حوضه آبریز رودخانه ارس

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
موقعیت حوضه آبریز رودخانه ارس

حوضه آبریز رودخانه ارس یکی از حوضه‌های باز ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به شمار می‌رود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز دریای مازندران است. مساحت این حوضه، ۳۹٬۵۳۴ کیلومتر مربع[۱] و رود اصلی آن، ارس است.

جغرافیا[ویرایش]

حوضهٔ آبریز رودخانه ارس شامل بیش از نیمی از مساحت استان اردبیل و بخش‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی است. آبراههٔ اصلی حوضه، رود ارس است که شاخهٔ اصلی آن از کوه هزاربرکه در جنوب ارزروم ترکیه سرچشمه می‌گیرد و بخشی از مرز ترکیه و ارمنستان را شکل می‌دهد. در شمال شرقی روستای دیم‌قشلاق وارد مرز ایران می‌شود و در مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان امتداد می‌یابد تا این که در شرق پارس‌آباد وارد جمهوری آذربایجان می‌شود. مهم‌ترین شاخه‌های این رود در ایران، زنگمار، قطورچای و دره‌رود هستند که از کوه‌های آذربایجان سرچشمه می‌گیرند و در جهت شمال جریان می‌یابند.[۲]

زیرحوضه‌ها[ویرایش]

برپایهٔ دستور العمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز ارس به زیرحوضه‌های زیر تقسیم می‌شود:[۳]

کد نام اختصاری
زیرحوضه
مساحت
کیلومتر مربع
تعداد
زیرحوضه‌ها
۱۱۱ شرق دره‌رود ۳٬۹۵۶ ۲
۱۱۲ دره‌رود ۱۴٬۲۳۵ ۳
۱۱۳ ارس میانی ۶٬۷۱۹ ۵
۱۱۴ قطورچای ۸٬۵۰۳ ۸
۱۱۵ شرق زنگمار ۱٬۸۳۸
۱۱۶ زنگمار–ساری‌سو ۳٬۱۱۵ ۵
۱۱۷ سراب ارس ۱٬۱۶۸ ۲

منابع[ویرایش]

  1. دستور العمل و ضوابط تقسیم‌بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.
  2. افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۲. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۳۸–۴۰.
  3. دستور العمل و ضوابط تقسیم‌بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۱۷–۱۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.