راسوی کوچک
| راسو | |
|---|---|
| |
| وضعیت بقا | |
| آرایه‌شناسی (زیست‌شناسی) | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پستانداران |
| راسته: | گوشت‌خواران |
| تیره: | راسوییان |
| زیرخانواده: | راسویی |
| سرده: | راسو لینه، ۱۷۵۸ |
راسو (قاقم) کوچک (Mustela nivalis) یکی از انواع پستانداران و کوچکترین عضو راسته زیستی گوشتخوارسانان است که بومی اوراسیا، آمریکای شمالی و شمال آفریقا به شمار می‌رود.
این راسو به دلیل جثه کوچکش گاهی با موش اشتباه می‌شود. حیوانی شکارچی است و بیشتر از جوندگان کوچک تغذیه می‌کند اما گاهی شکارهای بسیار بزرگتر از خودش در حد خرگوش و پرندگان را هم می‌گیرد. خزندگان کوچک، قورباغه‌ها و ماهی از دیگر طعمه‌های آن هستند و گاهی برای گرفتن پرندگان یا خوردن تخم آنها به بالای درخت می‌رود. غالباً در میان پوشش گیاهی انبوه یا کپه‌های سنگ برای شکار کمین می‌کند و می‌تواند وارد لانه‌های زیرزمینی جوندگان شده و آنها را تعقیب و شکار کند. از آنجا که راسو در نزدیکی مراکز انسانی، مانند روستاها و مزارع هم زندگی می‌کند ممکن است پرندگان خانگی مانند مرغ و خروس را نیز شکار کند. راسوها با گاز گرفتن زیر جمجمه طعمه، آن را می‌کشند.[۲] این جانور معمولاً در طول روز فعال است، زیرا با اینکه بیشتر با حس بویایی خود شکار می‌کند، حس بینایی و شنوایی خوبی هم دارد.[۲]
راسو قابلیت دست‌آموز شدن دارد و زود به انسان انس می‌گیرد. یکی از کارشناسان گفته که در منطقه چالدران ماکو هنگام وارسی تله‌ها و اندازه‌گیری جوندگان کوچک یک راسو با احتیاط نزدیک شده و موش‌ها را از دست من می‌ربود و پس از بردن آن به لانه‌اش بار دیگر مراجعت می‌کرد.
راسو در ماه‌های گرم سال جفتگیری می‌کنند. مدت آبستنی حدود ۳۵ روز است و سه تا ۱۰ بچه می‌زاید. تعداد دفعات زایمان دو بار در سال است. بچه‌ها در سه هفتگی چشم باز می‌کنند. تا سه ماهگی وابسته به مادر هستند و در یک سالگی بالغ می‌شوند. در حالت وحشی عمر کمی دارند ولی در اسارت تا ۱۰ سال زندگی می‌کنند.
این جانور در بیشتر قسمتهای نیمکره شمالی از جمله بخش‌های شمالی و غربی ایران هم حضور دارد. در نقاط مختلف ایران نام‌های متنوعی در ایران دارد.در گیلکی؛ زر بانو که ، گنجوانِی ، و در ترکی: داش سی چانی، موشول، عرب دوشان، در کردی: تانجی موش، تازی موش، دلی، در لری: تُل تازی و در مازندرانی: گرزه بانو، عروسک، گنجه سرخوسه، لسک به آن گفته می‌شود.[۳]
مشخصات جسمی[ویرایش]
اندازه این حیوان در مناطق مختلف دنیا بسیار متغیر است. به طور میانگین نرها ۱۳ تا ۲۶ سانتیمتر و ماده‌ها ۱۱٫۴ تا ۲۰٫۴ سانتیمتر طول دارند. طول دم در نرها بین ۱۲ تا ۸۷ و در ماده‌ها ۱۷ تا ۶۰ میلیمتر است. نرها ۳۶ تا ۲۵۰ گرم و ماده‌ها ۲۹ تا ۱۱۷ گرم وزن دارند.
موهای پشت آن به رنگ قهوه‌ای و پایین بدن، سفید است. خط حدفاصل رنگ پشت و پایین بدن کاملاً مشخص است. در فصل زمستان و به خصوص در مناطق کوهستانی، مانند البرز و مناطق سردسیر آذربایجان موهای پشت کم رنگ‌تر و گاهی کاملاً سفید می‌شوند؛ ولی تعدادی موی سیاه در انتهای دم مشاهده می‌شود.
منابع[ویرایش]
- ↑ Tikhonov, A. , Cavallini, P. , Maran, T. , Kranz, A. , Herrero, J. , Giannatos, G. , Stubbe, M. , Conroy, J. , Kryštufek, B. , Abramov, A. , Wozencraft, C. , Reid, F. & McDonald, R. (2008). Mustela nivalis. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2008. Retrieved on 21 March 2009 Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ دانشنامه کودکان و نوجوانان آکسفورد. جلد اول، چاپ اول، ۱۳۸۰، نشر نی، صفحهٔ ۳۳۴
- ↑ راسو (قاقم)
   | |||||||||||||||||||||||||||||||
| سمورهای آبی Lutrinae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| راسوئیان Mustelinae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
_1982,_MiNr_2678.jpg){kind=small}
- سیاهه قرمز IUCN از گونههای با کمترین نگرانی
- پستانداران
- پستانداران آسیا
- پستانداران آلمان
- پستانداران آمریکای شمالی
- پستانداران اروپا
- پستانداران استونی
- پستانداران ایالات متحده آمریکا
- پستانداران ایران
- پستانداران بریتانیا
- پستانداران توصیفشده در ۱۷۶۶ (میلادی)
- پستانداران جمهوری آذربایجان
- پستانداران شمالگان
- پستانداران کانادا
- پستانداران نیوزیلند
- پستانداران هند
- جانوران توصیفشده در ۱۷۶۶ (میلادی)
- حیوانات سرزمین قطبی
- راسوها
- زیاگان ایران
- زیاگان شمالگان
- گوشتخوارسانان اروپا
- گونه نامگذاریشده توسط کارل لینه
- زیواگان ایران
