پرش به محتوا

بلبل ز شاخ سرو به گلبانگ پهلوی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بلبل ز شاخ سرو
زبانفارسی
شاعرحافظ[۱]
شمار ابیات۹
بحرمضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف
مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن
متن

بلبل ز شاخ سرو بگلبانگ پهلوی
میخواند دوش درس مقامات معنوی
یعنی بیا که آتش موسی نمود گُل
تا از درخت نکتهٔ توحید بشنوی
مرغان باغ قافیه سنجند و بذله گوی
تا خواجه می خورد بغزل‌های پهلوی
جمشید جز حکایت جام از جهان نبرد
زنهار دل مبند بر اسباب دنیوی
این قصهٔ عجب شنو از بخت واژگون
ما را بکشت یار بانفاس عیسوی
خوش وقت بوریا و گدائی و خواب من
کاین عیش نیست درخور اورنگ خسروی
چشمت بغمزه خانهٔ مردم خراب کرد
مخموریت مباد که خوش مست میروی
دهقان سالخورده چه خوش گفت با پسر
کای نور چشم من بجز از کشته ندروی
ساقی مگر وظیفهٔ حافظ زیاده داد
کاشُفته گشت طرّه دستار مولوی




۲



۴



۶



۸


نسخهٔ مبنا: تصحیحِ محمّد قزوینی و قاسم غنی

غزلی با مطلع «بلبل ز شاخ سرو بگلبانگ پهلوی»، غزل شمارهٔ ۴۸۶ از دیوانِ حافظ در تصحیحِ محمد قزوینی و قاسم غنی است.

مفهوم و درون‌مایه

[ویرایش]

وزن

[ویرایش]

در اجراها

[ویرایش]

ترجمه‌ها

[ویرایش]

در دیگر آثار هنری

[ویرایش]

بر روی پیرایه‌دان (دُرج) روغنی مُدّورشکل متعلق به ۱۲۷۰ ه‍.ق/۱۸۵۴ م که در مجموعهٔ خلیلی نگهداری می‌شود،بیت‌هایی از این غزل به همراه بیت‌هایی از غزل «روشنی طلعت تو ماه ندارد» نقش بسته است. همچنین این غزل‌ها به همراه غزل «خوشتر ز عیش و صحبت باغ و بهار چیست» بر کتیبهٔ سنگی عمارت باغ ارم شیراز نمایان است. [۲]

پانویس

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  • آذرنوش، آذرتاش؛ اینجنیتو، دومینیکو؛ باقری، بهادر؛ بلوکباشی، علی؛ بیات، علی؛ پاکتچی، احمد؛ خرمشاهی، بهاءالدین؛ دادبه، اصغر؛ ساجدی، طهمورث؛ سجادی، صادق؛ سمسار، محمدحسن؛ شمس، اسماعیل؛ عبدالله، صفر؛ کردمافی، سعید؛ کیوانی، مجدالدین؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ میثمی، حسین؛ میرانصاری، علی؛ نکوروح، حسن؛ هاشم‌پور سبحانی، توفیق؛ بخش هنر و معماری (۱۳۹۰). «حافظ». در سید محمدکاظم موسوی بجنوردی. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۹. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. شابک ۹۷۸۶۰۰۶۳۲۶۰۴۷.
  • حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد. قزوینی، محمد؛ غنی، قاسم، ویراستاران. دیوان حافظ. تهران: سینا.