جنگجویان خارجی در جنگ داخلی سوریه و جنگ در عراق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شبه نظامیان افغان لشکر فاطمیون در جریان حمله پالمیرا (دسامبر ۲۰۱۶)
مبارزان بریتانیایی یگان آزادی بین‌المللی در روژاوا

جنگجویان خارجی[۱] در هر چهار طرفِ درگیر در جنگ داخلی سوریه و همچنین هر دو جبههٔ جنگ داخلی عراق جنگیده‌اند. علاوه بر جنگجویان خارجی سنی، مبارزان شیعه از چندین کشور به شبه‌نظامیان طرفدار دولت در سوریه پیوستند، شبه نظامیان چپ نیز به نیروهای مبارز کرد پیوستند، و دیگر جنگجویان خارجی در سطح جهانی به سازمان‌های جهادی و پیمانکاران نظامی ملحق شدند.[۲] تخمین زده می‌شود که تعداد کل سنی‌های خارجی که در طول درگیری برای شورشیان سوری جنگیده‌اند از ۵۰۰۰ تا بیش از ۱۰۰۰۰ نفر باشد، در حالی که تعداد مبارزان شیعه خارجی در سال ۲۰۱۳ حدود ۱۰۰۰۰ یا کمتر بوده‌[۳] و به ۱۵۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ در سال ۲۰۱۷ افزایش یافته‌است.[۴]

حضور جنگجویان جهادی خارجی، به ویژه در گروه‌های ضددولتی، در طول جنگ داخلی سوریه به‌طور پیوسته افزایش می‌یافت. در مرحلهٔ اولِ شورش در اواسط ۲۰۱۱ تا اواسط سال ۲۰۱۲، حضور جنگجویان خارجی ناچیز بود. در اواسط سال ۲۰۱۲ تا سال ۲۰۱۳ که اواخر مرحله تشدید تنش بود، تعداد آن‌ها افزایش یافت، اما هنوز تعداد آن‌ها از مبارزان مقاومت سوریه بسیار کمتر بود (تنها حدود ۱۲۰۰ جهادگر خارجی ضددولتی در سوریه در سال ۲۰۱۳ کشته شدند).[۵] با ظهور داعش، جبهه النصره و سایر گروه‌ها در طول سال ۲۰۱۴، تعداد جنگجویان خارجی به شدت افزایش یافت[۲] و با گروه‌های شورشی سوری، اعم از جهادی و غیرجهادی، همراه شدند. تا سال ۲۰۱۵، تعداد جهادگران خارجی از جهادگران سوری و سایر شورشیان در فهرست تلفات بیشتر بود (۱۶۲۱۲ جهادگر خارجی ضددولتی در سال ۲۰۱۵ در مقایسه با ۷۷۹۸ شورشی ضددولتی سوری کشته شده در همان سال)، روندی که در سال ۲۰۱۶ (۱۳۸۹۷ جهادگر خارجی و ۸۱۷۰ شورشی سوری) و ۲۰۱۷ (۷۴۹۴ جهادگر خارجی و ۶۴۵۲ شورشی سوری) نیز ادامه یافت. با این حال، اگرچه تعداد تلفات در این مرحله بالا بود، اما ورود جنجگویان خارجی کاهش یافت: به گفته ارتش ایالات متحده، جنگجویان خارجی که در سال‌های ۲۰۱۳–۲۰۱۵ به سوریه و عراق می‌آمدند به‌طور متوسط ۲۰۰۰ جنگجو در ماه بودند، اما تا سال ۲۰۱۶، این رقم به کمتر از ۵۰۰ جنگجو در ماه کاهش یافت که این رقم کمتر هم می‌شد.[۶] تا سال ۲۰۱۸، نسبت جنگجویان خارجی بسیار کاهش یافت (به دنبال تلفات سنگین در نبردهای خونین ۲۰۱۵–۲۰۱۷ و مداخلات مختلف نیروهای نظامی خارجی)، و این بار شورشیان سوری تلفات بیشتری نسبت به جنگجویان خارجی داشتند (۲۷۴۶ جهادگر خارجی کشته شدند. در مقایسه با ۵۸۵۲ شورشی سوری).[۷][۸][۹][۱۰]

بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، حداقل ۶۵٬۷۲۶ جنگجوی خارجی ضددولتی (تقریباً کاملاً جهادی) در سوریه تا ماه مه ۲۰۲۰ کشته شدند که تقریباً نیمی از ۱۳۸٬۲۰۲ جنگجوی ضد دولتی کشته شده در آن نقطه را تشکیل می‌دهد. علاوه بر این، تا آن زمان، ۱۰٬۰۴۵ جنگجوی خارجی طرفدار دولت سوریه (۱۷۰۰ حزب‌الله لبنان و ۸۳۴۵ نفر دیگر از جمله بیش از ۲۰۰۰ شبه نظامی لواء فاطمیون) و ۲۶۴ سرباز و مزدور روسی کشته شدند.

ملیت جنگجویان خارجی[ویرایش]

جنگجویان خارجی از کشورهای عربی خلیج فارس، تونس (به دنبال انقلاب در خود تونس)، لیبی (به دنبال جنگ داخلی لیبی)، چین، سایر کشورهای عربی، روسیه، از جمله منطقه قفقاز شمالی، و کشورهای غربی هستند.[۱۱] برخی از گروه‌های جهادی یک ملیت واحد دارند، همان‌طور که در مورد امارت قفقاز (چچن‌ها) و حزب اسلامی ترکستان (ایغورها) یا شیعیان افغان لشکر فاطمیون، چنین است.

گروه سوفان در گزارش ۷ دسامبر ۲۰۱۵ خود، تخمین‌هایی را برای تعداد جنگجویان خارجی در سوریه و عراق بر اساس کشور و منطقهٔ مبدأ بر اساس اطلاعات مربوط به سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ ارائه کرد.[۱۲] در این مطالعه که فقط جنگجویان خارجی داعش، النصره و دیگر گروه‌های جهادی سنی را شامل می‌شود، کشورهایی با بیشترین تعداد جنگجویان خارجی عبارتند از تونس (۶۰۰۰)، عربستان سعودی (۲۵۰۰)، روسیه (۲۴۰۰)، ترکیه (۲۱۰۰)، اردن (بیش از ۲۰۰۰)[۱۳][۱۲] و تعداد جنگجویان بر اساس منطقه نیز گزارش شده‌است: خاورمیانه (۸۲۴۰)، مغرب (۸۰۰۰)، اروپای غربی (۵۰۰۰)، جمهوری‌های شوروی سابق (۴۷۰۰)، آسیای جنوب شرقی (۹۰۰)، بالکان (۸۷۵) و آمریکای شمالی (۲۸۹).[۱۳] از مجموع ۵۰۰۰ جنگجوی تخمینی اروپای غربی، تقریباً ۳۷۰۰ جنگجو فقط از چهار کشور اروپای غربی بودند: فرانسه (۱۷۰۰)، آلمان (۷۶۰)، بریتانیا (۷۶۰) و بلژیک (۴۷۰).[۱۳][۱۲] بین سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵، این گزارش افزایش نزدیک به ۳۰۰ درصدی تعداد جنگجوهای روسیه و آسیای مرکزی را تخمین زد، در حالی که تعداد کل جنگجویان سفر به سوریه و عراق «نسبتاً ثابت» شده بود.[۱۳] در این گزارش اشاره شد که جریان جنگجویان خارجی «نه بر اساس منطقه و نه بر اساس کشور یکسان نیست». گروه سوفان در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۶ گزارش داد که از سال ۲۰۱۴ «تعداد جنگجویان خارجی سفرکرده به سوریه، افزایش قابل توجهی داشته‌است».[۱۴] وزارت خارجه ایالات متحده در ۲ ژوئن ۲۰۱۶ گزارش داد که «جامعه اطلاعاتی» تخمین زده که احتمالاً «بیش از ۴۰۰۰۰ جنگجوی خارجی و از بیش از ۱۰۰ کشور جهان وارد درگیری [در سوریه] شده‌اند.»[۱۵]

این پدیده باعث نگرانی در کشورهای مبدأ جنگجویان خارجی شده‌است. این پدیده جدید نیست، اما اندازه و تنوع منشأ در این وسعت غیرعادی بود.[۱۶]

جهان عرب[ویرایش]

کشورهای حوزه خلیج فارس[ویرایش]

لبنان[ویرایش]

لیبی[ویرایش]

مراکش[ویرایش]

تونس[ویرایش]

عراق[ویرایش]

دیگر کشورها[ویرایش]

فلسطینی‌ها نیز برای هر دو طرف درگیری جنگیده‌اند.[۱۷] حماس که بیشتر از مخالفان حمایت می‌کند و PFLP-GC و جبهه مبارزه مردمی فلسطین از دولت حمایت می‌کنند.

شیخ ابو المنذر الشنقیطی، یک ایدئولوگ برجسته جهادی موریتانیایی، در سال ۲۰۱۲ خواستار حمایت از جبهه النصره شد.[۱۸]

غرب آسیا[ویرایش]

ایران[ویرایش]

هزاران عامل ایرانی -به تعداد ۱۰۰۰۰ نفر تا پایان سال ۲۰۱۳، از جمله نیروهای عادی و اعضای شبه نظامی[۱۹]- در جنگ سوریه در جبههٔ طرفداران دولت جنگیده‌اند، تهران در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که طی هفت سال گذشته ۲۱۰۰ سرباز ایرانی در سوریه و عراق کشته شده‌اند.[۲۰]

افغانستان[ویرایش]

مبارزان شیعه افغان در سوریه در جبههٔ طرفدار دولت حضور گسترده‌ای داشته‌اند.[۲۱] در سال ۲۰۱۸ گزارش شد که در پنج سال گذشته ۲۰۰۰ افغان در سوریه کشته و بیش از ۸۰۰۰ زخمی شده‌اند که برای لشکر فاطمیون -که عمدتاً از اقلیت هزاره افغان تشکیل شده‌است-می‌جنگیدند.[۲۲] بر اساس گزارش‌ها، لشکر در سال‌های ۲۰۱۶–۲۰۱۷ ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ جنگجو داشت.[۲۳][۲۴][۲۵]

آذربایجان[ویرایش]

آذربایجان دارای جمعیتی با اکثریت شیعی و اقلیت سنی است. برخی از شهروندان اهل سنت آذربایجان به سازمان‌های تروریستی در سوریه پیوسته‌اند.[۲۶][۲۷][۲۸]

پاکستان[ویرایش]

گرجستان[ویرایش]

شرق آسیا[ویرایش]

چین[ویرایش]

پرچم حزب اسلامی ترکستان در سوریه

گروه شبه نظامی اویغورِ حزب ترکستان اسلامی در سوریه (TIP) تعداد زیادی از جنگجویان خود را که در یگانی به نام «تیپ ترکستان» فعالیت می‌کردند را برای شرکت در جنگ داخلی سوریه اعزام کرد.[۲۹][۳۰][۳۱][۳۲] آن‌ها در نبردهای متعددی در سوریه از جمله حمله به جسر الشغور در سال ۲۰۱۵ شرکت کرده‌اند.[۳۳][۳۴] رهبر TIP در سوریه ابورضا الترکستانی بود.[۳۵][۳۶]

جنوب شرقی آسیا[ویرایش]

اندونزی و مالزی مبدأ اصلی جنگجویان خارجی از جنوب شرقی آسیا هستند و تخمین زده می‌شود که ۵۰۰ اندونزیایی و ۲۰۰ مالزیایی برای جنگ برای داعش به سوریه سفر کرده‌اند.[۳۷] همچنین تخمین زده شده که بیش از ۲۰۰ فیلیپینی، اکثراً عضو ابوسیاف (ASG) و مبارزان آزادی اسلامی بانگسامورو (BIFF)، در عراق و سوریه زیر نظر دولت اسلامی آموزش می‌بینند و می‌جنگند.[۳۸]کشورهای جنوب شرق آسیا خاستگاه حدود ۵۰۰ کودک جنگجو در داعش هستند.[۳۹]

آسیای مرکزی[ویرایش]

یوگسلاوی سابق[ویرایش]

مسلمانان بالکان در جنگ علیه دولت سوریه به مخالفان پیوستند و تعدادی از آن‌ها کشته شدند.[۴۰]

روسیه[ویرایش]

آژانس امنیت فدرال روسیه در ژوئیه ۲۰۱۳ تخمین زد که حدود ۲۰۰ شهروند روسی برای مخالفان سوری می‌جنگند، در حالی که ابراز نگرانی کرد که جنگجویان پس از بازگشت می‌توانند حملات شبه‌نظامی در روسیه انجام دهند.[۴۱] در دسامبر ۲۰۱۳، برآورد رسانه‌های روسیه برای شهروندان روسی که برای شورشیان می‌جنگند به ۴۰۰ نفر افزایش یافت.[۴۲] اگرچه به دلیل استفاده گسترده از نام عربی الشیشانی، جنگجویان روسی به عنوان چچنی یاد کرده می‌شوند، اما جنگجویان خارجی از طیف گسترده‌ای از گروه‌های قومی و فرعی بودند.[۴۳]

کشورهای غربی[ویرایش]

هم نوکیشان اروپایی، هم فرزندان مهاجران یا مهاجران برای مبارزه به سوریه رفته‌اند. این دسته شامل شهروندان فرانسه (با بیشترین تعداد جنگجو) و پس از آن بریتانیا، آلمان، بلژیک، هلند[۴۴] و ایتالیا می‌شود.[۴۵][۴۶] گزارش مرکز بین‌المللی مبارزه با تروریسم - لاهه (ICCT) در آوریل ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که در مجموع ۳۹۲۲–۴۲۹۴ جنگجوی خارجی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در جنگ حضور داشتند که ۳۰ درصد از آن‌ها به کشورهای خود بازگشته‌اند.[۱۶] راب وینرایت، مدیر یوروپل در سال ۲۰۱۳ گزارش کرده که جنگجویان بازگشته «می‌توانند داوطلبان دیگر را برای پیوستن به مبارزات مسلحانه تحریک کنند» و همچنین از آموزش، تجربه رزمی، دانش و تماس‌های خود برای انجام چنین فعالیت‌هایی در اتحادیه اروپا استفاده کنند.[۴۴]

داعش مجرمان اروپایی را هدف استخدام قرار داد. تخمین زده می‌شود که ۵۰ تا ۸۰ درصد اروپایی‌های عضو داعش دارای سابقه کیفری هستند، در مقایسه با القاعده، که در آن ۲۵ درصد اروپایی‌ها سابقه کیفری دارند.[۴۷]

استرالیا[ویرایش]

استرالیایی‌ها[۴۸] و شهروندان ایالات متحده نیز برای اردوگاه مخالفان سوریه می‌جنگیدند،[۴۹] آژانس‌های امنیتی استرالیا تخمین می‌زنند که حدود ۲۰۰ استرالیایی در این کشور می‌جنگند که ده‌ها نفر از آن‌ها بخشی از جبهه النصره هستند.[۵۰]

بلژیک[ویرایش]

همان‌طور که گزارش ICCT در آوریل ۲۰۱۶ نشان می‌دهد، بلژیک دارای بالاترین سرانه نیروی جنگجو خارجی است. تعداد تخمین زده شده بین ۴۲۰–۵۱۶ نفر است.[۱۶]

دانمارک[ویرایش]

فنلاند[ویرایش]

فرانسه[ویرایش]

حدود ۷۰۰ شهروند فرانسه در سوریه می‌جنگند.[۳۸]

آلمان[ویرایش]

تخمین زده می‌شود که بین ۷۲۰ تا ۷۶۰ نفر از آلمان به سوریه و یا عراق رفتند. ۴۰ درصد از این گروه فقط تابعیت آلمانی دارند، در حالی که ۲۰ درصد دیگر دارای تابعیت دوگانه هستند که یکی از آن‌ها آلمانی است.[۱۶]

ایرلند[ویرایش]

ایتالیا[ویرایش]

هلند[ویرایش]

تا آوریل ۲۰۱۶، ۲۲۰ نفر برای رفتن به سوریه یا عراق خاک هلند را ترک کردند. اکثر آن‌ها مرد و زیر ۲۵ سال بودند.[۱۶]

نیوزلند[ویرایش]

نروژ[ویرایش]

لهستان[ویرایش]

اسپانیا[ویرایش]

سوئد[ویرایش]

انگلستان[ویرایش]

ایالات متحده[ویرایش]

تعداد جنگجویان داعش از آمریکا مشخص نیست. در ۱ اکتبر ۲۰۲۰، وزارت دادگستری ایالات متحده اعلام کرد که با موفقیت ۲۷ آمریکایی را از سوریه و عراق بازگردانده است.[۵۱]

منابع[ویرایش]

  1. Cerwyn Moore & Paul Tumelty (2008) Foreign Fighters and the Case of Chechnya: A Critical Assessment, Studies in Conflict & Terrorism, 31:5, 412-433.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Cruickshank, Paul; Hummel, Kristina, eds. (11 November 2016). "From Cradle to Grave: The Lifecycle of Foreign Fighters in Iraq and Syria" (PDF). CTC Sentinel. West Point, New York: Combating Terrorism Center: 15–33. Archived from the original (PDF) on 18 June 2020. Retrieved 20 December 2021.
  3. Lund, Aron. "Who Are the Foreign Fighters in Syria? An Interview With Aaron Y. Zelin". Guide to Syria in Crisis. Carnegie Middle East Center. Retrieved 7 December 2013.
  4. "Hezbollah Embedded in Syria". Atlantic Council. 2017-03-02. Retrieved 2020-09-28.
  5. Bill Gertz (2 July 2013). "Up to 6,000 jihadists fighting with al Qaeda groups in Syria". Freebeacon.com. Retrieved 2 July 2013.
  6. Stewart, Phil. U.S. military softens claims on drop in Islamic State's foreign fighters. Reuters. April 28, 2016. Quote: "U.S. Army Colonel Steve Warren, a Baghdad-based spokesman for the coalition, told Reuters that the official estimate is higher than the one Gersten offered, although he did not provide a precise figure. "We believe the foreign fighter flow was 2,000 at one point and is now down to a quarter or less of that," Warren said."
  7. "Syria is still bleeding … more than 55,000 thousand persons were killed during the year of 2015 | Syrian Observatory For Human Rights". 31 December 2015. Archived from the original on 31 December 2015.
  8. "About 60 thousand were killed in 2016 and we still wait for an international trial for the criminals • The Syrian Observatory For Human Rights". 31 December 2016.
  9. "2017…the year of the military change and the rise of the regime and its allies to head the list of military powers and influences followed by the SDF…and the loss of the opposition and the organization to large spaces of their controlled areas • The Syrian Observatory For Human Rights". 28 December 2017.
  10. 2018 under different titles…the death of about 23,000 persons, the displacement of hundreds of thousands others, shifts in the influence of the conflicting powers, and regional and international agreements of de-escalation and withdrawal.
  11. Mark Youngman and Cerwyn Moore (2017) ‘Russian-Speaking’ Fighters in Syria, Iraq and at Home: Consequences and Context'
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ "Foreign Fighters An Updated Assessment of the Flow of Foreign Fighters into Syria and Iraq" (PDF). the Soufan Group. 7 December 2015. Archived from the original (PDF) on 25 October 2016. Retrieved 24 October 2016.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ Aamna Mohdin (8 December 2015). "Foreign fighters in Iraq and Syria come from 86 countries—and their numbers have doubled". Quartz. Retrieved 18 October 2016.
  14. "How Many Foreign Fighters in Syria". Middle East Online. 15 October 2016. Archived from the original on 19 October 2017. Retrieved 18 October 2016.
  15. "Country Reports on Terrorism 2015". US State Department. 2 June 2016. Retrieved 18 October 2016. QUESTION: I might have missed this somewhere else in the report, but in the 2014 report you state specifically that the rate of foreign fighter terrorist travel to Syria was more than 16,000 from 90 countries. In this year’s report you write that thousands of foreign terrorist fighters came from more than 100 countries. Is there a specific number for foreign terrorist fighter travel to Syria or – MR SIBERELL: Yeah. Well, the numbers that we have available to us come from analysis out of our intelligence community. And I think the most recent figures they’ve provided – and these are not calendar year 2015; this will be the most recent – but I’ve seen in excess of 40,000 total foreign fighters have gone to the conflict and from over 100 countries. But it’s been difficult, of course, to associate the numbers with a particular date and time, and that’s because of the way that the numbers come in and the reporting. So it’s been difficult to correlate.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ ۱۶٫۳ ۱۶٫۴ "The Foreign Fighters Phenomenon in the European Union". The International Centre for Counter-Terrorism - The Hague (ICCT). April 2016. pp. 29, 46 and more. Retrieved 31 August 2016.
  17. Ghaith Abdul-Ahad in Aleppo (23 September 2012). "Syria: the foreign fighters joining the war against Bashar al-Assad". The Guardian. London. Retrieved 1 July 2013.
  18. "Foreign Fighters Trickle into the Syrian Rebellion". The Washington Institute for Near East Policy. 11 June 2012. Retrieved 1 July 2013.
  19. Iran boosts support to Syria, telegraph, 21 February 2014
  20. "Tehran: 2,100 Iranian soldiers killed in Syria and Iraq". Middle East Monitor. 7 March 2018. Retrieved 11 November 2018.
  21. Alfoneh, Ali (30 January 2018). "Tehran's Shia Foreign Legions". Carnegie Endowment for International Peace. Retrieved 11 November 2018.
  22. "2,000 Afghan soldiers killed in Syria". ANF News. 23 January 2018. Retrieved 11 November 2018.
  23. Ahmad Shuja Jamal (13 February 2018). "Mission Accomplished? What's Next for Iran's Afghan Fighters in Syria". War on the Rocks. Retrieved 4 August 2018.
  24. Khalil, Ahmad Bilal; Diplomat, The (15 April 2017). "What Does the Syrian War Mean for Afghanistan?". The Diplomat. Retrieved 11 November 2018.
  25. Moslih, Hashmatallah (22 January 2016). "Iran 'foreign legion' leans on Afghan Shia in Syria war". Al Jazeera. Retrieved 11 November 2018.
  26. "The Clear Banner: The Forgotten Fighters: Azerbaijani Foreign Fighters in Syria and Iraq". JIHADOLOGY. Retrieved 25 October 2015.
  27. "GUEST POST: Azerbaijani Foreign Fighters in Syria". JIHADOLOGY. Retrieved 25 October 2015.
  28. Meydan TV. ""Ərim Suriyaya 5 manatla gedib" [VİDEO]". Meydan TV - Alternativ və Azad Media Kanalı. Archived from the original on 30 September 2015. Retrieved 25 October 2015.
  29. "TIP Division in Syria Releases Video Promoting Cause, Inciting for Jihad". SITE Institute. 6 June 2014. Retrieved 10 June 2014.
  30. "Tuba 4 Ilan 1". Internet Archive. 18 August 2015. Retrieved 25 October 2015.
  31. "Raziman". Internet Archive. 23 September 2015. Retrieved 25 October 2015.
  32. "mensure". Internet Archive. 31 August 2015. Retrieved 25 October 2015.
  33. Weiss, Caleb (23 April 2015). "Turkistan Islamic Party in Syria involved in new Idlib offensive". Long War Journal.
  34. Weiss, Caleb (30 April 2015). "Turkistan Islamic Party had significant role in recent Idlib offensive". Long War Journal.
  35. Zelin, Aaron Y. (30 June 2014). "Syria: The Epicenter of Future Jihad". The Washington Institute. Archived from the original on 6 December 2018. Retrieved 11 November 2022.
  36. زیلین, هارون ی. (30 June 2014). "سوریا، مرکز الجهاد المستقبلی". معهد واشنطن. Archived from the original on 27 June 2017. Retrieved 20 February 2017.
  37. Gradot, Julien (21 October 2015). "Why Malaysia has a problem with Islamic State". The Malay Mail. Retrieved 21 October 2015.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ "Syria war graduates bigger threat than 2001 attacks, says Abbott". Afr.com. Retrieved 10 June 2014.
  39. قناة المیادین. "المیادین - الأخبار - "داعش" یدرّب 500 طفل من دول العالم فی سوریا". قناة المیادین. Archived from the original on 24 June 2017. Retrieved 18 April 2016.
  40. "Another Macedonian Albanian Reported Killed in Syria". Balkaninsight.com. 14 May 2014. Retrieved 12 October 2014.
  41. "FSB Worried About Russian Fighters in Syria". The Moscow Times. Retrieved 1 July 2013.
  42. "نسخه آرشیو شده" (به روسی). MIGnews. Archived from the original on 21 September 2020. Retrieved 4 February 2014.
  43. Cerwyn Moore (2015) Foreign Bodies: Transnational Activism, the Insurgency in the North Caucasus and "Beyond", Terrorism and Political Violence, vol.27, no.3, 395-415.
  44. ۴۴٫۰ ۴۴٫۱ "Syria: EU eyes potential threat from volunteer fighters". Ansamed.ansa.it. 19 June 2013. Retrieved 1 July 2013.
  45. "Home-Grown Jihadism in Italy". Ispionline.it. 29 April 2014. Retrieved 12 October 2014.
  46. Kauffmann, Sylvie (27 June 2014). "Foreign rebel fighters in the Syrian Civil War". The New York Times. Retrieved 12 October 2014.
  47. Gaub & Lisiecka (April 2017). "The crime-terrorism nexus" (PDF). European Union Institute for Security Studies. pp. 1–2. Retrieved 14 April 2019.
  48. "An Australian in Syria: The journey of a foreign fighter". GlobalPost. 4 March 2013. Retrieved 2 July 2013.
  49. "Details Emerge About Douglas McCain, American Jihadist Killed in Syria". VOA. Retrieved 12 October 2014.
  50. "Australian rebel fighters in Syria could face terrorism charges". MuslimVillage.com. July 2013. Retrieved 2 July 2013.
  51. "The United States Has Repatriated 27 Americans from Syria and Iraq Including Ten Charged with Terrorism-Related Offenses for Their Support to ISIS". October 2020.