پیش‌نویس:اکرانوپلان کلاس لون
اکرانوپلان کلاس لون (که پروژه ۹۰۳ نیز نامیده میشود) تنها شناور اثر سطح ای است که به صورت عملیاتی به عنوان یک کشتی جنگی بکار گرفته شده است. این اکرانوپلان توسط روستیسلاو الکسیف در سال ۱۹۷۵ طراحی شد و توسط نیروی دریایی شوروی و بعداً روسیه از سال ۱۹۸۷ تا اواخر دهه ۱۹۹۰ مورد استفاده قرار گرفت. [۱] [۲]
این اکرانوپلان با استفاده از نیروی بالابر ایجاد شده توسط اثر زمینی که روی بالهای آن عمل می کرد در فاصله حدود چهار متر (۱۳ فوت) بالای سطح آب حرکت میکرد. اکرانوپلانها اگرچه ممکن است شبیه هواپیماهای سنتی به نظر برسند، اما اکرانوپلان‌هایی مانند لون به عنوان هواپیما، هواپیمای دریایی، هواناو یا قایق بالهدار طبقه‌بندی نمی‌شوند. در عوض، وسایل نقلیهای مانند اکرانوپلان کلاس لون به دلیل استفاده از اثر زمینی که در آن وسیله درست بالای سطح آب می‌لغزد، توسط سازمان بین‌المللی دریانوردی به عنوان کشتی‌های دریایی طبقه‌بندی می‌شوند.
اثر زمینی هنگام پرواز در ارتفاع تنها چند متری از اقیانوس یا زمین رخ می دهد. پسار به دلیل نزدیکی زمین به شدت کاهش مییابد و از تشکیل گردبادهای نوک بال جلوگیری میکند و در نتیجه کارایی بال افزایش مییابد. این اثر در ارتفاع بالا رخ نمیدهد. [۳] [۴]
نام لون از کلمه روسی به معنی سُنقُر گرفته شده است. [۵]
طراحی و توسعه[ویرایش]
اکرانوپلان کلاس لون بر اساس اکرانوپلان آزمایشی کا-ام (ملقب به هیولای دریای خزر) توسعه یافته است.
اکرانوپلان لون، مجهز به هشت موتور توربوفن کوزنتسو انکی-۸۷ که بر روی کاناردهای جلو نصب شده بودند بود که هر کدام معادل ۱۲۷٫۴ کیلونیوتن (۲۸٬۶۰۰ پوند-نیرو) نیرو تولید می کردند.[۵] لون، دارای حداکثر سرعت کروز ۵۵۰ کیلومتر بر ساعت (۳۴۰ مایل بر ساعت) بود. [۲]
این اکرانوپلان که برای جنگ ضد سطحی مجهز شده بود، موشک هدایت شونده پی-۲۷۰ موسکیت را حمل میکرد. شش پرتاب کننده موشک به صورت جفت بر روی سطح پشتی بدنه آن و سیستم های ردیابی پیشرفته در دماغه و دم آن نصب شده بود. [۶]
امدی-۱۶۰، تنها مدلی از این کلاس که تاکنون بهطور کامل ساخته شده است، در سال ۱۹۸۷ وارد خدمت ناوتیپ خزر نیروی دریایی شوروی شده و سرانجام در اواخر دهه ۱۹۹۰ بازنشسته شد و تا سال ۲۰۲۰ در یک پایگاه دریایی در کاسپیسک واقع در دریای خزر بدون استفاده قرار داشت. [۲] [۷] [۸]
دومین اکرانوپلان کلاس لون بهطور نیمه تمام در اواخر دهه ۱۹۸۰ ساخته شد. در حین ساخت این اکرانوپلان، آن را به عنوان یک بیمارستان سیار برای استقرار سریع در هر اقیانوس یا مکان ساحلی بازطراحی کردند و آن را اسپاساتل ("نجاتگر") نامگذاری کردند. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ و لغو بودجه نظامی، ساخت کشتی دوم متوقف شد. [۹] [۱۰] در حال حاضر اسپاساتل ناتمام در مجاورت رودخانه ولگا در یک مجتمع صنعتی قدیمی در شهر نیژنی نووگورود روسیه نگهداری میشود. [۱۱]
طراحی لون چندین اشکال داشت. از جمله اشکالات این بود که اگرچه اثر زمینی آن را قادر می‌ساخت در ارتفاع پایین پرواز کند، اما به دلیل گستردگی بال کوچک برای استفاده از این اثر میبایست در ارتفاعات پایین و در حدود ۱/۵ تا ۳ متری سطح آب پرواز میکرد. بنابراین وقتی دریاها حتی کمی مواج بودند، لون قادر به پرواز نبود. مورد دیگر این بود که لون فقط برای استفاده از اصل اثر زمینی طراحی شده بود و بنابراین نمیتوانست به ارتفاعات بالاتری برای کروز صعود کند. نیاز این اکرانوپلان به دریاهای آرام و عدم امکان پرواز در ارتفاعات بیشتر برای گذر از دریاهای مواج باعث ایجاد محدودیتهای زیادی برای استفاده از آن در نواحی مختلف شده بود. [۱۲]
عملیات جابجایی در سال ۲۰۲۰[ویرایش]
در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۰، تنها نمونه تکمیل شده از این اکرانوپلان از پایگاه دریایی در کاسپیسک به بیرون کشیده شد، هدف از این کار این بود که در نهایت لون در پارک پاتریوت واقع در دربند، داغستان در کنار سایر تجهیزات نظامی شوروی و روسیه به نمایش عمومی گذاشته شود.[۱۳] [۸] عملیات یدک کشی شامل استفاده از پانتونهای لاستیکی، سه یدک کش و دو کشتی اسکورت بود و تقریباً ۱۰۰ کیلومتر (۶۲ مایل) را پوشش میداد.[۱۳] با این حال، در حین یدک کشی، اکرانوپلان در ساحل شنی، با کمی فاصله از مقصد مورد نظر گیر کرد.
تیم مدیریت عملیات یدک کشی که قادر به آزادسازی این وسیله عظیمالجثه نبود آن را در همان مکان و در پهنه موجخیز مستقر کرد و همزمان شروع به طرح نقشههای جدیدی برای ادامه حرکت به سمت پارک پاتریوت کرد. در این میان، این وسیله غیرمعمول توجه رسانه‌ها، تماشاگران و کاوشگران شهری را حتی قبل از ساخته شدن پارک به خود جلب کرد. [۱۳] [۱۴] یک گزارش منتشر شده در آگوست ۲۰۲۰ بیان کرد که بدنه، در معرض امواج در پهنه موجخیز، آب می گیرد. [۱۵] انتقال لون به زمین خشک دورتر از آنجا این احتمال را که بدنه بر اثر افزایش امواج در حین طوفان آسیب بیشتری ببیند را از بین میبرد.
در دسامبر ۲۰۲۰ یک عملیات بازیابی موفقیت آمیز منجر به بیرون کشیدن اکرانوپلان از آب شد. بر اساس تصاویر ماهوارهای،[۱۶] لون در ۳۰ دسامبر ۲۰۲۱ بهطور کامل به ساحل کشیده شد. [۱۷]
کاربران سابق[ویرایش]
مشخصات فنی[ویرایش]
مشخصات کلی
- خدمه: ۱۵ (۶ افسر، ۹ سرباز)
- ظرفیت: ۱۳۷ تن
- طول: ۷۳/۸ متر
- گستردگی بال: ۴۴ متر
- ارتفاع: ۱۹/۲ متر
- مساحت بال: ۵۵۰ مترمربع
- وزن خالی: ۲۸۶,۰۰۰ کیلوگرم
- بیشینه وزن برخاست: ۳۸۰,۰۰۰ کیلوگرم
- موتور: هشت موتور توربوفن کوزنتسو انکی-۸۷، هر کدام با رانش ۱۲۷/۴ کیلونیوتن
عملکرد
- حداکثر سرعت: ۵۵۰ کیلومتر بر ساعت
- سرعت کروز: ۴۵۰ کیلومتر بر ساعت
- برد: ۲,۰۰۰ کیلومتر
- سقف ارتفاع پروازی: ۵ متر
تسلیحات
- اسلحهها: دو توپ پیآی-۲۳ (۲۳ میلیمتری) در دم و دو عدد دیگر در زیر لوله تسلیحات جلویی
- موشکها: شش پرتاب کننده موشک پی-۲۷۰ موسکیت
منابع[ویرایش]
- ↑ Shukla, Vikas (2015-09-09). "Russia Revives Its Soviet-Era Ekranoplan Project". ValueWalk. Retrieved 10 September 2015.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Johnson, Robert; Rosen, Armin. "Here's The Astonishing Hovercraft That The Soviets Could Have Used To Invade Western Europe In The 80s". Business Insider. Retrieved 10 September 2015.
- ↑ Cui, E.; Zhang, X. (2010). "Chapter 18 Ground Effect Aerodynamics" (به انگلیسی). Retrieved 2021-07-31.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Here's a Closer Look at the Soviet Navy's 1987 Lun-Class Ekranoplan". interestingengineering.com (به انگلیسی). 2017-04-04. Retrieved 2021-07-31.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "Neither Fish Nor Fowl". Flying: 72. July 1994. ISSN 0015-4806.
- ↑ Ashley Hollebone (31 March 2012). The Hovercraft Story. History Press Limited. pp. 33–. ISBN 978-0-7524-8512-6.
- ↑ Norman Ferguson (1 April 2013). The Little Book of Aviation. History Press Limited. pp. 102–. ISBN 978-0-7524-9285-8.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Cenciotti, David (10 August 2020). "Take A Look At These Incredible Shots Of The Russia's Sole Completed Lun-Class Ekranoplan". The Aviationist. Archived from the original on 2020-10-06. Retrieved 11 August 2020.
- ↑ Liang Yun; Alan Bliault; Johnny Doo (3 December 2009). WIG Craft and Ekranoplan: Ground Effect Craft Technology. Springer Science & Business Media. pp. 436–. ISBN 978-1-4419-0042-5.
- ↑ Fast Ferry International. High-Speed Surface Craft Limited. 2003.
- ↑ Satellite view of uncompleted Lun-class ekranoplan in Nizhny Novgorod, Russia via Google Maps. Retrieved 25 July 2021.
- ↑ Katz, Justin (27 May 2022). "DARPA's revolutionary seaplane wants to change how the Pentagon hauls cargo]". Breaking Defense. US.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ Ros, Miquel (22 October 2020). "The 'Caspian Sea Monster' rises from the grave". CNN. Retrieved 23 October 2020.
- ↑ Chapple, Amos (11 August 2020). "Belly Of The Beast: Illicit Photos From Inside The Soviet Ekranoplan". Radio Free Europe/Radio Liberty. Retrieved 27 July 2021.
- ↑ Sutton, H. I. (11 August 2020). "Russian Navy's Mighty 'Ekranoplan' May Have Been Wrecked". Forbes. Retrieved 27 July 2021.
- ↑ "Satellite view of beached Lun ekranoplan". Retrieved 23 April 2022.
- ↑ Ros, Miquel. "The 'Caspian Sea Monster' rises from the grave". CNN (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-15.