ستم ملی (افغانستان)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ستم ملی یک جنبش و گروه سیاسی در افغانستان به رهبری طاهر بدخشی بود. این گروه وابسته به جنبش عدم متعهد بود. پیروان این جنبش، بیشتر فارسی‌زبان بودند. آنها عمدتاً غیر پشتون، تاجیک، ازبک و سایر اقلیت‌ها بودند. این جنبش به‌طور کلی یک گروه جدایی‌طلب ضد پشتون و چپ‌گرا توصیف شده‌است.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]

این گروه در سال ۱۹۶۸ توسط طاهر بدخشی، یک تاجیک که قبلاً یکی از اعضای کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود و از این حزب جدا شده بود، تأسیس شد.[۳][۶] این گروه مبارزه طبقاتی ستیزه‌جو و بسیج توده‌ای دهقانان تأکید می‌کرد. ستم ملی از میان تاجیک‌ها، ازبک‌ها و سایر اقلیت‌ها را از کابل و ولایات شمال شرقی به عضوگیری می‌کرد.[۳]

مسئولیت قتل آلفرد دابس سفیر آمریکا در افغانستان، در ۱۴ فوریه ۱۹۷۹ در هتل کابل، گاهی به ستم ملی نسبت داده می‌شود،[۱][۸] اما هویت واقعی و اهداف شبه نظامیانی که دابس را ربوده‌اند، نامشخص است،[۹][۱۰] برخی اتهامات مربوط به ستم ملی را «مشکوک» می‌دانند و به یک پلیس سابق کابل اشاره می‌کنند که مدعی است دست‌کم یک آدم‌ربا عضوی از جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق افغانستان بوده‌است.[۱۱]

در دورهٔ تره کی - امین، اعضای ستم ملی به روستاهای افغانستان عقب‌نشینی کردند؛ هرچند که به عنوان یک جنبش شهری، آنها را از پایگاه قدرت خود دور کرد. در طول حکومت ۱۹۷۹–۱۹۸۶ رئیس‌جمهور کمونیست ببرک کارمل، اعضای ستم ملی به دولت نزدیک تر شدند.[۱۲] همچنین بشیر بغلانی یکی از رهبران ستم ملی در سال ۱۹۸۳ به دولت رفت و وزیر دادگستری شد.[۱۳]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Diego Cordovez & Selig S. Harrison, Out of Afghanistan: The Inside Story of the Soviet Withdrawal (Oxford University Press, 1995), p. 34-35.
  2. Dan Caldwell, Vortex of Conflict: U.S. Policy Toward Afghanistan, Pakistan, and Iraq (Stanford University Press, 2007), p. 24.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Senzil Nawid, Language Policy in Afghanistan: Linguistic Diversity and National Unity, in Language Policy and Language Conflict in Afghanistan and Its Neighbors (Koninklijke Brill NV 2012), p. 42.
  4. M. Hassan Kakar, Afghanistan: The Soviet Invasion and the Afghan Response, 1979-1982 (University of California Press, 1995), p. 58.
  5. Asger Christensen, Aiding Afghanistan: The Background and Prospects for Reconstruction in a Fragmented Society (NIAS Press, 1995), p. 24.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Frank Clements, Badakhshi, Tahir (?-1979), in Conflict in Afghanistan: A Historical Encyclopedia (2003), p. 37.
  7. Anthony Arnold, Afghanistan's Two-party Communism: Parcham and Khalq (Hoover Press, 1983), p. 39.
  8. Jagmohan Meher, America's Afghanistan War: The Success that Failed (Gyan Books, 2004), p. 64.
  9. Mohammad Khalid Ma'aroof, Afghanistan in World Politics: A Study of Afghan-U.S. Relations (Gian Publishing House, 1987), p. 117.
  10. Robert C. Gray & Stanley J. Michalak, American Foreign Policy Since Détente (Harper & Row, 1984), p. 99.
  11. Anthony Arnold, Afghanistan, the Soviet Invasion in Perspective (Hoover Press, 1985), p. 154.
  12. Gilles Dorronsoro. Revolution unending: Afghanistan, 1979 to the present.. C. Hurst & Co. Publishers, 2005. شابک ‎۱−۸۵۰۶۵−۷۰۳−۳, شابک ‎۹۷۸−۱−۸۵۰۶۵−۷۰۳−۳
  13. J. Bruce Amstutz. Afghanistan: The First Five Years of Soviet Occupation. DIANE Publishing, 1994. شابک ‎۰−۷۸۸۱−۱۱۱۱−۶, شابک ‎۹۷۸−۰−۷۸۸۱−۱۱۱۱−۲