دولت نخست ابراهیم حکیمی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دولت نخست ابراهیم حکیمی

کابینه کشور شاهنشاهی ایران
نخست‌وزیر ایران
تاریخ تشکیل۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۴
تاریخ انحلال۱۳ خرداد ۱۳۲۴
افراد و سازمان‌ها
رئیس کشورمحمدرضا پهلوی
رئیس دولتابراهیم حکیمی
پیشینهٔ رئیس دولتوزیر مشاور (۱۳۲۱)
وزیر عدلیه (۱۳۰۲)
وزیر امور خارجه (۱۳۰۱–۱۳۰۰)
وزیر علوم و اوقاف و فواید عامه
وزیر مالیه
نمایندهٔ مجلس شورای ملی
شمار اعضا۱۰ وزیر + ۲ وزیر مشاور
پیشینه
انتخابات(ها)انتخابات مجلس شورای ملی (۱۳۲۲)
دوره(های) مجلسمجلس چهاردهم
پیشیندولت مرتضی‌قلی بیات
پسیندولت محسن صدر

دولت نخست ابراهیم حکیمی یکی از دولت‌های دوران پادشاهی مشروطه در دورهٔ دودمان پهلوی است که از اردیبهشت تا خرداد ۱۳۲۴ فعالیت کرد. رئیس این دولت، ابراهیم حکیمی بود.

در جلسه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۴، نمایندگان مجلس با ۶۴ رأی از ۱۰۰ نفر به زمامداری ابراهیم حکیمی ابراز تمایل کردند.[۱] در پی آن، فرمان نخست‌وزیری صدر همان روز توسط شاه صادر شد.[۲] صدر هیئت وزیران خود را روز ۲۰ اردیبهشت به حضور شاه[۳] و روز ۲۳ اردیبهشت به مجلس شورای ملی معرفی کرد.[۴]

دولت حکیمی که در ابتدا نتوانسته بود سر مسئلهٔ تعیین وزیران نظر اکثریت فراکسیون‌های میهن، اتحاد ملی و دموکرات را تأمین کند، روز ۱۳ خرداد[۵] با ۲۵ رأی موافق، ۷ رأی مخالف و ۶۳ رأی ممتنع از ۹۵ نفر نتوانست رأی اعتماد مجلس شورای ملی را کسب کند و درنتیجه سقوط کرد.[۶]

هیئت دولت[ویرایش]

مقام نام آغاز تصدی پایان تصدی حزب سیاسی منبع
نخست‌وزیر ابراهیم حکیمی۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۲]
وزیران
وزیر امور خارجه انوشیروان سپهبدی۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر بازرگانی و پیشه و هنر ابوالقاسم نجم۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر بهداری اسماعیل مرزبان۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴اراده ملی [۳]
وزیر پست و تلگراف و تلفن مستقل[۳]
وزیر جنگ ابراهیم زند۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴نظامی[۳]
وزیر دادگستری[الف] غلامحسین خوشبین*۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر دارایی عبدالحسین هژیر۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر راه نادر آراسته۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر فرهنگ غلامحسین رهنما۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر کشاورزی نصرالله خلعتبری۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر کشور ابراهیم حکیمی۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیران مشاور
وزیر مشاور مصطفی عدل۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]
وزیر مشاور حسنعلی کمال هدایت۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴۱۳ خرداد ۱۳۲۴مستقل[۳]

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. الله‌یار صالح برای وزارت دادگستری در نظر گرفته شد، ولی چون خارج از کشور (آمریکا) بود، کفالت وزارت‌خانه به‌عهده معاون وزارت دادگستری بود.

منابع[ویرایش]

  1. «اظهار تمایل مجلس». اطلاعات (۵۷۴۹): ۱. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۴ – به واسطهٔ ویکی‌انبار.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «شرفیابی آقای حکیمی و صدور دستخط». اطلاعات (۵۷۵۰): ۳. ۱۳ اردیبهشت ۱۳۲۴ – به واسطهٔ ویکی‌انبار.
  3. ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ ۳٫۱۰ ۳٫۱۱ ۳٫۱۲ ۳٫۱۳ «معرفی هیئت وزیران بحضور اعلیحضرت همایون شاهنشاهی». اطلاعات (۵۷۵۶): ۱. ۲۰ اردیبهشت ۱۳۲۴ – به واسطهٔ ویکی‌انبار.
  4. «مجلس شورای ملی». اطلاعات (۵۷۵۸): ۱. ۲۳ اردیبهشت ۱۳۲۴ – به واسطهٔ ویکی‌انبار.
  5. «تصمیم قانونی راجع به کابینه آقای ابراهیم حکیمی نخست‌وزیر». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۳ خرداد ۱۳۲۴.
  6. شجیعی، زهرا (۱۳۷۲). نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی: مطالعه از نظر جامعه‌شناسی سیاسی. ج. ۳: هیئت وزیران ایران در عصر مشروطیت (ویراست دوم). تهران: انتشارات سخن. ص. ۲۱۰. شابک ۹۶۴-۳۷۲-۰۸۸-۸.