گربه‌ایان

گربه‌‌ایان محدودهٔ زمانی: الیگوسن پسین تا عصر حاضر ۲۵ تا ۰ میلیون سال پیش PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
انواع گربه‌ایان: وشق، ببر، گربه پلنگی، شیر کوهی، یوزگربه، گربه وحشی و گربه
آرایه‌شناسی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پستانداران
راسته:	گوشت‌خوارسانان
زیرراسته:	گربه‌سانیان
تیره:	گربه‌ایان فیشر والدهایم، ۱۸۱۷
زیرخانواده‌ها
گربه‌ایان کوچک گربه‌ایان بزرگ †گربه‌ایان دندان‌خنجری †پیشاگربه‌ایان
محدوده پراکندگی گربه‌ایان

یک گربه اهلی در بازار بزرگ تبریز

گربه‌ایان یا گربگان (نام علمی: Felidae) که با نام‌ دیگر گربه‌ها هم شناخته می‌شوند، یک خانواده از زیرراستۀ گربه‌سانیان و راستۀ گوشت‌خوارسانان هستند. گونه‌های بزرگی از پستانداران شکارچی مانند شیر، ببر و پلنگ در این خانواده قرار دارند. آشناترین عضو این خانواده نیز گربه اهلی است که پیرامون ۱۱٫۵۰۰ سال پیش به زندگی در کنار انسان خو گرفت و اهلی شد. نیای وحشی گربه اهلی، گربه دشتی نام دارد که هنوز در آفریقا و آسیای غربی زندگی می‌کند ولی ویرانی زیستگاه، منطقه پراکندگی این گربه‌ها را محدود کرده‌است. به صورت بومی گربه‌ایان در تمام قاره‌های جهان به غیر از اقیانوسیه و جنوبگان حضور دارند. رابط شماری که در فارسی برای گربه‌ایان به کار می‌رود قلاده است. برای نمونه گفته می‌شود «سه قلاده یوزپلنگ».

پنچه پا در تیرۀ گربه‌ایان جمع‌شونده است اما در یوز و سمور جنگلی نیمه جمع‌شونده است.

طبقه‌بندی

شیر

• زیرخانواده گربه‌ایان کوچک Felinae
  • سرده گربه‌ها Felis
    • گربه دشتی، Felis silvestris
      • گربه اهلی، Felis silvestris catus
    • گربه شنی، Felis margarita
    • گربه جنگلی، Felis chaus
    • گربه پاسیاه، Felis nigripes
    • گربه کوهی چینی، Felis bieti
  • سرده گربه‌های پالاس
    • گربه پالاس، Otocolobus manul
  • سرده گربه زرین Catopuma
    • گربه طلایی آسیایی، Catopuma temminckii
    • گربه خلیجی، Catopuma badia
  • سرده گربه‌های زرین آفریقایی Profelis
    • گربه طلایی آفریقایی، Profelis aurata
  • سرده پلنگ‌گربه‌های آسیایی Prionailurus
    • گربه پلنگی، Prionailurus bengalensis
    • گربه ماهیگیر، Prionailurus viverrinus
    • گربه سَرپَخ، Prionailurus planiceps
    • گربه خال‌زنگاری، Prionailurus rubiginosus
  • سرده وشق (سیاه‌گوش)
    • سیاه‌گوش اورآسیایی، Lynx lynx
    • سیاه‌گوش ایبری، Lynx pardinus
    • سیاه‌گوش کانادایی، Lynx canadensis
    • گربه دم‌کوتاه، Lynx rufus
  • سرده سیاه‌گوش Caracal
    • سیاه‌گوش، Caracal caracal
  • سرده یوزگربه Leptailurus
    • یوزگربه، Leptailurus serval
  • سرده گربه‌های اِیرا Herpailurus
    • گربه اِیرا، Herpailurus yaguarondi
  • سرده گربه‌های آند Oreailurus
    • گربه کوهی آند، Oreailurus jacobita
  • سرده پلنگچه‌ها Leopardus
    • ببرک، Leopardus tigrinus
    • پلنگچه، Leopardus pardalis
    • کودکود، Leopardus guigna
    • کولوکولو، Leopardus colocolo
    • گربه پلنگی، Leopardus wiedii
    • گربه جفروی، Leopardus geoffroyi
• زیرخانواده پلنگیان Pantherinae
  • سرده گربه‌های مرمری Pardofelis
    • گربه مرمری، Pardofelis marmorata
  • سرده پلنگ‌های ابری Neofelis
    • پلنگ ابری، Neofelis nebulosa
  • سرده شیرهای کوهی
    • شیر کوهی، Puma concolor
  • سرده پلنگیان Panthera
    • ببر، Panthera tigris
    • پلنگ، Panthera pardus
    • پلنگ برفی، Panthera uncia مترادف Uncia uncia
    • شیر، Panthera leo
    • جگوار، Panthera onca
• زیرخانواده ثابت‌پنجه‌ایان Acinonychinae
  • سرده ثابت‌پنجه‌ها Acinonyx
    • یوزپلنگ، Acinonyx jubatus

جستارهای وابسته

• گربه سانان
• فهرست بیماری‌های گربه‌ها

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Felidae». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۵ مارس ۲۰۲۰.