فهرست انواع سلول‌های انسانی از لایه زایا
این فهرست، لیستی از انواع سلول‌های انسانی (سلول‌های پیش‌ساز) است که از سه لایهٔ زایای جنینی (اکتودرم، مزودرم و اندودرم) مشتق شده‌اند.
سلول‌های مشتق‌شده از اکتودرم
[ویرایش]- تعریف اکتودرم
اکتودرم (به انگلیسی: Ectoderm)، یکی از سه لایه زایای اولیه است که در تکوین اولیه رویان تشکیل می‌شود. این لایه، بیرونی‌ترین لایه بوده و نسبت به مزودرم (لایه میانی) و اندودرم (داخلی‌ترین لایه) در موقعیت سطحی قرار دارد.[۱] اکتودرم از لایه بیرونی سلول‌های زایا نشأت گرفته و ظهور پیدا می‌کند. کلمه اکتودرم از یونانی ektos به معنای «بیرونی» و derma به معنای «پوست» گرفته شده.[۲]
اکتودرم سطحی
[ویرایش]- تریکوسیت
- کراتینوسیت
- سلول گنادوتروپیک، سازندهٔ گنادوتروپ
- سلول کورتیکوتروپ، سازندهٔ کورتیکوتروپ
- سلول تیروتروپیک، سازندهٔ تیروتروپ
- سوماتوتروپ
- سلول پرولاکتین، سازندهٔ لاکتوتروف
- آملوبلاست
- نورون
- نوروگلیا، سازندهٔ گلیا
- سلول شوان
- سلول گلیال ماهواره‌ای
سیستم عصبی غدد درون‌ریز
[ویرایش]- سلول کرومافین
- سلول گلوموس
- اودونتوبلاست
- سمنتوبلاست
- کراتوسیت قرنیه
- نورون
- سلول‌های گلیال و میکروگلیال
- آستروسیت
- اپندیما، سازندهٔ اپندیموسیت‌ها
- مولر گلیا، سازندهٔ شبکیه چشم
- الیگودندروسیت
- پیتوئیسیت، سازندهٔ هیپوفیز خلفی
غده صنوبری (پینه‌آل)
[ویرایش]- پینه‌آلوسیت
سلول‌های مشتق‌شده از مزودرم
[ویرایش]- تعریف مزودرم
مزودرم (به انگلیسی: Mesoderm)، یکی از سه لایه زایای اولیه در مراحل ابتدایی رویان می‌باشد. دو لایه دیگر اکتودرم (لایه خارجی) و اندودرم (لایه داخلی) اند به طوری که مزودرم بین آن دو لایه قرار می‌گیرد.[۳]
مزودرم پاراکسیال
[ویرایش]سلول اوستئوکوندروپروجنیتور
[ویرایش]- استخوان (اوستئوبلاست ← اوستئوسیت)
- غضروف (کندروبلاست ← کندروسیت)
میوفیبروبلاست
[ویرایش]- چربی
- لیپوبلاست آدیپوسیت
- ماهیچه
- دیگر
- فیبروبلاست فیبروسیت
سایر
[ویرایش]- دستگاه گوارش
- سلول بینابینی کاژال
- آنژیوبلاست ← سلول اندوتلیال
- سلول مزانژیال
- اینترا گلومرولار
- اکسترا گلومرولار
- سلول Juxtaglomerular
- سلول ماکولا دنسا
- سلول استرومال ← سلول اینتراستیتیال ← تلوسیتز
- سلول اپیتلیال ساده ← پودوسیت
- سلول حاشیه‌ای براش توبول پروگزیمال (لوله پیچیده نزدیک) کلیه
سیستم تولیدمثل
[ویرایش]- سلول سرتولی
- سلول لییدیگ
- سلول گرانولوزا
- Peg cell
- سلول‌های زایا
مزودرم صفحات جانبی/همانژیوبلاست
[ویرایش]سلول بنیادی خون‌ساز
[ویرایش]- لنفوئید
- لنفوبلاست
- لنفوسیت‌ها را ببینید
- میلوئید
- CFU-GEMM
- سلول‌های میلوئیدی را ببینید
- سلول پیش ساز اندوتلیال
- سلول تشکیل دهنده کلونی اندوتلیال
- سلول بنیادی اندوتلیال
- آنژیوبلاست/مزو آنژیوبلاست
- Pericyte
- سلول دیواری
سلول‌های مشتق‌شده از اندودرم
[ویرایش]- تعریف اندودرم
اندودرم (به انگلیسی: Endoderm)، داخلی‌ترین لایه، از سه لایه زایای مراحل اولیه رویان است. دو لایه دیگر اکتودرم (بیرونی‌ترین لایه) و مزودرم (لایه میانی) بوده و اندودرم، داخلی‌ترین لایه می‌باشد.[۴] سلول‌هایی که در طول آرکنترون مهاجرت می‌کنند، لایه داخلی گاسترولا را شکیل داده، که بعد به اندودرم تکوین می‌یابد.
پیش روده
[ویرایش]پیش‌شکم یا پیش روده که بعدها حلق، مری، معده و دوازدهه از آن تشکیل می‌شود.
- پنوموسیت
- نوع ۱
- نوع ۲
- سلول باشگاه
- سلول جام
- سلول عصبی درون ریز ریوی[۵]
سیستم گوارش
[ویرایش]معده
[ویرایش]- سلول انتروآندوکرین
- سلول G
- سلول دلتا
- سلول شبه انتروکرومافین
- سلول اصلی معده
- سلول آهیانه
- سلول Foveolar
روده
[ویرایش]- سلول انتروآندوکرین
- پلی پپتید مهاری معده
- سلول S
- سلول دلتا
- Cholecystokinin
- سلول جام
- سلول Paneth
- سلول تافت
- انتروسیت
- سلول میکروفولد
کبد
[ویرایش]- هپاتوسیت
- سلول ستاره‌ای کبدی
کیسه صفرا
[ویرایش]- Cholecystocyte
جزء برون‌ریز لوزالمعده
[ویرایش]- سلول Centroacinar
- سلول ستاره ای پانکراس
جزایر لانگرهانس
[ویرایش]- سلول آلفا
- سلول بتا
- سلول دلتا
- سلول PP (سلول F، سلول گاما)
- سلول اپسیلون
کیسه حلقی
[ویرایش]- غده تیروئید
- سلول فولیکولی
- سلول پارافولیکولار[۶]
- غده پاراتیروئید
- سلول اصلی پاراتیروئید
- سلول اکسیفیل
Hindgut/cloaca
[ویرایش]- سلول اوروتلیال
جستارهای وابسته
[ویرایش]- لایه زایا
- یاخته بنیادی
- یاخته بنیادی جنینی
- لیست انواع سلول‌های متمایز در بدن انسان بالغ
منابع
[ویرایش]- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Gilbert, Scott F. Developmental Biology. 9th ed. Sunderland, MA: Sinauer Associates, 2010: 333-370. Print.
- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.
- ↑ Hockman, Dorit; Burns, Alan J; Schlosser, Gerhard; Gates, Keith P; Jevans, Benjamin; Mongera, Alessandro; Fisher, Shannon; Unlu, Gokhan; Knapik, Ela W; Kaufman, Charles K; Mosimann, Christian; Zon, Leonard I; Lancman, Joseph J; Dong, P Duc S; Lickert, Heiko; Tucker, Abigail S; Baker, Clare V H (2017). "Evolution of the hypoxia-sensitive cells involved in amniote respiratory reflexes". eLife. 6: e21231. doi:10.7554/eLife.21231. PMC 5438250. PMID 28387645.
- ↑ Nilsson M, Williams D (July 2016). "On the Origin of Cells and Derivation of Thyroid Cancer: C Cell Story Revisited". European Thyroid Journal. 5 (2): 79–93. doi:10.1159/000447333. PMC 4949372. PMID 27493881.