عبدالحمید ملک‌الکلامی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از امیرالکتاب)
عبدالحمید ملک الکلامی
نام اصلی
عبدالحمید ملک الکلامی
زاده۱۲۶۲ خورشیدی
سنندج، کردستان
درگذشته۱۳۲۸ خورشیدی
تهران
آرامگاهتهران
لقبامیرالکتاب
زمینه کاریخوشنویس
ملیتایرانی
دلیل سرشناسیخوشنویس
پدر و مادرملک الکلام مجدی

عبدالحمید ملک الکلامی معروف به امیرالکتاب (۱۲۶۲–۱۳۲۸ ه‍.ش) یکی از خوشنویسان ایران است. وی به نستعلیق، ثلث، نسخ، شکسته‌نستعلیق مسلط بود. او خطاطی مبتکر و فرزند میرزا عبدالمجید ملک الکلامی اهل سقز و معروف به ملک الکلام مجدی یا میرزا مجدالدین ملک الکلام کردستانی است. او در سال ۱۲۶۲ه‍.ش در سقز به دنیا آمد ۱۳۲۸ه‍.ش در سن شصت و چهار سالگی درگذشته و در تهران به خاک سپرده شده‌است.[۱][۲]

او در انواع خطوط نسخ، ثلث، رقاع، نستعلیق و شکسته از استادان مسلم بود.[۲] این هنر مند خطوط طغرایی را بسیار زیبا می‌نوشت و در ساختن مرکب و آهار و مهره کردن کاغذ استاد بود. افزون بر خط، او در نقاشی آب‌رنگ نیز دست داشت. عبدالحمید ملک الکلامی به نقاری و حکاکی مسلط بود و بعضی سرسکه‌های ضرابخانه دولتی آن زمان را او تهیه کرده‌است.[۱]

قریحه شاعری را از پدر به ارث برده بود و «شرقی» تخلص می‌کرد. کتیبه‌های آرامگاه حافظ در شیراز و کتیبه‌های حجاری شده موزه ایران باستان به خط ثلث اوست.[۲]

آثار[ویرایش]

برخی از آثار امیرالکتاب عبارتند از [۳]:

  • کتیبه ثلث سردر موزه ایران باستان
  • کتیبه سردر کتابخانه ملی و دارلفنون
  • کتیبه آرامگاه حافظ در شیراز
  • کتیبه رضاشاه پهلوی (ناتمام)
  • کتیبه برنجی دانشگاه تهران
  • سردر مدرسه نوبنیاد تهران
  • دیوان مرحوم حاج ملک‌الکلام به خط نستعلیق کتابت ممتاز (۱۳۳۶ق) تهران چاپ سنگی
  • کتیبه چندین ابنیه فرهنگی در تبریز و دیگر شهرهای ایران
  • تابلوی «وشاورهم فی الامر» (۱۳۳۲ق) مجلس شورای ملی



پانویس[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ کریم زاده تبریزی ص ۳۲۲
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ فضایلی ص۳۶۹
  3. یادی از هنرمند چیره دست سقزی عبدالحمید ملک الکلامی (امیرالکتاب)، سقزرووداو، ۱۳۹۸

منابع[ویرایش]

  • شکیباپور، عنایت‌الله. اطلاعات عمومی. چاپ هفتم، کتابفروشی اشراقی، ۱۳۴۸ش. ص ۵۱
  • فضایلی، حبیب‌الله. اطلس خط. انتشارات مشعل اصفهان. چاپ دوم، اصفهان۱۳۶۲ش.
  • کریم زاده تبریزی، محمدعلی. احوال و آثار نقاشان قدیم ایران. انتشارات مستوفی. تهران ۱۳۷۶ شابک:۲-۰۱-۶۵۳۲-۹۶۴