پرش به محتوا

اهلی‌شدن گربه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گربه اهلی از جمعیت‌های نزدیک به شرق و مصری گربه وحشی آفریقایی با نام علمی Felis sylvestris lybica نشأت گرفته‌است. خانواده گربه‌ایان (Felidae) که تمام گونه‌های زنده گربه به آن تعلق دارند، حدود ده تا یازده میلیون سال قبل شکل گرفت. این خانواده به هشت خط فیلوژنتیک (ژنتیکی) اصلی تقسیم می‌شود. گربه خانگی یا اهلی عضو خط فیلوژنتیکی فلیس (Felis) است.[۱] تحقیقات متعدد نشان داده‌اند که تمام نسل‌های گربه‌های خانگی از یک گونه واحد از خط فیلوژنتیک Felis یعنی Felis catus نشأت گرفته‌اند. نسخه‌های مختلف این دودمان، در سراسر جهان یافت می‌شوند و حتی اخیراً دانشمندان در تعیین منطقه ای که نژاد مدرن گربه‌های خانگی از آن نشأت گرفته‌اند، با دشواری روبه‌رو شده‌اند.

دی‌ان‌ای و شواهد فیلوژنتیکی

[ویرایش]

طبق طبقه‌بندی جدید، گربه وحشی اروپایی (F. silvestris)، گربه وحشی آفریقایی (F. lybica)، گربه‌ها (F. catus) و گربه کوهی چینی (F. bieti) به عنوان گونه‌های متفاوت در نظر گرفته می‌شوند.[۲] یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۷ بر روی دی‌ان‌ای میتوکندریایی و توالی‌های تکراری به خصوص خارج ژنی حدود ۱۰۰۰ گربه از مناطق مختلف (شامل آفریقا، آذربایجان، قزاقستان، مغولستان و خاورمیانه) پنج خط ژنتیکی در جمعیت گربه وحشی را نشان داد.

رفتارها

[ویرایش]

در سال ۲۰۱۴ مطالعه‌ای روی مقایسهٔ ژنوم گربه‌ها با ژنوم ببرها و سگ‌ها انجام گرفت. نواحی ژنومی که در گربه‌های خانگی تحت فشار انتخاب هستند شامل نواحی مرتبط با فرایندهای عصبی (ترس و رفتار پاداش) و با ترکیب مجدد مشابه (افزایش فراوانی ترکیب مجدد) هستند. علاوه بر این، جهش‌های ژن KIT که مسئول ایجاد شدن فنوتیپ لکه‌دار سفید شده‌است، شناسایی شد.[۳]

ویژگی گربه‌های پلک‌دار (جهش Aminopeptidase Q) در قرون وسطی به وجود آمده‌است.[۴] گربه‌های وحشی خال مخالی هستند.[۵][نیازمند شفاف‌سازی]

شواهد باستان‌شناسی

[ویرایش]

دانشمندان همچنین از مطالعات باستان‌شناسی و رفتارشناسی استفاده کردند تا این کشف را که گربه وحشی آفریقایی منشأ مشترک گربه‌های خانگی است را به اثبات برساند. بررسی‌هایی که روی دی‌ان‌ای قطعات یافت‌شدهٔ دندان و استخوانی در محوطه‌های دفینه‌ها در سراسر جهان صورت گرفته، اثبات می‌کند که به گربه وحشی آفریقایی متصل شده‌اند و برخی از آن،ها به دورانی تا ۷۰۰۰–۸۰۰۰ سال پیش بر می‌گردد. در ابتدا جمعیت‌های مصری گربه‌ها مسئول بزرگ شدن اولیه گربه‌ها در حدود ۳۶۰۰ سال پیش شناخته می‌شد، اما شواهد باستان‌شناختی در سال ۲۰۰۴ این فرضیه را رد کرد.[۶]

شواهد رفتاری

[ویرایش]

تحلیل رفتاری گربهٔ وحشی اروپایی، که هر کس فکر می‌کرد که منشأ مشترک گربه‌های خانگی باشد، نشان داد که تفاوت‌های قابل توجهی بین این دو وجود دارد. گربهٔ وحشی اروپایی به ترسیدن و خشونت‌آمیز بودن بیش از حد تمایل دارد حتی زمانی که از کوچکی به عنوان گربه‌هایی خانگی بزرگ شوند. این گروه همچنین بسیار به قلمرو خود اهمیت داده و رفتار خشونت‌آمیزی را نسبت به هم‌گونان خود نشان می‌دهد.

تفاوت نژادهای گربه اهلی

[ویرایش]

برخلاف دیگر حیوانات اهلی شده که برای ویژگی‌های فیزیکی مختلفی مانند تأمین غذا، شکار یا امنیت پرورش داده شده‌اند، نژادهای گربهٔ مدرن برای ویژگی‌های فیزیکی متفاوتی اصلاح شده‌اند که در طول ۱۵۰ سال گذشته تقریباً از تولید نژادهایی برای ویژگی‌های فیزیکی بدون تفاوت در عملکرد ایجاد شده‌اند، فقط تفاوت‌های زیبایی‌شناختی وجود دارد.[۷]

نژادهای مدرن

[ویرایش]

در سال ۱۸۷۱ تنها پنج نژاد گربه توسط یک انجمن در لندن تشخیص داده شده بود. امروزه انجمن علاقه‌مندان گربه (CFA) ۴۱ نژاد گربه و انجمن بین‌المللی گربه (TICA) ۵۷ نژاد گربه را تشخیص داده و می‌شناسد.[۸][۹] اکثر این نژادها بر اساس ویژگی‌های ظاهری یا فنوتیپی تعریف می‌شوند که بیشتر آن‌ها ویژگی‌های تک‌ژنی یا ویژگی‌هایی هستند که با تک‌ژن ارتباط داشته و در سطوح پایین تا متوسط در گربه‌های بدون نژاد یافت می‌شوند تعریف شده‌اند. این ویژگی‌ها نادر در گربه‌های خانگی معمولی دیده نمی‌شوند.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Serpell, James A. (2013), "Domestication and history of the cat", in Turner, Dennis C; Bateson, Patrick (eds.), The Domestic Cat, Cambridge University Press, pp. 83–100, doi:10.1017/cbo9781139177177.011, ISBN 978-1-139-17717-7
  2. "Felis catus domestic cat". Animal Diversity (به انگلیسی). Retrieved 2021-04-30.
  3. Montague, M. J.; Li, G.; Gandolfi, B.; Khan, R.; Aken, B. L.; Searle, S. M.; Minx, P.; Hillier, L. W.; Koboldt, D. C.; Davis, B. W.; Driscoll, C. A. (2014). "Comparative analysis of the domestic cat genome reveals genetic signatures underlying feline biology and domestication". Proceedings of the National Academy of Sciences. 111 (48): 17230–17235. Bibcode:2014PNAS..11117230M. doi:10.1073/pnas.1410083111. PMC 4260561. PMID 25385592.
  4. «aminopeptidase Q [Homo sapiens] - Protein - NCBI». www.ncbi.nlm.nih.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۹.
  5. Ottoni, Claudio; Van Neer, Wim; De Cupere, Bea; Daligault, Julien; Guimaraes, Silvia; Peters, Joris; Spassov, Nikolai; Prendergast, Mary E.; Boivin, Nicole; Morales-Muñiz, Arturo; Bălăşescu, Adrian; Becker, Cornelia; Benecke, Norbert; Boroneant, Adina; Buitenhuis, Hijlke; Chahoud, Jwana; Crowther, Alison; Llorente, Laura; Manaseryan, Nina; Monchot, Hervé; Onar, Vedat; Osypińska, Marta; Putelat, Olivier; Quintana Morales, Eréndira M.; Studer, Jacqueline; Wierer, Ursula; Decorte, Ronny; Grange, Thierry; Geigl, Eva-Maria (19 June 2017). "The palaeogenetics of cat dispersal in the ancient world" (PDF). Nature Ecology & Evolution. 1 (7). doi:10.1038/s41559-017-0139. S2CID 44041769.
  6. Wade, Nicholas, Study Traces Cat's Ancestry to Middle East, The New York Times, June 29, 2007, archived from the original on 9 May 2015, retrieved 4 October 2012
  7. Montague, Michael J.; Li, Gang; Gandolfi, Barbara; Khan, Razib; Aken, Bronwen L.; Searle, Steven M. J.; Minx, Patrick; Hillier, LaDeana W.; Koboldt, Daniel C. (2014-11-10). "Comparative analysis of the domestic cat genome reveals genetic signatures underlying feline biology and domestication". Proceedings of the National Academy of Sciences. 111 (48): 17230–17235. Bibcode:2014PNAS..11117230M. doi:10.1073/pnas.1410083111. ISSN 0027-8424. PMC 4260561. PMID 25385592.
  8. "Breeds – The Cat Fanciers' Association, Inc". cfa.org. Retrieved 2021-04-30.
  9. Kurushima, J. D.; Lipinski, M. J.; Gandolfi, B.; Froenicke, L.; Grahn, J. C.; Grahn, R. A.; Lyons, L. A. (2012-11-22). "Variation of cats under domestication: genetic assignment of domestic cats to breeds and worldwide random-bred populations". Animal Genetics. 44 (3): 311–324. doi:10.1111/age.12008. ISSN 0268-9146. PMC 3594446. PMID 23171373.