دیوان غربی-شرقی
![]() | این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
دیوان غربی-شرقی (دیوان باختری-خاوری) (به آلمانی: West-Östlicher Divan) کتاب شعری است از گوته —شاعر، فیلسوف و دانشمند آلمانی— که در سال ۱۸۱۹ منتشر شد.
محتوا[ویرایش]
این کتاب که گفتارهای گوناگون آن از حافظ و فرهنگ ایرانی الهام گرفته، از یکسو بازتابانندهٔ باورها و اندیشههای ایرانی و به ویژه حافظ، و از سوی دیگر بازتابدهندهٔ نگاه منتقدانهٔ گوته به آنهاست.
گفتهها و پندارها، اندیشهها، شخصیت و نام حافظ در سراسر این دیوان مشاهده میگردد؛ گویی، گوته برای سرودن بیشتر شعرهای دیوان غربی-شرقی از حافظ یاری جسته است. در این دیوان واژگان فارسی و عربی بسیاری یافت میشود که به همان وجه به کار رفتهاند نظیر بلبل، ساقی، درویش، حوری، الله، مشک، میرزا، مفتی، فتوامپنبه وزیر، ترک و غیره.
آشنایی گوته با حافظ و فرهنگ ایرانی را باید گونهای خوشاختری معنوی-تاریخی برای هردو فرهنگ مشرقزمین و مغربزمین تلقی کرد، که خود به آفرینش تعداد بیشماری از آثار ادبی در سدههای نوزده و بیست میلادی انجامید. دیوان غربی-شرقی جزء واپسین آفریدههای گوته بشمار میرود، وی آن را در جایی به عنوان «برآیند زندگی خود» معرفی میکند.
ترجمه به فارسی[ویرایش]
دیوان غربی-شرقی گوته برای بار اول از سوی شجاعالدین شفا به صورتی آزاد و حتی با اقتباس ترجمه شد، و برای بار دوم از سوی کورش صفوی به فارسی ترجمه و توسط انتشارات هرمس منتشر شده است. ترجمه سوم از «دیوان شرقی غربی» را انتشارات کتاب پارسه با ترجمه محمود حدادی و با مقدمهای از برند اربل سفیر آلمان منتشر کرد.
گفتارها[ویرایش]
دیوان غربی-شرقی ۱۲ گفتار به نامهای زیر دارد:
- نواگر نامه (مغنی نامه)
- حافظ نامه
- مهرنامه
- اندیشه نامه
- رنج نامه
- اندرز نامه
- تیمور نامه
- زلیخانامه
- ساقی نامه
- زبانزد نامه
- پارسی نامه
- پردیس نامه