تریپیتاکا
| معادل‌های تریپیتاکا | |
|---|---|
| زبان انگلیسی | Tripiṭaka، Three Baskets |
| زبان پالی | Tipiṭaka |
| زبان سانسکریت | त्रिपिटक Tripiṭaka |
| زبان بنگالی | ত্রিপিটক |
| زبان برمه‌ای | ပိဋကတ် သုံးပုံ [pḭdəɡaʔ θóʊɴbòʊɴ] |
| زبان‌های چینی | 三藏 (پین‌یین: sānzàng) |
| زبان ژاپنی | 三蔵 (さんぞう) (rōmaji: sanzō) |
| زبان خمر | ព្រះត្រៃបិដក |
| زبان کره‌ای | 삼장 (三臧) (RR: samjang) |
| زبان سینهالی | ත්රිපිටකය |
| زبان تایلندی | พระไตรปิฎก |
| زبان ویتنامی | Tam tạng |
| فهرست موضوعات بودایی | |
تریپیتاکا (به انگلیسی: Tripiṭaka) یا تیپیتاکا (به انگلیسی: Tipiṭaka) یا پالی کانن (به انگلیسی: Pali Canon) یا سه سبد اصطلاحی سنتی برای کتاب مقدس بوداییان است.[۱][۲] این کتاب یا متون، منبع متعارف مورد احترام و به‌طور انحصاری معتبر در کیش تراواده بوداگرایی است. کیش مهایانه بوداییان نیز این متون را محترم می‌شمارند و معتبر می‌دانند اما بر خلاف پیروان تراواده برای متون مختلف مشتق از آن و تفسیرهایی که بعدها شکل گرفته‌اند نیز احترام قایل هستند.[۱][۳]
تاریخچه[ویرایش]
تریپیتاکا بین حدود سال ۵۰۰ پیش از میلاد تا آغاز سده اول میلادی شکل گرفته و به احتمال زیاد برای نخستین بار در قرن اول پیش از میلاد نوشته شده‌است.[۳]
سه بخش[ویرایش]
هر گروه از بوداییان خرده فرهنگ خاص خود را برای معبد خود دارند که توسط سانگها نوشته شده‌است.
هر مجموعه متشکل از ۳۲ کتاب در سه بخش یا سبدهای آموزه است:
- سبد انتظار نظم و انضباط از راهبان (Vinaya PiṭakaVinaya Piṭaka)؛
- سبد گفتمان (Sūtra Piṭaka ،Nikayas)
- سبد ویژه دکترین (Abhidharma Piṭaka).[۱][۳][۴]
به‌ویژه ساختار رفتاری و اخلاقی فضایل سبد نخست به برخی قسمت‌های دارماسوسترا (Dharmaśāstra) در متون هندو شباهت دارد.[۵]
زبان[ویرایش]
بسیاری از تریپیتاکاهای موجود به زبان پالی برخی به زبان سانسکریت و برخی هم به دیگر زبان‌های آسیایی هستند.[۴]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Tipitaka Encyclopedia Britannica (2015)
- ↑ "Buddhist Books and Texts: Canon and Canonization."
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Barbara Crandall (2012). Gender and Religion, 2nd Edition: The Dark Side of Scripture. Bloomsbury Academic. pp. 56–58. ISBN 978-1-4411-4871-1.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Richard F. Gombrich (2006). Theravada Buddhism: A Social History from Ancient Benares to Modern Colombo. Routledge. p. 4. ISBN 978-1-134-21718-2.
- ↑ Oskar von Hinuber (1995), Buddhist Law according to the Theravada Vinaya: A Survey of Theory and Practice, Journal of International Association of Buddhist Studies, volume 18, number 1, pages 7-46
منابع[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Tripiṭaka». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۶.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تریپیتاکا موجود است. |
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون کتاب‌های مقدس است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
