پرش به محتوا

ترور اسماعیل هنیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ترور اسماعیل هنیه
تاریخ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴؛ ۰ روز پیش (۲۰۲۴-31}})
مکانتهران، ایران
هدفاسماعیل هنیه
شرکت‌کننده‌هاموساد
 نیروی هوایی اسرائیل (منابع ایرانی)[نیازمند منبع][۱]
کشته‌هااسماعیل هنیه به همراه یک نفر از محافظینش

اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس، در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴ (۱۰ مرداد ۱۴۰۳)، پس از شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان،[۲] در محل اقامت خود در تهران ترور شد. یک محافظ ایرانی نیز در این حمله کشته شد.[۳] علت کشته شدن هنیه توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دست بررسی است.[۴] وی چند ساعت پیش از این حمله، در روز سه شنبه ۹ مرداد ۱۴۰۳ با رهبر جمهوری اسلامی دیدار و گفتگو داشت.[۵]

هنیه در دانشگاه اسلامی غزه تحصیل کرد و در سال ۱۹۸۷ فارغ‌التحصیل شد. او مدتی به عنوان نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین و رئیس حماس در نوار غزه مسئولیت داشت. وی در سال ۲۰۱۷ رئیس دفتر سیاسی حماس شد. در سال ۲۰۱۸، وزارت امور خارجه ایالات متحده او را به عنوان تروریست جهانی تعیین کرد.[۶] قتل هدفمند هنیه نشان دهنده بالاترین قتل یک رهبر سیاسی حماس از زمان حملات ۷ اکتبر به رهبری حماس است.[۷] این ترور پس از آن صورت گرفت که اسراییل روز قبل یکی از فرماندهان حزب‌الله را در بیروت هدف قرار داد و نگرانی‌ها از تشدید درگیری‌های منطقه ای افزایش یافت.[۸] در آوریل ۲۰۲۴ سه پسر و چهار نوه هنیه در حمله هوایی اسرائیل به غزه کشته شدند.[۷]

زمینه

[ویرایش]

اسماعیل هنیه

[ویرایش]
دیدار هنیه با رهبر ایران، حدود چهارده ساعت پیش از ترور وی

اسماعیل هنیه رهبر حماس محسوب می‌شد. او از سال ۱۹۸۷ یکی از اعضای برجسته جنبش بود و در سال ۲۰۱۷ به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس انتخاب شد. وزارت امور خارجه ایالات متحده او را در سال ۲۰۱۸ به عنوان تروریست جهانی تعیین شده ویژه معرفی کرد. در آوریل ۲۰۲۴، سه پسر و چهار نوه او در یک حمله هوایی در نوار غزه کشته شدند.[۶] هنیه از زمان خروج از نوار غزه در سال ۲۰۱۹ در خارج از کشور در قطر زندگی می‌کرد.[۹]

تصاویری از دفتر وی در دوحه پایتخت قطر نشان می‌دهد که هنیه در حال جشن گرفتن حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر همراه با دیگر مقامات حماس، همراه با دعا و ستایش خداوند است. هنیه چهره عمومی این حمله شد و علناً آن را آغاز دوره جدیدی در درگیری فلسطین و اسرائیل توصیف کرد.[۱۰][۱۱]

آخرین تصویر شناخته شده از اسماعیل هنیه که توسط رسانه‌های ایران گزارش شده است، یک روز قبل از نمایشگاه پارک موضوعی تهران گرفته شده است که در آن نشانه‌های «محور مقاومت» به چشم می‌خورد. در این عکس، زیاد نخاله، رهبر جهاد اسلامی فلسطین، و گروهی از مردان که با ماکت مسجد الاقصی عکس گرفته‌اند، همراهی می‌کنند.[۱۲]

کشتار مقامات حماس

[ویرایش]

در پاسخ به حمله حماس به اسرائیل در ۲۰۲۳، اسرائیل اعلام کرد که رهبران حماس را در سرتاسر جهان هدف قرار خواهد داد.[۷][۱۳] در ۲ ژانویه ۲۰۲۴، صالح العاروری معاون حماس در یک حمله هوایی در بیروت ترور شد.[۱۴] خبر ترور هنیه تنها چند ساعت پس از اعلام اسراییل مبنی بر ترور فؤاد شکر، یکی از رهبران ارشد حزب‌الله در بیروت منتشر شد.[۷]

ترور

[ویرایش]

گزارش اولیه قتل اسماعیل هنیه از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران منتشر شد که جزئیات محدودی در مورد شرایط مرگ وی ارائه کرد که گفته بود حدود ساعت ۲ بامداد ۱۰ مردادماه ۱۴۰۳ رخ داده است و این حادثه در دست بررسی است. هنیه روز قبل برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان در ایران بود.[۲] به گفته حماس، «او در حمله هوایی صهیونیست‌ها به محل اقامتش کشته شد.» دولت اسرائیل هرگونه اظهار نظر فوری را رد کرد.[۱۵] یکی از محافظان وی نیز در این حمله کشته شد.[۱۶] به گزارش فارس، هنیه در یکی از اقامتگاه‌های ویژه جانبازان در شمال تهران مستقر بود.[۱۷]

المیادین رسانه لبنانی نزدیک به حزب‌الله لبنان گزارش داد که هنیه توسط موشک پرتاب شده از خارج از ایران هدف ترور قرار گرفته است.[۱۰]

تحلیل

[ویرایش]

جروزالم پست مرگ هنیه را شکستی بزرگ برای ترورهای مورد حمایت ایران توصیف کرد و افزود: «در حالی که برخی از قبل کشتن رهبر تروریست حماس را تشدید تنش می‌دانند، واقعیت این است که مرگ او مقدار کمی عدالت به ازای جنایات 7 اکتبر است».[۱۸]

واکنش‌ها

[ویرایش]

حماس

[ویرایش]

حماس اظهار داشت که آنها برای مرگ هنیه که مدعی بود در «حمله خیانتکارانه صهیونیستها به محل اقامتش در تهران» کشته شد، عزادار شدند.[۱۹] موسی ابومرزوق، یکی از مقامات ارشد حماس، گفت که ترور هنیه «اقدامی بزدلانه بود که بیهوده نخواهد گذشت».[۲۰] یکی دیگر از مقامات ارشد، سامی ابوزهری، اسرائیل را به کشتن هنیه متهم کرد و گفت که هدف آن شکستن اراده حماس و فلسطینیان است.[۲۱]

تشکیلات خودگردان فلسطین

[ویرایش]

رئیس‌جمهور، محمود عباس، این قتل را محکوم کرد و آن را «اقدامی بزدلانه و تشدید شدید تنش» خواند. او همچنین خواستار اتحاد مردم فلسطین شد.[۲۲][۲۳][۲۴]

ایران

[ویرایش]

رهبر جمهوری اسلامی ایران، سید علی خامنه‌ای، پس از ترور، جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی با مقامات ارشد ایران برگزار کرد.[۳] ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه این ترور را محکوم کرد و گفت که «خون هنیه هرگز هدر نخواهد رفت».[۲۵]

اسرائیل

[ویرایش]

نیروهای دفاعی اسرائیل به سی‌ان‌ان گفتند که «به گزارش‌های رسانه‌های خارجی پاسخ نمی‌دهند».[۲۶] آمیهای الیاهو، وزیر میراث فرهنگی، ترور را ستود و گفت که این ترور «جهان را کمی بهتر می‌کند».[۲۷][۲۸] ارتش اسرائیل هیچ دستورالعمل امنیتی جدیدی برای غیرنظامیان منتشر نکرده بود.

بین‌المللی

[ویرایش]
  • ترکیه وزارت خارجه ترکیه در واکنش به ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس، انجام این ترور را ناشی از «عملیات بزدلانه تروریستی» در تهران دانست و آن را محکوم کرد. این بیانیه تأکید کرد که انجام این ترور بار دیگر نشان داد که کابینه نتانیاهو هیچ انگیزه‌ای برای رسیدن به سازش ندارد.[۲۹][۳۰]
  • افغانستان حکومت سرپرست افغانستان با تسلیت به کشورهای اسلامی گفت: ترور اسماعیل هنیه، از رهبران حماس، غم بزرگی برای امت به جا گذاشت، اما در عین حال نویدی برای از بین رفتن اسرائیل خواهد بود.
  • شبکه سی‌ان‌ان به روایت از تحلیلگران اسرائیلی گزارش داد: امروز روز بدی برای خانواده‌های اسرای اسرائیلی به‌شمار می‌رود. این تحلیلگران اضافه کردند ترور هنیه تأثیر منفی بر روند مذاکرات توافق تبادل اسرا با جنبش حماس خواهد گذاشت.[۳۱]
  • روسیه میخائیل بوگدانوف معاون وزیر امور خارجه این کشور ترور را محکوم کرد و آن را یک «قتل سیاسی غیرقابل قبول» خواند.[۳۲]
  • قطر در بیانیه وزارت امور خارجه قطر در واکنش به ترور هنیه آمده است: دولت قطر ترور رئیس دفتر سیاسی حماس را به شدت محکوم می‌کند، ترور اسماعیل هنیه جنایتی فجیع و تشدید خطرناک تنش و نقض آشکار قوانین بین‌المللی و انسانی است.[۳۳]
  • ایالات متحده آمریکا یک سخنگوی کاخ سفید اذعان کرد که آنها گزارش‌هایی از مرگ هنیه را دیده‌اند، اما از ارائه هر گونه اظهارنظر فوری خودداری کردند.[۳۴] لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، گفت که او فکر نمی‌کند جنگ گسترده‌تر در خاورمیانه اجتناب ناپذیر باشد، و افزود که ایالات متحده در صورت حمله به اسرائیل به دفاع از اسرائیل کمک خواهد کرد.[۳۵]
  • چین وزارت امور خارجه چین اعلام کرد که آنها (فلسطین و اسرائیل) باید هر چه زودتر به منظور جلوگیری از تشدید بیشتر در جنگ و تقابل، به آتش‌بس دست پیدا کنند. چین قاطعانه با ترور هنیه در ایران مخالف است و آن را محکوم می‌کند و این حادثه می‌تواند منجر به بی‌ثباتی بیشتر منطقه شود.[۳۶]

گروه‌های مبارز اسلام‌گرا

[ویرایش]
  • حزب‌الله لبنان حزب‌الله لبنان روز چهارشنبه پس از کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر حماس در شبانه روز در تهران، پایتخت ایران، تسلیت خود را صادر کرد.[۳۷]
  •  حوثی‌ها (SRC) محمد علی الحوثی، رهبر کمیته عالی انقلاب حوثی، این حمله را محکوم کرد و آن را «جنایت تروریستی شنیع و نقض آشکار قوانین و ارزش‌های آرمانی» خواند.[۳۸]
  • جهاد اسلامی فلسطین ترور جنایتکارانه دشمن علیه اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس، مردم ما را از ادامه مقاومت برای پایان دادن به جنایت رژیم صهیونیستی که از هر حدی فراتر رفته است، منصرف نخواهد کرد. ما بر انسجام خود با برادرانمان در جنبش حماس در مقاومت در برابر رژیم غاصب اسرائیل تأکید می‌کنیم.[۳۹]

منابع

[ویرایش]
  1. https://aje.io/q81j9i?update=3083430
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Sewell, Abby (30 July 2024). "Hamas says its leader Ismail Haniyeh was assassinated in Tehran by an Israeli airstrike" (به انگلیسی). Associated Press. Retrieved 31 July 2024.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Fassihi, Farnaz; Bergman, Ronen (31 July 2024). "Iran Says Haniyeh, a Top Hamas Leader, Was Killed". The New York Times. Retrieved 30 July 2024.
  4. Jeong, Andrew (31 July 2024). "Iran's Islamic Revolutionary Guard Corps said the cause of Ismail Haniyeh's death is under investigation and that the results would be announced later in the day, Iranian state media reported". The Washington Post. Retrieved 30 July 2024.
  5. «دیدار اسماعیل هنیه با رهبر انقلاب+عکس». تابناک. ۹ مرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۴۰۳.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ "Israel-Gaza war: Hamas leader Ismail Haniyeh says three sons killed in air strike". BBC News (به انگلیسی). 10 April 2024. Retrieved 31 July 2024.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ Jones, Rory (31 July 2024). "Hamas Political Leader Ismail Haniyeh Killed in Iran". The Wall Street Journal.
  8. https://www.aljazeera.com/news/liveblog/2024/7/31/israels-war-on-gaza-live-israel-hits-beirut-in-assassination-operation?update=3083430
  9. "Hamas's political chief Ismail Haniyeh assassinated in Iran". Al Jazeera. 31 July 2024. Retrieved 31 July 2024.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Makoii, Akhtar; Confino, Jotam; Zagon, Chanel; Cleave, Iona (2024-07-31). "Israel-Hamas war latest: Hamas political leader Ismail Haniyeh assassinated in Iran". The Telegraph (به انگلیسی). ISSN 0307-1235. Retrieved 2024-07-31.
  11. Rothwell, James; Shamalakh, Siham (2023-10-08). "Ismael Haniyeh profile: Hamas leader who cheered Oct 7 and led ceasefire negotiations". The Telegraph (به انگلیسی). ISSN 0307-1235. Retrieved 2024-07-31.
  12. Fassihi, Farnaz; Rasgon, Adam; Bergman, Ronen (2024-07-30). "Hamas Leader Is Killed in Iran During Visit". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2024-07-31.
  13. TABNAK، تابناک | (۱۴۰۳/۰۵/۱۰). «سخنان معنادار نتانیاهو و گالانت قبل از ترور هنیه». fa. دریافت‌شده در 2024-07-31. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  14. Graeme Baker; Raffi Berg (2 January 2024). "Hamas deputy leader Saleh al-Arouri killed in Beirut blast". BBC. Retrieved 31 July 2024.
  15. Aggarwal, Mithil (31 July 2024). "Hamas chief Ismail Haniyeh killed in Israeli airstrike in Iran, Hamas says". NBC (به انگلیسی). Retrieved 31 July 2024.
  16. https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2024/07/31/palestinian-president-abbas-strongly-condemns-killing-of-hamas-chief-haniyeh
  17. «اولین جزئیات از ترور اسماعیل هنیه در تهران». فارس. ۱۰ مرداد ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴.
  18. "Death of Haniyeh is major setback for Iranian-backed terror - analysis". The Jerusalem Post (به انگلیسی). 2024-07-31. Retrieved 2024-07-31.
  19. Livingstone, Helen (31 July 2024). "Middle East crisis: Hamas says leader Ismail Haniyeh killed in Iran – latest updates". The Guardian. Retrieved 31 July 2024.
  20. "إسرائیل تغتال هنیة فی طهران". وکالة معـا الاخبـاریة (به عربی). 31 July 2024. Retrieved 31 July 2024.
  21. "Reactions to the killing of Hamas's Ismail Haniyeh". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-31.
  22. "Palestinian President Abbas 'strongly condemns' killing of Hamas chief Haniyeh". al-Arabiya. 31 July 2024. Retrieved 31 July 2024.
  23. "Mahmoud Abbas condemns killing of Haniyeh, calls on Palestinians to unite". Al Jazeera. 31 July 2024.
  24. https://www.mehrnews.com/news/6181419/ترور-بزدلانه-اسماعیل-هنیه-در-تهران
  25. "Iran's Foreign Ministry says Haniyeh's 'blood will never be wasted'". Al Jazeera. 31 July 2024.
  26. Salman, Abeer (31 July 2024). "Israeli military declines to comment on death of Hamas political leader". CNN. Retrieved 30 July 2024.
  27. "Israeli government minister celebrates Hamas chief's assassination". Al Jazeera. 31 July 2024.
  28. "Reactions to the killing of Hamas's Ismail Haniyeh". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-31.
  29. https://www.mehrnews.com/news/6181419/ترور-بزدلانه-اسماعیل-هنیه-در-تهران
  30. "Turkey condemns Haniyeh's 'heinous' assassination". Al Jazeera. 31 July 2024.
  31. https://www.mehrnews.com/news/6181419/ترور-بزدلانه-اسماعیل-هنیه-در-تهران
  32. "Reactions to the killing of Hamas's Ismail Haniyeh in Iran". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 2024-07-31.
  33. «قطر ترور اسماعیل هنیه را به شدت محکوم کرد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۴-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۳۱.
  34. Yeung, Aditi Sangal, Sana Noor Haq, Antoinette Radford, Tori B. Powell, Kathleen Magramo, Jessie (30 July 2024). "Hamas political leader Ismail Haniyeh killed in Tehran". CNN (به انگلیسی). Retrieved 31 July 2024.
  35. https://www.ynetnews.com/article/b12rnbptr
  36. «وزارت خارجه چین: ما به شدت با ترور اسماعیل هنیه را محکوم می‌کنیم». پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News. ۲۰۲۴-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۳۱.
  37. https://www.theguardian.com/world/live/2024/jul/31/middle-east-crisis-live-updates-hamas-leader-ismail-haniyeh-killed-iran-israel-gaza-war
  38. "Reactions to the killing of Hamas's Ismail Haniyeh". Al Jazeera (به انگلیسی). Retrieved 31 July 2024.
  39. «جنبش جهاد اسلامی: شهادت فرماندهان عزم مقاومت را سست نخواهد کرد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۴-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۳۱.