هامبارتسوم گریگوریان
| هامبارتسوم گریگوریان | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| زاده | ۹ مهٔ ۱۸۹۳ تبریز، |
| خاستگاه | ایرانی ارمنی‌تبار |
| درگذشته | ۲۸ ژوئیهٔ ۱۹۷۵ (۸۲ سال) تهران، |
| پیشه(ها) | آهنگ‌ساز |
| شناخته‌شده برای | بنیانگذار و رهبر گروه کر کومیتاس (۱۹۲۸-۱۹۶۹)از بنیانگذاران روزنامه «آلیک» و نشریه «لوئیس» |
هامبارتسوم گریگوری گریگوریان (ارمنی: Համբարձում Գրիգորի Գրիգորյան) آهنگ‌ساز ایرانی ارمنی‌تبار و بانی و رهبر گروه کر «کومیتاس» بود.
زندگی‌نامه[ویرایش]
او در ۹ مه ۱۸۹۳ در تبریز به دنیا آمد. در سال ۱۹۱۳، پس از فارغ‌التحصیل شدن از مدرسه، از وی دعوت برای تدریس در مدرسه ارامنه قزوین شد. در دوران جنگ جهانی اول (۱۹۱۸-۱۹۱۴)، وی خود را وقف کمک به مردم نمود. پس از پایان جنگ برای کمک به بازماندگان نسل‌کشی ارمنی‌ها به سلماس و ارومیه نقل مکان نمود. در سال ۱۹۲۳، وی و گروهی از جوانان ارمنی به «دانشگاه ملی پراگ» دعوت شدند، جایی که علاقه‌مند به ادامه تحصیل در مدرسه ریمسکی کورساکف شد. پس از شش ماه، وی به پاریس نقل مکان نمود و مشغول به تحصیل در رشته موسیقی در مدرسه خصوصی موسیقی (Schola Cantorum) شد. در سال ۱۹۲۷، وی به رشت نقل مکان نمود و در مدرسه ارامنه مشغول به تدریس شد. دیرتر، وی به تهران نقل مکان نمود و به همیاری به مردم و مدارس ادامه داد. وی در سال ۱۹۲۸ گروه کر «کومیتاس» را به یاد کومیتاس وارداپت[۱] بنیانگذاری نمود و بدون وقفه و فعالانه به همیاری فرهنگی به ارامنه در اقصی نقاط ایران مشغول بود. هارمبارتسوم گریگوریان بیش از ۲۰۰ آهنگ تصنیف نمود است. وی یکی از بنیانگذاران روزنامه ارمنی زبان «آلیک»[۲] (ارمنی: Ալիք) در سال ۱۹۳۱ در تهران بود که تا به امروز به صورت روزانه منتشر می‌شود. گریگوریان همچنین یکی از بانیان نشریه علمی و ادبی «لوئیس»[۳] در سال ۱۹۴۳ در تهران بود. وی به مناسبت تولد رضاشاه، «سرود ملی ایران» سروده محمدعلی امیر جاهد را در قالب قطعه کر درآورد و در حضور رضاشاه اجرا نمود. در سال ۱۹۶۹، گروه‌های فرهنگی تهران، ۵۵مین سال فعالیت گریگوریان و ۴۰مین سالگرد تأسیس گروه کر کومیتاس را جشن گرفتند. در سال ۱۹۷۳، از سوی «مسروب مقدس کیلیکیه»، «نشان ماشتوتس» به خاطر نقش فعال وی در فرهنگ ارامنه به وی اعطا شد. وی سرانجام در ۲۸ ژوئیه ۱۹۷۵ در سن ۸۲ سالگی در تهران درگذشت.
نگارخانه[ویرایش]
-
صفحهٔ اول اولین شمارهٔ نشریهٔ هفتگی آلیک،۲۲ مارس ۱۹۳۱م
پانویس[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hambarsoom Grigorian». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۵.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Համբարձում Գրիգորյան». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای ارمنی، بازبینی‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۵.
- ژانت د. لازاریان (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی (ویراست اول)، تهران: انتشارات هیرمند، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- Համբարձում Գրիգորյան at Avproduction.am
- Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 3. Yerevan. p. 226.
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
- Խուդավերդյան, Կոստանդին (1990). Հայկական համառոտ հանրագիտարան (به ارمنی). Vol. 1. Երևան: Հայկական Հանրագիտարան հրատարակչություն ՊՈԱԿ.
لغتنامهها و دایره المعارفها |
|---|
- آهنگسازان ارمنی‌تبار
- آهنگسازان اهل ارمنستان
- آهنگسازان کلاسیک مرد
- آهنگسازان موسیقی کلاسیک سده ۲۰ (میلادی)
- افراد ایرانی ارمنی‌تبار
- اهالی ارمنی‌تبار تبریز
- اهالی تبریز
- دانشآموختگان دانشگاه پاریس
- درگذشتگان ۱۹۷۵ (میلادی)
- زادگان ۱۸۹۳ (میلادی)
- موسیقیدانان ارمنی‌تبار
- موسیقیدانان مرد سده ۲۰ (میلادی)
- هنرمندان اهل ارمنستان
- آهنگسازان اهل ایران