علیرضا نوری‌زاده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از علی رضا نوری زاده)
علیرضا نوری‌زاده
علیرضا نوری‌زاده در سال ۲۰۱۱
زادهٔ۳ تیر ۱۳۲۸ ‏(۷۴ سال)
محله امیریه تهران، ایران
محل زندگیلندن
محل تحصیلدانشگاه لندن
پیشه
سال‌های فعالیت۱۳۵۵–اکنون
کارهای برجستهتحلیل و کارشناسی مسائل سیاسی-امنیتی ایران و خاورمیانه
فرزندان۳ (امید، نوید، نیما)
والدینسید نورالدین (پدر)
ملک چیتگر (مادر)
وبگاه

علیرضا نوری‌زاده (زادهٔ ۳ تیر ۱۳۲۸ در تهران) روزنامه‌نگار، شاعر، نویسنده، مجری تلویزیونی و کارشناس مسائل سیاسی ایران و خاورمیانه است. نوری‌زاده رئیس «مرکز مطالعات عربی ایرانی» در لندن،[۱][۲] خبرنگار دویچه وله، نویسندهٔ الشرق الاوسط و مدیر شبکه تلویزیونی ایران فردا است.

او کار نویسندگی را از نوجوانی با شعر و قصه و ترجمه سروده‌های شاعران معاصر عرب آغاز کرد. در آغاز ورود به دانشکده حقوق دانشگاه تهران به مجله فردوسی پیوست و پس از آن به معاونت سردبیری آن مجله درآمد. وی در دوره‌ای با گاهنامه‌های ادبی و هنری مانند آرش همکاری داشت و در سال ۱۳۵۲ برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت. پس از دریافت دکترا در رشته جامعه‌شناسی سیاسی از دانشگاه لندن به ایران بازگشت و در سمت دبیر سیاسی روزنامه اطلاعات مشغول به کار شد. وی پس از بسته‌شدن روزنامه‌ها و تهدید به مرگ[۳] ناچار به ترک دوباره ایران شد و به انگلستان بازگشت. او در کنار فعالیت‌های روزنامه‌نگاری، سردبیری ماهنامه عرب‌زبان الموجز را در مرکز پژوهش‌های ایران و اعراب برعهده دارد.[۴] او همچنین مجری برنامه پنجره‌ای رو به خانه پدری در شبکه ایران فردا است.[۵]

زندگی حرفه‌ای[ویرایش]

علیرضا نوری‌زاده در هنگام انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی، دبیر سیاسی روزنامهٔ اطلاعات بود. وی اکنون در لندن زندگی می‌کند[۶] و با الشرق الاوسط[۷] و صدای آمریکا همکاری دارد.[۸] علیرضا نوری‌زاده هم چنین اجرای برنامه‌ای به نام «پنجره‌ای رو به خانه پدری» را در شبکه تلویزیونی ایران فردا در دست دارد. وی به غیر از زبان فارسی، به انگلیسی و عربی نیز مسلط است.[۹] علیرضا نوری‌زاده هر ماهه (دوبار) با حضور در برنامه «دو روز اول» و در روزهای جمعه هر هفته، با حضور در برنامه تفسیر خبر در شبکه تلویزیونی ایران فردا به شرح رخدادهای هر ماه و هر هفته ایران می‌پردازد. وی همچنین نویسنده مجموعه کتاب‌هایی دربارهٔ قتل‌های زنجیره‌ای است.[۱۰] به گفته مسعود مافان، مدیر نشر باران در سوئد، کتاب‌های نوری زاده دربارهٔ قتل‌های زنجیره‌ای، از کتاب‌های پرفروش خارج کشور بوده‌است.[۱۱] داوود نعمتی مدیر نشر نیما در آلمان، کتاب‌های نوری‌زاده در این زمینه مانند «سونای زعفرانیه» و «فلاحیان مردی برای تمام فصول جنایت» را از کتاب‌های پرفروش دانسته‌است.[۱۲]

دیدگاه‌ها[ویرایش]

کاندیداتوری میرحسین موسوی[ویرایش]

نوری زاده در تحلیلی پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ حضور میرحسین موسوی را توطئه‌ای از سوی حاکمیت دانست و حضور او و مهدی کروبی را دلیلی برای داغ کردن انتخابات اعلام کرد. چند ماه بعد از این تحلیل و زمانی که جنبش سبز به یک حرکت اعتراضی مهم بدل شده بود موضع‌گیری پیشین خود را اشتباه دانست.[۱۳]

انتقادات[ویرایش]

  • علیرضا نوری‌زاده در مورد مسائل و رخ‌دادهای سیاسی و امنیتی ایران و جهان به بررسی و اظهار نظر پرداخته‌است که در همین باره برخی منتقدان او را به عدم پایبندی به واقعیت متهم می‌کنند. مانند ایرج مصداقی که در مقاله‌ای با عنوان «نوری‌زاده، بانک مرکزی جعلیات و عصاره ژورنالیسم بی‌اعتبار» با ذکر مواردی از نوشته‌های نوری‌زاده، او را به دروغ‌پردازی متهم می‌کند و داستان مورد ادعای نوری‌زاده در باب دار زدن فرخ‌رو پارسا را که در تاریخ ۴ تیر ۱۳۵۸ در مجلهٔ امید ایران چاپ شد را ساختگی و جعلی دانسته و دلایلی برای آن ذکر می‌کند. نوری‌زاده در گفتگویی با بی‌بی‌سی فارسی به این انتقادات پاسخ داده‌است.[۱۴]
  • پس از فرار حمیدرضا ذاکری یک مأمور اخراجی سطح پایین سازمان زندان‌ها به جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۰۱، که خود را مأمور اطلاعاتی ایران معرفی می‌کرد، نوری‌زاده ضمن معرفی ذاکری، با او به مصاحبه پرداخت. سرویس‌های امنیتی آلمان و اف‌بی‌آی ذاکری را فردی دروغ‌پرداز که برای منافع مادی شهادت دروغ می‌دهد معرفی کردند و ادعاهایش به طور مکرر از سوی دادگاه و رسانه‌های غربی رد شد.[۱۵][۱۶]

ترور نافرجام[ویرایش]

در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۰ میلادی (۷ آذر ۱۳۸۹) وبگاه ویکی‌لیکس بخش‌هایی از اسناد و گزارش‌های طبقه‌بندی شده وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا را منتشر کرد. در یکی از این اسناد، متن گزارش محرمانهٔ ترور نافرجام علیرضا نوری‌زاده در آمریکا به وسیله مأمور اطلاعاتی ایرانی به نام «محمدرضا صادقی‌نیا» شرح داده شده‌است.[۱۷][۱۸] پس از افشاگری ویکی‌لیکس، پلیس آمریکا، طرح ترور نافرجام از سوی «محمدرضا صادقی‌نیا» را تأیید و از وی با عنوان مأمور اطلاعاتی حکومت ایران یاد کرده‌است.[۱۹]

علیرضا نوری‌زاده، ماجرای ترور را تأیید کرده‌است.[۲۰] در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۰ میلادی، علیرضا نوری‌زاده به العربیه گفت: «پلیس بریتانیا پس از آن برای حمایت من و اعضای خانواده‌ام تدابیر ویژه‌ای به‌کار گرفته‌است».[۲۱]

زندگی شخصی[ویرایش]

نوری‌زاده پدر نیما نوری‌زاده، کارگردان فیلم ساخته شده در سال ۲۰۱۲ پروژه ایکس و فیلم ساخته شده در سال ۲۰۱۵ افراط آمریکایی، و تهیه‌کننده‌های موسیقی الکترونیک امید ۱۶بی و نوید است.[۲۲]

کتاب‌شناسی[ویرایش]

  • از حجره‌های سالوس تا غرفه‌های سوپر دولوکس، نشر باران، ۲۰۱۱
  • ما بچه‌های خوب امیریه، نشر کتاب، ۱۹۹۵
  • وطنم، نور و آب و عطر و عسل: برگزیده شعرهای ۶۹ تا ۷۳, نشر باران، ۱۹۹۹
  • فلاحیان مردی برای همهٔ فصول جنایت، نشر نیما، ۲۰۰۲
  • ناگفته‌ها در پروندهٔ قتل‌های زنجیره‌ای، نشر نیما، ۲۰۰۰
  • سونای زعفرانیه، نشر نیما، ۲۰۰۱
  • گزارش قتلها و اعترافات سعید امامی، نشر باران، ۲۰۰۰

ترانه‌شناسی[ویرایش]

نام ترانه خواننده ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم سال انتشار
شوکت بودن مازیار علیرضا نوری‌زاده صادق نوجوکی ناصر چشم‌آذر
شعرهای عاشقانه شاهرخ علیرضا نوری‌زاده صادق نوجوکی ناصر چشم‌آذر
زنگ حساب ستار علیرضا نوری‌زاده صادق نوجوکی صادق نوجوکی
وطنم ستار علیرضا نوری‌زاده فرید زلاند فرید زلاند ۲۰۱۸
سرود مهرگان ابی علیرضا نوری‌زاده تورج شعبانخانی اریک ۲۰۲۱

اسامی مستعار[ویرایش]

مطابق کتاب نامهای مستعار نویسندگان و شاعران معاصر ایران از عباس مافی این نویسنده با اسامی مستعار «آرش» و «ع. بیدار» و «ع. شباهنگ» و «ع. ن.» و «ع. ناوک» هم نویسندگی کرده است.

پانویس[ویرایش]

  1. نوری‌زاده اختلافات گروه‌های سیاسی در ایران را بسیار عمیق دانست بایگانی‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine, العربیه فارسی
  2. Will Iran's Basij stay loyal?
  3. "برنامه Doha Debate از تلویزیون بی‌بی‌سی" (به انگلیسی). Retrieved 16 November 2009.
  4. نوری‌زاده، علیرضا، از لابلای دفتر ایام، یادداشت‌هایی از عصر شاه و امام، سوئد: نشر باران، ۱۳۷۸/۱۹۹۹. پشت جلد.
  5. پنجره ای رو به خانه پدری دوشنبه 25 شهریور‎, retrieved 2019-09-17
  6. شریف‌نیوز
  7. «دویچه وله». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ مه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۷.
  8. Persian Prime Time Lineup, VOA Persian
  9. نوری‌زاده، علیرضا، از لابلای دفتر ایام، یادداشت‌هایی از عصر شاه و امام، سوئد: نشر باران، ۱۳۷۸/۱۹۹۹. پشت جلد.
  10. «وبگاه افشا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۰۷.
  11. 'سانسور داخل، علت وجودی نشر خارج کشور'
  12. خبرنگار ناظر بر اعدامهای انقلابی مسجد رفاهبی‌بی‌سی فارسی
  13. علیرضا نوریزاده (۴ مارچ ۲۰۱۰). «من این دلق مرصع را بخواهم سوختن روزی…». کیهان لندن. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  14. بی‌بی‌سی فارسی
  15. «Mr. Timmerman, Bring Your Site Down!». Iran Briefing. ژوئیه ۳۰, ۲۰۱۳.
  16. «9/11 Scandal, Forged Documents Used in Court by Ken Timmerman and Zakeri a "Fabricator of Monumental of Proportions"». iranbriefing. اوت ۱۹, ۲۰۱۳.
  17. Iranian dissident 'suspected target for London hit', The Guardian
  18. US embassy cables: Critic targeted by Iranian regime, The Guardian
  19. CNN exclusive: Plotter of foiled 'hit' was allowed to return to Iran, CNN
  20. تلاش برای سوءقصد به جان دکتر نوری‌زاده، رادیو زمانه
  21. علیرضا نوری‌زاده طرح ترور وی توسط یک مأمور ایرانی را فاش کرد بایگانی‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine، العربیه فارسی
  22. "Project X, A wild directorial debut for Iranian-British Nima Nourizadeh".
  • مافی، عباس. نامهای مستعار نویسندگان و شاعران معاصر ایران. تهران:انتشارات دائره المعارف بزرگ اسلامی. 1396.

پیوند به بیرون[ویرایش]