مؤسسه مالی و اعتباری
مؤسسههای اعتباری نهادهای اقتصادی غیردولتی و عمومی در ایران هستند که با موافقت اصولی[الف] بانک مرکزی تأسیس میشوند و به عملیات بانکی[ب] مشغول هستند.[۱]
حداقل سرمایهٔ لازم برای تأسیس مؤسسهٔ اعتباری در ایران ۳۰۰ میلیارد تومان است.[۲]
بنابر آییننامهٔ مصوب ۴ بهمن ۱۳۹۳ هیئت دولت، مؤسسههای اعتباری پس از گرفتن موافقت اصولی بانک مرکزی باید در سه مرحله از بانک مرکزی مجوز بگیرند (مجوز اولیه، مجوز تأسیس، مجوز فعالیت).[۱] اما در عمل تعداد زیادی از این مؤسسهها، بدون داشتن مجوز بانک مرکزی، در سطح کشور بهصورت غیرقانونی فعالیت و همچنین اقدام به تبلیغ خود میکردهاند و بانک مرکزی هم اعلام کرد که هیچ مسئولیتی در قبال سپردههای مؤسسههای اعتباری بدون مجوز ندارد.[۳] در حال حاضر اشتغال به عملیات بانکی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی تحت هر عنوان و تأسیس و ثبت هرگونه تشکل برای انجام عملیات بانکی، بدون دریافت مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ممنوع است.[۴]
بانک مرکزی ایران، مؤسسه اعتباری را مؤسسهای میداند که از طریق جذب سپردههای مجاز بانکی (به استثناء سپرده قرض الحسنه جاری)، اخذ تسهیلات و استفاده از سایر ابزارهای مالی به تجهیز منابع مبادرت نموده و این منابع را به اعطای تسهیلات اعتباری اختصاص داده یا به هر نحو دیگری به تشخیص بانک مرکزی، واسطه بین عرضهکنندگان و متقاضیان منابع مالی باشد.[۵]
بیشتر مؤسسات اعتباری بر خلاف بانکهای خصوصی و دولتی، پیش از قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی مصوب سال ۱۳۸۳ و با اخذ مجوز از سایر نهادها مانند وزارت تعاون، کشور، نیروی انتظامی و … ایجاد شدهاند.[تحقیق دستاول؟]
مؤسسههای اعتباری با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
اقدامات بانک مرکزی جهت ساماندهی و تجمیع مؤسسههای مالی و اعتباری
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از اسفند ۱۳۸۹ برای ساماندهی بازار پولی کشور، اقداماتی از جمله ادغام برخی از مؤسسههای مالی و تعاونیهای اعتباری بدون مجوز، تبدیل مؤسسههای مالی بزرگ به بانک، و همچنین انتشار فهرستی با عنوان «مؤسسههای مالی و اعتباری در شرف تأسیس» انجام داد.
فهرست اولیه مؤسسات ادغامی و در شرف تأسیس
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اسفند ۱۳۸۹ اعلام کرد بدنبال ساماندهی بازار غیرمتشکل پولی، قصد ساماندهی و تجمیع تعاونیهای اعتباری آزاد را دارد و تعاونیهای اعتباری تجمیعشده زیر، بهعنوان مؤسسه مالی و اعتباری در شرف تأسیس، با استقرار ناظر مقیم از طرف بانک مرکزی مجاز به ادامه فعالیت خواهند بود:[۷][۸][۹]
- مؤسسه مالی و اعتباری باران، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری ثامن الحجج، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری پیشگامان یزد، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری صالحین، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری عسکریه، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری فردوسی، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری قوامین، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری کارسازان آینده، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری مولی الموحدین، در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری حافظ، در شرف تأسیس
- تعاونی اعتبار میزان (مستقل)[۱۰]
- مؤسسه اعتباری ثامن (وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران)
در مرداد ماه سال ۱۳۹۰، بانک مرکزی ایران در اطلاعیهای، نام ۳ مؤسسه مالی و اعتباری دیگر را به فهرست اولیه اضافه کرد:[۸][۱۱]
- مؤسسه مالی و اعتباری مهر (بسیجیان)
- مؤسسه اعتباری کوثر (وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)[۱۲]
- مؤسسه مالی و اعتباری ریحانه گستر مشیز
- در این فهرست نام مؤسسه مالی و اعتباری باران دیده نمیشود و بهجای آن مؤسسه مالی و اعتباری فرشتگان قرار دارد.
فهرست جدید مؤسسات در شرف تأسیس
در فروردین ۱۳۹۲، معاونت نظارت بانک مرکزی طی نامهای، فهرست جدیدی از مؤسسههای مالی و اعتباری دارای مجوز را اعلام کرد:[۱۳][۱۴]
- مؤسسه اعتباری آرمان، در شرف تأسیس: از ادغام مؤسسات مالی و اعتباری فرشتگان، فردوسی و افضل توس با همدیگر تشکیل شد.[۱۵][۱۶][۱۷]
- مؤسسه اعتباری ثامنالحجج، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری ملل، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری کوثر، در شرف تأسیس
- مؤسسه اعتباری نور، در شرف تأسیس: از ادغام مؤسسات مالی و اعتباری پیشگامان، کارسازان آینده و ریحانه گستر مشیز با همدیگر تشکیل شد.[۱۵][۱۶][۱۷]
حذف نام مؤسسات اعتباری در شرف تأسیس از وبگاه بانک مرکزی و بعد از آن
با توجه به عدم انجام اقدامات جدی از سوی مؤسسات در شرف تأسیس و طولانیشدن فرایند اخذ مجوز این نهادها، بانک مرکزی در تاریخ ۱۸/۱۰/۱۳۹۲ نام مؤسسات اعتباری در شرف تأسیس را از پایگاه اطلاعرسانی خود حذف نمود. بانک مرکزی اعلام کرد که پس از تکمیل تشریفات اداری و اخذ مجوز، اسامی این مؤسسهها مجدداً بر روی پایگاه اطلاعرسانی قرار خواهد گرفت.[۱۸]
در دی ماه ۱۳۹۲ اعلام شد که مؤسسه مالی و اعتباری افضل توس از مؤسسه اعتباری در شرف تأسیس آرمان خارج شدهاست و مؤسسههای مالی و اعتباری فرشتگان و فردوسی (دو عضو دیگر شکلدهنده مؤسسه آرمان) برای ادامه روند تکمیل پرونده و سرعتبخشی به پروسه ادغام، بدون حضور مؤسسه افضل توس وارد مذاکره با بانک مرکزی شدند.[۱۹]
تعاونی اعتبار میزان پس از جنجالهای فراوان مرتبط با پرونده پدیده شاندیز[۲۰][۲۱] در خرداد ۱۳۹۴ منحل شد.[۲۲] بعدتر اعلام شد که طی تفاهمی کلیه امور مربوط به تعاونی اعتبار میزان به بانک صادرات ایران واگذار میشود.[۲۳]
مؤسسههای مالی تبدیلشده به بانک
- مؤسسه مالی و اعتباری سینا به بانک سینا تغییر نام یافت. (مؤسسه مالی و اعتباری بنیاد سابق) (وابسته به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی)
- مؤسسه مالی و اعتباری انصار به بانک انصار تغییر نام یافت. (صندوق پسانداز و قرض الحسنه انصار المجاهدین سابق) (وابسته به بنیاد تعاون سپاه پاسداران)[۲۴][۲۵]
- مؤسسه مالی و اعتباری ایرانیان به بانک حکمت ایرانیان تغییر نام یافت. (وابسته به بنیاد تعاون ارتش جمهوری اسلامی ایران، بتاجا)[۲۶][۲۷]
- مؤسسه مالی و اعتباری مولی الموحدین به بانک ایران زمین تغییر نام یافت.
- مؤسسه مالی و اعتباری قوامین به بانک قوامین تغییر نام یافت. (وابسته به ناجا)[۲۸]
مؤسسه مالی و اعتباری اعتماد ایرانیان که فاقد مجوز از بانک مرکزی بود،[۲۹] به دستور این بانک منحل و در بانک قوامین ادغام شد. البته این حکم در دادگاه محل مناقشه بودهاست.[۳۰][۳۱][۳۲] - مؤسسه مالی و اعتباری صالحین و مؤسسه مالی و اعتباری آتی[۳۳] و بانک تات ادغام شدند و بانک آینده را شکل دادند.[۳۴]
بانک در شرف تأسیس
- مؤسسه مالی و اعتباری مهر به بانک مهر اقتصاد در شرف تأسیس تغییر نام یافت. (صندوق قرض الحسنه بسیجیان سابق) (وابسته به بنیاد تعاون سازمان بسیج مستضعفین)[۳۵][۳۶]
جستارهای وابسته
توضیحات
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ هیئت وزیران (۰۴-۱۱-۱۳۹۳). «آییننامه نحوهٔ تأسیس و اداره موسسات اعتباری غیردولتی» (pdf). هیئت دولت ایران. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. از پارامتر ناشناخته
|ماه=
صرفنظر شد (کمک); کاراکتر zero width joiner character در|سال=
در موقعیت 1 (کمک); تاریخ وارد شده در|سال=،|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (۲۴ مهر ۱۳۹۴). «جدول حداقل سرمایه لازم برای تأسیس انواع موسسات اعتباری». دریافتشده در ۱۳۹۵/۰۱/۰۳. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «قبل از سپرده گذاری چگونه بفهمیم یک مؤسسه مالی اعتباری دارای مجوز از بانک مرکزی است؟». خبر آنلاین. ۱ آبان ۱۳۹۳. دریافتشده در ۱۳۹۵/۰۱/۰۳. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی». مجلس شورای اسلامی. ۱۳۸۳.
- ↑ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (۴ اوت ۲۰۰۷). «مقررات ناظر بر تأسیس و شیوه فعالیت موسسههای اعتباری غیر بانکی». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «مجوز فعالیت مؤسسه اعتباری کاسپین صادر شد». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۲۷ اسفند ۱۳۹۴. دریافتشده در ۲۳ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «اطلاعیه ساماندهی تعاونیهای اعتباری آزاد». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۱۷ اسفند ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «پیدا و پنهان مؤسسات مالی غیرمجاز». روزنامه ایران. ۵ آبان ۱۳۹۳. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۵ آبان ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «تبارشناسی موسسات مالی در شرف تاسیس». پایگاه خبری اخبار بانک. ۳۱ خرداد ۱۳۹۱. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «بازخوانی پرونده موسسات مالی و اعتباری». دنیای اقتصاد. ۱۰ شهریور ۱۳۸۸. دریافتشده در ۱۸ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «اعلام اسامی 14 مؤسسه اعتباری مجاز». دنیای اقتصاد. ۳۰ مرداد ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «مدیرعامل مؤسسه مالی و اعتباری کوثر خبر داد: پرداخت هزار میلیارد تومان تسهیلات کوثر به تولید و خدمات کشور». خبرگزاری فارس. ۱۷ آبان ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ «بانکها و موسسات اعتباری دارای مجوز یا در شُرف تأسیس اعلام شد/ ۸۲۱ تعاونی اعتبار دارای مجوز فعالیت هستند». پایگاه خبری بانکداری الکترونیک. ۲۱ فروردین ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۷ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «لیست بانکها و موسسات اعتباری دارای مجوز اعلام شد». ارانیکو. ۲۲ فروردین ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۷ مه ۲۰۱۳.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «آغاز به کار ۲ مؤسسه نور و آرمان/ حداقل سرمایه مؤسسات مالی ۱۵۰ میلیارد تومان». پایگاه خبری بانکداری الکترونیک. ۳۰ فروردین ۱۳۹۲. دریافتشده در ۱۸ مه ۲۰۱۳.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «با ادغام 6 مؤسسه مالی در شرف تأسیس صورت میگیرد: تأسیس 2 مؤسسه اعتباری نور و آرمان». پایگاه خبری اخبار بانک. ۱۸ فروردین ۱۳۹۲. دریافتشده در ۱۸ مه ۲۰۱۳.
- ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ «اعلام جزئیات ادغام و ساماندهی ۶ مؤسسه مالی و اعتباری». روزنامه خراسان. ۱۷ اسفند ۱۳۹۱. بایگانیشده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۸ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «علت حذف نام برخی از موسسات اعتباری از پایگاه اطلاعرسانی بانک مرکزی». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۱۸ دی ۱۳۹۲. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «افضل توس از مؤسسه " آرمان " خارج شد». پایگاه خبری اخبار بانک. ۲ دی ۱۳۹۲. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.
- ↑ «وام ۳۰۰ میلیارد تومانی میزان به پدیده شاندیز». ایرنا. ۸ بهمن ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۴ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «هجوم طلبکاران به مؤسسه میزان مشهد». magiran.com. روزنامه شرق. ۱۱ اسفند ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۴ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «موسسه میزان رسماً منحل شد/ عکس». خبر آنلاین. ۱۷ خرداد ۱۳۹۴. دریافتشده در ۲۴ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ «پذیرش تعهدات «میزان» توسط بانک صادرات ایران». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۷ آبان ۱۳۹۴. دریافتشده در مارس ۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «تاریخچه بانک انصار». بانک بین. ۲۸ بهمن ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.[پیوند مرده]
- ↑ «پشت این تابلوها کیست؟ / بانکهای خصوصی متعلق به چه افرادی است؟». خبر آنلاین. ۲ خرداد ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «مجوز فعالیت بانک حکمت ایرانیان صادر شد». دنیای اقتصاد. ۱۰ بهمن ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «آگهی تغییرات شرکت مالی و اعتباری ایرانیان سهام عام». روزنامه رسمی. ۷ بهمن ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «مجوز فعالیت بانک قوامین صادر شد». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۸ بهمن ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «تعاونی اعتبار «اعتماد ایرانیان» فاقد مجوز است». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۸ بهمن ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «رای دادگاه برای لغو انحلال اعتماد ایرانیان/ بانک مرکزی:انحلال قانونی است». ایسنا. ۲۷ مرداد ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۷ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «فعالیت تعاونی اعتباری اعتماد ایرانیان غیرقانونی است». بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران. ۳ مهر ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۷ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «هشدار بانک مرکزی دربارهٔ رفتار برخی موسسات مالی واعتباری». واحد مرکری خبر صدا و سیما. ۱۷ اسفند ۱۳۹۱. بایگانیشده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۸ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «هفتهها گذشت؛ خبری از برخورد با تخلفات «آتی» نشد». مشرق نیوز. ۱۸ شهریور ۱۳۹۱. دریافتشده در ۱۷ مه ۲۰۱۳.
- ↑ «منحل شدن بانک تات و ادغام آن با مؤسسه صالحین و آتی». بایگانیشده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ «موسسات مالی بدون مجوز کاغذی که هیچ نمیارزد». روزنامه شرق. ۳۰ شهریور ۱۳۹۰. بایگانیشده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۲.
- ↑ «کارت زرد بانک مرکزی به ۶ مؤسسه و یک بانک در شرف تاسیس». بورس پرس. ۱۰ دی ۱۳۹۳. دریافتشده در ۲۳ ژانویه ۲۰۱۵.