عصمت اینونو: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۴) +مرتب+تمیز (۴،۸): + رده:نخست‌وزیران ترکیه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
| ⚫ | |||
{{جعبه اطلاعات رئیس جمهور |
|||
{{Infobox Officeholder |
|||
| نام رئیس جمهور = عصمت اینونو |
|||
| name = عصمت اینونو{{-}}'''رهبر ملی''' |
|||
| تصویر =[[پرونده: Inonu Ismet.jpg|وسط|245px]] |
|||
| birth_name = '''مصطفی عصمت اینونو''' |
|||
| شرح تصویر = |
|||
| image = Inonu Ismet.jpg |
|||
| نام کامل = |
|||
| caption = |
|||
| ⚫ | |||
| office1 = دومین [[فهرست روسای جمهور ترکیه|رییس جمهور ترکیه]] |
|||
| زادروز = [[۲۴ سپتامبر]] [[۱۸۸۴ (میلادی)|۱۸۸۴]] |
|||
| primeminister1= [[جلال بایار]]{{-}}[[رفیق سایدام]]{{-}}[[شکرو سراج‌اغلو]]{{-}}[[رجب پکر]]{{-}}[[حسن ساکا]]{{-}}[[شمس‌الدین گون‌آلتای]] |
|||
| ⚫ | |||
| term_start1 = ۱۱ نوامبر ۱۹۳۸ |
|||
| کشور تولد = [[ترکیه]] |
|||
| term_end1 = ۲۲ مه ۱۹۵۰ |
|||
| تاریخ مرگ = [[۲۵ دسامبر]] [[۱۹۷۳ (میلادی)|۱۹۷۳]] سن ۸۹ سال |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| |
| successor1 = [[جلال بایار]] |
||
| office2 = [[فهرست نخست‌وزیران ترکیه|نخست وزیر ترکیه]] |
|||
| ⚫ | |||
| |
| president2 = |
||
| term_start2 = |
|||
| ⚫ | |||
| term_end2 = |
|||
| تاریخ ریاست = [[۱۹۳۸ (میلادی)|۱۹۳۸]]-[[۱۹۵۰ (میلادی)|۱۹۵۰]] |
|||
| predecessor2 = |
|||
| ترتیب = دومین رئیس جمهور ترکیه |
|||
| successor2 = |
|||
| قبل از = [[جلال بایار]] |
|||
| office3 = [[وزیر امور خارجه ترکیه]] |
|||
| ⚫ | |||
| primeminister3= |
|||
| معاون(های) اول = |
|||
| term_start3 = |
|||
| جناح سیاسی = |
|||
| term_end3 = |
|||
| پست‌های دیگر = [[وزیر امور خارجه ترکیه]]{{سخ}}رهبر حزب [[جمهوریخواه خلق]]{{سخ}}[[نخست وزیر ترکیه]] |
|||
| predecessor3 = |
|||
| وبگاه رسمی = |
|||
| successor3 = |
|||
| ⚫ | |||
| birth_date = {{تولد|۱۸۸۴|۹|۲۴}} |
|||
| ⚫ | |||
| death_date = {{مرگ و سن|۱۹۷۳|۱۲|۲۵|۱۸۸۴|۹|۲۴}} |
|||
| ⚫ | |||
| nationality = {{پرچم|ترکیه}} |
|||
| residence = |
|||
| alma_mater = |
|||
| party = |
|||
| otherparty = |
|||
| ⚫ | |||
| children = چهار فرزند |
|||
| occupation = نظامی، سیاستمدار |
|||
| profession = رهبر [[حزب جمهوریخواه خلق]] |
|||
|cabinet = |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
|awards = |
|||
|website = |
|||
| allegiance = {{flag|Ottoman Empire}}{{-}}{{flag|Turkey}} |
|||
| branch = |
|||
| serviceyears = ۱۸۹۳-۱۹۲۶ |
|||
| rank = |
|||
| servicenumber = |
|||
| unit = |
|||
| commands = |
|||
| battles = [[جنگ استقلال ترکیه]]{{-}}[[جنگ جهانی اول]] |
|||
|footnotes = |
|||
}} |
}} |
||
'''مصطفی عصمت اینونو''' {{به ترکی|Mustafa İsmet İnönü}} ژنرال ارتش، نخست وزیر و دومین رئیس‌جمهور [[ترکیه]] بود. در سال ۱۹۳۸ [[حزب جمهوریخواه خلق]] به او لقب رهبر ملی {{به ترکی استانبولی|Milli Şef}} داد. |
'''مصطفی عصمت اینونو''' {{به ترکی|Mustafa İsmet İnönü}} ژنرال ارتش، نخست وزیر و دومین رئیس‌جمهور [[ترکیه]] بود. در سال ۱۹۳۸ [[حزب جمهوریخواه خلق]] به او لقب رهبر ملی {{به ترکی استانبولی|Milli Şef}} داد. |
||
== خانواده و سالهای اولیه زندگی == |
== خانواده و سالهای اولیه زندگی == |
||
او در ازمیر در یک خانواده اهل [[ملطیه]] و با پیشینه کردی به دنیا آمد. پدرش حاجی رشید بی {{به ترکی استانبولی| Hacı Reşid Bey}} متولد [[ملطیه]] بود و در امپراطوری عثمانی به قضاوت مشغول بود. مادرش چوریه خانم {{به ترکی استانبولی| Cevriye Hanım}}، دختر پدر و مادری روس و ترک بود که از بلغارستان پناهنده شده بودند. به خاطر شغل پدرش خانواده از شهری به شهر دیگر نقل مکان می‌کردند، بنابراین عصمت اینونو تحصیلات مقدماتی خود را در [[سیواس]] به پایان برد. |
او در ازمیر در یک خانواده اهل [[ملطیه]] و با پیشینه کردی به دنیا آمد. پدرش حاجی رشید بی {{به ترکی استانبولی| Hacı Reşid Bey}} متولد [[ملطیه]] بود و در امپراطوری عثمانی به قضاوت مشغول بود. مادرش چوریه خانم {{به ترکی استانبولی| Cevriye Hanım}}، دختر پدر و مادری روس و ترک بود که از بلغارستان پناهنده شده بودند. به خاطر شغل پدرش خانواده از شهری به شهر دیگر نقل مکان می‌کردند، بنابراین عصمت اینونو تحصیلات مقدماتی خود را در [[سیواس]] به پایان برد. |
||
عصمت اینونو برای بیشی از نیم عمر خود به نام "عصمت پاشا" نامیده می‌شد. او نام خود را در سالهای دهه ۱۹۳۰ پس از آنکه آتاتورک فرمان داد که تمامی مردم ترکیه باید نام خانوادگی داشته باشند، عوض کرد. عصمت پاشا، نام خانوادگی اینونو را از شهری به همین نام در آناتولی مرکزی گرفته‌است. او در این شهر با درجه ژنرالی فرمانده نیروهای ترک در بزرگترین نبردهای زندگی نظامی‌اش بود. [[نبرد اول اینونو]] و [[نبرد دوم اینونو]] که نقش مهمی در [[جنگ استقلال ترکیه]] داشت. |
عصمت اینونو برای بیشی از نیم عمر خود به نام "عصمت پاشا" نامیده می‌شد. او نام خود را در سالهای دهه ۱۹۳۰ پس از آنکه آتاتورک فرمان داد که تمامی مردم ترکیه باید نام خانوادگی داشته باشند، عوض کرد. عصمت پاشا، نام خانوادگی اینونو را از شهری به همین نام در آناتولی مرکزی گرفته‌است. او در این شهر با درجه ژنرالی فرمانده نیروهای ترک در بزرگترین نبردهای زندگی نظامی‌اش بود. [[نبرد اول اینونو]] و [[نبرد دوم اینونو]] که نقش مهمی در [[جنگ استقلال ترکیه]] داشت. |
||
| خط ۳۶: | خط ۶۶: | ||
اینونو از [[آکادمی نظامی]] به عنوان افسر توپخانه فارغ‌التحصیل شد و اولین منصب خود را در ارتش عثمانی دریافت کرد. او به کمیته اتحاد و توسعه پیوست. او نخستین موفقیت‌های نظامی‌اش را با سرکوب دو شورش علیه امپراتوری عثمانی به دست آورد. اولین شورش در [[روملیا]] و بعدی در [[یمن]] به رهبری [[یحیی محمد حمیدالدین]] بودند. او به عنوان افسر در [[جنگ‌های بالکان]] در جبهه بین عثمانی و بلغارستان خدمت کرد. در طول [[جنگ جهانی اول]] او با درجه سرهنگی تحت فرماندهی [[مصطفی کمال پاشا]] در جبهه [[قفقاز]] و [[فلسطین]] می‌جنگید. |
اینونو از [[آکادمی نظامی]] به عنوان افسر توپخانه فارغ‌التحصیل شد و اولین منصب خود را در ارتش عثمانی دریافت کرد. او به کمیته اتحاد و توسعه پیوست. او نخستین موفقیت‌های نظامی‌اش را با سرکوب دو شورش علیه امپراتوری عثمانی به دست آورد. اولین شورش در [[روملیا]] و بعدی در [[یمن]] به رهبری [[یحیی محمد حمیدالدین]] بودند. او به عنوان افسر در [[جنگ‌های بالکان]] در جبهه بین عثمانی و بلغارستان خدمت کرد. در طول [[جنگ جهانی اول]] او با درجه سرهنگی تحت فرماندهی [[مصطفی کمال پاشا]] در جبهه [[قفقاز]] و [[فلسطین]] می‌جنگید. |
||
| ⚫ | |||
== جنگ استقلال == |
== جنگ استقلال == |
||
| ⚫ | |||
عصمت اینونو پس از شکست در [[نبرد مگیدو]] در برابر [[ژنرال آلنبی]] در آخرین روزهای جنگ جهانی اوّل به حرکت ملی‌گرایان ترک پیوست و به فرماندهی ارتش غربی ترکها برگزیده شد. او در طول [[جنگ استقلال ترکیه|جنگ استقلال]] در این مقام خدمت کرد. پس از [[نبردهای اینونو]] و شکست دادن ارتش یونان در غرب آناتولی در بهار ۱۹۲۱، او به درجه سرتیپی ارتقا یافت. در [[جنگ استقلال ترکیه]] او عضو مجمع ملی ترک در [[آنکارا]] بود. |
عصمت اینونو پس از شکست در [[نبرد مگیدو]] در برابر [[ژنرال آلنبی]] در آخرین روزهای جنگ جهانی اوّل به حرکت ملی‌گرایان ترک پیوست و به فرماندهی ارتش غربی ترکها برگزیده شد. او در طول [[جنگ استقلال ترکیه|جنگ استقلال]] در این مقام خدمت کرد. پس از [[نبردهای اینونو]] و شکست دادن ارتش یونان در غرب آناتولی در بهار ۱۹۲۱، او به درجه سرتیپی ارتقا یافت. در [[جنگ استقلال ترکیه]] او عضو مجمع ملی ترک در [[آنکارا]] بود. |
||
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۳:۲۷
| معروف به =
عصمت اینونورهبر ملی | |
|---|---|
 | |
| دومین رییس جمهور ترکیه | |
| دوره مسئولیت ۱۱ نوامبر ۱۹۳۸ – ۲۲ مه ۱۹۵۰ | |
| نخست‌وزیر | جلال بایاررفیق سایدامشکرو سراجاغلورجب پکرحسن ساکاشمسالدین گون‌آلتای |
| پس از | مصطفی کمال آتاترک |
| پیش از | جلال بایار |
| نخست وزیر ترکیه | |
| وزیر امور خارجه ترکیه | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | مصطفی عصمت اینونو ۲۴ سپتامبر ۱۸۸۴ ازمیر، |
| درگذشته | ۲۵ دسامبر ۱۹۷۳ (۸۹ سال) آنکارا |
| ملیت |  ترکیه |
| همسر(ان) | موهبه اینونو |
| فرزندان | چهار فرزند |
| پیشه | نظامی، سیاستمدار |
| تخصص | رهبر حزب جمهوریخواه خلق |
| امضا |  |
| خدمات نظامی | |
| وفاداری |  امپراتوری عثمانی ترکیه |
| سالهای خدمت | ۱۸۹۳-۱۹۲۶ |
| جنگ‌ها/عملیات | جنگ استقلال ترکیهجنگ جهانی اول |
مصطفی عصمت اینونو (به ترکی استانبولی: Mustafa İsmet İnönü) ژنرال ارتش، نخست وزیر و دومین رئیس‌جمهور ترکیه بود. در سال ۱۹۳۸ حزب جمهوریخواه خلق به او لقب رهبر ملی (به ترکی استانبولی: Milli Şef) داد.
خانواده و سالهای اولیه زندگی
او در ازمیر در یک خانواده اهل ملطیه و با پیشینه کردی به دنیا آمد. پدرش حاجی رشید بی (به ترکی استانبولی: Hacı Reşid Bey) متولد ملطیه بود و در امپراطوری عثمانی به قضاوت مشغول بود. مادرش چوریه خانم (به ترکی استانبولی: Cevriye Hanım)، دختر پدر و مادری روس و ترک بود که از بلغارستان پناهنده شده بودند. به خاطر شغل پدرش خانواده از شهری به شهر دیگر نقل مکان می‌کردند، بنابراین عصمت اینونو تحصیلات مقدماتی خود را در سیواس به پایان برد. عصمت اینونو برای بیشی از نیم عمر خود به نام "عصمت پاشا" نامیده می‌شد. او نام خود را در سالهای دهه ۱۹۳۰ پس از آنکه آتاتورک فرمان داد که تمامی مردم ترکیه باید نام خانوادگی داشته باشند، عوض کرد. عصمت پاشا، نام خانوادگی اینونو را از شهری به همین نام در آناتولی مرکزی گرفته‌است. او در این شهر با درجه ژنرالی فرمانده نیروهای ترک در بزرگترین نبردهای زندگی نظامی‌اش بود. نبرد اول اینونو و نبرد دوم اینونو که نقش مهمی در جنگ استقلال ترکیه داشت.
پسر او اردل اینونو فیزیکدان با گرایش ریاضی و برنده مدال وینگر و معاون پیشین نخست وزیر ترکیه بود. او همچنین رهبر حزب سوسیال دموکرات و حزب مردمگرای سوسیال دموکرات و رهبر افتخاری حزب سوسیال دموکرات خلق بود.
آغاز زندگی نظامی
اینونو از آکادمی نظامی به عنوان افسر توپخانه فارغ‌التحصیل شد و اولین منصب خود را در ارتش عثمانی دریافت کرد. او به کمیته اتحاد و توسعه پیوست. او نخستین موفقیت‌های نظامی‌اش را با سرکوب دو شورش علیه امپراتوری عثمانی به دست آورد. اولین شورش در روملیا و بعدی در یمن به رهبری یحیی محمد حمیدالدین بودند. او به عنوان افسر در جنگ‌های بالکان در جبهه بین عثمانی و بلغارستان خدمت کرد. در طول جنگ جهانی اول او با درجه سرهنگی تحت فرماندهی مصطفی کمال پاشا در جبهه قفقاز و فلسطین می‌جنگید.
جنگ استقلال
عصمت اینونو پس از شکست در نبرد مگیدو در برابر ژنرال آلنبی در آخرین روزهای جنگ جهانی اوّل به حرکت ملی‌گرایان ترک پیوست و به فرماندهی ارتش غربی ترکها برگزیده شد. او در طول جنگ استقلال در این مقام خدمت کرد. پس از نبردهای اینونو و شکست دادن ارتش یونان در غرب آناتولی در بهار ۱۹۲۱، او به درجه سرتیپی ارتقا یافت. در جنگ استقلال ترکیه او عضو مجمع ملی ترک در آنکارا بود.
در ژوئیه ۱۹۲۱، زمانی که او در مقام رئیس ستاد ارتش بود، نیروهای ترک در نبرد بزرگی از ارتش یونان شکست خورد و در نتیجه این شکست شهرهای اسکی شهر، کوتاهیه وافیون قره‌حصار از دست رفت. به خاطر این شکست، عصمت اینونو با فوضی پاشا جایگزین شد. فوضی پاشا در آن زمان نخست وزیر و وزیر دفاع بود. اینونو به عنوان افسر ستاد در نبردهای بعدی شرکت کرد و در پایان جنگ استقلال به عنوان مذاکره‌کننده ارشد هیات ترک در متارکه مودانیا و در پیمان لوزان انتخاب شد.
نگارخانه
منابع
| جنگ استقلال (۱۹۲۰–۱۹۲۳) | .svg) | |
|---|---|---|
| جمهوری ترکیه (۱۹۲۳–۲۰۱۷) | عصمت اینونو • علی فتحی اوکیار • عصمت اینونو • جلال بایار • رفیق سایدام • شکرو سراج‌اغلو • رجب پکر • حسن ساکا • شمس‌الدین گون‌آلتای • عدنان مندرس • جمال گورسل • عصمت اینونو • سعاد خیری اورگوپلو • سلیمان دمیرل • نهاد اریم • فرید ملن • نعیم تالو • بولنت اجویت • سعدی ایرماک • سلیمان دمیرل • بولنت اجویت • سلیمان دمیرل • بولنت اجویت • سلیمان دمیرل • بولنت اولوسو • تورگوت اوزال • ییلدیریم آک‌بولوت • مسعود ییلماز • سلیمان دمیرل • تانسو چیللر • مسعود ییلماز • نجم‌الدین اربکان • مسعود ییلماز • بولنت اجویت • عبدالله گل • رجب طیب اردوغان • احمد داووداغلو • بن‌علی ییلدیریم | |
 | ||
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
 | این یک مقالهٔ خرد افراد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |