ازگیل ژاپنی
| ازگیل ژاپنی | |
|---|---|
| |
| میوه در حال رسیدن | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| شاخه: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| تیره: | گلسرخیان |
| سرده: | اریوبتریا |
| گونه: | E. japonica |
| نام دوبخشی | |
| Eriobotrya japonica | |
| مترادف | |
|
Mespilus japonica | |
ازگیل ژاپنی یا ازگیل فرنگی (که در شمال ایران به آن "انبوه" یا "انبه" میگویند)[۱] میوه‌ای از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها هم‌خانواده با سیب و گلابی است.این میوه با توجه به اقلیم شمال کشور، در این ناحیه بسیار مورد توجه است،در زبان تالشی به آن هَنبو ، اَنبوه یا اَمرِکا سِر و در زبان گیلکی به ان انبوه یا انبه گفته میشود. دانه این میوه دارای حدود ۵ درصد پروتئین می‌باشد.مزه آن تا زمانی که کامل رسیده باشد شیرین و ترش میشود.
تاریخچه[ویرایش]
منشأ ازگیل ژاپنی از جنوب چین است و از آنجا به ژاپن برده شده‌است (بیش از ۱۰۰۰ سال کشت). نام کهن این میوه در چینی «لو کوآت» است به معنای نارنج سمار[۲] و در لاتین مدرن «اریو بوتریا جاپونیکا» (اریو = پشم + بوتریاس = خوشه انگور) خوانده میشود.[۳][۴][۵] نام دیگر آن آلوی شرقی، آلوی چینی و آلوی ژاپنی است.[۶] این میوه در استان مازندران و گیلان نیز کشت میشود و در زبان گیلکی بیه پس به آن انبه و گیلکی بیه پیش انبوه نیز میگویند و مازندرانی‌ها آن را اَزگیل می‌نامند. در دهه ۳۰ شمسی به این میوه ثریا نیز گفته می‌شد. در فرهنگ دهخدا از آن با عنوان انبهٔ ژاپنی . [اَم ْ ب َ/ب ِ ی ِ پ ُ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) یاد شده که درختی زینتی است که میوهٔ مأکول دارد و در باغات مازندران و کرج جدیداً کاشته شده‌است.[۷] جدیداً در مناطق مدیترانه ای دلفارد جیرفت پرورش یافته‌است. متأسفانه این میوه به دلیل فرسودگی زود هنگام قابلیت انبار و صادر کردن سختی دارد.
ارزش غذایی[ویرایش]
| ارزش غذایی به ازای هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
|---|---|
| انرژی | ۱۹۷ کیلوژول (۴۷ کیلوکالری) |
12.14 g | |
| فیبر خوراکی | 1.7 g |
0.2 g | |
0.43 g | |
| ویتامین‌ها | درصد ارزش روزانه |
| برابر ویتامین آ | ۱۰٪ ۷۶ میکروگرم |
| ویتامین (B۱) | ۲٪ ۰٫۰۱۹ میلی‌گرم |
| (B۲) | ۲٪ ۰٫۰۲۴ میلی‌گرم |
| نیاسین (B۳) | ۱٪ ۰٫۱۸ میلی‌گرم |
| ویتامین ب۶ | ۸٪ ۰٫۱ میلی‌گرم |
| فولیک (B۹) | ۴٪ ۱۴ میکروگرم |
| ویتامین ث | ۱٪ ۱ میلی‌گرم |
| مواد معدنی | مقدار درصد ارزش روزانه |
| کلسیم | ۲٪ ۱۶ میلی‌گرم |
| آهن | ۲٪ ۰٫۲۸ میلی‌گرم |
| منیزیم | ۴٪ ۱۳ میلی‌گرم |
| منگنز | ۷٪ ۰٫۱۴۸ میلی‌گرم |
| فسفر | ۴٪ ۲۷ میلی‌گرم |
| پتاسیم | ۶٪ ۲۶۶ میلی‌گرم |
| سدیم | ۰٪ ۱ میلی‌گرم |
| روی | ۱٪ ۰٫۰۵ میلی‌گرم |
| |
| †درصدهای تقریبی ارائه شده برای افراد بزرگسال از روی مرجع مصرف رژیم غذایی هستند. منبع: مرکز داده غذای وزارت کشاورزی آمریکا | |
منابع[ویرایش]
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Loquat». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۲۲.
- ↑ https://www.etymonline.com/word/loquat
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Eriobotrya
- ↑ https://www.merriam-webster.com/dictionary/Eriobotrya
- ↑ https://books.google.com/books?id=eMgaXGsBEWIC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=Latin,+from+erio-+%2B+-botrya+(from+Greek+botrys+bunch+of+grapes)&source=bl&ots=ScMx9JL4Na&sig=GSJJ1idoq5fFreosSjlUB0rKo4g&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjvvov87r3bAhXPYVAKHStgCb0Q6AEIOjAH#v=onepage&q=Latin%2C%20from%20erio-%20%2B%20-botrya%20(from%20Greek%20botrys%20bunch%20of%20grapes)&f=false
- ↑ http://nassau.ifas.ufl.edu/horticulture/fruit/loquat.html
- ↑ https://www.vajehyab.com/dehkhoda/انبه+ٔ+ژاپنی
 | این یک مقالهٔ خرد میوه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- اریوبتریا
- درختان زینتی
- سیبیان
- گیاگان آفریقای جنوبی
- گیاگان آمریکای جنوبی
- گیاگان آمریکای مرکزی
- گیاگان استرالیا
- گیاگان افغانستان
- گیاگان برمودا
- گیاگان پاکستان
- گیاگان تگزاس
- گیاگان تونگا
- گیاگان جزیره نورفک
- گیاگان جورجیا
- گیاگان چین
- گیاگان رئونیون
- گیاگان فلوریدا
- گیاگان کالیفرنیا
- گیاگان لوئیزیانا
- گیاگان نیوزلند
- گیاگان هاوایی
- گیاگان هند
- گیاهان باغی آسیا
- گیاهان دارویی
- گیاهان در اروپا
- گیاهان بهکاررفته در طب سنتی چین
- میوهها
- میوههای مناطق حارهای
- میوهها از خاستگاه آسیا
- گیاگان ژاپن