گاه‌شمار تاریخ گرجستان

گاهشماری رویدادهای تاریخی گرجستان

۱٬۸۰۰٬۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح

• انسان گرجی

سدهٔ ۶۲ پیش از میلاد

• فرهنگ شولاوری-شوموتپه

سدهٔ ۳۴ پیش از میلاد

• فرهنگ کورا-ارس

سدهٔ ۲۵ پیش از میلاد

• کارتلوس

سدهٔ ۲۰ پیش از میلاد

• فرهنگ تریالتی

سدهٔ ۱۲ پیش از میلاد

نقشهٔ اوپلیستسیخه

• فرهنگ کولخیس
• دیائوخی
• بنای شهر سنگی اوپلیستسیخه

سدهٔ ۶ پیش از میلاد

• سقوط امپراتوری اورارتو

سدهٔ ۴ پیش از میلاد

• آغاز سلطنت پارناواز یکم
• تشکیل دولت پادشاهی ایبری

ایالت‌های قلمرو پادشاهی گرجستان باستان در طول حکومت پارناواز یکم

سدهٔ ۳ پیش از میلاد

• اختراع اولین الفبای گرجی

سدهٔ ۱ پیش از میلاد

• قدیمی‌ترین کتیبهٔ کشف شده خط گرجی

سدهٔ ۱ میلادی

• ورود اندریاس و پطرس، حواریون عیسی به گرجستان برای تبلیغ مسیحیت

سدهٔ ۴ میلادی

• رسمیت دین مسیحیت در گرجستان ۳۱۹، ۳۲۶ یا ۳۳۷ میلادی

سدهٔ ۷ میلادی

• نخستین حملهٔ اعراب به گرجستان ۶۵۴ میلادی

سدهٔ ۱۱ میلادی

• تشکیل دولت پادشاهی گرجستان ۱۰۰۸ میلادی
• خودمختاری کلیسای ارتدکس گرجی ۱۰۱۰ میلادی
• حملهٔ ترکان سلجوقی به گرجستان ۱۰۶۵ میلادی
• تولد داویت چهارم ۱۰۷۳ میلادی
• آغاز سلطنت داویت چهارم ۱۰۸۹ میلادی

پادشاهی گرجستان در زمان حکومت داویت چهارم

سدهٔ ۱۲ میلادی

• شکست اعراب مسلمان و ترکان سلجوقی در نبرد دیدگوری و اخراج آنان از گرجستان توسط داویت چهارم ۱۱۲۱ میلادی
• درگذشت داویت چهارم ۱۱۲۵ میلادی
• تولد ملکه تامار ۱۱۶۰ میلادی
• آغاز پادشاهی ملکه تامار ۱۱۸۴ میلادی
• سرودن قصیدهٔ حماسی پلنگینه‌پوش توسط شوتا روستاولی ۱۱۹۶ تا ۱۲۰۷ میلادی

سدهٔ ۱۳ میلادی

• تسخیر ساحل جنوبی دریای سیاه و تأسیس امپراتوری ترابوزان توسط ملکه تامار
• درگذشت ملکه تامار ۱۲۱۳ میلادی
• حملهٔ جلال‌الدین خوارزمشاه به گرجستان ۱۲۲۵ میلادی
• حمله مغول به گرجستان ۱۲۳۸ میلادی

امپراتوری مغول در ۱۲۵۹ میلادی

سدهٔ ۱۴ میلادی

• آغاز سلطنت گیورگی پنجم ۱۳۱۴ میلادی
• اخراج مغول‌ها از گرجستان ۱۳۳۱ میلادی
• آغاز حملات ۸ گانهٔ تیمور لنگ به گرجستان ۱۳۸۶ میلادی

سدهٔ ۱۵ میلادی

• پایان حملات ۸ گانهٔ تیمور لنگ به گرجستان ۱۴۰۳ میلادی
• حملهٔ امپراتوری عثمانی به گرجستان ۱۴۶۰
• سقوط دولت پادشاهی گرجستان و تشکیل سه پادشاهی کاختی، کارتلی و کارتلی ۱۴۸۴ تا ۱۴۹۳ میلادی

تجزیه گرجستان در سال ۱۴۹۰ میلادی

سدهٔ ۱۶ میلادی

• آغاز حملات ۲۳ گانهٔ صفویان به گرجستان ۱۵۰۱ میلادی

سدهٔ ۱۷ میلادی

• بزرگترین حملهٔ شاه عباس یکم به گرجستان که در نتیجهٔ آن ۷۰٬۰۰۰ گرجی کشته و ۱۳۰٬۰۰۰ گرجی نیز اسیر شده و به ایران تبعید شدند. ۱۶۱۶ میلادی

(در منابع گرجی، تعداد کشته‌ها ۱۰۰٬۰۰۰ و تعداد اسرا ۱۵۰٬۰۰۰ ذکر شده‌است)

سدهٔ ۱۸ میلادی

• فتح تفلیس توسط نادر شاه ۱۷۳۵ میلادی
• تشکیل دولت پادشاهی کارتلی و کاختی ۱۷۶۲ میلادی
• امضای عهدنامه گرجیوسک مبنی بر حمایت روسیه از گرجستان ۱۷۸۳ میلادی
• آغاز سلطنت گیورگی دوازدهم ۱۷۹۸ میلادی

سدهٔ ۱۹ میلادی

• انضمام گرجستان به روسیه در پی درگذشت گیورگی دوازدهم ۱۸۰۰ میلادی

سدهٔ ۲۰ میلادی

جمهوری دموکراتیک گرجستان

• اعلام استقلال گرجستان از روسیه تزاری و تشکیل دولت جمهوری دموکراتیک گرجستان ۲۶ مهٔ ۱۹۱۸ میلادی
• انضمام گرجستان به شوروی در پی حملهٔ نیروهای بلشویک به گرجستان ۲۵ فوریهٔ ۱۹۲۱ میلادی
• استقلال گرجستان از شوروی ۹ آوریل ۱۹۹۱ میلادی

سدهٔ ۲۱ میلادی

• انقلاب گل رز نوامبر ۲۰۰۳ میلادی
• جنگ گرجستان با روسیه ۷ اوت ۲۰۰۸ تا ۱۶ اوت ۲۰۰۸ میلادی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Timeline of Georgian history». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژانویهٔ ۲۰۱۵.
• مارشال لانگ، دیوید. گرجی‌ها. تهران: طهوری، ۱۳۸۹.
• مولیانی، سعید. جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹ شابک ‎۹۶۴−۷۰۱۶−۲۶−۳. خانهٔ کتاب بایگانی‌شده در ۷ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine.