016-11-13.
  31. "Pakistan to deport National Geographic's 'Afghan Girl' Sharbat Gula next week". ABC News. AP. 5 November 2016. Archived from the original on 5 November 2016. Retrieved 5 November 2016.
  32. «ایتالیا به شربت گل 'مونالیزای افغان' پناه داده است». BBC News فارسی. ۲۰۲۱-۱۱-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۱۱.
  33. Strochlic, Nina (12 December 2017). "Famed 'Afghan Girl' Finally Gets a Home". National Geographic. Archived from the original on 12 December 2017. Retrieved 7 January 2018.
  34. Gross, Jenny (November 27, 2021). "'Afghan Girl' from 1985 National Geographic cover takes refuge in Italy". The New York Times. Retrieved 12 December 2021.
  35. Suliman, Adela (November 27, 2021). "'Afghan Girl' from National Geographic cover evacuated to Rome, Italian government says". The Washington Post. Retrieved 28 November 2021.
  36. "McCurry's Afghan Girl arrives in Rome". ANSA (به انگلیسی). 2021-11-25. Retrieved 2021-11-25.
  37. "National Geographic green-eyed 'Afghan Girl' evacuated to Italy". the Guardian (به انگلیسی). 2021-11-25. Retrieved 2021-11-26.
  38. Hada Messia and Nicola Ruotolo (2021-11-25). "'Afghan Girl' from National Geographic magazine cover granted refugee status in Italy". CNN. Retrieved 2021-11-26.
  39. "The Eyes of Sharbat Gula – Nightwish: Lyrics & Translation". musinfo.net. Retrieved 2020-09-02.
  40. "Sharbat Gula – The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble Key and BPM". songdata.io. Retrieved 2020-09-02.
  41. "Afghan Girl". Work in Progress (به انگلیسی). 2017-09-21. Retrieved 2020-09-02.

پیوند به بیرون[ویرایش]