گوزن قرمز خزر (مرال)
| گوزن قرمز هیرکانی (خزری) | |
|---|---|
_in_Arasbaran_forest.jpg)
| |
طبقه‌بندی علمی 
| |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران
|
| رده: | پستانداران
|
| تیره: | گوزنان |
| زیرخانواده: | گوزنیان جهان قدیم |
| سرده: | گوزن‌ها (سرده) |
| نام سه‌جمله‌ای | |
| Cervus elaphus maral Gray, 1850 | |
گوزن قرمز هیرکانی[۱] یا مرال هیرکانی (نام علمی: Cervus elaphus maral)، یکی از شرقی‌ترین زیرگونه های گوزن قرمز است. در مناطق بین دریای سیاه و دریای کاسپی است که در برگیرندهٔ مناطق کریمه و آسیای صغیر و همچنین در امتداد منطقه دریای کاسپی ایران، کوه‌های تالش (اسالم، آستارا، فومن) و در جنگل‌های هیرکانی زندگی می‌کنند.[۲] گوزن قرمز هیرکانی گاهی به عنوان گوزن نجیب یا گوزن قرمز شرقی شناخته و نامیده میشود.[۳][۴]
طبقه‌بندی[ویرایش]
گوزن قرمز هیرکانی یکی از زیرگونه‌های گوزن قرمز است.
ویژگی‌های ریخت‌شناسی[ویرایش]
گوزن قرمز هیرکانی حدود ۱۳۷ سانتی‌متر قد دارد و وزن‌اش می‌تواند بین ۲۳۰ تا ۳۲۰ کیلوگرم باشد. طول شاخ آنها در حدود ۱۲۰ سانتی‌متر و قطر و ابعاد آن در حدود ۱۵۰ میلی‌متر است. رنگ آنها خاکستری تیره است، ولی در تابستان رنگ آنها قهوه‌ای تیره است. در اواخر زمستان شاخ آنها می‌افتد و شاخ‌های جدیدشان در اواخر تابستان به رشد کامل خود می‌رسند. در اواسط بهار فقط یک و گاهی دو نوزاد متولد می‌شوند. رنگ بچه‌ها قهوه‌ای مایل به قرمز است با خال‌های سفید.[۵]
اکولوژی و رفتار[ویرایش]
گوزن قرمز هیرکانی یک جانور اجتماعی است و عمدتاً شب‌گرد است.هنگام شب مناطق باز و بدون درخت را برای چریدن انتخاب كرده و صبح ها به مناطق انبوه جنگلی میروند. گیاهخوار و نشخوار كننده اند، حس بویایی و شنوایی به نسبت قوی دارند و به خوبی شنا می‌كنند. به صورت اجتماعی زندگی كرده، نرهای بالغ گروهه ای جداگانهای برای خود تشكیل میدهند و تنها در فصل زادآوری با مادهها هستند. در هر گله طبقات اجتماعی مختلفی وجود دارد كه از راه کنشی که با دیگران به وسیله شاخ زدن و لگد زدن دارند مشخص میشود. از علف ها، میوه ها، قارچ ها و نیز سرشاخه درختان و درختچه ها تغذیه می‌كنند.[۶] [۵]
اهلی کردن[ویرایش]
گوزن قرمز هیرکانی در حال حاضر اهلی شده‌است.[۳] مرال در فرهنگ مردم تالش (طالشان شمالی و جنوبی) جایگاه ویژه ای در قصه ها و اشعار این مردم دارد و به نقل از برخی کتابهای تاریخی نظیر منم تیمورجهانگشای تیمور لنگ، آورده شده که طالشان بر خلاف سایرین مردم که اسب سواری می کردند؛ بر سوار مرال می شدند.
تهدیدها[ویرایش]
در روسیه از سال ۱۹۳۰ گوزن‌ها را برای شاخ‌های مخملی‌شان شکار می‌کردند، در گذشته برخی از کشورهای آسیایی متقاضی شاخ‌های مخملی بودند و شوروی سابق پرورشگاه‌ها و کشتارگاه‌های سازمان‌یافتهٔ گوزن داشته. شکار توسط انسان‌ها به عنوان علت کاهش جمعیت گوزن‌ها شناخته شده‌است. تعداد تقریبی گوزن‌های قرمز کاسپی در شرق گرجستان از ۲۵۰۰ راس در سال ۱۹۸۵ به ۸۸۰ راس گوزن در سال ۱۹۹۴ کاهش یافته‌است. [۷] [۸] [۹] شکارچیان طبیعی آنها شامل پلنگها و به میزان کمتر گرگها و خرس‌های قهوه‌ای می‌باشند. درگذشته آنها نیز توسط ببرها شکار می‌شدند اما در حال حاضر ببر هیرکانی یا ببر مازندران منقرض شده‌است.[۵]
منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Caspian red deer». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ گوزن قرمز هیرکانی https://www.seevid.ir/fa/v/wXbN0
- ↑ Henry Charles Howard Suffolk and Berkshire (Earl of); Hedley Peek; Frederick George Aflalo (1911). The Encyclopaedia of sport & games. J.B. Lippincott company. p. 76.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Encyclopedia of Meat Sciences: 3-volume set. Elsevier Science. 22 July 2014. p. 194. ISBN 978-0-12-384734-8.
- ↑ Henry Charles Howard Suffolk and Berkshire (Earl of); Hedley Peek; Frederick George Aflalo (1911). The Encyclopaedia of sport & games. W. Heinemann. p. 262.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Eskandar Firouz (14 October 2005). The Complete Fauna of Iran. I.B.Tauris. p. 83. ISBN 978-1-85043-946-2.
- ↑ اطلس پستانداران ایران. سازمان محيط زيست. ص. ۱۸۱.
- ↑ Jörg Gertel; Richard B. Le Heron (2011). Economic Spaces of Pastoral Production and Commodity Systems: Markets and Livelihoods. Ashgate Publishing, Ltd. p. 232. ISBN 978-1-4094-2531-1.
- ↑ Alison Davidson (1 August 2000). Velvet Antler: Nature's Superior Tonic. SAFE GOODS/New Century Publishing 2000. p. 13. ISBN 978-0-9701110-0-5.
- ↑ Tim Burford (2011). Georgia. Bradt Travel Guides. p. 10. ISBN 978-1-84162-357-3.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ گوزن قرمز خزر (مرال) موجود است. |