ایپیلیموماب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ایپیلیموماب
Fab fragment of ipilimumab (blue) binding CTLA-4 (green). From PDB entry 5TRU.
پادتن مونوکلونال
گونهWhole antibody
منبعانسان
هدفCTLA-4
داده‌های بالینی
تلفظi pi lim′ ue mab
نام‌های تجاریYervoy
نام‌های دیگرBMS-734016,[۱] MDX-010,[۲] MDX-101
AHFS/Drugs.comConsumer Drug Information
مدلاین پلاسa611023
داده‌ها
روش مصرف داروتزریق داخل‌وریدی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
کم‌اسپایدر
  • none
UNII
KEGG
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC6742H9972N1732O2004S۴۰
جرم مولی148634.914 g/mol g·mol−1
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

ایپیلیموماب (انگلیسی: Ipilimumab؛ تلفظ انگلیسی: ایپیلیمومَـب) با نام تجاری «Yervoy» یک آنتی‌بادی مونوکلونال است که با اثر بر روی CTLA-4 موجب تقویت دستگاه ایمنی بدن می‌شود.

در بدن انسان، لنفوسیت‌های تیِ کُشنده قادرند به سلول‌های سرطانی حمله‌ور شده و آن‌ها را از پای درآورند، اما یک مکانیسم بازدارندهٔ طبیعی مانع از این کار می‌شود. داروی ایپیلیموماب این مکانیسم بازدارنده را «خاموش» می‌کند و به لنفوسیت‌های تیِ کُشنده این اجازه را می‌دهد که به کارشان برسند.[۳]

ایدهٔ استفاده از آنتی‌بادی‌های ضد CTLA4 برای درمان سرطان نخستین بار توسط جیمز پی. الیسن، هنگامی که رئیس «آزمایشگاه پژوهشی سرطان» در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود، مطرح و ارائه شد.[۴][۵] ساخت این دارو توسط شرکت دارویی «مِدارکس» که بعدها به مالکیت بریستول-مایرز اسکوئیب درآمد، آغاز شد. تا سال ۲۰۱۳ میلادی، هزینهٔ درمان با این دارو ۱۲۰٬۰۰۰ دلار آمریکا برای یک دورهٔ درمانی بود.[۶] جیمز پی. الیسن بابت مشارکت‌هایش در ساختِ ایپیلیموماب، در سال ۲۰۱۵ میلادی برندهٔ جایزه لسکر شد.[۷]

موارد مصرف و تأییدیه‌ها[ویرایش]

سازمان غذا و دارو آمریکا، ایپیلیموماب را در مارس ۲۰۱۱ میلادی برای درمان مراحل آخرِ نوعی سرطان پوست به‌نام «ملانوما» که متاستاز داده باشد و قابل جراحی هم نباشد، مورد تأیید قرار داد.[۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲] بعدها همین سازمان در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، این دارو را برای مرحله ۳ ملانوما و به صورت «درمان ادجوان» (پس از جراحی) پذیرفت.[۱۳] چند کارآزمایی بالینی دیگر برای بکارگیری این دارو در درمان «سرطان ریه سلول غیر کوچک» (NSCLC)، «سرطان ریه سلول کوچک» (SCLC),[۱۴] سرطان مثانه[۱۵] و سرطان پروستاتِ گسترش‌یافته و مقاوم به درمان هورمونی[۱۶] در حال انجام است.

وزارت بهداشت کانادا در فوریهٔ ۲۰۱۲ میلادی، ایپیلیموماب را برای درمانِ «بیماران مبتلا به ملانومای گسترش‌یافته‌ای که قابل جراحی نباشد و نتوانند درمان‌های سیستمیک دیگر را تحمل کنند» مورد پذیرش قرار دارد.[۱۷] کمیسیون اروپا نیز در نوامبر همان سال، این دارو را برای درمان خط دوم ملانومای گسترش‌یافته، تأیید کرد.[۱۸][۱۹]

عوارض جانبی[ویرایش]

چند نوع عارضهٔ خطرناک و بالقوه کشنده برای این دارو گزارش شده‌است که علتش فعال‌سازی و تکثیر لنفوسیت‌های تی است. این عوارض در ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران دیده می‌شود و مهم‌ترین اشکالِ این دارو محسوب می‌شود.[۲۰] بیشتر عوارض جدی این دارو مربوط به دستگاه گوارش هستند (مثل درد شکمی، اسهال، یبوست، نفخ)، ولی تب، مشکلات تنفسی و ادراری هم وجود دارد. تعدادی گزارش هم از بروز عوارض و بیماری‌های شدید عصبی وجود داشته‌است که شامل پلی‌نورپاتی میلین‌زُدای التهابی، فلج حرکتی بالارونده و میاستنی گراویس می‌شود.[۲۱]

تداخلات دارویی[ویرایش]

این دارو در صورت تجویز همزمان با لفلونوماید یا ومورافنیب خطر سمیت کبدی را افزایش می‌دهد.[۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]

نباید پیش از مصرفِ ایپیلیموماب، کورتیکواستروئید سیستمیک استفاده کرد. با این حال، در صورت بروز عوارض جانبی مرتبط با دستگاه ایمنی در اثر ایپیلیموماب، می‌توان از کورتون استفاده کرد.[۲۶]

بیمارانی که داروهای ضد انعقاد مصرف می‌کنند، در صورت مصرف ایپیلیموماب باید تحت نظر و پایش باشند؛ چرا که خطر خونریزی گوارشی در این بیماران بالاتر از جمعیت عادی است.[۲۶]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ "Yervoy, ipilimumab (BMS-734016) - Product Profile - BioCentury". BioCentury Online Intelligence. BioCentury Publications. Retrieved 11 August 2016.
  2. ↑ USAN. "STATEMENT ON A NONPROPRIETARY NAME ADOPTED BY THE USAN COUNCIL - ipilimumab" (Press release). American Medical Association (AMA). Archived from the original on 23 February 2016. Retrieved 2013-01-12.
  3. ↑ Antoni Ribas (28 June 2012). "Tumor immunotherapy directed at PD-1". New England Journal of Medicine. 366 (26): 2517–9. doi:10.1056/nejme1205943.
  4. ↑ Leach DR, Krummel MF, Allison JP (1996). "Enhancement of antitumor immunity by CTLA-4 blockade". Science. 271: 1734–6. doi:10.1126/science.271.5256.1734. PMID 8596936.
  5. ↑ "The Story of Yervoy (Ipilimumab)".
  6. ↑ Couzin-Frankel, Jennifer (20 December 2013). "Breakthrough of the Year: Cancer Immunotherapy". Science. 342 (6165): 1432–1433. doi:10.1126/science.342.6165.1432. PMID 24357284.
  7. ↑ Lasker Foundation. "Deep brain stimulation for Parkinson's disease". The Lasker Foundation.
  8. ↑ Lacroix, Marc (2014). Targeted Therapies in Cancer. Hauppauge, NY: Nova Sciences Publishers. ISBN 978-1-63321-687-7. Archived from the original on 26 June 2015. Retrieved 1 December 2017.
  9. ↑ Pollack, Andrew (May 29, 2015). "New Class of Drugs Shows More Promise in Treating Cancer". New York Times. Retrieved May 30, 2015.
  10. ↑ Jefferson E (2011-03-25). "FDA approves new treatment for a type of late-stage skin cancer" (Press release). U.S. Food and Drug Administration (FDA). Retrieved 2011-03-25.
  11. ↑ Pollack, Andrew (2011-03-25). "Approval for Drug That Treats Melanoma". The New York Times. Retrieved 2011-03-27.
  12. ↑ Drugs.com: Yervoy
  13. ↑ "FDA approves Yervoy to reduce the risk of melanoma returning after surgery".
  14. ↑ ClinicalTrials.gov NCT00527735 Phase II Study for Previously Untreated Subjects With Non Small Cell Lung Cancer (NSCLC) or Small Cell Lung Cancer (SCLC)
  15. ↑ First-Line Gemcitabine, Cisplatin + Ipilimumab for Metastatic Urothelial CarcinomaClinicalTrials.gov NCT01524991
  16. ↑ ClinicalTrials.gov NCT00323882 Phase I/II Study of MDX-010 in Patients With Metastatic Hormone-Refractory Prostate Cancer (MDX010-21) (COMPLETED)
  17. ↑ «Notice of Decision for YERVOY». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱ دسامبر ۲۰۱۷.
  18. ↑ "Bristol-Myers Squibb Receives Positive Decision from National Institute of Health and Clinical Excellence (NICE) for YERVOY® (ipilimumab)" (Press release). November 1, 2012. Archived from the original on 5 February 2017. Retrieved December 17, 2012.
  19. ↑ Maverakis E, Cornelius LA, Bowen GM, Phan T, Patel FB, Fitzmaurice S, He Y, Burrall B, Duong C, Kloxin AM, Sultani H, Wilken R, Martinez SR, Patel F (2015). "Metastatic melanoma - a review of current and future treatment options". Acta Derm Venereol. 95 (5): 516–524. doi:10.2340/00015555-2035. PMID 25520039.
  20. ↑ Johnson DB, Peng C, Sosman JA (2015). "Nivolumab in melanoma: latest evidence and clinical potential". Ther Adv Med Oncol. 7 (2): 97–106. doi:10.1177/1758834014567469. PMC 4346215. PMID 25755682.
  21. ↑ "Two Cases of Myasthenia Gravis Seen With Ipilimumab". 2014-04-29.
  22. ↑ "Arava (leflunomide) [package insert]" (PDF). Australia: Sanofi-Aventis, July 2014. Archived from the original (PDF) on 2 November 2014. Retrieved 2 November 2014.
  23. ↑ Ribas, Antoni; Hodi, F. Stephen; Callahan, Margaret; Konto, Cyril; Wolchok, Jedd (April 4, 2013). "Hepatotoxicity with combination of vemurafenib and ipilimumab". N Engl J Med. 368 (14): 1365–6. doi:10.1056/NEJMc1302338. PMID 23550685.
  24. ↑ "Zelboraf (vemurafenib) [package insert]" (PDF). South San Francisco, CA: Genentech USA, Inc. ; March 2013. Retrieved 29 October 2014.
  25. ↑ "Yervoy (ipilimumab) [package insert]" (PDF). Princeton, NJ: Bristol-Myers Squibb Company; Dec 2013. Archived from the original (PDF) on 6 February 2015. Retrieved 29 October 2014.
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ "Yervoy Annex I: Summary of Product Characteristics" (PDF). Archived from the original (PDF) on 20 December 2014. Retrieved 2 November 2014.

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=ایپیلیموماب&oldid=38559295»