کارمنتا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کارمنتا (نیکوستراتا) در حال ابداع الفبای لاتین. (اثر از Antoine Dufour در ۱۵۰۴)

کارمنتا (به لاتین: Carmenta) در دین و اسطوره‌شناسی رومی الههٔ زایش و پیشگویی[۱] و شخصیتی مرتبط‌با اختراع و حمایت از مادران و کودکان و مامایان بود. نیز گفته می‌شود که مبدع الفبای لاتین، پرکاربردترین الفبای جهان، بوده‌است.[۲]

ریشهٔ نام[ویرایش]

تصویری خیالی از کارمنتا، برگرفته از کتاب گنجینه تصاویر شخصیت‌های بزرگ تاریخ اثر گیوم رویل.

نام Carmenta مشتق از اسم لاتینی carmen است که در معانی «طلسم، پیشگویی، آواز» به‌کار می‌رود، اسمی که کلمهٔ انگلیسی charm نیز مشتق از آنست.[۳] نام اصلی‌اش نیکوستراته (به یونانی: Νικοστράτη) بود لیکن به‌پاس شهرتش در پیشگویی آن را به کارمنتا تغییر دادند.

کارها و جایگاهش[ویرایش]

وی از هرمس باردار شد و اواندر را زایید[۴][۵] که شهر پالانتیوم را پی ریخت (بعدها روم بر روی همین شهر به‌دست رومولوس بنا شد) یولیوس هیگینوس می‌گوید که کارمنتا پانزده حرفِ الفبای یونانی را تغییر داد تا بدل به الفبای لاتین شوند، و پسرش اواندر آن‌ها را بر ناحیهٔ لاتیوم عرضه کرد.[۶]

کارمنتا در شمار کامنایان بود و یک فلامن به‌نام Flamen Carmentalis به وی اختصاص داشت.

معبدش در جوار دروازه کارمنتا در روم و نزدیک تپه کاپیتول قرار داشت و در آن پوشیدن البسهٔ چرمین یا هرگونه محصول پوست حیوانات مرده ممنوع بود.[۷] جشنواره‌اش کارمنتالیا نام داشت و زنان آن را در یازدهم و پانزدهم ژانویه جشن می‌گرفتند. نام و زندگی او در کتاب لاتینی در باب زنان نامدار[یادداشت ۱] آمده، کتابی که مشتمل‌بر زندگی‌نامه‌های زنان تاریخی و حماسه‌ساز اثر جووانی بوکاچو، شاعر فلورانسی، است و در ۶۲–۱۳۶۱ تألیف شده بود.[۸][۹] شهرت این کتاب در اینست که نخستین مجموعهٔ منحصراً مختص به زندگی‌نامهٔ زنان در ادبیات غرب می‌باشد.

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. De Mulieribus Claris

پانویس[ویرایش]

  1. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۷.
  2. "Roman Goddess Carmenta: The Divine Protector of Mothers and Inventor of Latin Alphabet". oldworldgods (به انگلیسی). Retrieved 20 November 2023.
  3. "charm". wiktionary (به انگلیسی). Retrieved 20 November 2023.
  4. Dionysius of Halicarnassus. Roman Antiquities. ص. I, ۳۱.
  5. تیتوس لیویوس. از پیدایش روم. ج. یکم. صص. گفتار ۷.
  6. Gaius Julius Hyginus. Fabulae. ص. ۲۷۷.
  7. Dionysius of Halicarnassus. Roman Antiquities. ص. I, ۳۲.
  8. "Famous Women". hup.harvard (به انگلیسی). Retrieved 20 November 2023.
  9. "On Famous Women". jstor (به انگلیسی). Retrieved 20 November 2023.

منابع[ویرایش]

  • تیتوس لیویوس، از پیدایش روم، جلد نخست.
  • دیونوسیوس هالیکارناسی، Roman Antiquities، جلد نخست.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Carmenta». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳.