حوضه آبریز دریاچه نمک
حوضه آبریز دریاچهٔ نمک یکی از حوضه‌های بستهٔ ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به‌شمار می‌رود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز فلات مرکزی است. مساحت این حوضه، ۹۲٬۵۶۳ کیلومتر مربع است[۱] و شامل رودهایی است که به دریاچه نمک منتهی می‌شوند.
جغرافیا
حوضه دریاچه نمک از شمال به البرز، از غرب به زاگرس، از جنوب به کوه کرکس و از شرق به دشت کویر محدود می‌شود و بخش‌هایی از استان‌های تهران، البرز، قزوین، زنجان، مرکزی، همدان، اصفهان، سمنان و قم را دربرمی‌گیرد. شیب تدریجی این حوضه به سوی شرق است و سه چالهٔ اصلی آن، دریاچه نمک، دریاچه حوض سلطان و کویر میقان هستند.
بزرگترین چاله، دریاچه نمک به مساحت حدود ۲۴۰۰ کیلومتر مربع است که در ارتفاع ۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و رودهای اصلی حوضه شامل جاجرود، قم‌رود و قره‌چای به آن منتهی می‌شوند. دریاچه حوض سلطان به ارتفاع ۷۹۰ متر و مساحت ۱۰۶ کیلومتر مربع در شرق ساوه قرار دارد و رود شور به آن می‌ریزد. کویر میقان نیز در ارتفاع ۱۶۷۰ متری و در نزدیکی اراک قرار دارد و دریاچهٔ فصلی است که در فصول بارندگی، پرآب و در فصول خشک، باتلاق و نمکزار می‌شود.[۲]
زیرحوضه‌ها
برپایهٔ دستورالعمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز دریاچهٔ نمک به زیرحوضه‌های زیر تقسیم می‌شود:[۳]
| کد | نام اختصاری زیرحوضه |
مساحت کیلومتر مربع |
تعداد زیرحوضه‌ها |
|---|---|---|---|
| ۴۱۱ | رود شور | ۲۳٬۷۴۶ | ۸ |
| ۴۱۲ | غرب دریاچه نمک (قم‌رود و قره‌چای) |
۴۶٬۸۹۱ | ۴ |
| ۴۱۳ | کویر کاشان | ۶٬۹۵۰ | – |
| ۴۱۴ | شرق دریاچه نمک | ۲٬۴۲۵ | – |
| ۴۱۵ | رودهای جاجرود و کرج | ۹٬۰۳۷ | ۳ |
| ۴۱۶ | پهنه دریاچه | ۱٬۹۰۹ | – |
| ۴۱۷ | دریاچه حوض سلطان | ۱٬۶۰۵ | – |
منابع
- ↑ دستورالعمل و ضوابط تقسیم بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۶. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.
- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۲. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۴۲۱–۴۲۴.
- ↑ دستورالعمل و ضوابط تقسیم بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور. شرکت مدیریت منابع ایران. دی ۱۳۸۳. ص. ۱۰۴–۱۰۷. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۶.