حوضه آبریز رودخانه‌های جراحی و زهره
حوضه آبریز رودخانه‌های جراحی و زهره با نام اختصاری جراحی–زهره یکی از حوضه‌های باز ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به شمار می‌رود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز خلیج فارس و دریای عمان است. مساحت این حوضه، ۴۰٬۷۸۸ کیلومتر مربع[۱] و رودهای اصلی آن، جراحی و زهره هستند.
جغرافیا[ویرایش]
بخش عمدهٔ حوضهٔ جراحی–زهره در استان خوزستان قرار دارد و بخش‌هایی از استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس را نیز شامل می‌شود. دو رود اصلی این حوضه، جراحی و زهره هستند که به خلیج فارس می‌ریزند. رود جراحی بخش غربی حوضه را تشکیل می‌دهد. این رود از تلاقی رودهای مارون و اعلا (الله) ایجاد شده‌است. رود اعلا از شمال باغ‌ملک سرچشمه می‌گیرد و به سوی جنوب جریان می‌یابد. رود مارون نیز از جنوب لردگان آغاز می‌شود و در چم هاشم به رود اعلا می‌پیوندد.[۲] دیگر رود اصلی این حوضه، رود زهره است. شاخهٔ اصلی این رود، رود اردکان است که از ارتفاعات اردکان سرچشمه می‌گیرد و در ادامهٔ مسیر خود رود فهلیان نامیده می‌شود. شاخهٔ دیگر رود زهره، رود خیرآباد است که در ارتفاعات دوگنبدان تشکیل می‌شود و در شرق زیدون با فهلیان تلاقی می‌کند.[۳]
زیرحوضه‌ها[ویرایش]
برپایهٔ دستور العمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز جراحی–زهره به زیرحوضه‌های زیر تقسیم می‌شود:[۴]
| کد | نام اختصاری زیرحوضه |
مساحت کیلومتر مربع |
تعداد زیرحوضه‌ها |
|---|---|---|---|
| ۲۴۱ | رودخانه جراحی | ۲۵٬۳۴۹ | ۶ |
| ۲۴۲ | رودخانه زهره | ۱۵٬۴۳۹ | ۶ |
منابع[ویرایش]
- ↑ دستور العمل و ضوابط تقسیم‌بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.
- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۱۳۹–۱۴۰.
- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۱۹۷–۱۹۸.
- ↑ دستور العمل و ضوابط تقسیم‌بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۶۳–۶۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.